Тенофовир дизопроксил фумарат

(TENOFOVIR DISOPROXIL)

Шығарылу түрі. Таблеткалар 300 мг (тенофовир дизопроксил фумарат – 245 мг тенофовир дизопроксилға эквивалентті)

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

АИВ инфекциясы, басқа вирустарға қарсы препараттармен бірге.

18 жастан үлкен ересектерге 245 мг-нан күнделікті.

Кері көрсеткіштері

Емшекпен емізу.

Сақтандыру.

Бауыр мен бүйрек патологиясы бар науқастарға сақтықпен тағайындайды.

Жүктілік:

Антиретровирусты емді бірінші үш айдан кейін бастау керек. Тератогенді ықпалы белгісіз

Емшекпен емізу:

Емшекпен емізуді шеттету керек, антиретровирусты препараттар төс сүтінде жиналады.

Жанама әсерлері.

Гипофосфатемия, өсудің бұзылуы, бүйрек жетіспеушілігі.

Саудаға тіркелген атауы: Виреад.

6.4.4.2. НУКЛЕОЗИДТІ ЕМЕС ҚАЙТЫМДЫ АИВ ТРАНСКРИПТАЗА БАЯУЛАТҚЫШЫ

НЕВИРАПИН

(NEVIRAPINE)

Шығарылу түрі. Таблеткалар 200 мг; пероральды суспензия 50 мг/5 мл

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Ересектер мен балалардағы АИВ-инфекциясы (ретровирустарға қарсы заттармен біріктіріп емдеу).

Ересектерге п/о 0,2 г/тәулігіне бірінші 14 тәулікте; кейін (бөртпелер болмаған кезед) 0,2 г-нан 2 р/тәу. 2 айдан 8 жасқа дейінгі балаларға: бастапқы мөлшерде 4 мг/кг 1 р/тәулігіне 2 апта бойы мөлшерін 7 мг/кг 2 р/тәу жоғарлату; 8 жастан үлкен: бастапқы мөлшерде 4 мг/кг 1 р/тәу, 2 аптадан кейін 4 мг/кг 2 р/тәулігіне. Жоғары тәуліктік мөлшері 400 мг.

Кері көрсеткіштері

Жоғары сезімталдық.

Сақтандыру.

Келесі мәселелі жағдайларда тәуекел мен пайданы салыстырып қарастыру қажет:

Бауыр немесе бүйрек жетіспеушілігі, жүктілік, емшекпен емізу. Ауыр бөртпелермен немесе қышынумен жүретін бөртпелерде, көпіршіктердің пайда болуы, ауыз қуысының шырышты қабатының зақымдалуында, коньюктивитте, ісінулерде, бұлшық ет-буын ауырсынуларында, жалпы әлсіздікте және бауыр қызметі бұзылған жағдайларда препаратты қолдануды доғару керек. Бауыр қызметін емге дейін және емделу кезінде >6 айға дейін бауыр қызметін қатаң бақылау қажет. Бауыр қызметінің дисфункция көрсеткіштері пайда болғанда емді көрсеткіштер қалпына келгенше тоқтату керек.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясы С. Сақтықпен. Плацент арқылы өтеді, анасының қанындағы және плаценттегі құнарлық қатынасы 1,0.

Емшекпен емізу: Тыйым салынған. Төс сүтіне өтеді.

Жанама әсерлері.

Диарея, жүректің айнуы, қызба, дірілдеу, бауыр қызметінің бұзылуы, ауыз қуысының кандидозы, бастың ауруы, әлсіздік, ісінулер, арқаның ауруы, АҚ жоғарлауы, лейкопения, нейтропения, трансплантатты қабылдамауы.

Саудаға тіркелген атауы: Вирамун.

Эфавиренз

(Efavirenz)

Шығарылу түрі. Капсула 50 мг; 100 мг; 200 мг; пероральды ерітінді 150 мг/мл; таблеткалар 600 мг.

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

• АИВ инфекциясы, басқа вирустарға қарсы препараттармен бірге: ересектерге – 600 мг-нан күніне 1 реттен. Дене салмағы 13-15 кг балаларға тәуліктік мөлшер – 200 мг, 15–20 кг – 250 мг, 20–25 кг – 300 мг, 25–32,5 – 350 мг, 32,5–40 – 400 мг, 40 кг-нан артық – 600 мг. Көтере алуды жақсарту үшін бірінші 2-4 аптада ұйқының алдында қолдану керек.

• Жұққан АИВ-материалдарымен қатынаста болғаннан кейін АИВ-ты жұғуының химиопрофилактикасында (АИВ-инфекциясымен ауыратын науқаспен жыныстық қатынаста болғанда, егу және ластанған АИВ-материалдарымен жұмыс кезінде тіліну, осы материалдардың шырышты қабатқа немесе зақымдалған теріге түсуі).

Кері көрсеткіштері

Жоғары сезімталдық, жүктілік, емшекпен емізу кезеңінде, сақтықпен – бауыр және/немесе бүйрек жетіспеушілігі, маскүнемдік, нашақорлық, энцефалопатия, жас балаларға (3 жасқа дейін), дене салмағы 13 кг-нан төмен.

Сақтандыру.

Күлдіреуік, десквамация түзейтін, шырышты қабаттарды қосатын ауыр бөртпелері бар науқастарға немесе қызбада эфавирензді доғару керек. Эфавирензді қайта қолданғанда сәйкес антигистаминді препараттарды және/немесе кортикостероидтарды тағайындау ұсынылады. Эфавирензбен емдеуді доғарған кезде, басқа да антиретровирусты препараттарды қолдануды доғаруды қарастыру керек, тұрақты вирустардың пайда болуына жол бермеу үшін. Көтере алмау симптомдарының жойылуынан кейін, осы антиретровирусты препараттарды бір мезгілде тағайындау керек. Кезекті монотерапия және кезекті қайта антиретровирусты препараттарды тағайындау ұсынылмайды, себебі ол осы препараттарға тұрақты мутантты вирустардың пайда болуына байланысты. Жүйке жүйесі жағынан болатын жанама әсерлерін жақсы көтере алу үшін емнің бірінші 2-4 аптасында, сонымен қатар осы симптомдарды одан әрі сезетін науқастарға препараттарды ұйықтар алдында береді. Балаларға емнің алдында бөртпелердің алдын алу шаралары үшін сәйкес антигистаминді дәрілерді береді. Бауыр жетіспеушілігі бар науқастарға сақтықпен тағайындайды (эфавирензаның қарқынды метаболизміне байланысты, цитохромом P450 салдарынан болатын және оны бауырдың созылмалы ауруларымен ауыратын науқастарға қолданылуында тәжірибелер шектеулі).
анамнезенде белгілі немесе В немесе С жұқпалы гепатитіне күдігі бар науқастарда, гепатотоксикалық әсері бар басқа да дәрілерді қабылдайтын науқастарда үнемі бауыр ферменттерінің белсенділігін бақылап отыру ұсынылады. Эфавирензаны ритонавирмен бірге тағайындағанда үнемі бауыр ферменттерінің белсенділігін бақылаотыру керек. сары су трансаминаза деңгейінің тұрақты жоғарлауында, қалыпты көрсеткіштің жоғарғы шекарасынан 5 есе жоғары болғанда, емнің жалғастыру тиімділігін гепатотоксикалық әсерінің белгісіз тәуекелдерімен салыстыру керек. Емделу кезінде үнемі холестерин деңгейін бақылап отыру тиіс. Эфавирензаның пероральды ұрықтануға қарсы дәрілерімен әрекеттесуі толығымен зерттелмеген, пероральды ұрықтануға қарсы заттармен қосымша сенімді кедергі әдістерін қолдану керек. Эфавирензаны жалғыз протеаз баяулатқышы саквинавирмен біріктіріп қолдану ұсынылмайды. Анамнезенде психикалық бұзылыстары бар науқастарда, үлкен психикалық жанама әсерлер тәуекелдері бар, желікпелі реакциялар, ауыр депрессиялар және өзін өлтіру туралы ойлар сияқты. Психиатриялық жанама әсерлер пайда болған кезде, науқастарды толық тексеріп, оның эфавирензаны қабылдауымен байланысын анықтау керек, егер ол байланыс анықталса, онда ем мен одан кейінгі ем тәуекелін салыстыру қажет.

Ерекше ұсыныстар: АИВ емдеуде жалғыз препарат ретінде қолдануға болмайды немесе басқа дәрілер тиімсіз болғанда жалғыз препарат ретінде қосуға болмайды. Эфавирензамен монотерапияда вирустардың тұрақтылығы тез дамиды. Эфавирензамен емді үнемі науқас алдын қабылдамаған бір немесе бірнеше антиретровирусты препараттармен біріктіріп бастау керек. Жаңа антиретровирусты препараттарды эфавирензамен бірге біріктіріп қолдану үшін талдағанда, вирустардың қиылысу тұрақтылығының даму мүмкіндіктерін ескеру керек.
Тәуліктік мөлшерді төмендеткенде немесе бірнеше рет қабылдауға бөлгенде жақсы әсері дәлелденбеген, сондықтан ол ұсынылмайды. Науқастарды болатын жүйкелік және психиатриялық реакциялар туралы ақпараттандыру қажет, сонымен қатар бір мезгілде алкоголмен немесе психотропты препараттармен қолданғанда ОЖЖ-не потенциальды аддитивті ықпалы болады.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясы С. Ұрықтың дамуын бұзады. Қолдануға болмайды.

Емшекпен емізу: Төс сүтіне өтуі туралы мәліметтер жоқ. Қолдануға болмайды.

Жанама әсерлері.

• Депрессия.

• Психикалық бұзылыстар – 52%, айқын – 2,6%.

• Бөртпелер 27% ересектерде және 40% балаларда, қышыну.

• Гематурия, нефролитиаз.

• Холестерин деңгейінің жоғарлауы.

Саудаға тіркелген атауы: Стокрин, Эфервен.

6.4.4.3. АИВ - ПРОТЕАЗА БАЯУЛАТҚЫШТАРЫ

ИНДИНАВИР

(INDINAVIR)

Шығарылу түрі. Капсулалар 200 мг, 400 мг (сульфат түрінде)

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Ересектердегі АИВ-1 туғызған аурулар. АИВ жұққан материалдарымен қатынаста болғаннан кейінгі АВМ жұқтырудың алдын алу шараларына.

П/о 0,8 г-нан 1 сағат тамақтың алдында немесе 2 сағаттан кейін тамақтан соң, сумен ішу, әр 8 сағат; бауыр жетіспеушілігі, нефролитиазда немесе кетоконазолмен біріктіргенде сыймсыздық кезінде – 0,6 г-нан әр 8 сағатта. Бастапқы мөлшер 2 г/тәулігіне.

Кері көрсеткіштері

Жоғары сезімталдық, жүктілік, емшекпен емізу.

Сақтандыру.

Келесі мәселелі жағдайларда тәуекел мен пайданы салыстырып қарастыру қажет:

Бауырдың зақымдалуы, қант диабеті, гемофилия. Егде жастағыларда нефролитиаз тәуекелі жоғары. Нефролитиаздың алдын алу шаралары үшін жеткілікті гидратациямен қамтамас ету керек (≥1,5 л/тәу).

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясы С. Сақтықпен. Қауіпсіздік мәліметтері жоқ.

Емшекпен емізу: Тыйым салынған. Мәліметтер жоқ.

Жанама әсерлері.

Аллергиялық реакциялар, сонымен қатар тері бөртпелері (Стивенсона-Джонсона және Лайелла синдромы), гепатит, жүректің айнуы, бастың ауруы, ұйқышылдық, қалжырау, қызба. Өлімге әкелген бауырдың ауыр зақымданулары суреттелген, рабдомиолиз.

Саудаға тіркелген атауы: Индинавир.

НЕЛФИНАВИР

(NELFINAVIR)

Шығарылу түрі. Таблеткалар 250 мг (мезилат түрінде); пероральды ерітінді дайындау үшін ұнтақ

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

АИВ-1 инфицирленген ересектер мен балаларды құрама емдеудегі нуклеозид аналогтар тобының ретровирустарға қарсы заттарымен бірге емдеу. АИВ жұққан материалдарымен қатынаста болғаннан кейінгі АВМ жұқтырудың алдын алу шараларына.

Ересектерге п/о 0,75 г-нан 3 р/тәу, балаларға 2-3 жастағы – бастапқы мөлшерде 25-30 мг/кг 3 р/тәу.

Кері көрсеткіштері

Жоғары сезімталдық.

Сақтандыру.

Келесі мәселелі жағдайларда тәуекел мен пайданы салыстырып қарастыру қажет:

Бауыр немесе бүйрек жетіспеушілігі, жүктілік, емшекпен емізу, гемофилия, қант диабеті. Балаларда тиімділігі мен қауіпсіздігі белгіленбеген.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясы В. Сақтықпен. Қауіпсіздік мәліметтері жоқ.

Емшекпен емізу: Тыйым салынған. Мәліметтер жоқ.

Жанама әсерлері.

Ең жиі болатыны – диарея. 2-10%: тері бөртпелері, метеоризм, жүректің айнуы, іштің ауруы, астения, нейтропения, лимфоцитоз, АЛТ белсенділігінің жоғарлауы, қан кетулер, өздігінен болатын тері асты гематома, гемартроз (гемофилиямен ауыратын науқастарда). Креатининкиназа белсенділігінің жоғарлауы мүмкін, гепатиттің дамуы және майлардың жиналуының тасмалдануы.

Саудаға тіркелген атауы: Нелфинавир.

САКВИНАВИР

(SAQUINAVIR)

Шығарылу түрі. Капсулалар 200 мг

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

АИВ-инфекциясы (құрама емнің ішінде).

П/о (≤2 сағ тамақтан соң): 1,2 г-нан әр 8 сағатта.

Кері көрсеткіштері

Жоғары сезімталдық, бір уақытта цизапридпен қолдану, ауыр бауыр жетіспеушілігі.

Сақтандыру.

Келесі мәселелі жағдайларда тәуекел мен пайданы салыстырып қарастыру қажет:

СБЖ, бауыр жетіспеушілігі, қант диабеті, гемофилия, жүктілік, емшекпен емізу, 13 жасқа дейін және 60 жастан үлкендерге.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясы В. Сақтықпен. Қауіпсіздік мәліметтері жоқ.

Емшекпен емізу: Тыйым салынған. Мәліметтер жоқ.

Жанама әсерлері.

Диарея, ауыз қуысының шырышты қабатының жаралануы, жүректің айнуы, құсу, бастың ауруы, шеткі нейропатия, парестезия, бастың айналуы, бұлшық ет- буын аурулары, астения, қызба, қышыну, бөртпелер және терінің басқа зақымдалуы. Сирек: тромбоцитопения және гемолитикалық қаназдық, Стивенсона-Джонсон синдромы, тырысулар, бауыр ферменттерінің белсенділігі мен креатининкиназаның жоғарлауы, панкреатит, нефролитиаз.

Саудаға тіркелген атауы: Фортоваза, Инвираза

Лопинавир+Ритонавир (Калетра)

(Ritonavir + Lopinavir)

Шығарылу түрі. Капсула 133,3 мг/33,3 мг; пероральды ерітінді 400 мг/100 мг/ 5мл

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Ересектер мен 2 жастан үлкен балалардағы АИВ-инфекциясы (басқа дәрілермен біріктіріп). Алдын басқа да антиретровирусты препараттарды қабылдамаған науқастарда препаратты қабылдау тәжірибесі көбірек жиналған. АИВ-1 және алдын протеаз баяулатқыщтарын қабылдаған науқастарды емдеуде препараттарды талдауда, вирустарға жеке тұрақтылықты анықтауға және алдыңғы емге негізделуі керек.

Ересектер мен жасөспірімдер үшін ұсынылатын мөлшерді 400/100 мг (3 кап. Немесе 5 мл ерітіндіні ішке қабылдау) құрайды 2 рет/тәу тамақпен бірге. Ішке қолданылатын ерітінділерді жұтуда қиналатын науқастарға тағайындайды. 2 жастан үлкен балаларға ұсынылатын мөлшер, ден беткейі 1,3 м² құрайды және одан үлкен - 3 капс. 2 реттен/тәулігіне тамақпен бірге. Ішке қолданылатын ерітіндіні 2 жастан үлкен балаларға 230/57,5 мг/м² мөлшерде тәулігіне 2 реттен тамақпен бірге береді; ең жоғарғы мөлер - 400/100 мг тәулігіне 2 реттен.
230/57.5 мг/м² мөлшері бір мезгілде невирапин немесе эфавиренз қабылдайтын кейбір балаларға жеткіліксіз болуы мүмкін. Бұл жағдайларда мөлшерін 300/75 мг/м² дейін жоғарлатуға болады. Мөлшерін мөлшерлеуші шприцтің көмегімен жүзеге асырады.

Дене беткейінің ауданы* (м^2)	Күнделікті екі реттік мөлшер (230/57.5 мг/м^2)
0.25-ге дейін	0.7 мл (57.5/14.4 мг)
0.5-ге дейін	1.4 мл (115/28.8 мг)
0.75-ге дейін	2.2 мл (172.5/43.1 мг)
1-ге дейін	2.9 мл (230/57.5 мг)
1.25-ге дейін	3.6 мл (287.5/71.9 мг)
1.5-ге дейін	4.3 мл (345/86.3 мг)
1.75-ге дейін	5 мл (402.5/100.6 мг)

* - Дене беткейінің ауданы (BSA) келесі формула бойынша есептелуі мүмкін: ВSА(м²)= (бойы (см) х дене салмағының (кг)/3600 квадраттың түбір астын).
Дене беткейінің 1,3 м² аз балаларға препаратты ішке қабылдайтын ертінді түрінде тағайындайды. 2 жасқа дейінгі балаларға препаратты қолданбайды, себебі тиімділігі мен қауіпсіздігі туралы толық мәліметтер жоқ. Клиникалық тәжірибе негізіне сүйеніп, препараттың мөлшерін 533/133 мг-ға дейін жоғарлату мүмкін (4 капсула) тәулігіне 2 реттен бір мезгілде невирапинмен бірге, әсіресе лопинавирге сезімталдығы төмендеген мүмкіндіктері бар науқастарға. Алдын протеаз баяулатқыштары тағайындалған науқастарға эфавирензді біріктіріп қолданған кезде де препарат мөлшерін 533/133 мг-ға дейін жоғарлатуға болады (4 капсула) тәулігіне 2 рреттен. Бірақ бұл кезде көрсетілген мөлшер кейбір науқастар үшін жеткіліксіз болатынын ескеру керек. Бүйрек жетіспеушілігі бар науқастарда мөлшерді түзетудің қажеті жоқ. Ауыр бүйрек жетіспеушілігі бар науқастарда сақтықты сақтау керек. шамалы бүйрек жетіспеушілігі бар науқастарға препараты сақтықпен тағайындау тиіс. Ауыр бүйрек жетіспеушілігі бар науқастарға препаратты тағайындауға болмайды.

Кері көрсеткіштері.

– ауыр бүйрек жетіспеушіліктері;

– бір мезгілде астемизолмен, терфенадинмен, мидазоламмен, триазоламмен, цизапридпен, пимозидпен, амиодаронмен, қастауыш алкалоидтарымен, флекаинидпен, пропафенонмен, рифампицинмен және шайқурайдан тұратын препараттармен бірге;

– лопинавир, ритонавир және препараттың басқада құрамдарына жоғары сезімталдық.
Сақтандыру.

В және С вирусты гепатитте, А және В гемофилияда, дислипидемияда (гиперхолестеринемия, гипертриглицеридемия) өте сақтықпен қолдану керек. В немесе С вирусты гепатитте науқастар қанында бауыр трансаминаза белсенділігі жоғарлайды. А және В типті гемофилия науқастарында жоғары қан кету жағдайлары байқалған (өздігінен болатын терінің гематомасы және гемартоздар), олардың емін протеаз баяулатқыштарымен жүргізген, бұл кезде кейбір науқастарға қосымша қанның VIII ұю факторын тағайындаған. Аталған жағдайлардың жартысында протеаз баяулатқыштарымен ем жалғастырылған немесе егер ол доғарылса қайта бастаған. Препаратпен емдеу жалпы холестерин мен триглицеридтердің құнарлығының жоғарлауына әкеледі, сондықтан олардың құрамын емнің басында және ем жүргізілу кезінде тексеру керек. Анамнезенде липидтік алмасуы бастапқыда жоғары болған науқастарға препаратты тағайындағанда өте сақ болу керек. Липидтік алмасу бұзылыстарын емдеуді клиникалық тәжірибеде қабылданған сәйкес әдістермен емдеу жүргізу керек. Препаратты қабылдаған науқастарда панкреатиттің даму жағдайлары байқалған (көп жағдайларда науқастар панкреатитпен алдын ауырған немесе панкратиттің дамуына ықпал жасаған басқа да препараттарды қабылдауы мүмкін). АИВ-инфекциясының қарқындауында науқастарда триглицеридтер құнарлығының жоғарлауы және панкреатиттің даму тәуекелі болу мүмкін. Панкреатиттің даму мүмкіндіктерінде клиникалық симптоматикалар жағдайы қарастырылады (жүректің айнуы, құсу, іштің ауруы) немесе зертханалық көрсеткіштердің өзгеруі (қан сары суында липаза немесе амилазаның жоғарлауы). Бұл белгілерді және клиникалық көріністер болғанда Калетра емін уақытша тоқтату керек. Алғашқы рет протеаз баяулатқыштарын қабылдаған науқастарда қант диабеті ауруы, гипергликемия немесе қант диабеті бар науқастарда декомпенсация диагнозы қойылған. Кейбір жағдайларда гипергликемия ауыр түрде көрінген (кейде кетоацидозбен жүрген). Көп науқастарда қосымша аурулар болған, оларда қант диабетіне немесе гипергликемияға әкелуі мүмкін бір қатар препараттармен ем жүргізілген. Жиынтық антиретровирусты ем, сонымен қатар протеаз баяулатқыштарымен біріктіру, кейбір науқастар май тіндерінің таралуы және метаболиттік бұзылыстар дамуының (гипертриглицеридемия, гиперхолестеринемия, инсулинорезистентность және гипергликемия) қосарлануы болған. Клиникалық тексеру май тіндерінің таралуын физикальды бағалаудан, емделу кезеңінде қан плазмасындағы липидтер мен глюкоза құнарлығын анықтаудан тұруы тиіс. Оның осылай әсер ету механизмі және оның кешкі салдары (мысалы, жүрек қан-тамыр ауруларының даму тәуекелінің бағасы) қазіргі кезде белгісіз. Препарат АИВ-инфекциясының жыныстық қатынаста немесе қан арқылы берілу тәуекелін төмендетпейді (сәйкес алдын алу шаралары қажет). Препаратты қабылдайтын науқастар инфекциялық немесе басқа да АИВ-инфекция және ЖҚБТ ассоциирленетін аурулармен ауруы мүмкін. Жетістіктер болмаған жағдайда науқастарға паллиативті ем туралы мәліметтер шектеулі. Қазіргі кезде паллиативті ем тәртібінің тиімділігін анықтау үшін клиникалық зерттеулер жүргізілуде (мысалы ампренавир немесе саквинавир). Қазіргі кезде алдын протеаз баяулатқыштарымен емделген науқастарға препаратты қолдану туралы мәліметтер шектеулі. Жұмсақ желатинді капсулалар көмекші зат ретінде сары бояғыштан (Е100) тұрады, ол аллергиялық реакция туғызуы мүмкін. Көбінесе бұндай аллергиялық реакциялар ацетилсалицил қышқылына аллергиялық реакциясы бар науқастарда байқалады.

Педиатрияда қолданылуы.

2 жасқа дейінгі балаларға қолдануда тиімділігі мен қауіпсіздігі туралы тәжірибелер шектеулі.
Автокөліктерді және механизмді басқару қабілетіне әсер етуі.

Автокөліктерді және механизмдерді басқару қабілетіне әсер етуі туралы зерттеулер жүргізілменген.
Мөлшерден тыс

Қазіргі кезде адамдарда препаратты жедел мөлшерден тыс қолданғандағы клиникалық тәжірибе шектеулі.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: Жүкті әйелдерге қолдану туралы мәліметтер жоқ.

Емшекпен емізу: АИВ-инфицирленген аналар кез келген жағдайларда өз балаларын емізбеуі тиіс, балаға АИВ берілуінің алдын алу үшін.

Жанама әсерлері.

Препаратты қолданғанда болатын жиі жанама әсерлеріне диарея жатады, шамамен 14% науқастарда байқалған және негізінен шамалы көрінеді.
Жанама әсерлеріне байланысты препаратты қолдануды доғару 2.5% науқастарда болған (бірінші рет емделгенде) және 8% (алдын антиретровирусты ем жүргізілген науқастарда) 24 апта бойы бақылағанда.
Емнің барысында панкреатит дамыған кезде, қан плазмасында жалпы холестерин мен триглицерид құрамының жоғарлаған жағдайын атап кету керек. Сонымен қатар сирек препаратты қабылдаған кезде ЭКГ-да PR ара қашықтығының ұзақтығының ұлғаюы тіркелген.

2% ересектердегі байқалған жанама әсерлер: диарея (14%), жүректің айнуы (6%), құсу (2%), іштің ауруы (2.5%), астения (4%) және бастың ауруы (3%).

Зертханалық көрсеткіштер бойынша: гипергликемия, АЛТ, АСТ, ГГТ белсенділігінің жоғарлауы, қан плазмасындағы жалпы холестерин мен триглицеридтердің жоғарлауы.

1-2% науқастардағы байқалатын жанама әсерлер: тері бөртпелері, ұйқының қашуы.
1% науқастардағы байқалатын жанама әсерлер:

Қан түзеу жүйесі жағынан: қаназдық, лейкопения, лимфоаденопатия.
Эндокринді жүйе жағынан: Кушинга синдромы, гипотиреоидизм.
Зат алмасу жағынан: авитаминоз, дегидратация, глюкозаға тұрақтылықтың бұзылуы, лактоацидоз, семіздік, шеткі ісінулер және дене салмағының төмендеуі.

Жүйке жүйесі жағынан: ұйқының бұзылуы, қозу, амнезия, мазасыздану, атаксия, ориентацияның бұзылуы, депрессия, бастың айналуы, дискинезия, эмоциональді тұрақсыздық, энцефалопатия, ұйқысыздық, либидоның төмендеуі, ашуланшақтық, невропатия, парестезия, шеткі невриттер, ұйқышылдық, ойлау қабілетінің бұзылыстары, дірілдеу.
Сезім мүшелері жағынаан: көрудің бұзылуы, ортаңғы отит, дәмді сезінудің бұзылуы, құлақтың шулауы.

Жүрек-қан тамырлар жағынан: артериалды гипертензия, тахикардия, тромбофлебит, васкулит.

Тыныс алу жүйесі жағынан: бронхит, ентігу, өкпенің ісінуі, синусит.

Асқорыту мүшелері жағынан: диарея, анорексия, холецистит, іштің қатуы, ауыздың құрғауы, диспепсия, дисфагия, энтероколит, кекіру, эзофагит, нәжістің ұсталмауы, метеоризм, гастрит, гастроэнтерит, геморрагиялық колит, тәбеттің жоғарлауы, панкреатит, сиаладенит, стоматит және жаралы стоматит.

Тері беткейі жағынан: акне, алопеция, терінің құрғақтығы, эксфолиативті дерматит, сыздауы, макуло-папулезді бөртпелер, тырнақ құрылысының өзгеруі, тері қышынулары, терінің қатерлі емес ісіктері, тері түсінің өзгеруі және тершеңдңк.

Тірек-қимыл аппараты жағынан: артралгия, артроз, миалгия.

Несеп жүйесі жағынан: эякуляцияның бұзылуы, гинекомастия, еркек гипогонадизмі, нефролитиаз, зәр шығарудың бұзылуы.

Басқада: арқаның, көкіректің, көкірек артының ауруы, қалтырау, беттің ісінуі, қызба, тұмау тәрізді синдромдар, дімкәстік.

2 жастан үлкен балаларда жанама әсерлер мен препаратты көтере алмау ересек науқастардағы сияқты болды. Жалғыз бөртпе жанама әсерлері балаларда шамалы және айтарлықтай қарқындылықпен ғана болды, 24 апта бойы препараттарды біріктіріп қолданғанда 2% балаларда байқалды. 1% науқастарда аллергиялық реакциялар, іштің қатуы, терінің құрғақтығы, қызба, гепатомегалия, дәмнің өзгеруі және құсу байқалды. Зертханалық көрсеткіштердің өзгеруі, 2% балаларда байқалды: гипербилирубинемия, АЛТ, АСТ белсенділігінің жоғарлауы, амилаза, жалпы холестерин деңгейінің жоғарлауы, тромбоцитопения, нейтропения, гипонатриемия.

Саудаға тіркелген атауы: Калетра.

Ритонавир

Ritonavir RTV(Норвир)

Шығарылу түрі. Пероральды ерітінді 400мг/5мг; пероральді қатты дәрілік түр 100 мг.

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

АИВ-инфекциясы, бустер ретінде (күшейткіш) индинавир, лопинавир немесе саквинавир және басқада антиретровирусты дәрілермен біріктіріп қолданғанда әсерлерін күшейту үшін.

АИВ-инфекциясы (бустер ретінде басқада антиретровирусты дәрілермен), ішке, ересектерге 100 мг-нан күніне 2 реттен; балаларға 6 айдан 13 жасқа дейін 57,5 мг/м² күніне 2 реттен (немесе 3-5 мг/кг күніне 2 реттен) (ең жоғарғы 100 мг-нан күніне 2 реттен).

Ішке, ересектерге тамақпен бірге, 600 мг-нан /2 реттен күніне, балаларға – 400мг/м² дене беткейіне күніне 2 реттен; көтере алмаған жағдайда бастапқы мөлшерді – 250 мг/м², кейіннен мөлшерін әр 2-3 күнде 50 мг/м² әр қабылдауды жоғарлату арқылы, мөлшерін күніне 2 реттен 400 мг/м² жеткізгенше

Кері көрсеткіштері.

Ауыр бауыр жетіспеушілігі.

Сақтандыру.

Бауыр жетіспеушілігі; қант диабеті; гемофилия.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Қосымша мәліметтер.

•Тек 2 басқа антиретровирусты заттармен біріктіргенде протеаз баялатқыштарының ықпалын күшейту үшін, бустера ретінде қолдану.

•Мониторинг: АЛТ, ACT, g-ГТП, креатинфосфокиназаны, амилазаны, холестеринді және триглицеридтерді, глюкозаны, несеп қышқылын, креатинин және/немесе несепнәрді, сары су билирубинін; АИВ-ға антиденелерді (18 айдан үлкен науқастарда), гемоглобинді немесе гематокритті, лейкоциттер санын, лейкоформуланы, СD4-жасуша деңгейін.

• 2 жасқа дейінгі балаларда қауіпсіздігі мен тиімділігі толығымен анықталынбаған.

Жүктілік: FDA категориясы В.

Емшекпен емізу: Төс сүтіне өтуі туралы мәліметтер жоқ. Балаға АИВ берілуінің алдын алу шаралары үшін емшекпен емізуді доғару ұсынылады.

Жанама әсерлері.

Жүректің айнуы, құсу, диарея (сіңірілуінің бұзылуы мүмкін – толық мониторинг қажет), іштің ауруы, дәмнің бұзылуы, диспепсия, анорексия, өңештің тітіркенуі; вазодилатация; бастың ауруы, ауыз маңының және шеткі парестезия, гиперестезия, бастың айналуы, ұйқының бұзылуы, астения, бөртпелер, жоғары сезімталдық реакциялары, лейкопения; бауыр ферменттері белсенділігінің жоғарлауы, билирубин мен несеп қышқыл деңгейі; кейде метеоризм, кекіру, ауыздың құрғауы және жаралануы, жөтел, мазасыздану, қызба, ауыру, бұлшық еттердің ауруы, дене салмағының төмендеуі, тироксин деңгейінің төмендеуі, тершеңдік, қышыну, тұз-су тепе-теңдігінің бұзылуы, қаназдық, нейтропения, протромбин уақытының ұзаруы; панкреатит; липодистрофия және метаболикалық ықпалдар.

Саудаға тіркелген атауы: Норвир.

Бекітілген мөлшермен дәрілік заттарды біріктіру

Эфавиренз+эмтрицитабин+тенофовир (Атрипла)

(EFAVIRENZ + EMTRICITABINE + TENOFOVIR DISOPROXIL FUMARATE)

Шығарылу түрі. Таблеткалар 600 мг; 200 мг; 300 мг

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Монотерапия немесе ересектердегі АИВ-1 инфекциясында басқа антиретровирусты препараттармен біріктіру құрамында.

Кері көрсеткіштері.

Эфавиренз+эмтрицитабин+тенофовир (Атрипла) препараттарының құрамын жоғары сезімталдық.

Сақтандыру.

Келесі мәселелі жағдайларда тәуекел мен пайданы салыстырып қарастыру қажет:

Бауыр патологиясы (бауыр патологиясы кезінде сүт қышқылды ацидоз тәуекелі жоғарлайды және стеатозды гепатомегалия, фатальды нәтижеге дейін). Семіздік (улылық ықпалының тәуекелі жоғарлайды).

Гепатомегалия және стеатоз кезінде тіпті трансаминаза деңгейінің жоғарлауы болмаған кездің өзінде де емді доғару керек.

Вирусты гепатитпен ауыратын науқастарға қолдану ұсынылмайды

Эмтрицитабиннің ламивудинге ұқсастығына байланысты АТРИПЛДІ ламивудиннен тұратын препараттармен (комбивир, эпивир, тривир және басқа) беруге болмайды.

Әрекеттесуі: 1 қосымшаны қара.

Жүктілік: FDA категориясыD:

Жүктіліктің бірінші үш айында эфавиренсті тағайындағанда тератогенді ықпал туғызуы мүмкін. Жүктілікте АТРИПЛДЕРГЕ адекваттық зерттеулер жүргізілмеген. Жүктілік кезінде қолдану тек потенциальды пайда ұрық үшін тәуекелден жоғары болғанда мүмкін.

Емшекпен емізу: эфавиренс және тенофовир егеуқұйрықтардың төс сүтіне өтеді, Атрипл препаратының бөлшек құрамдары адамдардың төс сүтіне өту өтпеуі белгісіз. Постнатальды трансмиссия тәуекеліне байланысты емшекпен емізуден бас тартуды CDC ұсынады.

Жанама әсерлері.

Біріктірілген препараттың әр құрамы үшін қалаусыз ықпалдар тән.

Эфавиренс: типті нейротоксика, ≥2% науқастарда болатын көріністер, сонымен қатар көңіл қоюдың бұзылуы, анорексия, диспепсия, ашуланшақтық, іштің ауруы, симптомсыз қанның амилаза деңгейінің жоғарлауы, сирек – панкреатит.

Эмтрицитабин және тенофовир – жиі көрінетін 5%-дейін және аллергиялық реакциялар, мазасыздану, артралгия, жөтел, диарея, қызба, миалгия, іштің ауруы, парестезия, шеткі нейропатия жатады, қаның және несепте (у 3%) билирубин, амилаза, липаза, қант деңгейінің жоғарлауы мүмкін.

Саудаға тіркелген атауы: Атрипла

 

Зидовудин+ламивудин

CBV(Комбивир)

Шығарылу түрі. Таблеткалар 300 мг/150мг

Қолдану көрсеткіштері мен мөлшерленуі.

Ересектер мен 12 жастан үлкен балаларға Комбивирді 1 таблеткадан тәулігіне 2 реттен береді. Препаратты тамақ қабылдауға байланыссыз қолданады. Комбивирдің мөлшерін төмендету қажет жағдайларында, мөлшерін төмендету немесе оның құрамдарының біреуін алып тастау керек (ламивудинді немесе зидовудинді), ламивудиннің (эпивир 3ТС) және зидовудиннің (ретровир AZT) жеке препараттарын қолдану мүмкін.

Кері көрсеткіштері.

• нейтропенияның ауыр дәрежелері (нейтрофилдер саны 0.75х10⁹/л төмен) немесе қаназдық (гемоглобин деңгейі 7.5 г/дл немесе 4.65 ммоль/л төмен);

• ламивудинге, зидовудинге немесе препараттардың басқа құрамына жоғары сезімталдық.

Сақтандыру.

Комбивирді гепатомегалия, гепатитпен ауыратын науқастарға немесе бауыр зақымдалуларына бейім факторларының тәуекелі кездерінде, әсіресе семіз әйелдерде сақтықпен қолдану ұсынылады. Осы науқастарды Комбивирмен емделу кезінде жағдайларын қатаң бақылау ұсынылады.

Созылмалы В гепатитімен ауыратын науқастардағы бауыр циррозында Комбивирді сақтықпен қолдану керек, себебі сирек жағдайларда ламивудинді алып тастағанда гепатиттің асқынуының дамуы мүмкін. Бауыр қызметі бұзылыстарының ауыр дәрежесіндегі науқастарға зидовудиннің мөлшерін жеке талдауды жеңілдету үшін, ламивудин мен зидовудинді монопрепарат түрінде қолдану ұсынылады.

Бүйрек жетіспеушілігімен ауыратын науқастарға (КК 50 мл/мин төмен) кейбір жағдайларда ламивудин мен зидовудин мөлшерлерін жеке талдайды.

Гематологиялық, айқын қаназдық (гемоглобин деңгейі 9г/дл немесе 5,59 ммоль/л төмен) жанама әсерлері дамыған кезде немесе нейтропенияда (нейтрофилдер саны 1.0х10⁹/л төмен) зидовудиннің мөлшеріне түзетулер қажет болуы мүмкін немесе ауыр қаназдық дамыған жағдайларда кезде зидовудиннің арнайы мөлшері қажет болуы мүмкін немесе или Комбивирмен емделген кезде миелосупрессия болу, сонымен қатар сүйек кемігінің тежелуі кезіндегі науқастарға, мысалы гемоглобин деңгейі 9 г/дл (5.59 ммоль/л) болғанда немесе нейтрофилдер саны 1.0х10⁹/л төмен болғанда. Ем басындағы сүйек кемігі қорының төмен болған науқастарда, әсіресе қараусыз қалған АИВ-инфекциясының науқастарында бұл жанама әсерлердің дамуы анығырақ.