Клизма қойғаннан кейін құралдарды өңдеу

Тазалау клизмасы

Мақсаты: ішектерді нәжіс массасынан, газдардан тазалау.

Көрсетпелер:

•      Іш қатқанда;

•      Уланғанда;

•      Операция, босану алдында;

•      Науқастың ас қорыту мүшелерін, зәр шығару жүйесін ренгенологиялық

зерттеуге дайындау;

•      Тоқ ішекті эндоскопиялық зерттеуге дайындау;

•      Дәрілік және қоректік клизма жасар алдында;

Қарсы көрсетпелері:

•      Тік ішектің және анус аймағының іріңді қабынуы

•      Ас қорыту жолдарынан қан кету;

•      Тік ішектің қатерлі ісіктері;

•      Жедел аппендицит және перитонит

•      Ішектерге операция жасағанда алғашқы күндері

•      Жедел жүрек қан-тамыр жетіспеушілігі

Қажетті заттар: Бір рет қолданылатын Эсмарх кружкасы, оны ілетін штатив залалсыздандырылған вазелин майы, клеенка, дәрет ыдысы (егер процедура палатада орындалатын болса), 1,5-2л жылы су, латекс қолғаптар, медициналық халат, клеенкалы алжапқыш.

Міндетті шарттар: Жіберілетін судың температурасы іш қату түріне байланысты:

-      атониялық іш қатуда- 12˚-20˚С;

-      спастикалық іш қатуда- 37˚-40˚-42˚С;

-      іш қатуда- 20˚-25˚С.

Сифонды клизма

Мақсаты: ішекті нәжіс массасынан және газдардан эффективті тазалау.

Көрсетпелері:

•      Тазалау және босату клизмасынан нәтиже болмаған жағдайда;

•      Іш айдайтын дәрілер әсер етпегенде тоқ ішекті жуу үшін;

•      Емдік мақсатта сигма тәрізді ішек түйілуінде;

•      Іш қуысына операция жасағаннан (ішектерден басқа ағзаларға) кейін;

•      Динамикалық ішек өткізбеушілігінде;

•      Ішектен уды, токсинді, шырышты, іріңді, сыртқа шығару үшін;

Қарсы көрсетпелері:

•      Тік ішектің іріңді қабынуы;

•      Ішектерге операция жасағанда;

•      Жедел аппендицит, перитонит

•      Тік ішектің түсуінде, геморройда

•      Тік ішектің қатерлі ісігі

•      Асқазан, ішектен қан кеткенде

Қажетті заттар: ұзындығы 1,5м бір рет қолданылатын, ұшында бірнеше  тесігі бар түтік, сиымдылығы 1литр шыны құйғыш.10- 12литр бөлме температурасындағы су,сиымдылығы 1литр ожау, табақ, клеенка алжапқыш, клеенка, залалсыздандырылған вазелин майы, 1рет қолданатын биялай, бетперде, іштен шыққан қалдықты құятын ыдыс (тазик);

Гипертониялық клизма

Мақсаты: ішектің перистальтикасын күшейту, ішек қуысына сұйықтық транссудациясын жасау.

Көрсетпелер: Іштің қатуында және әртүрлі кең көлемді ісіктерде;

Қарсы көрсетпелер:

•      Тік ішектің іріңді қабынуы, жарылуында, қан кетуде;

•      Жедел аппендицит;

•      Ішектерге операция жасағанда;

•      Тік ішектің түсуінде;

Қажетті заттар: Жане шприці немесе резеңке груша , бір рет қолданылатын жел шығаратын түтік, залалсыздандырылған вазелин, клеенка, 37-38˚С –қа дейін су моншасында жылытылған 100мл 10%-NaCL-ерітіндісі немесе 20-30% 50мл магний сульфат ерітіндісі, бір рет қолданылатын биялай, бетперде, залалсыздандырылған салфетка, жаялық, шымылдық.

Майлы клизма

Мақсаты: емдік мақсатта тоқ ішектің төмеңгі бөліктерін тазалау.

Көрсетпелер: тазалау клизмасы нәтиже бермегенде, іштің қатуында, іш қуысына операция жасалғаннан кейін алғашқы күндерде, босанудан кейін.

Қарсы көрсетпелер:

•      Тік ішектің іріңді қабынуы, жарылуында, қан кетуде;

•      Жедел аппендицит;

•      Ішектерге операция жасағанда;

•      Тік ішектің түсуінде;

Қажетті заттар: Жане шприці немесе резеңке груша, бір рет қолданылатын 

жел шығаратын түтік, залалсыздандырылған вазелин, клеенка, 37-38˚С –қа дейін су моншасында жылытылған 50-100мл майлы ерітінді (дәрігердің тағайындауы бойынша), бір рет қолданылатын биялай, бетперде, залалсыздандырылған салфетка, жаялық, шымылдық.

Міндетті шарттар: майлы клизмадан соң науқас бірнеше сағат жатуы керек, сондықтан майлы клизманы түнде қойған дұрыс.

Дәрілік клизма

Мақсаты: емдік мақсатта тік ішекке дәрілік заттарды енгізу және оның сорылуын қамтамасыз ету.

Көрсетпелер: ағзаның көп сұйықтық жоғалтуы, қоректік заттарды ауыз арқылы жіберуге мүмкіндік болмаған жағдайда

Қарсы көрсетпелер:

•      Тік ішектің іріңді қабынуы, жарылуында, қан кетуде;

•      Қатерлі ісіктер;

•      Ішектерде операция жасағанда;

•      Тік ішектің түсуінде;

Қажетті заттар: Жане шприці немесе резеңке груша, бір рет қолданылатын

жел шығаратын түтік, залалсыздандырылған вазелин, клеенка, 37-38˚С –қа дейін су моншасында жылытылған 50-100мл дәрілік зат (дәрігердің тағайындауы бойынша), бір рет қолданылатын биялай, бетперде, залалсыздан- дырылған салфетка, жаялық, шымылдық.

Міндетті шарттар: дәрілік клизманы тазалау клизмасынан соң жүргізу қажет.

Тамшылы клизма

Мақсаты: емдік мақсатта тік ішекке дәрілік заттарды енгізу және оның сорылуын қамтамасыз ету.

Көрсетпелер: ағзаның көп сұйықтық жоғалтуы, қоректік заттарды ауыз арқылы жіберуге мүмкіндік болмаған жағдайда

Қарсы көрсетпелер:

•      Тік ішектің іріңді қабынуы, жарылуында, қан кетуде;

•      Қатерлі ісіктер;

•      Ішектерге операция жасағанда;

•      Тік ішектің түсуінде;

Қажетті заттар: тазалау клизмасына арналған жүйе, дәріні тамшылатып

жіберуге арналған жүйе, штатив, залалсыздандырылған вазелин, клеенка, 37-38˚С –қа дейін су моншасында жылытылған 50-100мл дәрілік зат (дәрігердің тағайындауы бойынша), бір рет қолданылатын биялай, бетперде, залалсыздандырылған салфетка, жаялық, шымылдық, жылытқыш t-40-45˚С

Міндетті шарттар: дәрілік клизманы тазалау клизмасынан соң жүргізу қажет, енгізілетін ерітінді 40-42˚С-ке дейін жылытылған болуы керек.

Ұштық, жел шығаратын түтік, асқазан зонды манипуляция жасағаннан соң залалсыздандыру алдындағы өңдеудін бірінші үш кезеңінен өтеді:

1.    0,06% деохлор ерітіндісі бар бөлек ыдыста жуады.

2.    0,06% деохлор ерітіндісіне 1 сағатқа салып қояды.

3.    Ағынды су астында шаяды.

Залалсыздандыру алдындағы өңдеуден соң, резеңке бұйымдар автоклавқа салынады: қысым 1,1 атм, t-120°С, уақыты 45 минут.

Жел шығаратын түтікті қолдану алгоритмі

Мақсаты: ішектегі газдарды сыртқа шығару.

Көрсетпелері: метеоризм, ішек атониясы, дәрілік клизманы қойған кезде

Қарсы көрсетпелер: ішектен қан кету, тік ішектің төмен түсуі.

Жабдықталуы: стерильді жел шығаратын түтікше, стерильді астауша, вазелин майы, стерильді таңу материалы, биялай, шымылдық, халат, үлкен жаялық, дәрет ыдысы, шпатель.

Міндетті шарттар: жел шығару түтікшесі 1 сағатқа дейін қойылады.