Заглавная страница Избранные статьи Случайная статья Познавательные статьи Новые добавления Обратная связь FAQ Написать работу КАТЕГОРИИ: АрхеологияБиология Генетика География Информатика История Логика Маркетинг Математика Менеджмент Механика Педагогика Религия Социология Технологии Физика Философия Финансы Химия Экология ТОП 10 на сайте Приготовление дезинфицирующих растворов различной концентрацииТехника нижней прямой подачи мяча. Франко-прусская война (причины и последствия) Организация работы процедурного кабинета Смысловое и механическое запоминание, их место и роль в усвоении знаний Коммуникативные барьеры и пути их преодоления Обработка изделий медицинского назначения многократного применения Образцы текста публицистического стиля Четыре типа изменения баланса Задачи с ответами для Всероссийской олимпиады по праву Мы поможем в написании ваших работ! ЗНАЕТЕ ЛИ ВЫ?
Влияние общества на человека
Приготовление дезинфицирующих растворов различной концентрации Практические работы по географии для 6 класса Организация работы процедурного кабинета Изменения в неживой природе осенью Уборка процедурного кабинета Сольфеджио. Все правила по сольфеджио Балочные системы. Определение реакций опор и моментов защемления |
Напрыклад, на прадметах архітэктурнагаСодержание книги
Поиск на нашем сайте
ўбрання. Бытавыя рэчы рэдка мелі яскрава выяўлены дэкор. Асноўнымі крытэрыямі ацэнкі кавальскай работы спажыўцамі былі функцыянальнасць і даўгавечнасць выра- баў, дэкор рабіў іх даражэйшымі, а калі ўлічыць беднасць асноўнай часткі спажыў- цоў, то гэта было немалаважным факта- рам, які вызначаў знешні выгляд каваных вырабаў. Жалеза — матэрыял не такі даўгавечны, Як гэта здаецца на першы погляд. Асабліва хутка зношвапіся рэчы, якія знаходзіліся ў Пастаяннай рабоце, а такіх сярод кавальскіх вырабаў большасць. Таму сёння цяжка ад- Шукаць у народным побыце рэчы 19 — па- Чатку 20 стагоддзя. Небагаты, пераважна разрознены матэрыял дазваляе толькі ў са- Мых агульных рысах вызначыць месца ка- ваных вырабаў мастацкага характару ў на- родным побыце беларусаў і параўнаць іх з Аналагічным відам мастацтва суседніх на- родаў. Прыкметная ўвага надавалася знешняму выгляду тых вырабаў, якія быпі навідавоку, у першую чаргу транспартных сродкаў. Аснашчэнне іх металічнымі дэталямі — з'ява ў народным побыце беларусаў (як і іншых суседніх народаў) параўнапьна по- Зняя. Да сярэдзіны 19 ст. сялянскія калёсы і Сані не мелі практычна ніводнай металічнай дэталі. Аднак ужо ў наступныя дзесяці- годдзі змены ў побыце парэформеннай вёскі, уплыў горада, адносная даступнасць Прамысповага пракату, развіццё каваль- скага рамяства ў вёсцы дазволілі забяспе- Чыць транспартныя сродкі самымі неабхо- днымі металічнымі дэталямі. Перш за ўсё Гэта былі шыны на капёсы і палазы, восі, шворны, буксы. Тым не менш яшчэ і ў па- чатку 20 ст. ў некаторых глухіх кутках Па- лесся сустракаліся «босыя» калёсы з драў- Лянымі восямі. Служыпі яны пераважна для гаспадарчых мэтаў. Разам з тым у ж о ў другой палове міну- лага стагоддзя ў народным побыце заўва- Жаецца імкненне размежаваць транспарт па меры магчымасці на рабочы, паўсядзён- ны, і выязны, святочны26. Сяляне з пэўным Дастаткам, якія мелі магчымасць дазволіць сабе некалькі відаў транспарту, заводзілі Спецыяпьныя «выязныя» калёсы (брычкі, Каламажкі) і сані (вазкі). Выязны транспарт меў зграбныя формы, аздабляўся разьбою і нават размалёўкай, а таксама рознымі Металічнымі шрубамі, заклёпкамі, колцамі, Падкосамі, кранштэйнамі. Значнае пашы- рэнне дэкараваны выязны транспарт меў сярод заможных сялян Заходняй Беларусі ў Часы буржуазнай Польшчы. Зграбная бры- Чка ці вазок лічыліся сімвалам прэсты- Жнасці, асабліва сярод шляхты. Па іх вы- Гляду меркавалі пра г.аспадара, яго замо- жнасць, дастатак, а значыць, і становішча ў Грамадстве. На Беларусі, як і ў Расіі і на Левабярэ- Мастацкая апрацоўка металу Жнай Украіне, пераважалі калёсы і сані з Аднаконнай дугавой запрэжкай у аглоблі, Дзе кожная металічная дэталь выконвала Канкрэтную практычную функцыю. У захо- Дняй частцы Беларусі бытавалі таксама па- раконныя запрэжкі ў калёсы з дышпем, пашыраныя ў Польшчы. Такія калёсы мелі Больш складаную канструкцыю і адпаведна большую колькасць металічных дэтапяў, асабліва на перадку (вузалаўі), дзе дышаль мацаваўся ў падкосах (сніцах). Аднак і тут дэкаратыўнае аздабленне дэталяў амаль не Практыкавалася. Іншы характар мела акоўка выязнога транспарту — вазкоў і брычак. У большас- ці выпадкаў майстры, што выраблялі іх на Продаж ці па заказах, імкнуліся надаць ме- Талічным дэталям не толькі функцы- янапьныя, але і дэкаратыўныя якасці. Су- Стракаюцца дэталі, якія наогул не выконва- Юць практычнай нагрузкі, а толькі Аздабляюць выраб. Аднак у Беларусі азда- Бленне выязнога транспарту не стала такім Развітым відам народнага мастацкага ка- вальства, як у паўднёвай і цэнтральнай Вадасцёк. 1970-я гады. Велямічы Столінска- Га раёна. Польшчы ці суседняй Славакіі. Металічныя Дэталі маюць простыя канструкцыйныя фо- рмы, дэкаратыўныя прыёмы сціплыя, у ха- рактары ўсяго беларускага народнага ма- стацтва ў цэлым і кавальства ў прыватнасці. Сані як від транспарту ў спавянскіх наро- даў лічацца больш старажытнымі, чым ка- Лёсы, ім аддавалі перавагу і пазней, аса- бліва для абрадавых мэтаў27. Дэкараваныя сані-вазкі шырока скарыстоўваліся ў вя- Сельных абрадах, што знайшло сваё па- цвярджэнне ў вусна-паэтычнай творчасці: Па нашу любку падвода прыйшла — Вазок маляваны, конь гадаваны. (Шчарбінская вол. Віцебскай губ.) Запрагайце каня, запрагайце каня У маляваны вазок, Мы ж паедзем, мая душачка, у татулькаў дварок. (В.Казіміраўка Магілёўскага павета.)28 Вазкі вызначала асаблівая дакладнасць Работы, лёгкасць, кампактнасць, зграб- насць формаў. Кузаў рабілі рашэцісты ці Абшывалі тонкімі дошкамі, лубам, бляхаю. Вароты. 1970-я гады. Більцавічы Вілейскага Раёна. Народнае мастацтва Беларусі Часта яго афарбоўвалі, a то і размалёўвалі («вазок маляваны»). Каванае металічнае ўбранне не толькі мацавала часткі, апе вы- конвала і дэкаратыўную ролю. Практычна ўсе металічныя дэталі брычак і вазкоў адкоўвалі з круглага стрыжня таўшчынёй каля 1 см. Канцы кранштэйнаў, Што мацавалі спінку кузава з падкосамі, амаль заўсёды закручвапі ў спіраль («прэн- Ты з выкрунтасамі»), Нярэдка іх рабілі з гранёных тарсіраваных стрыжняў (вярова- чкай). Дэкаратыўная лавачка ў перадку Звычайна мацавалася на фігурных кран- Штэйнах, злучаных хамуцікам, часта дэка- Раваным насечкай зубілам. Для зручнасці Па канцах лавачкі рабілі фігурныя ручкі. На Паазер'і пярэдні казырок па ўсім краі афармлялі дэкаратыўна каванай акаймоў- кай з рознымі дэталямі дэкаратыўнага і Практычнага прызначэння (напрыклад, за- Чапіць лейцы). Асноўны дэкор канцэнтраваўся на спінцы Кузава. Як правіла, над задняй сценкай глу- Хога кузава мацавапі дадатковую дошку- Спінку. 2—4 кранштэйны, што злучалі спінку з кузавам, амапь заўсёды аздаблялі: Выгіналі С- ці S-падобна, васьмёркаю, скрыжоўвалі, узаемна скручвалі і г.д. У цэ- Лым канструкцыя беларускіх брычак і ваз- коў не адрознівапася ад такога віду транс- Парту Польшчы, Літвы, Латвіі, Украіны, Расіі, але дэкор сустракаўся значна радзей і быў больш стрыманы. Гэта ж датычыць і кавальскага інструме- Нта, які самі сабе рабілі майстры, як быц- цам бы зацікаўленыя, каб ён меў і маста- Цкія вартасці. Аднак даводзіцца канстата- Ваць адсутнасць падобнай традыцыі на Беларусі, у той час як польскія майстры такі Інструмент аздаблялі досыць часта29. Зрэ- Дку нескладаны дэкор у выглядзе кропак, Злучаных рыскамі, можна бачыць на ця- спярскім і сталярскім інструменце, галоў- Ным чынам на сякерах каля абуха. Такі ж самы дэкор сустракаецца на сякерах паў- Ночнага захаду Украіны і суседніх тэрыто- Рый Польшчы, што сведчыць пра старажы- тнасць яго бытавання ў досыць значным Рэгіёне. Сярод сельскагаспадарчых прылад працы Дэкор сустракаецца на сярпах. Дзе-нідзе іх адкоўвалі ўручную яшчэ і ў паспяваенныя Часы, зрэдку аздаблялі якімі-небудзь зна- Чкамі — «асабістым кляймом». Адным з асяродкаў іх дэкаравання была в.Дуброва Маладзечанскага раёна. Мясцовыя кавалі А.Харлан, І.Харлан наносілі на паверхню сярпоў, уздоўж краю спінкі ланцужкі дэ- кору, прычым кожны майстар меў уласны яго варыянт: «Возьмеш у рукі — і па ўзоры Пазнаеш, чыя работа». Сам па сабе дэкор сціплы і складаецца з Кропак, нанесеных кернерам, і дужак, выбітых спецыяльным зубілцам з паўкру- Глым лязом. Камбінаванне гэтых простых матываў давала розныя варыянты дэкору, Дробны ланцужок якога, нанесены на вуз- кае, адпаліраванае працай лязо, ствараў яркае ўражанне. Падобныя простыя варыянты дэкору на сярпах спарадычна сустракаюцца і ў іншых Рэгіёнах Беларусі. Аднак найбольш шырока і масава дэкараванне сярпоў бытавала ў Польшчы, сустракалася ў Балгарыі, відаць, і ў іншых краінах, прычым характар дэкору паўсюль амаль аднолькавы. Адносна Бела- Русі, улічваючы малую пашыранасць такой традыцыі, не выключаецца ўплыў узораў Польшчы. Значную групу каваных вырабаў склада- Юць прадметы, звязаныя з хатнім побытам, Асабліва кухняй, гатаваннем ежы, здабычай агню, асвятленнем інтэр'ера. Яшчэ і ў па- сляваенныя часы зрэдку ва ўжытку была драўляная качарга, аднак усё ж кухонныя Прылады імкнуліся рабіць з жапезнымі ра- Бочымі часткамі, якія сутыкаюцца з агнём. На думку польскага вучонага I. Грабоў- Скага, у мастацкіх адносінах такія вырабы Найбольш цікавыя там, дзе ежу рыхтавалі На адкрытым агні: у Італіі, Іспаніі, горных раёнах Югаспавіі30. У заходніх і ўсходніх славян, народаў Прыбалтыкі, Скандынавіі ў
|
||||
Последнее изменение этой страницы: 2016-07-16; просмотров: 261; Нарушение авторского права страницы; Мы поможем в написании вашей работы! infopedia.su Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав. Обратная связь - 52.14.26.141 (0.012 с.) |