Что такое регуляторные последовательности?

6.7.4.2. Где располагаются регуляторные последовательности и каковы их функции?

6.7.4.3. Что входит в состав кодирующих последовательностей гена?

6.7.4.4.Какова функция кодирующих последовательностей?

6.7.4.5. Чему равны единицы мутации, рекомбинации и функции?

6.7.4.6. Чем отличаются гены у про- и эукариот?

6.7.4.7. Чем отличаются экзоны и интроны?

Ключевые слова на трех языках:

На русском языке	На казахском языке	На английском языке
Ген –структурно-функциональная единица наследственности, контролирующая развитие одного признака; отрезок молекулы ДНК, контролирующий синтез одной полипептидной цепи (молекулы белка).	Ген –бір белгінің дамуын бақылайтын, тұқымқуалаушылықтың құрылымдық-функциональдық бірлігі; бір полипептидтік тізбектің (ақуыз молекуласы) синтезін бақылайтын ДНҚ молекуласының кесіндісі.	Gene – structural and functional unit of heredity, which controls the development of one of trait; segment of DNA that controls the synthesis of a single polypeptide chain (protein molecules).
Промотор –специфическая регуляторная последовательность (нуклеотидов) гена (молекулы ДНК) с которой связывается РНК – полимераза для его последующей транскрипции.	Промотор –РНК-полимеразамен байланысып, геннің транскрипциясын бастайтын геннің (ДНК молекуласының) құрамындағы реттеуші геннің (нуклеотидтердің) арнайы қатары.	Promoters – specific regulatory sequence (nucleotides) of gene (DNA molecule) which binds to RNA-polymerase for subsequent transcription.
Оператор – специфическая последовательность нуклеотидов в регуляторной части гена, регулирующая активность (транскрипцию) гена.	Оператор –геннің реттеуші бөлігінде орналасқан, геннің белсенділігін (транскрипциясын) реттейтін арнайы нуклеотидтер қатары.	Operator– specific sequence of nucleotides in the regulatory part of gene that regulates the activity (transcription) of gene.
Энхансеры–регуляторные последовательности, ускоряющие процесс транскрипции генов путем взаимодействия со специфическими факторами транскрипции.	Энхансерлер –арнайы транскрипциялық факторларымен байланысу арқылы гендер транскрипциясының үдерісін жылдамдататын реттеуші қатарлары.	Enhancers – regulatory sequence accelerating process of gene transcription by interacting with specific transcription factors.
Структурные гены – гены,контролирующие синтез структурных белков и ферментов.	Құрылымдық гендер –құрылымдық ақуыздар мен ферменттер синтезін бақылайтын гендер.	Structural genes – genes controlling synthesis of structural proteins and enzymes.
Сайленсеры– специфические последовательности нуклеотидов, которые снижают скорость транскрипции.	Сайленсерлер– транскрипция жылдамдығын төмендететін нуклеотидтердің арнайы жүйесі.	Silencers -specific of nucleotides sequences which reduce the rate of transcription.
Прибнов-бокс – специфическая последовательность оснований (нуклеотидов) внутри промоторного участка, с которой связывается РНК – полимераза. Она состоит из 7 оснований: ТАТААТГ и называется также консенсусная последовательность, поскольку встречается у многих организмов с небольшими вариациями.	Прибнов –боксы – промоторлық учаске ішіндегі арнайы нуклеотидтер жүйесі. Мұнымен РНҚ – полимераза байланыс жасайды. Прибнов – боксы 7 нуклеотидтен: ТАТААТГ тұрады, оны консенсустық жүйе деп те атайды.	Pribnow box -a specific sequence of bases (nucleotides) in the promoter region, which binds to the RNA - polymerase. It consists of the 7 bases: TATAATG and is also called a consensus sequence, as occurs in many organisms with small variations.
Структурные гены - гены, контролирующие синтез структурных белков или ферментов.	Структуралық (құрылымдық) гендер – құрылымдық белоктар немесе ферменттердің синтезін бақылайтын гендер.	Structural genes – genes controlling synthesis of structural proteins and enzymes.
Гены супрессоры- подавляющие активность структурных генов.	Супрессор гендер – структуралық гендердің активтілігін басып тастайтын эпистаздық гендер.	Suppressor genes -overwhelming activity of structural genes.
Спейсеры - в промежутках между генами располагаются некодирующие последовательности нуклеотидов	Спейсерлер -гендердің ара-арасында ақпарат жазылмаған нуклеотидтер жүйесі	Spacers -in intervals between by genes are located non-coding of nucleotides sequences
Экзон - информативный участок кодирующей части гена.	Экзон - геннің кодтаушы бөлігіндегі ақпаратты бөлігі	Exon –informative fragment of the coding part of the gene.
Интрон- неинформативный участок кодирующей части гена	Интрон- геннің кодтаушы бөлігіндегі ақпаратсыз бөлігі	Intron -are parts of genes that do not directly code for proteins.
Кодирующая часть - транскрибируется. В котором с помощью кодонов записана информация о структуре кодируемого данным геном полипептида (структурного белка или фермента)	Кодтаушы бөлігі – транскрипцияланады. Сонымен қатар (құрылымдық белок немесе фермент жайлы) ақпарат кодондардың ретімен жазылған	Coding partis transcribed. It carries information in the form of codons about the structure of a protein encoded by a given polypeptide (structural protein or enzyme)
Регуляторная часть -не транскрибируется. Контролирует начало (инициацию) транскрипции, регулирует ее скорость и интенсивность (процессивность).	Реттеуші бөлігі – транскрипцияланбайды. Транскрипцияның басталуын (инициацияны) бақылап, оның жылдамдығы мен қарқындылығын реттейді.	Regulatory partis not transcribed. It controls transcription initiation and regulates its rate and progression.
Аттенуатор -специфические последовательности нуклеотидов (локусы), располагающиеся перед группой регулируемых ими структурных генов, контролирующие процесс транскрипции. Активация аттенуатора лежит очевидно в основе прекращения синтеза продуктов генов-белков, в которых клетка в данный момент не нуждается.	Аттенуатор - структуралық (құрылымдық) гендердің алдында орналасып, транскрипцияның аяқталуы (терминация) жайлы белгі беретін арнайы нуклеотидтер жүйесі. Аттенуаторлардың активтілігі ақуыз – ферменттің жасушаға қажеттілігі болмай, оның синтезі тоқтаған кезде байқалады.	Attenuator –specific sequence of nucleotides, (loci), located upstream of their regulated structural genes that control transcription process. Activation of attenuator stops synthesis of protein products of genes that are not required by a cell at the moment.
Цистрон -элементарная (неделимая) структурно-функциональная единица наследственности.	Цистрон - тұқым қуалаушылықтың элементарлық (бөлінбейтін) құрылымдық - функционалдық бірлігі7	Cistron –elementary (indivisible) structural and functional unit of heredity.

 

Разработчик: преп. Жузжан К.Е.

Практическое занятие № 3.