- Перекласти подане словосполучення, провідміняти його в однині та множині.
- Утворити для поданих дієслів зазначені нижче форми:
a) провідміняти подане дієслово в активному стані часів системи перфекта (Perfectum, Plusquamperfectum, Futurum II), написати переклад для форм 3-ї особи однини;
b) провідміняти подане дієслово у пасивному стані часів системи перфекта (Perfectum, Plusquamperfectum, Futurum II), написати переклад для форм 3-ї особи однини;
c) для поданого дієслова утворити безособові форми: Infinitivi (всі можливі); Participia (Participium Praesentis Activi, Participium Perfecti Passivi, Participium Futuri Activi); Gerundium (форми всіх можливих відмінків), Gerundivum; написати переклад здобутих форм;
d) провідміняти подане дієслово в активному стані часів умовного способу (Praesens Conjunctivi Activi, Imperfectum Conjunctivi Activi, Perfectum Conjunctivi Activi, Plusquamperfectum Conjunctivi Activi; написати переклад для форми 3-ї особи однини;
e) провідміняти подане дієслово у пасивному стані часів умовного способу (Praesens Conjunctivi Passivi, Imperfectum Conjunctivi Passivi, Perfectum Conjunctivi Passivi, Plusquamperfectum Conjunctivi Passivi); написати переклад для форми 3-ї особи однини.
- Визначити дієвідміну і граматичну форму особових форм дієслова (час, спосіб, стан, особу); написати переклад. Відокремити дефісом основу, суфікс, закінчення.
Зразок:
| дієслово
| час, спосіб, стан
| особа, число
| дієвідміна
| переклад
| примітки
|
| vīd-ĕra-mus
| Plusquamperf. Ind. Act
| 1p pl.
| II
| ми побачили (давно)
|
|
| munīt-us sit
| Perf. Conj. Pass.
| 3p sg.
| IV
| був укріплений
|
|
| vere-bā-ris
| Imperf. Ind. Pass.
| 2p sg.
| II
| ти боявся
| verbum deponens
|
| velle-m
| Imperf. Conj. Act.
| 2p sg.
|
| я хотів (би)
| verbum anomale
|
| si-t
| Praes. Conj. Act.
| 3p sg.
|
| він/вона є
| verbum esse
|
- Визначити дієвідміну і граматичну форму безособових форм дієслова (час, спосіб, стан, відмінок); відокремити дефісом основу, суфікс, закінчення.
Зразок:
| дієслово
| час, спосіб, стан
| відмінок
| дієвідміна
|
| audīv-isse
| Infin. Perf. Act.
|
| IV
|
| ornāt-um iri
| Infin. Fut. Pass.
|
| I
|
| vide-nt-ibus
| Partic. Praes. Act.
| Abl. pl.
| II
|
| capt-o
| Partic. Perf. Pass.
| Abl. sg.
| III
|
- Знайти у реченнях 8-го завдання, виписати, назвати і перекласти синтаксичні звороти, логічні присудки яких було зазначено у попередньому завданні.
Зразок:
| зворот
| назва звороту
| переклад
|
| Caesarem audivisse dicunt
| Accusativus cum infinitivo
| кажуть, що Цезар почув
|
| templum ornatum iri dicitur
| Nominativus cum infinitivo
| кажуть, що храм буде прикрашено
|
| omnibus videntibus
| Ablativus absolutus
| коли всі бачать
|
| oppido capto
| Ablativus absolutus
| коли місто було захоплено
|
- Знайти у реченнях 9-го завдання (якщо є), виписати і перекласти зворот Ablativus absolutus без дієприкметника.
Зразок:
Marco Crasso consule – коли консулом був Марк Красс (за консульства Марка Красса).
- Знайти у реченнях 9-го завдання і виписати всі випадки вживання герундія і герундива; вказати назву віддієслівної форми, відмінок; для герундива зазначити також його функцію (узгоджене означення або іменна частина присудка).
Зразок:
| № речення
| віддієслівна форма
| назва
| відмінок
| переклад
| іменник, з яким узгоджено герундив/присудок повністю
|
|
| scribendi
| Gerundium
| Gen. sg.
| писання (писати)
| –
|
|
| audienda
| Gerundivum
| Nom. pl.
| які слухають
| epigrammata
|
|
| agendum
| Gerundivum
| Nom. sg.
| треба діяти (виконувати)
| agendum est
|
- Знайти у реченнях 9-го завдання і виписати підрядні речення, присудок яких вжито в умовному способі; вказати тип підрядного речення і вид сполучника; написати переклад.
Зразок:
| підрядне речення
| переклад
| тип підрядного речення
|
| Cum Alexander Magnus in India bellum gerĕret
| коли Олександр Македонський вів війну (воював) в Індії
| підрядне речення часу, cum historicum
|
9. Перекласти речення. Виконати морфологічний і синтаксичний аналіз речень, які виділено курсивом; морфологічному аналізу підлягають тільки ті слова, які є складниками синтаксичних конструкцій.
Зразок:
a) Nunc tantum videmur intellexisse linguam Latinam nobis utilem esse. – Здається, що тільки тепер ми зрозуміли, що латинська мова нам корисна.
Речення має два інфінітивні звороти:
– Nominativus cum infinitivo – videmur intellexisse і
– Accusativus cum infinitivo – linguam Latinam nobis utilem esse, який залежить від intellexisse – логічного присудка першого звороту.
| форма слова в тексті
| морфологічна хар-ка
| переклад
|
| videmur
| 1p pl. Praes. Ind. Act.
| здається, що ми
|
| intellexisse
| Infin. Perf. Act.
| зрозуміли
|
| linguam
| I, Acc. sg.
| мова
|
| Latinam
| I, Acc. sg.
| латинська
|
| nobis
| Pronomen, Dat. pl.
| нам
|
| utilem
| III, Acc. sg.
| корисна
|
| esse
| Infin. Praes. Act
| є
|
b) Cum Caesar ultimo anni die Caninium consulem fecisset, Cicero amico cuidam scripsit: “Caninio consule Romae nihil mali factum esse scito: fuit enim mirae vigilantiae, qui per consulatum somnum non viderit”. – Коли Цезар в останній день року зробив Канінія консулом, Ціцерон написав якомусь другові: «Знай, що за консульства Канінія у Римі не трапилося нічого поганого, адже він був надзвичайно пильним, був таким, хто не бачив сну під час свого консульства».
Речення містить:
– підрядне речення часу: Cum Caesar ultimo anni die Caninium consulem fecisset, сполучник cum historicum;
– зворот Accusativus cum infinitivo: nihil mali factum esse scito;
– зворот Ablativus absolutus без дієприкметника: Caninio consule;
– підрядне означальне речення: qui per consulatum somnum non viderit, присудок якого вжито в умовному способі за правилом Attractio modi.
| форма слова в тексті
| морфологічна хар-ка
| переклад
|
| Caesar
| III, Nom. sg.
| Цезар
|
| ultimo
| II, Abl. sg.
| (в) останній
|
| anni
| II, Gen. sg.
| року
|
| die
| V, Abl. sg.
| день
|
| Caninium
| II, Acc. sg.
| Канінія
|
| consulem
| III, Acc. sg.
| консулом
|
| fecisset
| 3p sg. Plusquamperf. Conj. Act
| зробив
|
| nihil
| Pronomen, Acc. sg.
| нічого
|
| mali
| II, Gen. sg.
| поганого
|
| factum esse
| Infin. Perf. Pass.
| (не) трапилося
|
| scito
| Imperat. Fut. Act.
| знай
|
| Caninio
| II, Abl. sg.
| за консульства Канінія
|
| consule
| III, Abl. sg.
|
| qui
| Pronomen, Nom. sg.
| хто (який)
|
| (per) consulatum
| IV, Acc. sg.
| (під час) консульства
|
| somnum
| II, Acc. sg.
| сон
|
| (non) viderit
| 3p sg. Perf. Conj. Act.
| (не) бачив
|
Варіант 1.
Завдання 1. ea res sua.
Завдання 2. a) lĕvo, āvi, ātum, āre 1;
b) solvo, solvi, solūtum, ĕre 3;
c) servo, āvi, ātum, āre 1;
d) dormio, īvi, ītum, īre 4;
e) duco, xi, ctum, ĕre 3.
Завдання 3. scribis, scripsĕram, afflixit, faciam, potuĕro, immolāta erit, repertae sunt, pronuntiābat, fiat, pereat, sit, pingĕret, esset, reliquisset, quasīvĕris.
Завдання 4. laborāre, exstingui, reversūrum esse, habuisse, docente, devictis, creāri.
Завдання 9.
- Litterārum radīces amārae sunt, fructus dulciōres.
- Nihil scribis, neque ad te scripsĕram ut me levavĕrat tuus adventus, sic discessus afflixit.
- Faciam, si potuĕro.
- Calchas sacerdos Graecis in Trojam navigantibus: “Non solventur naves, – inquit, –priusquam Agamemnŏnis filia immolāta erit.”
- Veritātem laborāre nimis saepe, ajunt, exstingui nunquam.
- Dux jurāvit se nisi victōrem in castra non reversūrum esse.
- Multos scriptōres rerum suārum Magnus ille Alexander secum habuisse dicĭtur.
- Artes innumerabĭles repertae sunt, docente naturā.
- Caesar, Gallis devictis, Romam rediit.
- Leges Aeduōrum duo ex unā familiā, utrōque vivō, magistrātus creāri vetābant.
- Mortalĭbus mos est ex magnis majōra cupiendi.
- Cato delendam esse Carthagĭnem pronuntiābat, Scipio Nasīca – servandam.
- Fiat justitia et pereat mundus!
- Homo ne sit sine dolōre fortūnam invenit.
- Alexander edixit, ne quis ipsum alius, quam Apelles, pingĕret, – quam Pyrgotĕles, scalpĕret, – quam Lysippus, ex aĕre ducĕret.
- Zenōnem, cum Athenis essem, audiēbam frequenter.
- Plato varios Socrătis sermōnes immortalitāti scriptis suis tradĭdit, cum Socrătes ipse littĕram nullam reliquisset.
- Lac gallinaceum si quasīvĕris, invenies.
- Bene dormit, qui non sentit quam male dormiat.
- Diogĕnis aliquando accensam lucernam manū tenens in forō ambulābat, cum dies esset. A civĭbus interrogātus, cur lucernam accendisset: “Homĭnem, – inquit, – quaero”.
Варіант 2.
Завдання 1. hic peditātus noster.
Завдання 2. a) ad-vĕnio, vēni, ventum, īre 4;
b) do, dĕdi, dătum, dăre 1;
c) neco, āvi, ātum, āre 1;
d) habeo, ui, ĭtum, ēre 2;
e) occīdo, cīdi, cīsum, ĕre 3.
Завдання 3. notus erat, necāvĕrant, impedīvĕrint, veniēmus, sunt juncta, occupāvērunt, vidētur, vivĭmus, vivāmus, date, ploret, uterentur, parāret, conjunxisset, sequĭtur.
Завдання 4. posse, delētum iri, translāta esse, advenientĭbus, necāto, nuntiātā, dixisse, genuisse.
Завдання 9.
- Adventus peditātus nostri hostĭbus notus non erat.
- Graeci homĭnes deōrum honōres tribuunt iis viris, qui tyrannos necāvĕrant.
- Nisi nives iter nostrum impedīvĕrint, veniēmus.
- Labor voluptasque, dissimillĭmă naturā, societāte quaedam inter se naturāli sunt juncta.
- Scio quidvis homĭni accidĕre posse.
- Oracŭlum datum erat Trojam a Graecis delētum iri.
- Disciplīna druĭdum in Britanniā reperta atque inde in Galliam translāta esse existimātur.
- Graeci, advenientĭbus Persis, Thermopylas occupāvērunt.
- Caesăre necāto, triumvīri rem publĭcam obtinuērunt.
- Anaxagŏram ferunt, nuntiātā morte filii, dixisse: «Sciēbam me genuisse mortālem».
- Multa ignoscendo fit potens potentior.
- Pendēmus toti ex aliēnis judiciis, et id optĭmum nobis vidētur, quod petitōres laudatoresque multos habet, non id, quod laudandum petendumque est.
- Amīci, dum vivĭmus, vivāmus!
- Date puĕro panem, ne ploret!
- Lycurgus instituit, ut omnes Lacedaemonii sine ullō discrimĭne commūni mensā uterentur.
- Philippus, cum bellum contra Persas parāret, occīsus est.
- Cum Spartăcus cum sociis, servis et ingenuis se conjunxisset, ingentes copias comparāvit easque multum exercuit.
- Desĭnes timēre si sperāre desiĕris: nam spem metus sequĭtur.
- Multi nesciunt, quam vim scientia habeat.
- Cum Alexander Magnus pirātam comprehensum interrogāvisset, quō jure maria infestāret, ille: “Eōdem jure, – inquit, – quō tu orbem terrārum. Ego, quia parvō navigiō id facio, pirāta vocor, tu, quia id magnō exercĭtu facis, imperātor”.
Варіант 3.
Завдання 1. qui dies omnis.
Завдання 2. a) vinco, vīci, victum, ĕre 3;
b) con-fŭndo, fūsi, fūsum, ĕre 3;
c) intellĕgo, xi, ctum, ĕre 3;
d) repudio, āvi, ātum, āre 1;
e) accĭpio, cēpi, ceptum, ĕre 3.
Завдання 3. finiunt, fuit, vastāvĕrant, strinxĕrit, reperti sunt, audiēbat, utebātur, habeas, vivam, redigĕret, venissem, volui, possim, irascĕrer, fuĕrit.
Завдання 4. esse, esse moritūros, disposuisse, deliberante, superātis, comparāta, delectis.
Завдання 9.
- Galli spatia omnis tempŏris non numĕrō diērum, sed noctium finiunt.
- Ea causa belli fuit, quod Romāni agrum Sabīnum ferrō ignique vastāvĕrant.
- Qui prior strinxĕrit ferrum, ejus victoria erit.
- In omnĭbus saecŭlis pauciōres viri reperti sunt, qui suas cupiditātes, quam qui hostium copias vīcērunt.
- Mendācem memŏrem esse oportet.
- Medĭci nunquam aegris dicunt illō morbō eos esse moritūros.
- Pisistrătus primus Homēri libros, confūsos antea, sic disposuisse dicĭtur, ut nunc habēmus.
- Romā deliberante, Saguntum periit.
- Alpĭbus superātis, Hannĭbal in Italiam vēnit.
- Caesar re frumentaria comparāta equitibusque delectis, iter in ea loca facĕre coepit, quĭbus in locis esse Germānos audiēbat.
- Saepe metuendo sapiens evītat mălum.
- Atŏmus est corpuscŭlum minūtum et individuum, quō in explicanda origĭne mundi utebātur Democrĭtus et post eum Epicūrus.
- Utĭnam bonos amīcos habeas!
- Nihil aliud curo, quam ut bene honesteque vivam.
- Dareus, ut Graeciam redigĕret in suam potestātem, classem quingentārum navium comparāvit.
- Cum in tabernam vēnissem, ibi et cenāre et noctem agĕre volui.
- Quid mihi jucundius, quam, cum coram tecum loqui non possim, aut scribĕre ad te, aut tuas legĕre littĕras?
- Socrătes servo: “Caedĕrem te, – inquit, – nisi irascĕrer”.
- Ex epistŭlis Demosthĕnis intellĕgi licet, quam frequens fuĕrit Platōnis audītor.
- Cum Alexander Darei condiciōnes repudiāvisset, Parmenio: “Ego, – inquit, – si Alexander essem, pacis condiciōnes accipĕrem”. Cui ille: “Ego quoque accipĕrem, si Parmenio essem”.
Варіант 4.
Завдання 1. quae res jucunda.
Завдання 2. a) a-mitto, mīsi, missum, ĕre 3;
b) tra-do, dĭdi, dĭtum, ĕre 3;
c) navĭgo, āvi, ātum, āre 1;
d) doleo, ui, –,ēre 2;
e) pingo, pinxi, pictum, ĕre 3.
Завдання 3. exspectābam, fēcĕrat, minuit, mutābĭtis, audivĕritis, appellātus erat, multātus est, natus est, faciāmus, sis, habērent, reverterētur, venisset, delectātus sim, vellet.
Завдання 4. invidēre, fuisse, movēri, regnante, amissis, accessisse, pollicĭtus esse, traditūrum esse, quaesivisse.
Завдання 9.
- Diem ex die littĕras tuas exspectābam.
- Tandem exspectāta lux omnia, quae terribiliōra nox fēcĕrat, minuit.
- Sententiam mutābĭtis, si omnia audivĕritis.
- Titus Manlius, qui Capitolium servāvĕrat et Capitolīnus appellātus erat a Romānis, postea a civĭbus morte multātus est.
- Inter omnes constat malos homĭnes virtūti aliēnae et fortūnae invidēre.
- Scīmus Cicerōnem oratōrem fuisse clarum.
- Navigantĭbus movēri videntur ea, quae stant.
- Priămō regnante, Troja capta erat.
- Omnĭbus bonis amissis, homo sapiens dives est.
- Ad Themistoclem quidam doctus homo accessisse dicĭtur eique artem memoriae pollicĭtus esse se traditūrum.
- Ut ad cursum equus, ad arandum bos, ad indagandum canis, sic homo ad duas res, ad intellegendum et agendum natus est.
- Adhibenda est in jocandō moderatio.
- Sed quid faciāmus?
- Út sis nócte levís, sít tibi céna brevís.
- Mos erat a majōrĭbus Lacedaemoniis tradĭtus, ut duos habērent semper reges.
- Agesilaus, cum ex Aegypto reverterētur vēnissetque in portum, decessit.
- Marcelli Scipiōnis domus, cum honōre ac virtūte florērent, signis et tabŭlis pictis erant vacuae.
- Nisi dolēres tu, ego dolērem.
- Dici non potest, quam sim hesternā disputatiōne tuā delectātus.
- Cum Alexander in ruīnis Trojae esset, sacerdos quidam ex eō quaesivisse dicĭtur, num lyram Parĭdis vidēre vellet. Cui ille respondit: “Malo hastam Achillis, quam lyram Parĭdis”.
Варіант 5.
Завдання 1. quisquis usus perpetuus.
Завдання 2. a) e-vello, velli, vulsum, ĕre 3;
b) ex-pōno, posui, posĭtum, ĕre 3;
c) diripio, ripui, reptum, ĕre 3;
d) făcio, fēci, făctum, ĕre 3;
e) ad-ministro, āvi, ātum, āre 1.
Завдання 3. consumitur, minuĕrat, respondēbo, respondĕris, educati erant, statuērunt, sperābat, vidēmur, feras, floreant, constituĕret, orta est, consuevĕrit, odissent, definivisset.
Завдання 4. reverti, victūrum esse, vixisse, posse, appropinquantĭbus, aedificātō, futūros esse, definītum esse, esse.
Завдання 9.
- Gútta cavát lapidém, consúmitur ánulus úsu.
- Milĭtum vires inopia frumenti minuĕrat.
- Respondēbo tibi, sed non ante, quam tu ipse mihi respondĕris.
- Romŭlus et Remus, ut fama est, in iisdem locis, ubi exposĭti educatique erant, urbem condĕre statuērunt.
- Caesar legātos ad se reverti jussit.
- Adulescens sperābat se diu victūrum esse, senex potest dicĕre se diu vixisse.
- Ante omnia necesse est se ipsum aestimāre, quia ferre plus nobis vidēmur posse, quam possumus.
- Persis appropinquantĭbus, Athenienses resistĕre constituērunt.
- Caesar exercĭtum Romānum, ponte paucis diēbus aedificātō, Rhenum fluvium transportāvit.
- Romāni, Hannibăle vivō, nunquam se sine insidiis futūros existimābant.
- Caesar oppidum expugnāvit et ad diripiendum militĭbus concessit.
- Et hodie in Italiā usitātum est proverbium agricolārum: laudandos montes, sed a planitiē non recedendum.
- Ames parentem, si aequus est, si alĭter, feras.
- Sol effĭcit ut omnia floreant.
- Imperātor Adriānus equos et canes sic amāvit, ut eis sepulchra constituĕret.
- Chabrias multa in Eurōpa bella administrāvit, cum dux Atheniensium esset.
- In Aegyptō geometria orta est, cum non tantum terrae, sed et maris, et caeli, et aĕris spatia metīri consuevĕrit.
- Illi, nisi odissent patriam, nunquam inimīci nobis fuissent.
- Athenienises mīsērunt Delphos consultum, quidnam facĕrent de rebus suis.
- Cum Plato philosophus homĭnem ita definivisset: “Homo est anĭmal bipes implūme”, –et discipŭli ejus recte sic homĭnem definītum esse censuissent, Diogĕnes gallum, cui pennas evellĕrat, in scholam Platōnis attulit et hunc homĭnem Platōnis esse dixit.
Варіант 6.
Завдання 1. omnis res incerta.
Завдання 2. a) in-vādo, vāsi, vāsum, ĕre 3;
b) cerno, crēvi, crētum, ĕre 3;
c) jaceo, ui, ĭtum, ēre 2;
d) prae-păro, āvi, ātum, āre 1;
e) per-do, dĭdi, dĭtum, ĕre 3.
Завдання 3. pervēnĕrant, populabantur, rediĕris, explēbĭtur, carpĭte, carptus erit, proclamāvērunt, maluit, incensi sumus, possit, orirētur, sint, vidisset, loquerētur, commōti sint.
Завдання 4. nutrīri, esse servātam, fugisse, defendente, captis, murīri, interfectis, timēre.
Завдання 9.
- Amīcus certus in rē incerta cernĭtur.
- Helvetii in Aeduōrum fines pervēnĕrant eorumque agros populabantur.
- Quando tandem, amīce carissĭme, ex Hispaniā tua Romam rediĕris et omnium tuōrum expectatio explēbĭtur?
- Cárpĭte flórem, quí, nisi cárptus erít, túrpiter ípse cadét.
- Vetus sententia est artes honōre nutrīri.
- Post pugnam Marathoniam Graeci proclamāvērunt patriam esse servātam.
- Fugisse ex proeliō dicuntur potissĭmi latrōnum duces.
- Galli, nullō defendente, in urbem Romam invāsērunt.
- Alexander Magnus, urbĭbus maritĭmis captis, interiōrem Asiam occupāvit.
- Sulla, tametsi, suppliciō hostium partes suas murīri intellegēbat, tamen, paucis interfectis, cetĕros beneficiō, quam metū, retinēre maluit.
- Beāte vivendi cupiditāte omnes incensi sumus.
- Audendum est: fortes juvat ipsa Venus.
- Quis fallĕre possit amantem?
- Nunquam imperātor ita paci credit, ut non se praepāret bellum.
- Pericŭlum erat, ne ex magna milĭtum offensiōne seditio orirētur.
- Littĕrae, cum sint paucae, tamen innumerabĭlia verba efficiunt.
- Diogĕnes, cum gladium in viā jacentem vidisset: “Quis, – inquit, – te perdĭdit, aut quem tu?”
- Plurĭbus verbis ad te scribĕrem, si res verba desiderāret ac non pro se ipsa loquerētur.
- Judĭces reos interrŏgant, quĭbus causis ad scelĕra commōti sint.
- Erat caelum grave sordĭdis nubĭbus, quae fere in aquam aut in ventum resolvuntur. Nondum erat tempestas, sed jam inclinatio maris ac subinde crebrior fluctus. Rogāvi gubernatōrem, ut me in alĭquo litŏre exponĕret. Dicēbat ille, nihil se aeque in tempestāte timēre, ac terram.
Варіант 7.
Завдання 1. quisque vir dives.
Завдання 2. a) fŭgio, fūgi, –, ĕre 3;
b) exstinguo, stīnxi, stīnctum, ĕre 3;
c) re-pugno, āvi, ātum, āre 1;
d) valeo, ui, –,ēre 2;
e) inter-rŏgo, āvi, ātum, āre 1.
Завдання 3. vixi, dedĕrat, perēgi, adhibuĕris, convalesces, gesta sunt, putat, sperābat, ortum est,vidētur, loquāris, cogites, possit, persequerentur, novisset.
Завдання 4. mitti, superatūrum esse, appropinquāre, ademptō, dixisse, convenīre.
Завдання 9.
- Dux rei militāris perītus unus in proeliō interdum plus valet, quam omnis multitūdo milĭtum.
- Víxi et quém dedĕrát cursúm fortúna perégi.
- Si fatum tibi est ex isto morbe convalescĕre, sive tu medĭcum adhibuĕris, sive non adhibuĕris, convalesces.
- Multa bella a Romānis terra marīque gesta sunt.
- Vulgus putat a Jove somnia mitti.
- Pyrrhus, rex Epīri, se copias Romānas superatūrum esse sperābat.
- Caesar appropinquāre dicebātur, magnusque terror incĭdit Pompēji exercitui.
- Omnis flamma, ademptō aĕre, exstinguĭtur.
- Cicerōne puĕrō, bellum inter Marium et Sullam ortum est.
- Gútta cavát lapidém non ví, sed saépe cadéndo.
- Apud Pythagŏram discipŭlis quinque annos tacendum erat.
- Recte mihi vidētur Ovidius dixisse, emendandi labōrem majōrem esse, quam scribendi.
- De inimīco ne loquāris male, sed cogĭtes.
- Tantam vim habet oratio, ut etiam repugnantem capĕre possit.
- Caesar milĭtes equitesque mīsit, ut eos, qui fugĕrant, persequerentur.
- Pyrrhus, cum Argos oppĭdum oppugnāret in Peloponnessō, lapĭde ictus interiit.
- Cum haec ita sint, tamen vobiscum pacem confirmābo, si obsĭdes a vobis mihi dabuntur.
- Hectŏrem quis novisset, felix si Troja fuisset?
- Epictētus, interrogātus, quis esset dives, “Cui, – inquit, – satis est quod habet”.
- Urbem cuidam Alexander donābat. Cum ille, cui donabātur, se ipse mensus, tanti munĕris invidiam refugisset, dicens, non convenīre fortūnae suae: “Non quaero, – inquit, – quid te accipĕre deceat, sed quid me dare”
Варіант 8.
Завдання 1. iste metus magnus.
Завдання 2. a) accūso, āvi, ātum, āre 1;
b) căpio, cēpi, captum, ĕre 3;
c) pulso, āvi, ātum, āre 1;
d) vivo, vixi, victum, ĕre 3;
e) alo, alui, alĭtum, ĕre 3.
Завдання 3. traxisti, fuĕrat, veniam, vocāvĕris, occīsus erat, fertur, convenērunt,ignōtum est, sint, amēris, esto, lavarentur, vīdisset, possent, locūtus est.
Завдання 4. constitui, delētum iri, praedixisse, confectō, absente,exclamāvisse, captis, interfĭci.
Завдання 9.
- Falsi rumōres de adventū hostium imperatōri et militĭbus magnum metum movent.
- Non Hectŏrem traxisti, Achilles, sed corpus quod fuĕrat Hectŏris.
- Veniam, quocumque vocāvĕris.
- Postquam Philippus occīsus erat, Alexander ab exertĭbus rex appellātus est.
- Galli turrim constitui procul vident.
- Oracŭlum Delphĭcum Lacedaemoniis respondit Spartam nullā rē aliā nisi avaritiā delētum iri.
- Thales primus defectiōnem solis praedixisse fertur.
- Bellō Helveotiōrum confectō, totīus fere Galliae legāti ad Caesarem gratulātum convenērunt.
- Me absente, consilium bonum captum est.
- Homĭnis mens discendo alĭtur et cogitando.
- Nunc ést bibéndum, núnc pede líberó pulsánda téllus.
- Cui ignōtum est illud Catōnis: “Cetĕrum censeo Carthagĭnem delendam esse”.
- Sint sane ista bona, quae putantur.
- Ut amēris, amabĭlis esto!
- Antiquis mos erat, ut cotidie lavarentur: hinc tot balnea publĭca et privāta.
- Philosophus Crates, cum indoctum puĕrum vīdisset, paedagōgum ejus accusāvit.
- Aedui, cum se defendĕre ab Helvetiis non possent, legātos ad Caesărem mīsērunt.
- Locūtus est senex: “Si adulescens essem, nemo pugnāret fortius”.
- Quam bene vivas, refert, non quam diu.
- “Noli tangĕre circŭlos meos!” Haec verba, vel similia Archimēdes exclamāvisse tradĭtur, cum, Syracūsis captis, miles Romānus praedandi causā domum ejus intrāvisset. Is, ignārus, quis ille esset, Archimēdem necāvit, quamquam Marcellus, dux Romanōrum virum illum doctissĭmum interfĭci noluĕrat.
Варіант 9.
Завдання 1. quae ars felix.
Завдання 2. a) accĭpio, cēpi, cĕptum, ĕre 3;
b) judĭco, āvi, ātum, āre 1;
c) confĭcio, fēci, fectum, ĕre 3;
d) ardeo, arsi, –,ēre 2;
e) pono, posui, positum, ĕre 3.
Завдання 3. vulnerāvĕrant, renovāvĭmus, ēgĕro, scies, actus est, volunt, fis, intellegebantur, scripta erant, sim, transvŏlent, cernĕret, accessisset, petiērunt,egrediātur.
Завдання 4. esse, inventas esse, condidisse, fuisse, accendente, regnante,audīvisse, contendisse
Завдання 9.
- Vi ventōrum aqua marium, lacuum, flumĭnum agitātur.
- Hostes multos nostrōrum vulnerāvĕrant, ităque proelium non renovāvĭmus.
- Quidquid ēgĕro, continuo scies.
- Ulixes, fame et frigore confectus, ad Phaeācum insŭlam actus est, qui eum bene accēpērunt et paulo post in patriam mīsērunt.
- Parentes te diligentem esse volunt, nolunt malos tibi esse amīcos.
- Constat ad salūtem civium inventas leges esse.
- Romŭlus non solum Urbem condidisse, sed etiam ipse optĭmus augur fuisse dicĭtur.
- Lenior et melior fis, accedente senectā.
- M. Cicerōnis quidem temporĭbus intellegebantur ea, quae, regnante Romŭlō aut Numā, scripta erant.
- Ut medicīna valetudĭnis, sic vivendi ars est prudentia.
- Non omnis error stultitia est dicenda.
- Audīvisse te credo Platōnem, Socrăte mortuō, primum in Aegyptum discendi causa, post in Italiam et in Siciliam contendisse.
- Ita sim felix!
- Delphīni tantā vi exsiliunt, ut plerumque vela navium transvŏlent.
- Nero urbem Romam incendit, ut spectacŭli ejus imagĭnem cernĕret, quali olim Troja capta arsĕrat.
- Multi, cum in potestāte hostium aut tyrannōrum essent, dolōrem suum doctrinae studiis levāvērunt.
- Cum Caesar ad oppidum accessisset castraque ibi ponĕret, puĕri mulieresque ex murō pacem ab Romānis petivērunt.
- Felĭces essent artes, si de illis soli artifĭces judicārent.
- Quaerunt a me, ubi sit pecunia.
- Diogĕnes philosŏphus aliquando in oppĭdum parvum vēnit. Cum portas amplas et magnifĭcas vidēret, illūdens: “Portas, – inquit, – claudĭte, ne urbs vestra egrediātur”.
Варіант 10.
Завдання 1. qualis exercĭtus noster.
Завдання 2. a) do, dĕdi, dătum, dăre 1;
b) dico, xi, ctum, ĕre 3;
c) culpo, āvi, ātum, āre 1;
d) floreo, ui, –,ēre 2;
e) provĭdeo, vīdi, vīsum, ēre 2.
Завдання 3. erit, necāvit, pugnāvĕrat, abundāvĕrit, erit contentus, missi sunt, dimīsit, bibāmus, gaudeāmus, crede, sit, vivĕrem, decēdam, tenuissent, ēgĕrint.
Завдання 4. juvāre, datūrum esse, necatūrum esse, cecinisse, acceptā, dormiente,adjuvāre,futūrum esse.
Завдання 9.
- In angustiis exercĭtus noster magnō periculō erit.
- Manlius Torquātus filium suum necāvit, quia contra imperium cum inimīcis pugnāvĕrat.
- Stultus, si omnĭbus rebus abundāvĕrit, non erit contentus.
- Legāti ad Caesarem ab iis nationĭbus, quae trans Rhenum incŏlunt, missi sunt pacem rogātum.
- Eventus docuit fortes Fortūnam juvāre.
- Perfŭga a Pyrrhō in senātum vēnit dixitque se venēnum regi datūrum et eum necatūrum esse.
- Epaminondas fidĭbus preaclāre cecinisse dicĭtur.
- Verres praedōnum duces, acceptā pecuniā, dimīsit.
- Medĭcus vēnit, aegrōtō dormiente.
- Miles fortis exemplum aliis ad imitandum dedit.
- Aesopus, ob deformitātem ab aliquo culpātus: “Non forma, – inquit, – sed mens aspicienda est.”
- Socrătes dicebātur adjuvāre Euripĭdem in tragoediis scribendis.
- Edāmus, bibāmus, gaudeāmus; post mortem nulla voluptas.
- Ita crede amīco, ne sit inimīco loco.
- Sapiens quidam ad amīcum scripsit: “Ante senectūtem curāvi, ut bene vivĕrem, nunc curo, ut bene vitā decēdam”.
- Majōres nostri, convēnae pastoresque, cum in his locis nihil praeter silvas paludesque esset, novam urbem tam brevi aedificāvērunt.
- Cum solitūdo et vita sine amīcis insidiārum et metūs plena sit, ratio ipsa monet amicitias comparāre.
- Nisi Athenienses Solōnis disciplīnam tenuissent, res publica eōrum non tam diu floruisset.
- Nescīre, quid ante nos ēgĕrint homĭnes, est in tenĕbris vivĕre.
- Cum Platōni parvŭlo, in cunis dormienti, apes in labellis consēdissent, responsum est illum singulāri suavitāte oratiōnis futūrum esse; ita futūra eloquentia provīsa in infante est.
Варіант 11.
Завдання 1. hŏc cornu dextrum.
Завдання 2. a) căpio cēpi, captum, ĕre 3;
b) de-tego, tēxi, tēctum, ĕre 3;
c) fleo, flēvi, flētum, ēre 2;
d) supĕro, āvi, ātum, āre 1;
e) duco, xi, ctum, ĕre 3.
Завдання 3. mīsi, rogāvĕras, versāvĕrĭtis, habitābĭtis, est visus, nuntiabātur, transgressi erant, expellas, recurret, possit, tradĕrent, ames, interfuit, tacuisses,interficĕrent.
Завдання 4. esse, liberāvisse, effectus esse, reluctante, prodesse, passis,petīvisse,impetrāvisse.
Завдання 9.
- Dextrum cornu aciēi hostium in planitiē erat, sinistrum in clivō.
- Caesăris litterārum exemplum mīsi: rogāvĕras enim.
- In omnĭbus domĭbus versāvĕrĭtis, in unā habitābĭtis.
- Sume diem, qui est visus tibi pulcherrĭmus unus.
- Arma membra milĭtis esse dicunt.
- Lucretius dicit Epicūrum anĭmos homĭnum maximis errorĭbus liberāvisse.
- Pons in Hibēro prope effectus esse nuntiabātur.
- Reluctante natūrā, irrĭtus labor est.
- Cicerōne consŭle, conjuratio Catilīnae detecta est.
- Sensus videndi acerrĭmus est.
- Galli Transalpīni, transgressi in Venetiam, locum oppĭdo condendo cēpērunt.
- Sciendum est, in pugnā usum amplius prodesse, quam vires.
- Náturam éxpellás furcá, tamen úsque recúrret.
- Nihil tam magnum est, ut perīre non possit.
- Muliĕres Germānos, in proeliō proficiscentes, passis manĭbus, flentes implorābant, ne se in servitūtem Romānis tradĕrent.
- Cum ames non sapias, aut cum sapias non ames.
- Parens ejus, cum esset aeger, tamen omnĭbus rebus illis interfuit, cum infirmitātem corpŏris virtūte anĭmi superāret.
- Vetus proverbium bene de stultis dicit: “Si tacuisses, philosophus mansisses”.
- Custos, quis fur sit, nescit.
- Cum Titii, Hispāni adulescentes, ducerentur ad necem, petīvisse dicĭtur major Titius a centurionĭbus, ut se priōre, quam fratrem, interficĕrent, idque ab iis facĭle impetrāvisse.
Варіант 12.
Завдання 1. haec pernicies atrox.
Завдання 2. a) occŭpo, āvi, ātum, āre 1;
b) de-scrībo, psi, ptum, ĕre 3;
c) credo, dĭdi, dĭtum, ĕre 3;
d) făcio, fēci, făctum, ĕre 3;
e) ad-mŏveo, mōvi, mōtum, ēre 2.
Завдання 3. dimicāvit, vetuĕrat, appellābĭtis, comparāvĕrĭtis, vīsae sunt, profectus est, consecūtus est, respondeant, laudentur, ictus esset, sepelirētur, neglexĕris, decrevisset, sis, confitēbor.
Завдання 4. esse, errāvisse, obscurāvisse, habēre, cessante, explorātis, esse, dixisse.
Завдання 9.
- Bellum atrox erat causa perniciēi civitātis.
- Titus Manlius cum hoste dimicāvit, quamquam pater vetuĕrat.
- Niŏba inquit: “Latōnam orbam appellābĭtis, si mecum comparāvĕrĭtis.”
- Multārum gentium urbes ab Herodŏtō, scriptōre Graecō, vīsae et mores eārum ab eo descripti sunt.
- Nescis exsilium scelĕrum esse poenam.
- Scio te non sponte tua errāvisse, sed amōrem tibi mentem obscurāvisse.
- Suebi, gens Germanōrum, centum pagos habēre dicuntur.
- Cessante causā, cessant effectus.
- Caesar, explorātis regionĭbus, albente caelō, omnes copias castris edūcit.
- Scribendo dicĭmus diligentius, dicendo scribĭmus facilius.
- Pythagŏras Aegyptum primo, mox Babyloniam ad discendos stellārum motus originemque mundi spectandam profectus, summam scientiam consecūtus est.
- Nemo unquam sapiens proditōri credendum esse putāvit.
- Dictis facta respondeant!
- Multi alios laudant, ut ipsi ab iis laudentur.
- Constitūtum est, ut, quō quisque locō fulmĭne ictus esset, eodem locō sepelirētur.
- Phoebidas Lacedaemonius, cum exercĭtum Olynthum ducĕret iterque per Thebas facĕret, arcem oppĭdi, quae Cadmea nominātur, occupāvit.
- Cur in minōre negotio legem times, cum in majōre eam neglexĕris?
- Sim impŭdens, si plus postŭlem, quam homĭni a rērum natūrā tribui potest.
- Quaerēbant, quando in bellum senātus decrevisset, quando popŭlus Romānus jussisset.
- Pompejus narābat, Posidonium, cum quasi faces ei dolōris admoverentur, saepe dixisse: “Nihil agis, dolor, quamvis sis molestus: nunquam te esse, confitēbor, malum”.
Варіант 13.
Завдання 1. mea res familiāris.
Завдання 2. a) dico, xi, ctum, ĕre 3;
b) paro, āvi, ātum, āre 1;
c) com-mŏveo, mōvi, mōtum, ēre 2;
d) vĭdeo, vīdi, vīsum, ēre 2;
e) ascendo, ndi, nsum, ĕre 3.
Завдання 3. conscripsĕrat, instruxit, scribam, habuĕro, vultis, mavultis, abjicĭte, agas, capĕrent, inscripsisset, ingrediātur, potuĕrit, possit, notus esset,morĕre.
Завдання 4. esse, tenēri, mōvisse, victūri esse, latrante, factā, interfectis, captō, esse.
Завдання 9.
- Rem familiārem homines labōre et industriā augent.
- Caesar in campō novas legiōnes, quas in Galliā conscripsĕrat, instruxit.
- Tibi scribam, si otium habuĕro.
- Imperātor legātis hostium dixit: “Si itĕrum mecum pugnāre vultis, ego parātus sum pugnāre, si pacem habēre mavultis, abjicĭte arma!”
- Salvum tu me esse cupivisti.
- Per exploratōres Caesar cognōvit et montem a suis tenēri, et Helvetios castra mōvisse.
- Videntur ii victūri esse.
- Latrante unō, latrat statĭm et alter canis.
- Nostri eruptiōne factā, multis eōrum interfectis, captō etiam nobĭli duce, suos incolŭmes reduxērunt.
- Rem praeclāram juventūti ad discendum invēnisti nec mihi difficĭlem ad docendum.
- Legendō mens formanda est.
- Omnĭbus rebus Caesar vehementer commōtus, maturandum sibi esse existimāvit.
- Si quídquid agís, prudénter agás et réspice fínem.
- Ita fit, ut honesta vita beāta vita sit.
- Romāni legātos ad Prusiam regem mīsērunt, ut Hannibălem aut vi aut dolō capĕrent.
- Cum homo pravus januae domus suae inscripsisset: “Nihil mali ingrediātur”, Diogĕnes: “Quomōdo, – inquit, – domĭnus domum suam intrāre potuĕrit?”
- Qui non vetat peccāre, cum possit, jubet.
- Homĭnes misĕri essent, si dies mortis iis notus esset.
- Quid agas, scīre cupio.
- Laco quidam, cum Rhodius Diagŏras, Olympionīces nobĭlis, unō die duo suos filĭos victōres Olympiae vīdisset, accessit ad senem et, gratulātus: “Morĕre, Diagŏra, – inquit, – non enim in caelum ascensūrus es”.
Варіант 14.
Завдання 1. ulla spes bona.
Завдання 2. a) vinco, vīci, victum, ĕre 3;
b) trajĭcio, jēci, jectum, ĕre 3;
c) ăgo, ēgi, ăctum, ĕre 3;
d) audio, īvi, ītum, īre 4;
e) ex-specto, āvi, ātum, āre 1.
Завдання 3. tulĕrant, concessit, vēnĕro, exturbābo, victus est, perspiciuntur, feras, dicāmus, essent, capĕret, pepercit, pugnatum sit, potuit, potitus sum, disserĭtur.
Завдання 4. esse, condĭtam esse, fuisse, victis, fefelisse, exclamavisse
Завдання 9.
- Spes fidei auxiliīque deōrum apud antīquos popŭlos magna erat.
- Caesar omnĭbus, qui arma tulĕrant, vitam concessit.
- Philippus, Macedŏnum rex, Lacedaemoniis scripsit: “Si in Laconicam vēnĕro, finĭbus vos exturbābo”. Lacedaemonii rescripsērunt: “Si”.
- Hannĭbal armis vīcit, vitiis victus est.
- Avĭdum esse oportet nemĭnem, minĭme senem.
- Scriptōres vetĕres Romam a Romŭlō et Remō condĭtam esse tradunt.
- Xanthippe, Socrătis uxor, morōsa admŏdum fuisse fertur atque jurgiōsa.
- Atilius Regŭlus consul, victis navāli proeliō Poenis, in Africam trajēcit.
- Bellum Gallĭcum Caesare imperatōre gestum est.
- Perspiciuntur in agendo virtūtes.
- Exercendae memoriae gratiā ea, quae diē dixi, audīvi et lēgi, vespĕri commemŏro, ut mos erat Pythagoreus.
- Hostes et de expugnando oppĭdo et de flumĭne transeundo spem se fefellisse intellexērunt.
- In silvam ligna ne feras.
- Unum habēmus os, duas autem aures, ut plus audiāmus, minus dicāmus.
- Tanta variĕtas iis temporĭbus fuit fortūnae, ut modo hi, modo illi in summo essent aut fastigiō aut pericŭlō.
- Alexander, cum Thebas capĕret, Pindari familiam pepercit.
- Hōc totō proeliō, cum ab horā septimā ad vespĕrum pugnatum sit, aversum hostem vidēre nemo potuit.
- Dic mihi: si fias tu leo, qualis eris?
- Disserĭtur, exspectandane sit gloria.
- Alexander puer, cum a praeceptōre suo audivisset innumerabĭles esse mundos, exclamavisse dicĭtur: “Quam miser sum, qui ne uno quidem adhuc potītus sum!”
Варіант 15.
Завдання 1. quivis status suus.
Завдання 2. a) do, dĕdi, dătum, dăre 1;
b) obscūro, āvi, ātum, āre 1;
c) compăro, āvi, ātum, āre 1;
d) laedo, laesi, laesum, ĕre 3;
e) quaero, quaesīvi, quaesītum, ĕre 3.
Завдання 3. servāvĕrat, collocāvērunt, sprevĕrit, habēbit, victa est, cantes, tuentur, foveant, essemus, posset, subisset, feres, sit, usus est, vellet.
Завдання 4. numerāre, datūros esse, superāvisse, imminente, intellectā,retinēre, dedisse.
Завдання 9.
- Omnia mutantur, nihil semper suo statu manet.
- Horatio Coclĭti, quod insigni fortitudĭne Romam servāvĕrat, cives grati aēneam statuam collocāvērunt.
- Vanam gloriam qui sprevĕrit, veram habēbit.
- Magna classis Persārum parvō numerō navium Graecōrum victa est.
- Oceăni fluctus me numerāre jubes.
- Legāti Helvetiōrum Caesări dixērunt se obsĭdes datūros esse.
- Cicĕro vidētur omnes oratōres eloquentiā superāvisse.
- Morte imminente, vir probus a virtūte non deflectet.
- Rē intellectā, in verbōrum usu facĭles esse debēmus.
- In rebus tam sevēris non est jocandi locus.
- Omnis auctorĭtas philosophiae consistit in beātā vitā comparandā.
- Quis ignōrat Gallos usque ad hanc diem retinēre illam immānem ac barbăram consuetudĭnem homĭnum immolandōrum?
- Ante victoriam ne cantes triumphum!
- Gallinae avesque relĭquae pullos ita tuentur, ut et pennis foveant, ne laedantur, et, si est calor a sole, se oppōnant.
- Forte evēnit, ut ruri essemus.
- Cum Miltiădes pro se dicĕre non posset, verba fēcit frater ejus Tisagŏras.
- Caelō serēnō interdiu obscurāta lux est, cum luna sub orbem solis subisset.
- Amīci vitia si feres, facias tua.
- Quaerĭtur, sitne in humānō genĕre sapientia.
- Cum Abderitārum legātus, longā oratiōne usus, ex Agide, Lacedaemoniōrum rege, quaesivisset, quid vellet se civĭbus suis nuntiāre, ille: “ Nuntia, – inquit, – me quam diu velles, aures tibi dedisse ”.
Варіант 16.
Завдання 1. iste fructus dulcis.
Завдання 2. a) divĭdo, vīsi, vīsum, ĕre 3;
b) făcio, fēci, făctum, ĕre 3;
c) alo, alui, alĭtum, ĕre 3;
d) pecco, āvi, ātum, āre 1;
e) accuso, āvi, ātum, āre 1.
Завдання 3. putāvĕram, emĕro, missus est, natus est, arbitrantur, cantet, amat, possis, posset, esset, potuisset, scias, essent fusi,mīsisset,dubitāret.
Завдання 4. sperāre, victum iri, composĭti esse, obscurāto,importāri,remolescĕre,effemināri, interfectum esse.
Завдання 9.
1. Ex ungue leōnem, e fructu arbŏrem cognoscĭmus.
2. Stultissĭma homĭnis incauti excusatio est: “Non putāvĕram”.
3. Homo quidam interrogāvit servum genĕre Lacedaemonium: “Probusne eris, si te emĕro?” Ille: “Etiam si non emĕris”.
4. Camillus in exsilium missus est, quia inīque praedam divīsĕrat.
5. Sperāre nos amīci jubent.
6. Dareus, rex Persārum, sperābat a se Graecos facĭle victum iri.
7. Multi versus sine auctōre vivunt, hi putantur a vulgō composĭti esse.
8. Obscurāto sole, tenĕbrae factae sunt repente.
9. Natus est Augustus Cicerōne et Antoniō consulĭbus.
10. Eloquendi vis nos ea, quae scīmus, alios docēre adjŭvat.
11. Dúlcibús verbís est móllis ámor aléndus.
12. Suebi vinum ad se omnīno importāri non sinunt, quod eā rē ad labōrem ferendum remollescĕre homĭnes atque effemināri arbitrantur.
13. Cántet, amát quod quísque: levánt et cármina cúras!
14. Nulla est tam bona fortūna, de quā nil possis queri.
15. Pilum Romānum quattuor longum pedes ferrum habēbat, ut cum armis transfigĕre corpus posset.
16. Ipse Cicĕro, cum tenuissĭma valetudĭne esset, ne nocturnum quidem sibi tempus ad quietem relinquēbat.
17. Miltiădes, cum Parum insŭlam capĕre non potuisset, ab Atheniensĭbus proditiōnis est accusātus.
18. Minus saepe pecces, si scias quod nescias.
19. Epaminondas rogāvit, essentne fusi hostes.
20. Lacaena quaedam, cum filium in proelium mīsisset et eum interfectum esse audīvisset: “Idcirco, – inquit, – genuĕram, ut esset, qui pro patriā mortem non dubitāret occumbĕre ”.
Варіант 17.
Завдання 1. quisque magistratus annuus.
Завдання 2. a) doceo, ui, ctum, ēre 2;
b) nomĭno, āvi, ātum, āre 1;
c) habeo, ui, ĭtum, ēre 2;
d) opto, āvi, ātum, āre 1;
e) duco, xi, ctum, ĕre 3.
Завдання 3. labōra, datur, vīcĕrat, credam, lēgĕro, videmĭni, conversae sunt, injecta est, loquāmur, loquĭmur, concordet, noscerēmus, facĕret, tulissent, sit.
Завдання 4. esse, discedĕre, discessisse, advenīre, advenisse, intellegĕre, regnante, mutātā,habĭtā,audīre.
Завдання 9.
- Nocte dieque labōra: non datur e terris mollis ad astra via.
- Caesar multos eōrum, quos armis vīcĕrat, clementiā et liberalitāte devincĕre studēbat.
- Non credam, nisi lēgĕro.
- Cicĕro consul a senatorĭbus Romānis pater patriae nominātus est.
- Amīcum te scio esse illius.
- Juventūtem nemo intellĕgit discedĕre, sed discessisse, et senectūtem non sentīmus advenīre, sed advenisse.
- Videmĭni vos non satis intellegĕre, quae dixi.
- Pythagŏras Tarquiniō Superbō regnante in Italiam vēnit.
- Terrā mutātā, non mutantur mores.
- Nulla aetas ad perdiscendum sera est.
- Omnia, quae secundum natūram fiunt, sunt habenda in bonis.
- Hāc oratiōne habĭtā, mirum in modum conversae sunt omnium mentes, summaque alacritas et cupidĭtas belli gerendi injecta est.
- Quod sentīmus, loquāmur, quod loquĭmur, sentiāmus: concordet sermo cum vita.
- Dives est, cui tanta possessio est, ut nihil optet amplius.
- Philosophia nos docuit, ut nosmet ipsos noscerēmus.
- Phidias artifex cum facĕret Jovis formam aut Minervae, conspiciēbat alĭquem, e quo similitudĭnem ducĕret.
- Majōres nostri, cum regum potestātem non tulissent, magistrātus annuos creavērunt.
- Nil peccent ocŭli, si anĭmus ocŭlis impĕret.
- Albus, an ater sit, nescio.
- Cum audio socrum meam Laeliam (facilius enim muliĕres incorruptam antiquitātem conservant, quod, multōrum sermōnis expertes, ea tenent semper, quae prima didicērunt), eam sic audio, ut Plautum mihi aut Naevium videar audīre.
Варіант 18.
Завдання 1. hic deus immortālis.
Завдання 2. a) relinquo, līqui, lictum, ĕre 3;
b) pro-pōno, posui, posĭtum, ĕre 3;
c) rideo, risi, risum, ēre 2;
d) căpio cēpi, captum, ĕre 3;
e) ăgo, ēgi, ăctum, ĕre 3.
Завдання 3. accēpērunt, fuĕrit, eductae erunt, ducentur, natus est, gaudeāmus, sit, orābat, redīres, proficiscerētur, commisissent, occīsi essent, judicābis, missus est, jussit.
Завдання 4. esse, constitūtam esse, fuisse, regnante,datō, duci, ostendi, dimitti.
Завдання 9.
Археология
Биология
Генетика
География
Информатика
История
Логика
Маркетинг
Математика
Менеджмент
Механика
Педагогика
Религия
Социология
Технологии
Физика
Философия
Финансы
Химия
Экология
