Трансплантат түрлерін атаңыз.

Трансплантат тұрақтамауы донор мен реципиенттің арасындағы генетикалық айырмашылықтарымен себептеледі, Әр-түрлі салынған трансплантатқа қарсы яммундық жауаптың дәрежесі де әртүрлі болады. Әрбір трансплантат түрін белгілеу үшін бірнеше терминдерді қолданады:

Лутотрансплантат деп — бір индивидуумда өз денесінің бір жерінен басқа жеріне салынған тіндерін айтады. Бұл алмастыру түрін жиі күйген адамдарда өткізеді, ол кезде денесінің таза терісін күйген жеріне жамайды.

Изотрансплантат (синтрансплантат) — ол генетикалық ұқсас индивидуумдар арасындағы салынған тіндер мен мүшелері. Изотрансплантациялау таза линияға жататын (инбредті) тышқандардың арасында орындалады. Адамдарда изотрансплантация генетикалық ұқсас (монозиготалық) егіздер арасында өткізіледі.

Аллотрансплантат — ол бір биологиялық түрге жататын генетикалық түрлі организмдердің арасындағы алмастырған тіндер мен мүшелері. Тышқандарда аллотрансплантациялау бір таза линиялы тышқандардан екінші таза линиялы тышқандарына тіндерін немесе мүшелерін алмастырғанда орындалады. Адамдарда аллотрансплантациялау көп кездерде, бір индивидуумнан екінші индивидуумге мүшелерін алмастырғанда өтеді, мысалы донор орнында реципиентке ұқсас емес (гетерозиготалы) егізі болса. Аллотрансплантат иесіне генетикалық ұқсас болмағандықтан, оны жиі иммундық жүйе айырып танып, істен шығарады. Ксенотрансплантат деп — әр түрге жататын организмдердің арасындағы салынған тіндер немесе мүшелерін атайды. Мысалы, адамға маймылдан алып салынған жүректі, ксенотрансплантат деп атайды. Шамасы, ксенотрансплантат өте жоғары генетикалық сәйкессіздік білдіретіндіктен, ол салынған тіндер тұрақтамауының өте тез жүруіне себеп болады.

Медициналық практикада жиі аллотрансплантты пайдаланады. Бұл кезде реципиент пен донор екеуінде кейбір гендердің түрлі аллельді варианттары болады. Реципиенттің иммунитет жүйесі аллотрансплантат жасушаларының бетінде экспрессиялатан антигендерді бөгде зат ретінде танып, оған қарсы иммунологиялық тұрақтамау серпілісін шақырады.