Аскаридоз қоздырғышы.

Ауру жабайы (борсық, қабан, морж, т.б.) және үй жануарларының (әсіресе, шошқаның) шала піскен етін жегенде жұғады. Трихинеллалардың улы заттары (токсиндері) қан құрамын өзгертеді. Трихинеллез кезінде дене қызуы көтеріліп, қас-қабақ, бет ісініп, қанда эозинофил (дәнді лейкоцит) мөлшері көбейеді, басы ауырып, адамда әлсіздік пайда болады. 1 – 3 күннен кейін науқастың бұлшық еттері (аяқтан бастап көзге дейін) ауырып, 2 – 3 аптаға созылады. Қоздырғыштың белсенділігі артып, ауру меңдегенде, науқас адамда жүрек қызметінің жеткіліксіздігі артып, өкпе қабынуы немесе менингоэнцефалитке асқынып, өлімге де әкелуі мүмкін.

Трихинеллезден сақтандыру – сойылған малдың етін ветеринарлық бақылаудан өткізу. Трихинеллезге диагноз қою үшін күдікті адамның эпидемиологиялық анализін өткізіп, бұлшық етінен алынған биопсияны арнайы лабораторияда тексереді.

 Емі: Арнайы терапия 7- 10 күн. мебендазол (вермокс), тиабендазол (минтезол), аллергияға қарсы препараттар (кортикостероидтар) қолданылады.

                            

Аскаридоз

 Аскаридоз – дүние жүзінде ең кең таралған гельминтоздардың бірі болып табылады, онымен дүние жүзінде әр төртінші адам зақымдалған. 

Аскаридалар геогельминттерге жатқызылған. Адам – Ascaris lumbricoides-тың ақырғы иесі болып табылады. (№1 слайд. Аскаридалар. Ұрғашысы, еркегі). Аскарида ұрғашысы 25-40см-ге дейін, ал еркегі 15-25см-ге дейін жетеді. Жыныстық жетілген ұрғашы аскарида тәулігіне 240мың-ға жуық жұмыртқа шығарады. Ағзадан нәжіспен бірге шығатын жұмыртқалар зақымдануды туғызу қабілеттері жоқ болып келеді. Тек қана сыртқы ортада даму этаптарының бір сатысынан өтіп, яғни топырақта жеткілікті ылғалдылық мөлшері болған жағдайда, оттегі көлемі жеткілікті болғанда, 24⁰С-ге тең оптимальді температура болған кезде дернәсіл қалыптасады, шамамен 10-12 күннен кейін личинка түлеп, инвазионды түрге айналады, ол бір қалыпты температура сақталса 6 ай бойы өмір сүре алады.

Адам аскаридозды жетілген жұмыртқаны, яғни құрамында инвазионды дернәсілі бар жұмыртқаны, жұтқан кезде жұқтырады, көбінесе бұл кір көкөністерді, жемістерді, жидектерді (әсересе құлпынайды) және т.б. жеген кезде болады.