тарау. Жапы білім беретін мектептегі, лицейдегі, гимназиядағы мектепалды даярлық сыныбы (6-7жастағы балалар)

 6-тарау. Жапы білім беретін мектептегі, лицейдегі, гимназиядағы мектепалды даярлық сыныбы (6-7жастағы балалар)

 1-параграф. "Коммуникация" білім беру саласы

110. "Коммуникация" білім беру саласының базалық мазмұны - тіл дамыту, есту арқылы қабылдау мен айтуды қалыптастыруды дамыту арнайы түзеу оқу қызметінде іске асырылады.

 2-параграф. Тіл дамыту

111. Тақырыптық топтамалар бойынша сөздік іс-қимыл, қасиеттері, сапа, кеңістікте орналасқан заттардың атауларының санын ұлғайту есебінен кеңейеді (сын есім, үстеу, етістіктің түрлері).

112. Дактилология қосалқы, көмекші құрал ретінде қолданылады (саналы сөйлеу, жазу, оқуды игеру үшін).

 3-параграф. 1 - жартыжылдық

113. Қатынас:

1) ойынға, тапсырмаға, адамға, болып жатқан жағдайға деген қатынасын білдіру;

2) жағдайға, таныстық деңгейіне қатысты сөйлесу стилінің өзгеруі;

3) жақсы меңгерілген сөйлеу материалы негізінде тікелей қарым-қатынаста ауызша сөйлеу тілін пайдалану;

4) ауызша сөйлеу тілінің көмегімен құрдастарымен ақпарат алмасу;

5) ересек адамдар мен бейтаныс адамдарға "сіз" деп сөйлеу;

6) топтағы басқа балалардың орындаған тапсырмаларын бағалау;

7) кіші жастағы балалар мен құрдастарын қолдау, жұбату, мақтау;

8) қатынастық дағдыларды тәжірибеде пайдалану: сәлемдесу; кешіру; жолдау; қолдауды өтіну; көмек сұрау; қолдау; көмек; қызмет көрсету; алғыс айту, қабыл алмау, кешіру;

9) алғыс айтуды білу, ыңғайсыз жағдай үшін кешірім сұрау.

114. Қабылдау /сөйлеу тілін түсіну:

1) сөйлеу барысында өзге тілді таныс емес сөздерді бөлу;

2) "дыбыс", "әріп", "сөз", "буын", "дауысты дыбыс", "дауыссыз дыбыс", "жіңішкелік белгісі", "жуандық белгісі" сөздерінің мәнін түсіну;

3) дыбысталуы бойынша жақын сөздердің мағынасын ажырату;

4) таныс өлеңдер, әуен, ертегілерді бірінші сөйлемінен тану;

5) мақал-мәтелдердің ауыспалы мағынасының түсіну.

115. Айтылым:

1) құрылымы бойынша күрделі жаңа сөздерді айтып қолдануда ауызша-дактилдісөйлеу тілін қалауынша пайдалану;

2) жұмбақ, жаңылтпаштарды, өлең шумақтарын жатқа, мәнерлеп оқу;

3) өлеңді мәнерлеп оқу;

4) сөйлеу тілінің әртүрлі түрлерін қолдану;

5) есімдіктерді қолданып, зат есімдерді септік, жіктік, көптік, тәуелдік жалғауларында түрлендіру;

6) сын есімдерді септік, жіктік, көптікжалғаулармен түрленген зат есімдермен қолдану;

7) айналасындағы заттарды сипаттау (гүлдер, ағаштар, құстар, жануарлар);

8) заттардың және кейіпкелердің реттілігін сақтап, сюжетті суреттерді сипаттау (10 сөйлемге дейін);

9) тәрбиешінің сұрақтарының көмегімен немесе өз бетімен дауыстап оқылған қысқа мәтіндер мен ертегілерді бірізділікпен, кідірмей мазмұндау;

10) заттардың сапасы толық айтылған сөздермен сөзік қорды толықтыру (материалдар, пішін, түстері, көлемі);

11) сөзді өзгерту (түрлендіру), сөзжасам, сөйлем құрау жиілілік моделдерімен тәжірибе жүзінде танысу;

12) жетекші сұрақтардың көмегімен кеңейтілген пікір айту;

13) берілген тақырыпқа сюжетті суреттер бойынша әңгіме құрау (10 сөйлемге дейін);

14) оқиғанын толықтырып, сурет, суреттер топтамасы бойынша;

15) қарапайым жоспарды сақтай отырып, сюжетті суреттерге сипаттама беру;

16) объектілердің елеулі белгілерін тауып, заттарды салыстыру;

17) келеңсіз жағдайда және құрдастарының іс - әркетіне шағымдана білу;

18) бірізділікпен қисынды байланыстырып, өз өміріндегі қарапайым жағдайларды әңгімелеу;

19) зат есімді сын есіммен, есімдікпен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолдану;

20) зат есімді сын есіммен, сан есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрде қиыстырып қолдану және бірыңғай зат есімге қатысты анықтауышты табу;

21) сөздердің белгілі бір грамматикалық формасын қолдану икемділігі (зат есімнің септелуі, жекеше және көпше түрлері);

22) сөз арасында сұрақтар, ниеттер, хабарламалар, терiске шығаруларды қолдану;

23) етістікті өткен, осы, келер шақта қолдану;

24) сөздердің мағналарын олардыңның салыстыру процесінде анықтау.

116. Оқылым және жазылым:

1) жазба нұсқаулық бойынша түрлі тапсырмалар орындау;

2) тақырыптық топтамалардан сөздерді сөздікке жазу;

3) үйде, серуенде, топтағы балалардың өміріндегі жағдаяттарды суреттеу (балама сұрақтар қою, сурет салу, жағдайды көрсету арқылы);

4) өз бетінше журнал, кітап, интернет-ресурстарын оқу;

5) хат және құттықтау қағаздарын жазу;

6) сөзден дауысты (екпінді) дыбысты табу;

7) дағдыларды меңгеру:сөздерді бөлек жазу, адам аттары, жануарлардың лақап аттарын бас әріптен жазу;

8) сөздерді буынға бөлу, бір буынды, екі буынды сөздердің буындық сұлбасын құру;

9) кітаптан мәтін оқу, оқыған мәтінді драмалау, соған сәйкес суреттерді таңдау, мазмұнға сәйкес сурет салу;

10) жіктеу есімдігін зат есіммен алмастырып немесе керісінше мәтінді оқу.

117. Күтілетін нәтижелер:

1) құрылымы бойынша күрделі жаңа сөздерді айтып қолдануда ауызша-дактилді сөйлеу тілін пайдаланады;

2) сөйлеу барысында өзге тілді таныс емес сөздерді ажыратады;

3) тапсырмаға, болып жатқан оқиғаларға, ойынға, адамға деген қатынасын білдіреді;

4) құрдастарының жағымсыз әрекеттеріне шағымданады;

5) жіктеу есімдігін зат есіммен алмастырады немесе керісінше;

6) тақырыптық топтамалар бойынша сөздерді сөздікке жазады;

7) жағдайға, таныстық деңгейіне қатысты сөйлесу стилін өзгертеді;

8) зат есімді сын есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолданады;

9) зат есімді сан есіммен әртүрлі септікте, жекеше, көпше түрін қиыстырып қолданады;

10) кешірім сұрайды, ыңғайсыздық үшін кешірім сұрайды;

11) берілген тақырып бойынша сюжетті суреттерді, үйдегі жағдайды әңгімелейді;

12) өз бетінше хат және құттықтау қағаздарын жазады;

13) өз бетінше журнал, кітап, интернет-ресурстарын оқиды;

14) таныс көркем шығармаларды бірінші сөйлемінен таниды;

15) сөздердің белгілі бір грамматикалық формасын қолданады;

16) мәтінді оқиды, безендіреді, суреттейді, оқыған мәтінді драмалайды.