І-тіркелім: оң қол - сол қол;

І-тіркелім: оң қол - сол қол;

ІІ-тіркелім: оң қол - сол аяқ;

ІІІ-тіркелім: сол қол - сол аяқ (сурет 3).

Сонымен қатар Гольдбергер бойынша үш униполярлы күшейтілген тармақтар тіркеледі: aVR-оң қол ; aVL-сол қол ;aVF-сол аяққа

ЭКГ жазу үшін кеуде алдының және кеуде бүйіріндегі жасушалар бетіндегі кеуделік электродтың жалпы қабылданған 6 позициясын пайдаланады, олар Вильсонның біріккен электродымен үйлесіп 6 кеуделік бекітпелерді құрайды. Кеуделік бекітпелер латынның бас әріптеріне V (потенциал, кернеу) оң таңбалы белсенді электродтың позиция номерін қосып араб цифрларымен белгілейді (6 сурет).20 V1 бекітпе - белсенді электрод тӛстің оң жақ шетінде тӛртінші қабырға аралыққа қойылған. V3 бекітпе – белсенді электрод екінші және тӛртінші позиция арасында болады, шамамен сол жақ парастернальдық сызық бойынша тӛртінші қабырға деңгейінде. V V4 бекітпе – белсенді электрод сол жақ шынтақ орталық cызықбойынша бесінші қабырға аралықта орналасқан. V5 бекітпе - белсенді электрод сол горизонталь деңгейде, V4 сияқты сол жақ алдыңғы қолтық сызығы бойынша орналасқан. V6 бекітпе - белсенді электрод сол жақ орташа қолтық сыызығы бойына, V4 және V5 бекітпе электродтары сияқты горизонталь деңгейде. Клиникалық электрокардиографияда 12 электрокардиографиялық бекітпелер тараған (3 стандартты, 3 қол мен аяқтардағы күшейтілгенбір полюсті бекітпелер және 6 кеуделік бекітпелер). Бұл бекітпелердің электрокардиографиялық ауытқулары әр бекітпеде жүректің барлық қосынды ЭҚК ін білдіреді. Яғни жүректің оң жақ және сол жақ бӛліктеріндегі, қарыншалардың алдыңғы және артқы қабырғаларындағы, жүректің негізі мен тӛбесіндегі т. б, ӛзгеретін электр потенциалының берілген бекітпеге бір мезгілдегі әсерінің нәтижесі болып табылады.

30.Подготовка пациента к ЭКГ(электрокардиография)

1. Необходимо пациенту заранее объяснить ее безболезненность.

2. Рекомендуется одеть пациента так, чтобы было легко снять одежду.

3. Снимать ЭКГ надо после 10-15 минутного отдыха (состояние покоя), т.е. перед обследованием лучше посидеть спокойно, почитать книжку и т.п., но не стоит бегать по коридору или по лестнице (а то на ЭКГ вместо ЭКГ в покое, будет результат, как после физической нагрузки, что может быть неправильно истолковано при расшифровке)

4. Если пациент беспокоен, то возможны искажения на записи. Поэтому грамотный медицинский персонал старается соблюсти требования.

5. Если пациент принимал с утра какие-либо препараты (особенно сердечно-сосудистые средства) предупредите медперсонал, чтобы на ЭКГ сделали отметку, это поможет врачу при расшифровке

6. Если у Вас на руках есть ранее сделанные ЭКГ, то лучше взять их с собой, чтобы при расшифровке Электрокардиограммы врач мог оценить динамику.

7. ЭКГ регистрируется в тепловом помещении, удаленном от возможных источников электрических помех, через 10-15 мин отдыха пациента, не ранее чем через 2 ч после приема пищи.

8. Запись ЭКГ проводится обычно в положении больного лежа на спине при максимальном расслаблении им мышц и спокойном неглубоком дыхании.

ОСНАЩЕНИЕ: электрокардиограф; кушетка; одноразовые салфетки; ёмкости с дезинфицирующими растворами.

ЭКГ-ны жазу үшін 12 тіркеме қолданылады:

§ 3 негізгі (І, ІІ, ІІІ стандартты) тіркеме (Эйнтховен тіркемелері);

§ 3 – бір полюсті күшейтілген (аяқ-қол) тіркемелер (AVR, AVL, AVF) (Гольдбергер тіркемелері);

§ 6 - кеуде тіркемелері (V1, V2 , V3 , V4 , V5 , V6)

§ ЭКГ- ны тіркеу үшін аяқ- қол мен кеуде бетіндегі потенциалдардың тіркелімі (тармағы) жүргізіледі. Әдетте үш түрлі стандартты тіркелім әдісі қолданылады:
І-тіркелім: оң қол - сол қол;
ІІ-тіркелім: оң қол - сол аяқ;
ІІІ-тіркелім: сол қол - сол аяқ
Электродтың қызылы- оң қолға, сарысы –сол қолға, жасылы сол аяққа тіркеледі.Қара электрод –жерге қосатыны, оң аяққа салынады.

§ Қалыпты жағдайда жүректің электр осі жүректің анатомиялық осімен сәйкес келеді.

§  І стандартты тіркеменің көмегімен оң және сол қол арасындағы потенциал айырмасын,

§ ІІ стандартты тіркеменің көмегімен оң қол және сол аяқ арасындағы потенциал айырмасын,

§  ІІІ стандартты тіркеменің көмегімен сол қол мен сол аяқтың арасындағы потенциал айырмасын тіркеп, қағазға түсіреді.

§            Бір полюсті күшейтілген тіркемелер:

§    AVR, AVL, AVF.

§                    A – күшейтілген, V – потенциал, R- (rіght) оң қолдан, L-(left) сол қолдан, F - (foot) аяқтан екенін білдіреді.

§                    AVR және AVL жүректің алдыңғы жағының биопотенциалын, AVF жүректің артқы жағының биопотенциалын қағазға түсіреді.

§                    AVL – І стандартты тіркемеге, AVF – ІІІ стандартты тіркемеге сәйкес келеді.

§                    Жүрек көлемді ағза болғандықтан, оның биопотенциалы жан-жаққа және әртүрлі жазықтық арқылы тарайды. Аяқ-қол тіркемелері жүрек биотогінің тек бір жазықтықта тарағанын ғана жазуға мүмкіндік береді.

§ Кеуде тіркемелері.

§                    Кеуде тіркемесі арқылы көлденең және сагитальды жазықтығы бойынша таралған электр тогы жазылып алынады.

§                    Кеуде тіркемелері “V” әрпімен белгіленеді.

§ V1- тіркемеде активті электрод төс сүйегінің оң жақ қырына ІV қабырға аралыққа;

§ V2 – төстің сол жақ шетіне ІV қабырға аралыққа;

§ V3 – тіркеме V2 және V4 тіркеме аралығына;

§ V4 – тіркеме сол жақ бұғана орта сызығымен V қабырға аралықтың қиылысқан жеріне;

§ V5 – сол жақ қолтық алды сызығы бойымен V қабырға аралыққа қойылады;

§ V6 – V қабырға аралыққа сол жақ қолтық орта сызығы бойымен қойылады.

§ V1 – V2 тіркемелерде қарынша аралық перде мен жүректің оң жағының биотогі, V3 тіркемеде көшпе зонаның биотогі.;

§ V4 тіркемеде жүрек ұшы мен сол қарыншаның алдыңғы жағы

§  V5-V6 бүйір жағының биотогы жазылып алынады.

Әдістері

ЭКГ әдісі бойынша зерттеудің диагностикалық және теориялық негізі Қозудың жұмысын миокарданың аса кӛп клеткаларының қамтуы осы клеткалардың бетінде теріс зарядтардың пайда болуын тудырады. Жүрек қуатты электр генераторына айналады. Жоғары электрлік ӛткізгіштігі бар дене ұлпалары жүректің электрлік потенциалын дене бетінен тіркеуге мүмкіндік береді. Электрокардиография әдісін 1901-1913жж. Виллем Эйнтховен алғаш аса сезімтал қылды гальванометрді қолдана отырып, жүректің биопотенциалдарына тіркеу жасап, ЭКГ тісшелеріне сипаттама жасады. Әрі қарай жүректің электрлік белсенділігін зерттеуде бірқатар ғалымдар А.Ф. Самойлов, Т.Льюис, В.Ф. Зеленин және т.б. ұсынған әдістемелері бойынша ол электрокардиография деген атқа ие болды, ал оның кӛмегімен тіркелетін қисық электрокардиограмма (ЭКГ) деп аталады. Электрокардиография жүректе қозудың таралу динамикасын бағалауға және ЭКГ-ң ӛзгеруі кезінде жүрек қызметінің бұзылуын жорамалдауға мүмкіндік беретін медицинада кең таралған диагностикалық әдіс болып табылады. Қазіргі кезде арнайы құралдар – электронды қүшейткіштері және осцилографтары бар электрокардиографтар қоланылады. Қисық сызықтар қозғалмалы қағаз жолағына жазылады. Егер электрокардиографиялық анықтамаларға нақты талдау жасасақ, келесі бірқатар әдістерді мысалға келтіруге болады: Графикалық емес тіркеу әдісі– ЭВМ анализі және тәуліктік бақылау кезінде қолданылатын, сандық магниттік жазу түріндегі биопотенциалдардың кӛлемін сақтау. Экрандағы қағазға тіркелмеген мониторлық бақылау – электрокардиографиялық зерттеу динамикасында олардың формасының ӛзгерістерін, және элементтерін нақты ӛлшеуге мүмкіндік бермейді. Векторкардиоскопиялық әдісі - бойынша жүректің кеңістіктегі электрлік векторының бағытын және кӛлемінің ӛзгерістерін зерттейді. Бірақ, бұл әдісті қолдануда изоэлектрлік сызықтан горизонтальді сегменттерін анықтау мүмкіндігі шектеулі. Сондықтан, бұл әдіс ЭКГ- де тек қосымша анализ болып қала береді. Кеудеде жүректің белгілі бір орында орналасуы және адам денесінің ӛзіндік бір пішінінің болуы салдарынан жүректің қозған және қозбаған бӛліктері арасында пайда болатын электрлік күштік сызықтары дене бетінде бірқалыпты таралмайды. Сол себепті электродтардың орналасуы жеріне байланысты ЭКГ түрі және оның тістерінің вольтажы әртүрлі болады. Жүрек биопотенциалы тікелей миокарда да импульстің жүруімен және қозу процессімен, сондай-ақ жанама түрде жүрек бұлшық етінің басқа да ӛзгеру жағдайларымен сипатталады. Сондықтан оны тіркеу аритмия диагностикасы үшін және жүрек жүйесінің ӛткізгіштік қабілетінің бұзылуында бұл әдісті қолдану маңызды орын алады. Сонымен қатар, жүректе дистрофикалық процесстерді, қабыну, қан тамырларда қан айналымның бұзылуы, гипертрофияда, ЭКГ зерттеулерді жүргізе отырып, 15 қажетті ақпараттарды алуға болады, бірақ потологиялық жағдайлардың сол немесе басқа формасын нақты анықтайтын басқа да әдістердің кӛмегіне жүгіну керек.

 

 

31.Электрокардиограмманы талдау принциптері

Электрокардиографиялық бұру дегенді таппадым қалғаны бар

ЭКГ-грамманы талдауда оның тіркеу техникасын тексеруден бастаған жөн.

Біріншіден, бұлшық ет діріліне (тремор), электрод пен терінің арасындағы нашар контактіге байланысты кедергілерге көңіл аудару керек.

Екіншіден, 10 мм-ге сәйкес болатын бақылау (милливольттің) амплитудасын тексеру керек. 1 мв – 10 мм. 0,1 мв – 1 мм.

Үшіншіден, ЭКГ-ны жазғанда жылдамдығы 50 мм/сек (25 мм/сек) тең болатын жылжымалы лентаның жылдамдығын бағалап алу керек. 50 мм/сек болса, 1 мм - 0,02 сек, 25 мм/с жылдамдықта – 0,04 сек. ЭКГ-грамманы талдағанда мынаған көңіл аудару керек:

1) жүрек ырғағының пайда болу тегіне (синустық немесе синустық емес);

2) жүрек ырғағының тұрақтылығы (дұрыс немесе дұрыс емес);

3) жүрек жиырылуының саны;

4) өткізгіштік қызметін бағалау;

5) жүректің электр осінің орналасуы;

6) тістерін талдау, амплитудасын және ұзақтығын білу .

1. Синустық ырғақта Р тісі әр уақытта QRS комплексінің алдында болады.

2. Егер өлшенген R-R интервалының ұзақтығы бірдей болса, жүректің тұрақты немесе дұрыс ритмі анықталады (табылады).

3. Дұрыс ырғағы жүректің жиырылу жиілігін (ЖЖЖ) санау үшін мына формуланы пайдаланады: ЖЖЖ=60:(R-R); мұнда 60 – 1 минуттағы секунд саны, R – R – интервал ұзақтығы.

ЖЖЖ=60:(R-R)=60:0,85= 70 рет 1 мин.

ЖЖЖ=60:1,2= 50 рет 1 мин.

ЖЖЖ=60:0,6=100 рет 1 мин.

4. Өткізгіштік қызметін (функциясын) бағалау үшін Р тісінің Р-Q интервалының және QRS қарынша комплексінің ұзақтығын өлшеп алу қажет. Олардың ұзақтығының артуы өткізгіш жүйесінің сәйкес бөлімдерінің қозуды өткізуінің баяулағанын көрсетеді.

 

Негізгі функциялық көрсеткіштерінің қалыпты мөлшерлері:

1. Пульстің жиілігі минутына 60-80 рет.

2. АҚ: систолалық 105-125 мм сынап бағанасына, диастолалық 60-85 мм сынап бағанасына тең.

3. Қалыпты ЭКГ элементтерінің көрсеткіштері:

 

Тістер

Амплитудасы

Ұзақтығы, сек.

мм

мв

Р

1,6-1/8 R 0,5-2,5

0,05-0,25

0,06-0,10

Q

1/4 R 0-3

0-0,3

0-0,03

R

5-25

0,5-2,5

0,04-0,10 /0,03/

S

0-6

0-0,6

0-0,03

Т

1/2-1/3 R 3-12

0,3-1,2

0,10-0,25

 

Интервалдары

Сек

 

P-Q

0,12-0,20

 

QRS

0,06-0,10

 

QT

0,35-0,44

 

S-T сегменті орта сызығында (изолинияда), жоғары ығысуы 1 мм-ден аспау керек, ал төмен қарай 0,5 мм-ге дейін (В.В.Мурашко, А.В.Струтинский. Электрокардиография, 2001г.)

4. Қалыпты фонокардиограмма (ФКГ) элементтерінің көрсеткіштері:

I тон ұзақтығы 0,08-0,14 сек.

II тон ұзақтығы 0,05-0,07 сек.

Тұрақсыз тондары:

III тон – «қарыншаның қанға толу тоны»;

IV тон – жүрекшенің тоны;

V тон – негізі (генезі) белгісіз.

5. Шынтақ венасының веноздық қысымы – 60-120 мм су бағанасымен (Вальдман бойынша).

PQ – аралығы жүрекшелердің қозу бастамасынан қарыншалардың қозуына дейінгі арадағы уақытты қамтиды. Бұл кезде потенциал айырмасы өте аз болғандықтан, ол изоэлектр сызығында болады, оны изоэлектр фазасы деп те атайды. Ұзақтығы – 0,12-0,20 сек.

              P, Q, R, S тісшелері – деполяризация процесіне (электр қозуына) сәйкес келеді.

      

              U – оң тісше, барлық уақытта бола бермейді.

  QRS – комплексі қарыншаның деполяризациясын (электр тогымен толық қызғанын) бейнелейді, ұзақтығы 0,06–0,10 сек.  

              ST – аралығы жүректің толық деполяризациясын бейнелейді, оның кез-келген екі нүктесі арасындағы потенциал айырмасы өте аз, сондықтан, қағазға тісше болып түспей, ST аралығы изоэлектр сызығының деңгейінде орналасады. Қалыпты жағдайда ST аралығы изоэлектр сызығынан жоғары, не төмен 0,5-1 мм-ге ғана ауытқуы мүмкін.

  QT (QRST) к-сі жүректің электр систоласы деп аталады, ұзақтығы ерлерде - 0,32-0,37 сек., әйелдерде - 0,35-0,40 сек. аралығында болады, және жүрек соғу жиілігіне тәуелді: тахикардияда ол қысқарады, брадикардияда ұзарады.

Қалыпты ЭКГ-ның кеуде тіркемелеріндегі ерекшеліктері:

§ V1 тіркемесінде Р тісшесі көбіне теріс мәнді, Q тісшесі болмайды, R тісшесі ең аласа, S ең терең, T теріс болады.

§ V2 тіркемесінде Р тісшесі теріс, не қос фазалы болуы мүмкін, көбінде оң мәнді, Q тісшесі болмайды, R тісшесі биіктей бастайды, ал S тісшесі кішірейе бастайды, T теріс не қос фазалы болады.

§ V3 тіркемесінде Р тісшесі алдыңғы тіркемедегідей, оң мәнді, Q тісшесі болмайды, R мен S тең болады (өтпелі зона), T оң, кейде қос фазалы болады.

§ V4 тіркемесінде Р тісшесі оң мәнді, Q тісшесі пайда болады, R тісшесі ең биік, S кішірейеді, T ең биік болады.

§ V5 тіркемесінде Р тісшесі оң мәнді, Q тісшесі болмайды, R тісшесі V4 қарағанда аласа, S өте кіші, T биіктеу болады.

§ V6 тіркемесінде Р тісшесі оң мәнді, Q тісшесі болмайды, R тісшесі V5 қарағанда аласа, T биіктеу болады, S жоқтың қасы.

32.Қант диабеті таралуы ққ факторы

Қант диабеті – инсулиннің (абсолютті және салыстырмалы) жетіспеушілігінің салдарынан болатын тұрақты гипергликемия бұзылыстарымен сипаттталатын, созылмалы полиэтиологиялық ауру. [ДДҰ, 1999 жыл].

n Әлемде 366 493 719 адам ҚД науқастанады, әр 12 -15 жылда екі есе көбейеді.

n РҚ – 1,9% (225.735 адам 2012 ж.) 

n РФ - 2,1% халық арасында,

n Европа 8% халық арасында,

n Пима индейцтері– 50% халық арасында,

n Оның ішінде 90-95% - ҚД 2 түрі. 

n Жүктілер арасында 3%.

 

 

Қауіп-қатер факторлары

n 45 жастан жоғары

n Генетикалық бейімділік – тұқым қуалау (ген HLA 6-й хромосоманың қысқа йығы-HLA-DR3/DR4)

n Дене салмағының артықтыығ және семіздік: ДСИ ≥25 кг/м2

n Аз қозғалыстағы өмір салты - гиподинамия

n Жүрек қан тамыр жүйесінің аурулар

n Гестациялық қант диабеті

n Аналық бездің поликистозды синдромы

n ЛПЖТ холестерині ≤0,9 ммоль/л, триглициридтер ≥2,82 ммоль/л

n Көмірсу зат алмасуының бұзылыстары

 

 

I.Қантты диабеттің 1 типі (әдетте инсулиннің абсолютті жеткіліксіздігіне әкелетін β-жасушаларының деструкциясы)

n А. Аутоиммунды

n B. Идиопатиялық

II. Қантты диабеттің 2 типі (салыстырмалы инсулин жеткіліксіздігі негізінен инсулинге резистенттіктен секреторлық ақауға дейін, инсулинге резистенттікпен немесе онсыз)

III. Басқа спецификалық типтері

n А. β-жасушалар қызметінің генетикалық ақаулары

n В. Инсулин әсеріндегі генетикалық ақаулар

n С. Ұйқыбездің экзокринді бөлімдерінің аурулары

n D. Эндокринопатиялар

n Е. Дәрілік заттар және химикаттармен индуцирленген қант диабеті

n F. Инфекциялар

n G. Иммунды диабеттің сирек кездесетін түрлері

n H. Кейде диабетпен тіркесетін басқа генетикалық синдромдар

IV. Гестациялық диабет

 

 

ҚД және басқа көмірсу алмасунының бұзылыстарын анықтайтын критерийлер (ДДҰ,1999-2006)

Асқынулар

n Ангиопатиялар; микро- макроангиопатиялар

n Нейропатиялар: орталық нерв жүйесінің закымдануы

n Перифериялық нерв жүйесінің закымдануы

n Вегетативті нерв жүйесінің закымдануы периферических

ҚД 2 түрінің емдеу принциптері

1.  Диетотерапия. Семіздікте 1200- 1800 ккал

2. Физикалық жүктеме

3. Семіздік кезінде емді метформиннен бастау керек және басқа пероральды препараттармен емдеу

4. Оқыту және өзі-өзін бақылау

5. Ауыр сатысында және ақынулар кезінде инсулинмен емдеу

ҚД 1 түрінің емдеу принциптері

1 Диетотерапия

2 Инсулинмен емдеу интенсивті түрімен

 

33 Жүректің ишемиялық ауруы

• Жүректің ишемиялық ауруы — ең кең таралған ауруларының бірі және әлемнің дамыған елдеріндегі халық арасындағы өлім-жітім мен еңбек қабілеттілігінен уақытша және біржолата айырылу себептерінің ішінде бірінші орын алады.
Жүректің ишемиялық ауруы — миокардтың инфарктіне әкеп соқтырып, оның сорғыштық функциясының бұзылуына, осының салдарынан әртүрлі ауытқуларға әкелетін жүрек қан-тамырлар ауруы. Негізінен коронарлы артериялардың тарылу себебі болып атеросклероз, яғни, тамырдың ішкі қабырғасына холестериннің жиналуы болып табылады.

Жүректің ишемиялық ауруы -  коронарлық қанайналымы толық немесе қажетті мөлшерде жеткізіл-мегендіктен, миокард дисфункциясы дамитын аурулар тобы.

Синонимы – коронарлық ауру.

Жүректің ишемиялық аурулары

• Тынымдық стенокардия

•  Қарым стенокардиясы

•  Миокардтың ишемиялық  ошақты жедел дистрофиясы

•  Миокардтың жедел инфарктысы

•  Миокардтың қайталамалы инфарктысы

•  Миокардтың қайталанған инфарктысы

•  Постинфарктылық кардиосклероз

• ЖЖИА мен ЖСИА – диагноз емес, миокардта жедел немесе созылмалы ишемия дамитын аурулардың топтық (тектік) атауы.

• Миокардтың жедел инфарктысы. Даму мерзімі 28 тәулік  (4 апта)

• Миокартың қайталанған инфарктысы.  Бұрынғы ишемия ұстамасынан 28 тәуліктен соң басталған.

• Миокардтың қайталанған инфарктысы. Бұрынғы ишемиядан кейінгі 3 –28 тәулік аралығында дамыған.

Миокардтың жедел ошақты  ишемиялық дистрофиясы.

Миокард дисфункциясы ишемия ұстамасынан 6-12 сағаттан соң дамиды.

• Морфологиясы «ишемиялық сынақтар» арқылы анықталады.

Миокардтың ошақты жедел ишемиясы

ü Морфологиялық бейнесі бұрын зақымсыз миокардта да байқалады.

ü Дегенмен, көбіне – кардиосклероз немесе бұрынғы инфаркт аймағында.

ü Танатогенезіне летальды аритмиялар тән.

ü Оған тән ЭКГ-лық өзгерістер бар.

ü Қанда  зақымды миокардтан түскен ферменттер (бұлшықеттік креатинкиназа, глютаминоксалоацетаттрансаминаза) көбейеді.

ü Эл№ микроскопя: зақымды МТХ, үзілген сарколеммалар, шетке ығысқан хроматин.

ü Гистохимия: дегидрогеназа азайып, гликоген жойылады.

ü Көбіне тәждік артерия жеткіліксіздігіне атеросклероз себеп болады, яғни, шын мәнінде, ЖИА атеросклероз бен ГА-ның жүректік нысаны.

ü ДДҰ ЖИА-ны 1965 ж., оның әлеуметтік мәнін ескеріп (эпидемиялогиясы, өлім-жітімі, жіті көмек қежеттігін),  дербес ауру деп таныды

ü ЖИА экономиясы өркендеген елдердегі өлім-жітімнің басты себебі.

ЖИА-ның
ЭТИОЛОГИЯСЫ мен ПАТОГЕНЕЗІ

ПАТОГЕНЕЗДІК ФАКТОРЛАР (ҚАТЕРЛІ ФАКТОРЛАР

 Гиперлипидемия – гипехолестеринемия жән ТГ.

•   ХС (>150 мг/л қанда)/ТӨТЛП/ТТЛП және ЖИА өлім-жітімі.

• Темекі шегу. ЖИА  шегетіндерде  2,14 есе жиі.

•     Симпатикалық жүйе жанданады, СО көбейеді, тамырлар иммунды зақымданады, тромбоциттер агрегациясы жанданады, >ТӨТЛП, <ТЖЛП.

• Артериялық гипертензия – АТ ауыр ағымды, артериолалар гиалинозы, жүректің сол жақ қарыншасы гипертрофиясы, миокардтың ишемиялық зақымы.

ЖИА-дан миокард ишемиясын тікелей дамытын себептер:

ü Тромблы эмболия

ü Ұзақ мерзімді спазм

ü Тәждік артерия атеросклероздан 75%-дан астамға тарылғанда миокардтың функциялық зорығуы  

ü Коллатеральдық қанайналым жеткіліксіздігі

ü Миокард инфарктысы – ЖИА-ның жедел нысаны.

Тәждік артерия арқылы қанның келуі толық тоқтағанда миокардта ишемиялық некроз дамиды.

ü МИ морфогенезінің  3 кезеңі:

1. Некрозға дейінгі (қайтымды, қайтымсыз)

2. Некроз ( инфаркт)

3. Организация (тыртықтану)

1. Некрозға дейінгі

Қайтымды ишемиялық зақымдар.  Ишемияның алғашқы 20-30 мин-да. Кеселді әсер жалғаспаса, қайтымды. Морфологиясы: ЭМ – МТХ ісінеді, кристалар бұзылады, миофибриллалар басаңысыйды. ГХМ - ↓ дегидрогеназа, фосфорилаза, < гликоген, жасушадғы К, ↑ Na, Ca

ü Қайтымсыз,- ишемия 20-30 мин.асса.

  Адлашқы 18 сағ-та. Морфологиялық өзгерістер тек қана ЭМ, ГХМ.

  Жарық  микроскопы: строма сулы, толыққандылық, эритроциттер диапедезі, лейкоциттер шеттеуі.

2. НЕКРОЗДЫ:

Ишемияндан 18-24 сағ. соң миокард инфарктысының бейнесі қалыптасып,  некроздың макро- микробейнесі анық болады.

• Микробейнесі:  демаркациялық қабыну аймағымен шектелген коагуляциялық некроз, (қан тамырлары толыққанды, Er пен Le диапедезі).

• Макробейнесі: геморрагиялы кемермен шекелген ақшыл аймақ (неправильной формы).

• 3. ОРГАНИЗАЦИЯ:

•     7-10 тәулікте  жасушалар түрлері өзгеріп, қабыну аймағында  МФ мен ФБ және өндіршін тамырлар басым.

•     6 аптада некроз аймағындағы  грануляциялық  тін жетіліп, тыртыққа айналады (склероз ошағы).

• Жедел инфарктының ақыры -   постинфарктылық кардиосклероз.

МИОКАРД ИНФАРКТЫСЫНЫҢ КЛАССИФИКАЦИЯСЫ

1. Дамыған аймағына қарай:

ü Сол жақ қарынша (СҚ) мен қарыншааралық перденің алдыңғы қабырғасы (40-50%-ында, сол жақ құлама артерия бітеледі (обтурация)

ü СҚ-ның артқы қабырғасы (30-40%, оң жақ тәждік а.)

ü СҚ-ның бүйірі (15-20%, сол жақ тәждік  а. жанама тармағы)

ü Қарыншааралық перде (7-17%)

ü Ауқымды  инфаркт (сол жақ тәждік а. негізгі сабағы)

2. Ауқымы тұрғысынан:

ü Субэндокардийлық

ü  Интрамуралдық

ü Субэндокардийлық

ü Трансмуралдық

3. Даму барысына қарай:

ü Біріншілік (алғашқы)

ü Қайраламалы

ü Қайталанған

Миокард инфарктысының асқынулары

• Жүрек аритмиялары

• Сол жақ қарынша жеткіліксіздігі

• Өкпенің сулануы

• Тромбылы эмболия

• Кардиогендік шок

• Жүректің жарылуы (жыртылуы)

• Қарыншааралық перденің жарылуы

• Үрпілік бұлшықеттің жыртылуы.

• Кардиогендік шок

• Жұрек қарыншаларының фибрилляциясы

• Асистолия

• Жүрек қызметінің жедел жеткіліксіздігі

• Миомаляция. Жүрек жарылып,  гемоперикард дамуы

• Жедел аневризма

• Қабырғалық тромбоз. Тромбэмболиялық асқынулар

• Перикардит

МИ-ден өлім-жітім  35%.