Екіншілік иммунтапшылық жағдайының пайда болу себептерін атап өтіңіз.
1.жүре пайда болған
2. индуцирленген
3. спонтанды
Екіншілік иммунды тапшылық жағдайлар дегеніміз иммунды жүйеге түрлі зақымдардың әсер етуінен қалыптасатын клиникалық иммунологиялық синдромдар.
Екіншілік иммунды тапшылық біріншілікпен салыстырғанда туғаннан кейін калыпты іс атқаратын иммундық жүйенің бұзылуынан пайда болады. Ол айналадағы ортаның жағымсыз факторларының, немесе түрлі аурулардың әсерінен иммундық жүйенің зақымдалуына байланысты. Екіншілік иммунды тапшылық Т-және В жүйелері қатарынан, иммунитетің бейспецификалық факторларының жекелеп, немесе бірлесіп бұзылуынан туады. Екіншілік иммунды тапшылық жиі кездеседі. Оларды емдеп, калыпты жағдайына қайта келтіруге болады.
Екіншілік иммунды тапшылық төменгі жағдайлардан кейін болуы мүмкін: жұқпалы аурулардан (әсіресе вирустық), инвазиядан (протозойлық және гельминттік); күйгеннен; қатерлі ісіктен; жедел жүдегенен; көлемді хирургиялық операциялардан; радиациалық сәуледен; химиялық заттардан; қартайғаннан; дәрі-дәрмек қолданғанан.
49. Екіншілік иммунтапшылық жағдайының пайда болу себептерін атап өтіңіз.
· Физиолгиялық (жасқа байланысты) факторлар;
· Ауруға шалдығу;
· Ятрогендік факторлар;
· Экологиялық факторлар;
· Өмір салтының қауіпті факторлары;
Ол айналадағы ортаның жағымсыз факторларының, немесе түрлі аурулардың әсерінен иммундық жүйенің зақымдалуына байланысты. Екіншілік иммунды тапшылық Т-және В жүйелері қатарынан, иммунитетің бейспецификалық факторларының жекелеп, немесе бірлесіп бұзылуынан туады.
50. Екіншілік иммунтапшылық жағдайының даму қарқындылығына қарай жіктелуін жазыңыз.
Пайда болу мезгіліне сәйкес екіншілік иммунды тапшылық антенаталдық (ДиДжорджи синдромының тұқым қумайтын түрі), перинаталдық (жаңа туған перзенттің нейтропениясы) және постнаталдық болып бөлінеді.
Екіншілік иммунды тапшылықты клиникалық ағымы бойынша компенсацияланған, субкомпенсацияланған және декомпенсацияланған түрлерге бөледі. Компенсацияланған түрі кезінде оппортунистік инфекция туғызатын инфекциялық агенттерге сезімтал келеді. Субкомпенсацияланған түрінде ауру жиілеп созылмалы түрге айналады. Декомпенсацияланған түрде шартты-патогенді микробтар (ШПМ) тудырған жайылған инфекциялар және қатерлі ісіктер байқалады.
Екіншілік иммунды тапшылықтың тағы бір жікетелуі бар:
физиологиялық:
- нәрестелік,
- пубертанттық мезгілдік,
- жүктілік және сүттілік,
- қарттық,
- биоритмикалық,
экологиялық:
- маусымдық,
- эндогендік интоксикациялық,
- радиациялық,
- СВЧ(жоғары жиілікті сәуле).
патологиялық:
- инфекциядан кейінгі,
- стресстен пайда болған,
- реттеуші-метаболистік,
- дәрілік,
- онкологиялық.
Иммунды тапшылықтың екі түрі де, әсіресе екінші түрі, адам арасында кездеседі. Олар түрлі аурулар мен патологиялық жағдайлардың пайда болуына себепкер болады, сондықтан олардың алдын алу және иммундытроптық препараттармен емдеу шараларының қолданылынуы қажет.
|
