Чем дальше к концу альбома, тем дела грустнее.

"Трип", например, полная чушь. "Мертвые" - это они что, о себе?!

Проблемы с великим и могучим - все больше...

Уфф, закончилось...

 

В общем, "Пандемия" - это уже "совсем металл". Тот самый, который (вы еще не забыли?) мне никуда не упёрся. Чего и вам желаю.

 

 

ЧАСТЬ 36.

- Что такое "порнография"? Это всё, что вызывает эрекцию у судьи.

РНО (Роскошь нечеловеческого общения)

 

ав) Есть мнение, что публика на концерте может быть отстойной. Если перевести на литературный: контакт между теми, кто на сцене, и теми, кто в зале, стремится к нулю.

Согласимся: одинаковой - всегда, везде, постоянно - публики нет и быть не может! Поэтому то, что, допустим, в Москве принимают на "ура" (публика - куул), в Могилеве (Берлине, Бердичеве) могут обгадить с ног до головы (фе, отстой!) В силу череды причин, а не потому, что тут не люди, а уродцы.

Поищем варианты, когда это имеет место быть.

Вариант один (из).

Концерт-солянка. Исполнителей - не один-два и даже не четыре (оптимальный вариант), а шесть, восемь и тэдэ (уже не песни-музыки, а статистика). В подобных случаях публика состоит из: поклонников каждой из участвующих групп (фантики); пришедших весело провести время, независимо от исполнителей (гедонисты); посещающих по возможности все концерты (удавы - ну, тащатся от самого факта своего присутствия).

В подобном случае для группы Н., скажем, ОЧЕВИДНО НЕ ОТСТОЙ - ТОЛЬКО ее "фантики". С остальными - вопрос. Будут ли они ТВОИМИ, не отстойными, зависит от многих факторов. Например, оттого, как относятся к твоей группе фанаты других групп, насколько то, что ты играешь, им интересно. А также, насколько ЗДЕСЬ И СЕЙЧАС прёт от твоей музыки тех, кто пришел просто пропереться. В случае, когда НЕ твои фанаты к тебе прохладны, а твои песни не торкают гедонистов, и получается: б о льшая часть публики - отстой. То есть ЧУЖАЯ она, НЕ ТВОЯ.

 

Вариант еще один (из).

Концерт-сольник. И исполнитель настолько популярен, что побывать на его концерте - "зачотно". Сходил - поставил крестик - рассказал всем, что сходил (я на него целых десять секунд дышал(а)!) Соответственно, публика в массе, а то и ВСЯ, может подобраться такая, которой исполнитель с его песнями и музыками глубоко похрен. Публика - отстой? Не стану говорить о пришедших гадости. Суть в том, что "отстой" с точки зрения музыканта в данном случае вновь означает ЧУЖАЯ, НЕ ТВОЯ. Вот и примерчик.

Если не врут, цена билетов на "Рок-дантизацию-2009" будет около 100 тысяч. Несложно предположить, что, кроме богЭмы, других слушателей - тех, кто любит выступающие группы - будет немного. Так же несложно предположить, что некоторым музыкантам придется сильно обломаться, потому что их сеты и слушать-то будет почти некому, не то, что переться да тащиться.

 

фц) Есть мнение, что публика - сплошь быдло, и якшаться с такой - моветон или, если хотите, западло.

1. Тому, кто так считает, посоветовал бы почаще смотреться в зеркало и... обязательно в самое ближайшее время наведаться в храм, пару свечей поставить. А то ведь за грех глупости вкупе с грехом гордыни на том свете полну задницу гвоздей забьют.

2. Уже говорилось: рокенролл никогда не был и не будет - для рафинированных интеллигентов или святых. От него не святостью, сами знаете, чем припахивает. Другое дело, что одни - и музыканты, и слушатели - ищут симпатичную компанию в аду, погружаясь во мрак. Другие, как американские пчелы, окольными тропами, потому что не знают прямых дорог, пищат, но лезут на свет из помойки. Впрочем, направление движения - личное дело.

3. Не хочешь якшаться с "быдлом", чего прешься на подобный концерт? Есть же опера и балет, консерватория... Господь даровал свободу выбора. Так начни пользоваться этой свободой с малого, ходи к себе подобным, к тем, которые приятны и интересны.

4. Якшаться с "быдлом"? Ну, Христос это не считал зазорным. Настаивал на том, что должен быть не с праведниками, а с теми, кому он нужнее. А уж музыкантам Он сам же и велел! Одно раскаявшееся и изменившееся быдло милее Ему, чем два праведника.

5. Не такое они и быдло! Нормальные в подавляющем большинстве ребята. Ну, пока не абрамовичи, не натальипеткевич, не кличко. Ничего! Не сразу Москва Витебск брала. Все у них еще будет. Жаль, многие из них однажды будут стесняться своей молодости.

 

ещ) Есть мнение, что музыкант может обижаться на публику.

Оставим в стороне, что на обиженных воду возят, а то и кое-что кладут. Будем выше.

Вспомним, что слушатель поющему и играющему НИЧЕГО НЕ ДОЛЖЕН. Напротив, это стоящий на сцене ДОЛЖЕН. Тем более, если пришедшие платят ему денежки. Ну, сам Бог велел их отработать. Что, кстати, мы и видим на всевозможных Люменах, Тараканах, Пикнике, ДДТ или Агате Кристи. С моей точки зрения, именно это "отработать по полной" и называется НАСТОЯЩИЙ профессионализм, а вовсе не умение за что-то дергать или стучать ("барабанить стыдно!") Не потому ли на концертах упомянутых публика в массе - НЕ отстой, СВОЯ? Ага, и поэтому тоже! Хотя не только.

 

Что делать, если "публика отстой"?

- Можно сказать: она - говно, и ее мнение тебе пофиг. Тогда не то, что лучше, просто необходимо свалить, - не со сцены, вообще! Не ипать никому мозг, петь маме (девушке, дедушке, начальнице).

- Можно скрупулезно пестовать СВОЮ публику. Не дуть ей в задницу. Но всяческими способами подбирать, воспитывать на своих песнях-музыках. Уважать, потому что слушатель без исполнителя вполне жив, а вот исполнитель без слушателя БЕССПОРНО МЕРТВ. Лишь присутствие ПОТРЕБИТЕЛЯ делает продукт значимым. В отношении "духовной пищи" Стругацкие в "ОЗ" обозвали таких "неедяками". Не было потребителя - был Ван-Гог мудак. Появились - сделался Гений.

- А еще можно вспомнить, что "песни, как бой. И равносильно предательству было бы замолчать". Да, каждый концерт - это битва, во многих смыслах. Исполнитель должен КАЖДЫЙ РАЗ отвечать на невысказанный вопрос слушающего "ПОЧЕМУ я должен слушать ИМЕННО ТЕБЯ?" Это касается даже таких ребят, как Маккартни или Джаггер или Мадонна или… Если тебе до тех, кто в зале, дела нет, это сразу чувствуют, и атмосфера холодеет. Иногда и до ноля, замораживая стоящего на сцене.

 

Это, кстати, и есть КРУТОСТЬ, когда народец собрался не на тебя, ему до твоих песен дела нет, а ты такого гвоздя дашь, что дым пойдет! И расслабленные встанут, слепые прозреют, курящие и пьющие в туалетах, а также писающие на улице возле ДК (ну, традиция) вернутся в зал. И будут восторженно, отвесив челюсть, внимать, либо скакать аки припадочные или угодившие под высоковольтный провод. ИМЕННО ТАК становятся Героями и, холера их возьми, звездами! И кайф, кстати, от такого маленького подвига - гораздо больше, чем от поклонения адептов и эпигонов.

 

Для тех, кто все вышесказанное пропустил, ответы на поставленные вопросы в краткой форме:

1) отстойной публики не бывает, бывают отстойные исполнители и отстойные обстоятельства. И то, и другое надо либо пытаться исправить, либо не влипать в такое в немузыкальном смысле Гуно. 2) Музыкант, конечно, может, но НЕ ДОЛЖЕН обижаться на публику. Иначе цена за эту "телушку" - полушка и та в обед.

 

ку) То, о чем действительно говорит порнография, - это, в конечном счете, не секс, а смерть.

Сюзан ЗОНТАГ dixit.

 

Ну, аб смерцi ды смеццi?

MAUZER - 2010 "PORNA"

Абмоўка першая.

Маузэрам са мной вельмi i вельмi не пашанцавала. Альбом, якi я, вядома, спiраціў з Сецiва, ужо тырчэў у маiм ВМП, а я ажно пацiраў лапкi ў прадчуваннi, як раптоўна з'явiўся трохпесенны сiнгл ОБАЯНИЯ НЕВОВЛЕЧЕННОСТИ. Ну? Ну й на тры днi засеў звонку i ўнутры, адсунуўшы ўсеагульнамагчымыя порна, у тым лiку й "Порна". Што папiшаш, калi песнi Алёны Каўковай былi, ёсць i будуць есцi мяне нашмат мацней, чымсьцi беспадобныя маўзэры ды падобныя да iх. Сэрцу не загадаеш. Тым болей, гэтыя тры песнi - адна лепшая за iншую.

Лёгка сабе ўявiць, з якiмі пачуццямi я адарваўся, урэшце, ад "Пегого пса", каб дарвацца да "зараджанага" альбому. Зразумела, пачуццi гэтыя наўрад цi гаварылi на карысць маўзэраў.

 

Абмоўка другая.

За плечуком абсэрвера заўсёды маячыць даволi ламотны "прывiд прарока ў сваёй айчыне". З аднаго боку, свярбiць у галаве: я ж няхай не вельмi добра, але ведаю таго Янку (Лёпу, Цiмафея и г.д.). Хiба ён можа быць Тым Самым?! З iншага ж боку, пачнеш бiцца ў захапленнi, заўсёды нарвешся на сустрэчнае - "Ага, зязюля хвалiць пеўня, бо тутэйшы!"

Абмоўка трэцяя.

У гэтых тэкстах асобны пачатак ужо амаль што зрабiўся агульным месцам. Маўляў, гурт гэны мне нiколi не падабаўся, але вось паслухаў новы альбом, - выдатна, халера яго бяры!

Але ж, тэксты тэкстамi, а куды ж я ад праўды жыцця? Таму давядзецца адразу паставiць усе кропкi па-над "ё".

 

...да гурта "Маузэр" я заўсёды дыхаў болей чымсьцi роўна. Каб ён мне падабаўся, дык не. Як у анекдоце, "не трэба рабiць мне смешна, Клава, я для гэтага ўжо занадта стары".

I музыка - не мая, амаль што не кранала: мне, вы ўжо, пэўна, ведаеце, больш падабаецца гучная ж, але iншая.

I мэсiдж не цiкавiў. Авох-хцi, "Брудная вада"! Бац-цюхна, "Беларусь будзе вольнай"! (Будзе? Гэх. Як той першы рок-самвыдатчык напiсаў, "свабода належыць тае пярсоне, якая карыстаецца гэтай свабодай!" Хочаш стацца вольны, дык станься!)

Ды, калi пакласцi руку на левы бок грудзей, вершы, як на маю думку, былі вогкiя, расплывiстыя, асклiзлыя, нiбыта тое жабяня. Калi што i ўражвала, дык "Калыханка". Па-першае, таму што яна амаль што тырчэла па-над астатнiм. Па-другое, калi ў большасцi песень мне бракавала мелодыi, дык у гэтым выпадку яе было - вышэй за дах...

 

Але ж, не ўсё тое добра, што ДЛЯ МЯНЕ добра.

Маўзэры-такi прываблiвалi мяне - як з'ява. А Янка асабiста - як правакатыўная медыйная персона. Правакатыўнасць Яна амаль што заўсёды выклiкала сваеасаблiвую насалоду. Торгае большасць за вымя? Коле вочы? Малайца!

 

Калi ўлiчыць вышэйузгаданае, перад пачаткам, гм, паглыблення, нiчога асаблiвага нi ад сябе, нi ад песень я не чакаў.

Цiкава было, як маўзэры, якiя даволi хутка ўскараскалiся на небасхiл (ну, бракуе на iм зорак!), крочаць па гэным небасхiле. Бо апошнiм часам быў той для iх - з розных нагодаў - калi казаць мякка, не без аблокаў.

Эвалюцыянуюць яны, цi, наадварот, дэградуюць?

Цi давялося iм зладзiць з засадай, якая напаткоўвае амаль кожны гурт, што выдатна пачынаў, i мае назву "сiндром другога альбому"?

Зараз я магу на гэтыя свае пытаннi сам сабе ж даць адказы. I адказы гэтыя практычна паўсюль, як напярэдаднi мiнулых выбараў у суседняй краiне, - аранжавыя. У сэнсе - "так".

Так, гэта эвалюцыя, то ж бо прагрэс.

Так, зладзiлi. Другi альбом лепей за першы.

Вось, менавiта, i ўсё, што я мусiў сказаць.

 

Але ж быў бы тае не я, калi б вось гэтак скончыў. Гэткiм чынам далейшае - для тых, хто любiць чытаць, усё роўна, што. А таксама крышачку для "фантыкаў" маўзэраў ды iхнiх не... як па-беларуску "недруг"? "Нясябар"? Ну, то ж бо й для "несяброў", гы.

 

............ Ян, як я разумею, нездарма даў сваёй новай працы гэткую назву. Яму, мяркую, неаднаразова даводзiлася чуць у свой бок - з нагоды iміджу, паводзiнаў, генеральнай скiраванасцi гурта - "парнаграфiя!". Порна? Выдатна, вось вам порна!

Лiчу, цалкам лагiчна будзе пачаць з караценькай прадмовы пра парнаграфiю.

 

Ян нiякай Калюмбii не адчынiў. Порна - старажытнае, ледзь не першае з мастацтваў. Самая старажытная прафесiя - зусiм не прастытутка, а порнаактор(ка). Гiстарычныя крынiцы амаль бездакорна асвятлiлi, як усё пачыналася.

 

Спачатку, вядома, было Слова. Крыху пазней была... эротыка. Адам ды Ева гойсалi па Эдэме без адзення. Справа не ў тым, што не апранутыя, а ў тым, што, як пiянеры, без "староннiх" думак. Але неўзабаве з'явiлася i парнаграфiя.

Першым прадзюсэрам ды рэжысёрам была асоба, якая, цалкам ў традыцыi жанру, звалася Сэрпент Тэмпер (Змiй Спакуснiк). Ёсць у лiтаратуры й аб першым ганарары, якi атрымалi акторы (антычны аўтар увасобiў яго ў яблыку – нашым альбо кітайскім).

 

Адным з першых гледачоў стаўся Пан Бог. Яму тое, што ён пабачыў, моцна не спадабалася! Зразумела, хутка жанр падлёг рэпрэсiям i з тых часоў лiчыцца саромным ды ледзь не забароненым. Так i гавораць пра яго - "забаронены плод". Сёй-той цiшком дадае - "салодкi".

 

Трэба заўважыць, што сёння парнаграфiя - магутная з'ява. Ёсць свае мэйнстрым ды арт-хаус, андэграунд. Ёсць дэтэктывы, блякбастэры, меладрамы... Свае геаграфiчныя асаблiвасцi: нямецкае порна, англiйскае, французскае, iталiйскае, рускае... Вялiзныя кiнастудыi-мэйджары ды маленькiя "iндзi" (нават, DIY ёсць:)). Свае фестывалi ды "оскары". Свае спiлбэргi, курасавы ды фонтрыры. Свае кiры найтлi ды гошы куцэнка... Пра гледачоў нават i казаць не буду.

...Самы час падвесцi сякую-такую рысу. Вось такую -_-_-_-_

Калi ты ЗАНАДТА любiш порна, нешта ў тваiм жыццi - наўскасяк. Калi ты яго зусiм не любiш, болей, саромеешся i лiчыш жудасным - нешта таксама не тое, братка... Мо, хварэеш?

Прыйшло на ўспамiн: адна з фанатак маўзэраў любiць гурт i Янку асобна ВЫКЛЮЧНА за музычны ды паэтычны талент! Маўляў, да яе любовi другасныя палавыя прыкметы не маюць анiякага дачынення!

Выдалiць з рокэнролу сэксуальны складнiк! Хiба не парнаграфiя?! Ды для Яна якая абраза!

 

Дзеля справядлiвасцi абмоўлюся, што у альбоме тэрмiн "порна" мае значна глыбейшую трактоўку, чымсцi "замена сэксу у падлеткавым узросце". Зразумела. У жыццi часцяком чуеш, альбо сам гаворыш тры словы - "Шттто зза парнаграфiя?!" Цi то ты калдуна нейкага паслухаў. Цi то новы беларускi альбо расейскi блякбастэр паглядзеў. Цi то недарэчна пераключыў тэлевiзар на беларускае тэлебачанне. Цi то кнiгу... Цi то ў краме... Цi то футбол... Цi то ў якую ўстанову па патрэбе... Пералiчваць далей?

Парнаграфiя - не (толькі) тое, што мы глядзiм. Гэта тое, у чым мы жывем. Тое, чым i як мы жывем. Хочаце слоган? Парнаграфiя - гэта мы!

 

Тут Ян таксама далёка не першы, хто даплыў да Кубы.

Не паспеў Пан Бог астыць ад раз'юшанасцi з нагоды порнапаводзiнаў Евы ды Адама, як ужо знайшоўся тэй, сёння агульнавядомы, хто выступiў са знiшчальнай крытыкай. Маўляў, Ён стварыў свет недарэчна, праз рукавы! Маўляў, парнаграфiя атрымалася! То ж бо няма чаго пяняць на люстра...

Пан з крытычнымi заўвагамi не згадзiўся. Адпавёў, як шмат хто з чытачоў гэтых тэкстаў ды наведвальнiкаў сайту, на якiм ён выкладзены: "Ты спачатку сам зрабi, а ўжо потым крытыкуй!"

Крый Божа, не намагаюся даваць Яму парады, але як жа не крытыкаваць, як не ацэньваць?! Мы ж тут жывем, iншага свету ў нас няма. Калi даў нам свабоду (у тым лiку - слова), дык не варта гэтую свабоду засоўваць нам у ж...анiкуды. Як спяваў Барзыкiн, "маем права на стогн!"

 

Карацей, з тых часоў шмат хто далучаўся да аднаго цi другога боку. Альбо знаходзiўся недзе ў прамежкавасцi. Вось i Янка, хаця i не абагульняе, не трасе, як той, кулачком перад тварам Спадарскiм, але жорстка ставiць дыягназ Наваколлю - порна! Гэткiм чынам, альбом можна разглядаць як спробу лячыць пацыентаў ад хваробы. I спроба гэтая, як ужо казаў на пачатку, даволi удалая.

 

Ну, да альбому ўласна.

 

Не варта было б параўноўваць маўзэраў ды 5дыезаў. Не надта яны падобныя адзiн да аднаго. Але ж прамiльгнула у галаве - падзялюся.

Можна папросту запытацца: "А хто такiя дыезы?!"

Можна задуменна падсумаваць: адно "Порна" каштуе болей за два апошнiя альбомы дыезаў "у асартыменце". Калi ў дыезах даводзiлася ШУКАЦЬ станоўчыя моманты, дык тут гэтае не патрэбна: яны папросту ЁСЦЬ.

Можна заўважыць, што калi дыезы сталiся меней разнастайныя - чытай, больш прадказальныя, - дык маўзэры наадварот, цалкам скарысталiся тымi магчымасцямi, якiя дае гэткi, халера на яго, стыль, як альтернатыўны метал (цi то эма-кор). Аааааа, не бiце!

 

Першая думка, якая стрэлiла ў галаву, была аднак не пра дыезаў. Была яна вельмi простая, тры лiтары - ОГО. Менавiта гэткае ўражанне і пакiнуў альбом. Можаце лiчыць гэта маёй адзнакай маўзэрам - ого!

Потым з'явiлася больш канкрэтыкi.

 

Возьмем, напрыклад, уводзiны ў "Порна", у якiх маўзэры звяртаюцца да патэнцыйнага слухача:

- Хочацца думаць не аб вучобе, а аб дзявочых ляжках?

- Хочацца выпiць, а даводзiцца - лажа! - есцi манную кашу?

- Вакол адны ўроды, якiя б'юць табе твар?

- Сусед ездзiць на "фордзе", а ў цябе толькi прышчы на мордзе?

- Дасягнуў апошняе фазы?!

Далей, як звычайна ў рэкляме: "Табе дапаможа Таварыш Маузэр!!!"

 

Можаш, безумоўна, палiчыць, што гаворка iдзе пра зброю (гм, больш падобна да кулямёту). Так, пра яе таксама. Але, у першую чаргу, усё ж пра гурт, якi ўвасоблены ў франтмэне.

Пакутуеш? Ты лузэр? А вось й Я(нка)! Ты не адно, мы разам! А разам усё зможам. Нават, калi мы - два лузэры. (А ў слухача ж ёсць падставы лiчыць, што Ян - не лузер, а наадварот - герой!) Так, цалкам кiнчаўскае, але хiба ж у Косцi - капiрайт на гэткiя пачуццi й эмоцыi?

Вось iстота-слухач ужо i патрапiў у пастачку. Вось ён ужо, нават калi быў "чужынец", стаўся, нават калi крышачку, але СВОЙ.

Ну, якая iстота з прышчаватай мордай ды ў прышчаватым узросце адмовiцца, калi ёй вось гэтак ды ў гэткiм мужным, нават мачысцкiм музычным аздабленнi (бас, здаецца, дубасiць па галовах нябачных ворагаў, а гiтара iх расстрэльвае) працягвае руку старэйшы таварыш?! Такiх няма...

 

............Дарэчы, пра назву гурта. Мне больш падабалася, калi ён зваўся менавiта Тав. Маўзэр. Так, разумею, слова "таварыш" - неглямурнае. Нават калi яно толькi адсылае да Маякоўскага. Тым больш, калi адсылае да Маякоўскага? Усе - паны. "Пане Грышка, пане Мiна..." Але ж старэйшая назва болей адпавядала сутнасцi гурта, сучаснаму зместу ягоных твораў. Яшчэ, мабыць, не сябар, але таварыш - безумоўна............

 

Iнтра "Таварыш Маўзэр" нiбыта акрэслiвае "рэфэрэнтнае кола", да якога звяртаецца гурт. На гэта трэба зважаць кожнаму, хто збярэцца выказваць свае меркаваннi наконт альбома. Ты, дружа, спачатку паглядзiся ў люстэрка. I калi на тваёй мордзе замест прышчоў - маршчыны, цi барада з вусамi, дык прыцiснi зубкамi, якiя засталіся, уласны язычок ды нагадай клясыка: "То не для вас, паны, о, не..."

 

...Уводзiны амаль без шчылiны пераўтвараюцца ў другую кампазыцыю - "Усмiхайся!" Па сутнасцi - працяг тае ж тэмы. Толькi тут маўзэры ўжо пачынаюць дапамагаць - "усё, што магу уласна!" - парадамi.

- Цi можна на галоўным пляцы Ерэвана згвалцiць жанчыну?

- Нельга! Задзяўбуць парадамi!

Але гэтая - не з тых. За гэтую маузэрам, як той казаў, +500. Бо, на самай справе, усмешка - галоўная "ахоўная рэакцыя" цiнэйджэра ад наваколля, калi ён няздольны з iм штосьцi зрабiць, няздольны змянiць становiшча (як зменiш?!)...

 

.........Вось урэшце мы й пабачылi "Мора"! Амаль як героi стужкi "Knoking on Heavens Door". Не адразу, праехаўшыся праз "Вазьмi мяне".

Час памiраць? Не, заўважыць, што "Калыханка" з першага альбому зрабiла-ткi сваю "чорную" справу. Ледзь не палова песень "Порна" мае балядны ўхiл. Нават, калi мэталёвабалядны. Гэта, безумоўна, станоўча. Бо, перакананы, толькi тады гурт можа лiчыцца выбiтным, калi ён можа выдаць складанку "Бэст балядз". Маўзэры зрабiлi ў гэтым накiрунку вялiiiзны крок!

Яшчэ адзiн, безумоўна, станоўчы момант. Калi "Калыханка" была, по сутнасцi, дыялогам Яна з сабою каханым, дык порна-баляды гэта ўжо размова са слухачом. Дакладней i часцей - са слухачкай (другое "рэфэрэнтнае кола", часткова перасякае першае).

 

"Вазьмi мяне, - "у маркоце Янка плача ля ракi" амаль з гiланаўскiмi iнтанацыямi, - каб вытрываць ноч, перажыць дзень. Я так баюся заставацца адзiн!" А у "Моры", якое сапраўды разгортваецца падобным чынам - хваля набягае, хваля адступае - яшчэ й дадае: "Iмя маёй любовi - безнадзейнасць". Прыгожа, халера на яго!

 

Хiба ж гэта можа не выклiкаць адпаведныя эмоцыi у адказ? Рытарычнае пытанне. Можна нават не згадваць на мацярынскi iнстынкт. Так, кожная з балядаў павiнна выклiкаць большую цi меншую колькасць дзявочых слёз ("а ты левым вокам шыбчэй плачаш, чымсьцi правым!") Мо, й не толькi дзявочых. Боязь адзiноты, якой у тым цi iншым сэнсе прасякнуты лiтаральна ўсе "мэдлякi", - надсэксуальная. Нават не толькi полу - узросту i межаў не ведае.

 

Той-сёй заўважыў, што маўзэраўскiя баляды чымсьцi падобныя на пiцерскi Тэлевiзар (гы, зэр гут!) Сапраўды, падабенства можна адшукаць. Але падабенства - не знешняе, яно - у настроi. Да таго ж толькi падабенства. Бо ў Барзыкiна ўсё выглядае даволi безнадзейна (цi змены ўвогуле патрэбны адзiнокаму ваўку Мiхалу?) А у Яна надзея гучыць амаль у кожным гуку.

 

"Гэбельс" (гэта тое, што нас яднае!)

Цалкам згодны. I з пасылам, i з увасабленнем. Камусьцi гэтая рэч здалася залiшне "iлбовай". Маўляў, столькi палу ды скiраванага на нейкую тэлеперадачу! Не, шаноўныя, не толькi. Хiба гэта залiшне канкрэтнае, "дробнатраўчатае":

балючае жыццё гэтага краю

палова фашыстаў i мёртвых палова

 

Справа ж не толькi ў СМI, якiя цалкам верныя запаветам "Дзедухны Гэбельса". Гэбельс, ён, як парнаграфiя, яе частка ды складнiк, амаль што паўсюль. На жаль, не толькi тут, але і ў iншых месцах. У ЗША, напрыклад. Цi то ў Нямеччыне...

 

Мой знаёмы нямецкi фрылэнс-журналiст, актыўны дзеяч "зялёнага" руху, адзiн са стваральнiкаў суполкi партыi зялёных у зямлi Бадэн-Вюртэмбэрг, вымушаны быў сысцi з партыi, калi яна падтрымала вайсковую аперацыю НАТА у Сербii, калi нiхто з яе сябраў не здатны быў прыслухоўвацца да цвярозых галасоў.

"Тактыка найменшага зла" перамагла ўва ўсёй красе. Нават па нямецкiх дадзеных, скiнуць дыктатарскi рэжым Мiлошавiча каштавала сербам пяць тысячаў забiтымi. Пяць тысячаў сем'яў, дзе пасля гэтага мусiлi моцна задумацца: цi не занадта вялiкi кошт мае дэмакратыя made in USA?

Так, польскае "iле", нямецкае "вiфiль", ангельскае "хау мач" - тутэйшае "колькi" - ледзь не галоўнае пытанне сучаснасцi.

 

Недарэчы. Гэбельс на самой справе Гёбельс. Гiтлер - Хiтлер. Герынг - Херынг. Гiмлер - Хiмлер. У рэчаiснасцi гэтак прывабнага сымбаля - чатыры "г" складаюць крывакрыж - няма. А вось справа жыве й... перамагае? Як там казаў кiношны Мюлер? "Калi недзе нехта аднойчы кiне ўгару правую руку з крыкам "Хайль", ведайце: там нас чакаюць, адтуль мы пачнем сваё адраджэнне".

 

Гэта ўжо не пра маўзэраў, цi яшчэ пра iх?

 

Далей? Далей - "Балянсу белага" - шмат для каго галоўная песня альбому. Даруйце, але праглядае ў ёй, у шчылiнах, нешта глюкаўскае. Можа таму, што, як звычайна ў глюкаў, лiрыка складаецца з двух "плыняў" - асобнага ды агульнага, любоўнага ды сацыяльнага...

ты перастанеш быць маiм горам

я прызвычаюся да свайго стану

паглядзiш на мяне - i мне стане холадна

пустое поле за тваiми вачыма

ты падобна на майго ворага

.........

"Мне ўвечары часта сорамна", - прызнаецца Янка. А напрыканцы амаль молiць: "Паглядзi ж на мяне!!!"

 

Для пэўнай геаграфiчнай плямы гэтая тэма - калi не вечная, дык занадта старая. Раз-пораз звяртаюцца да яе й рокэнрольшчыкi. Инструкция по Выживанию спявала:

В своей стране - посторонние люди

Мы - люди с атрофированным органом веры

 

Безумоўна, гаворка iдзе не аб Веры, а пра давер да таго, што плыве зверху. Колькi не чуеш "халва, халва!", у роце ж саладзей не робiцца. Можна канешне, як "героi" аднаго з шыкоўных апавяданняў Барыса Вiяна, выкалаць сабе вочы, бо без iх жыццё - значна прыгажэйшае. Дык, у пэўным сэнсе, шмат хто гэтак i робiць. Але ж, даруйце за труiзм, гэта ж пастка, не выйсце. Выйсця няма?

 

Прыйшло на успамiн, як французскiя псіхолагi ў значнай ступенi вырашылi праблему самагубстваў на Эйфелевай вежы. Нехта заўважыў, што наверсе зашмат шыльдаў з надпiсам "Выйсця няма!", i зрабiў выснову, што яны падштурхоўваюць патэнцыйнага самагубцу да актыўнага дзеяння. Вырашылi замянiць тыя шыльды на новыя, з надпiсам - "Выйсце - побач!" Колькасць суiцыдаў значна паменшала.

 

Ну, маўзэры, як большасць пап-артыстаў, часцей ставяць пытаннi ды канстатуюць факты, чымсьцi даюць адказы ды парады. Але, нават калi ўлiчыць даволi змрочны кантэкст маўзэраўскай лiрыкi, песнi альбому можна разглядаць, як адзiн з варыянтаў апошняга надпiсу. Выйсце побач, нават калi табе падаецца, што яго няма. Пакуль не знайшоў, можаш чапляцца хаця б за гэтыя песнi.

 

...На псэўда-вальсе "Самалёты" напружанне дасягае кропкi кiпення, а... колькасць пралiтых на альбоме слёз - узроўня Nevma. Ян iзноў дае Гiлана, што мiжволi прыводзiць да думкi: адабраць пальму першынства галоўнага плакальшчыка беларускага ракэнролу ў Данiка Забэлы ды аддаць Яну. Альбо хаця б падзялiць. Iншая выснова: гэта ўсё ж-такi, што б хто нi казаў, - эма-кор. Цi скрыма-ваялэнс?

 

...Калi паслухаў "Я люблю боль", спампаваўшы з "Тузiна гiтоў", песня не вельмi спадабалася. Нууууу... Але вось у альбоме яна, напэўна, займае ўласнае месца. Гучыць надзвычай пранiкнёна й магутна. Сапраўдны хiт.

 

"Я - станоўчы герой порна" - Ян ставiць кропкi па-над "i".

Калi жартаваць, дык станоўчы цi не, цi, можа, злодзей - гэта не Яну вырашаць. А гераiнi. Альбо Рэжысёру. Але жарты - убок. Таму што ў гэтай рэчы ёсць і няхай амбiцыёзнае, але кранальнае "я хачу быць героем дзiцячых кнiжак", i рэзкае, амаль маякоўскае "я люблю глядзець, як памiраюць дзецi" -

я люблю боль

рабiць каму-небудзь iншаму

 

- Божа! Смерцi прашу! Божа, не адмоў, не для сябе прашу!

 

Гэта анекдот. А ў Янкi вельмi падобна да... пакаяння? Апошняе ў хрысцiянскай традыцыi заўсёды лiчылася ледзь не галоўным крокам да прасвятлення. Таму застаецца толькi парадавацца за Яна: калi гэта не чарговая поза, а пазіцыя, дык шчаслiвай дарогi яму й ягоным слухачам.

 

Ёсць у гэтай тэме i зусім выдатныя (ммммм-ма!) абагульненнi - "мы - забiтыя плястмасавай куляй", "мы ўсе - вэтэраны гульнi ў вайну!"

Так, гэткiя паэтычныя знаходкi мяне вельмi прываблiваюць. Нават, калi маўзэры ўкладваюць у гэтыя словы зусiм iншы змест, чымсьцi я. I, для мяне асобна, гэтага ўжо дастаткова, каб лiчыць песню добрай.

 

Тут час колькi словаў сказаць пра тэксты Яна. Даволi добра разумею тых, хто лiчыць, што гэта - не паэзiя, а чорт ведае што. Калi хочаце, магу й пагадзiцца. Але тут мы iзноў робiм крок на мiннае поле: якiм павiнен быць рок-тэкст, спаборнiчаць з Мандэльштамам цi, наадварот, з рэклямнай шыльдай?

Не буду ездзiць па вушах залiшне. Вярнуся да маузэраў. У iх, на маю думку, тэксты менавiта тыя, якiя патрэбныя, паэзii - дастаткова. Каму? У першую чаргу, напэўна, Яну. У другую, вiдавочна, шмат каму са слухачоў. Мне вось таксама. Мне i ракэнролу, гы.

Да таго ж (успомнiм пра 5дыезау) стыль дае магчымасць не слухаць ад коркi да коркi. Можаш канцэнтравацца (маузэры дапамагаюць табе мiжволi канцэнтравацца!) на радках-паролях. I калi ўжо iзноў закрануў дыезаў, дадам: маузэраўскiя "паролi" значна цiкавейшыя. Павiнны выклiкаць нашмат болей пачуццяў у адказ. Як па фанатах маўзэраў, дык i выклiкаюць.

 

Пасля "Болi" - выдатны iнструмэнтал "Нараджэнне". Недабразычлiвец можа заўважыць, што гэтая кампазыцыя iснуе, каб задаволiць густ i патрабаваннi бубнача. Маўляў, сiмфанічна-металёвы твор для бубнаў. Хай сабе. Я ўспрымаю яго, як выдатную магчымасць перавесцi дых пасля таго, як ускараскаўся на вяршыню. Прывесцi да ладу думкі й пачуццi. Набрацца моцы і настрою сысцi з гары.

 

Прыступкi вяртання: "Увага" - "Шчаслiвыя людзi" - "Апошняя песня".

 

Першая - даволi энэргiчная па саундзе, адна з нешматлiкiх, пад якiя можна паспрабаваць патрэсцi валасамi ды паслэмiць - падалася мне у сэнсе зместу самай нецiкавай.

...Як у Жванецкага? Калi ўрад незадаволены ўласным народам, дык трэба... знайсцi iншы народ?

Справа не ў тым, што "снайпэра" на ЎСIХ не хопiць, бо кiраванне не самадзяржаўнае, а, як той казаў, кансэнсуснае, то ж бо задавольвае шматлiкiя асобныя групоўкi. Нават, не ў тым, што "снайпэр" - гэта не адказ, а новае пытанне, калi ты разумееш, аб чым я. I нават не ў тым, што - "не забi, вычварэнец, чалавека!" А, можа, у тым, што "Ўвага" атрымалася ў маўзэраў... не пазіцыяй, а менавiта позай? Каб канчаткова дамаляваць тое самае "рэфэрэнтнае кола" - з улiкам пэўнай колькасцi "вольна(адна?)думцаў".

 

У гэтым сэнсе перадапошняя ды "апошняя" песнi гэтага папроку бракуюць. Адна - больш пранiкнёная за другую. Нават, калi ты мяркуеш, што ў "Шчаслiвых людзях" - самы непiсьменны тэкст на ўсiм альбоме, гэтая пранiзлівасць ды пранiкнёнасць робяць яе Чымсьцi.

"У чужой краiне не баяцца Бога, - мармоча Янка. А потым iзноў заходзiцца ў плачы, - Не пабачыць бераг!"

 

Лiрызм Яна ў гэтых дзвюх рэчах, напэўна, дасягае максiмальнай глыбiнi.

Асаблiва ў апошняй!

Даруйце, але мушу сказаць: калi ў той-сёй з мадмуазэляў любоў да порна-песень перасячэцца, крый Божа, з любоў'ю альбо нават каханнем да франтмэна, дык справа можа дайсцi й да парэзаных венаў ды засiленняў. Для выканаўцаў - выдатна?

 

З нагоды "апошняе песнi" ёсць колькi словаў да асобных хлапцоў, у лiку якiх і той выканаўца, якi спяваў прыкольную (ненавiджу iнтэрпрэтацыю "прышпiльны"!) песню "Нярускi".

Нiводная дзеўка няздольная адмовiць, калі ёй скажуць цi спяюць нешта кшталту:

з-за такiх, як ты, пачынаюць вайну

з-за такiх, як ты, вучацца танчыць

дазволь стаць тваiм рэхам

 

Вучыцеся (ад Янкi?) пачуццям, а таксама увасабляць пачуццi ў патрэбных словах. Нiхто ж старажытнага "жанчыны кахаюць вушамi" не адмяняў.

 

Крышачку для тых, хто, як адзiн з маіх сяброў, чытае толькi пачатак ды канец тэксту.

Маўзэр з цягам часу зрабiўся больш разнастайны, больш прафесiйны, больш хiтовы, больш лiрычны. Тэксты - больш пiсьменныя, яркiя, даходлiвыя. Музыка сталася цiкавейшай...

Дарэчы, авохцi,

...з усiм гэтым можна паспрачацца. Асаблiва з апошнiм тэзiсам.

"Цябе зацiкавiў "Порна"? - пасмiхаючыся, запытаўся малады чалавек, меркаваннi якога для мяне не толькi цiкавыя, але слушныя. - Можа, самы час больш пiльна паслухаць Korn?!"

 

Не, братка, пра "корн" я ўсё ведаю. Гэта ж "чароўны кролiк", жарт ды прыкол, якi кубiчныя галовы незнарок пераўтварылi ў З'яву. Нееее, з усiх "корнаў" мне болей за ўсё падабаецца пап-корн! Жартую, канешне. На самой справе, вiскi (iрляндскi!)

Але ж так, глыток Korn'у, безумоўна, прысутнiчае. А разам з iм - луста Limp Bizkit. А яшчэ (аб гэтым, напэўна, гаварыць - мавэтон) - мiльгаценне хваста кiнчаўскае Алiсы... Больш дасведчаныя ў сучасных альтернатыўным ды ню-мэтале ды iншых падобных без маёй дапамогi могуць пагуляцца у гульню "Адшукай 10 падабенстваў". Мне асобна, як вышэйузгаданаму малодому чалавеку, у музыцы маўзэраў бракуе... аднастайнасцi! Зашмат у ёй змяшана, зашмат пажаданняў асобных музыкаў выканана. Так бы мовiць, часам атрымлiваецца "дваццаць два" - вунь, тэй мяне зразумеў. Бракуе гармонii, гы. Але ж, сам сабе й адкажу на папрокi, - шукаць гармонiю ў "альтернатыве" альбо глупства, альбо... трэба быць фанам усяго гэтага. Я - не з гэтых. Мне, калi што й падабаецца, дык Pain... Ой! Гэта што ж атрымлiваецца? Я люблю боль?!

Кола замкнулася!

Але напрыканцы мушу сказаць: "Порна" - адзiн з трох лепшых беларускiх альбомаў 2010 года. Калi, зразумела, Кiрчук не выдасць адразу пяць. У такiм выпадку куды ж падзенешся...