VIII. De his qvisvivel alieniivris svnt 


Мы поможем в написании ваших работ!



ЗНАЕТЕ ЛИ ВЫ?

VIII. De his qvisvivel alieniivris svnt



Sequitur de iure personarum alia diuisio. nam quaedam personae sui iuris sunt, quaedam alieno iuri subiectae sunt: rursus earum, quae alieno iuri subiectae sunt, aliae in potestate parentum, aliae in potestate dominorum sunt. uideamus itaque de his quae alieno iuri subiectae sunt: nam si cognouehmus, quae istae personae sint, simul intellegemus, quae sui iuris sunt. ac prius dispiciamus de his qui in potcstate dominorum sunt.

1. In potestate itaque dominorum sunt serui. quae quidem
potestas iuris gentium est: nam apud omnes peraeque gentes
animaduertere possumus dominis in seruos uitae necisque potestatem
esse: et quodcumque per seruum adquiritur, id domino adquiritur.

2. Sed hoc tempore nullis hominibus, qui sub imperio nostro
sunt, licet sine causa legibus cognita et supra modum in seruos suos
saeuire. nam ex constitutione diui Pii Antonini qui sine causa seruum
suum occiderit, non minus puniri iubetur, quam qui seruum alienum
occiderit. sed et maior aspehtas dominorum eiusdem principis
constitutione coercetur. nam consultus a quibusdam praesidibus
prouinciarum de his seruis, qui ad aedem sacram uel ad statuas
principum confugiunt, praecepit ut, si intolerabilis uideatur
dominorum saeuitia, cogantur seruos bonis condicionibus uendere, ut
pretium dominis daretur, et recte: expedit enim rei publicae, ne quis re
sua male utatur. cuius rescripti ad Aelium Marcianum emissi uerba
haec sunt: "Dominorum quidem potestatem in suos seruos illibatam
esse oportet nec cuiquam hominum ius suum detrahi. sed dominorum
interest, ne auxilium contra saeuitiam uel famem uel intolerabilem
iniuriam denegetur his qui iuste deprecantur. ideoque cognosce de
querellis eorum, qui ex familia Iulii Sabini ad statuam confugerunt, et


 


КНИГА ПЕРВАЯ



сказать, ненавистный, потому что слишком бесчеловечным было бы, чтобы люди могли одарять всех рабов свободой, если нет к тому какого-либо законного препятствия, только при жизни, и лишать этого права людей, готовящихся умереть.

ТИТУЛ УШ. О ЛЮДЯХ САМОСТОЯТЕЛЬНЫХ И ЗАВИСИМЫХ

Существует другое деление прав личных. Одни лица — само­стоятельные, другие подчинены чужой власти. Далее, из тех лиц, которые подчинены чужой власти, одни находятся под властью ро­дительской, другие — под властью господина. Теперь мы рассмот­рим тех, которые подчинены чужой власти. Если мы будем знать, кто они такие, то вместе с тем поймем, кто — самостоятельны. Будем сперва говорить о тех, которые находятся во власти господ.

1. Итак, во власти господ находятся рабы. Эта власть над раба­
ми есть установление общенародного права. У всех народов во все
времена можем мы наблюдать то явление, что господин имеет право
над жизнью и смертью раба и что все, что приобретается рабом,
приобретается в пользу господина.

2. Но в настоящее время никому из тех, кто находится в нашем под­
данстве, без расследования дела на основании законов не позволяется
слишком жестоко обращаться со своими рабами: по постановлению
божественного Пия Антонина, тот, кто убьет раба без всякой с его сто­
роны вины, несет не меньшую ответственность, чем тот, кто убил чужо­
го раба. По постановлению того же императора господ постигает
слишком строгая кара. Антонин, получив запрос от некоторых ку­
раторов провинций, как поступать с теми рабами, которые ищут
защиты от господина в храмах богов и у статуй императоров, пред­
писал: господ, которые замечены в невыносимо жестоком обраще­
нии с рабами, обязать продать своих рабов на выгодных условиях,
т. е. чтобы выручка от этой продажи шла в пользу господ; это по­
становление вполне справедливо: для государства выгодно, чтобы
никто не злоупотреблял предоставленным ему правом. Слова же
этого рескрипта, адресованного к Элию Марциану, следующие: "Власть
господ по отношению к рабам должна быть неприкосновенной, потому
что никто не должен лишаться прав, ему принадлежащих. Но для самих
господ важно, чтобы не было отказываемо в помощи против свирепого
обращения или голода, или невыносимых обид тем, которые справедли­
во об этом просят. Поэтому разбери жалобы тех, которые из дома Юлия
Сабина ищут защиты у статуй императоров, и если ты найдешь, что с
ними обращались более жестоко, чем то справедливо, или нанесли им
позор и обиду, то прикажи продать рабов под условием, чтобы они


32 ИНСТИТУЦИИ ЮСТИНИАНА КНИГА ПЕРВАЯ


 


si uel durius habitos, quam aequum est, uel infami iniuria affectos cognoueris, ueniri iube, ita ut in potestatem domini non reuertantur. qui Sabinus, si meae constitutioni fraudem fecerit, sciet me admissum seuerius exsecuturum."

IX. DE PATRIA POTESTATE

In potestate nostra sunt liberi nostri, quos ex iustis nuptiis procreauerimus.

1. Nuptiae autera siue matrimonium est uiri et mulieris
coniunctio, indiuiduam consuetudinem uitae continens.

2. Ius autem potestatis, quod in liberos habemus, proprium est
ciuium Romanorum: nulli enim alii sunt homines, qui talem in liberos
habeant potestatem, qualem nos habemus.

3. Qui igitur ex te et uxore tua nascitur, in tua potestate est: item
qui ex filio tuo et uxore eius nascitur, id est nepos tuus et neptis, aeque
in tua sunt potestate, et pronepos et proneptis et deinceps ceteri. qui
tamen ex filia tua nascitur, in tua potestate non est, sed in patris eius.

X. DE NVPTIIS

Iustas autem nuptias inter se ciues Romani contrahunt, qui secundum praecepta legum coeunt, masculi quidem puberes, feminae autem uiripotentes, siue patres familias sint siue filii familias, dum tamen fllii familias et consensum habeant parentum, quorum in potestate sunt. nam hoc fleri debere et ciuilis et naturalis ratio suadet in tantum, ut iussum parentis praecedere debeat. unde quaesitum est, an furiosi filia nubere aut furiosi fllius uxorem ducere possit? cumque super fllio uahabatur, nostra processit decisio, qua permissum est ad exemplum filiae furiosi ftlium quoque posse et sine patris interuentu matrimonium sibi copulare secundum datum ex constitutione modum.

1. Ergo non omnes nobis uxores ducere licet: nam quarundam nuptiis abstinendum est. inter eas enim personas, quae parentum liberorumue locum inter se optinent, nuptiae contrahi non possunt, ueluti inter patrem et flliam uel auum et neptem uel matrem et fllium

 


КЙИГА ПЕРВАЯ



более не возвращались под власть прежнего господина. И да знает Са­бин, что я еще строже поступлю с ним, если он посредством обмана обойдет мое постановление".



Поделиться:


Последнее изменение этой страницы: 2016-06-29; просмотров: 298; Нарушение авторского права страницы; Мы поможем в написании вашей работы!

infopedia.su Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав. Обратная связь - 3.137.161.222 (0.007 с.)