Тест для учителей марийского языка

 

1. Кугу руш поэт Лев Ошанинын семинарийыштыже могай марий поэт тунемын:

- В. Колумб

- Я. Ялкайн

- О. Ипай

- Г. Матюковский

2. В. Колумбын дипломный пашаж семын могай поэзий сборник лектын:

- «Тулгайык»

- «Порылык»

- «Палыме лийына»

- «Толза муро памашем воктек»

3. Кö каласен нине корнылам:

 Мÿкшым тошкалат гынат,

 Мÿй тамым луктеш.

- М. Казаков

- В. Колумб

- И. Горный

- С. Вишневский

4. «Кумшо марла книгам» кö ямдылен:

- Н. Мухин

- И. С. Михеев

- С. Чавайн

- П. Г. Григорьев

5. «Чонеште,..., чонеште. Налме корнет моткоч чын. Йÿкет яндаремын, йылмет виянеш. Мый тыланет пеш куанем».- М.Шкетан нине корнылам могай поэтлан пöлеклен?

- Ш. Осып

- О. Ипай

- Г. Микай

- Н. Мухин

6. Дм. Орайын «Чолга шÿдыр» повестьше могай ийыште савыкталт лектын?

- 1950 ий

- 1948 ий

- 1945 ий

- 1956 ий

7. «Марий синоним мутерын» авторышт:

- Л.П. Васикова, З.К. Иванова

- М.Г. Иванов, Е.Н. Мустаев

- Ф. Грачева, В. Т.Тимофеева

- А. Е. Китиков, И. С. Иванов

8. «Марий посол-влак Иван Грозный дене» радынан авторжо:

- А. В. Григорьев

- Е. Атлашкина

- А. Пушков

- И. Ямбердов

9. Озан учительский семинарийым каласыме ен кокла гыч эн ондак кö тунем пытарен:

- В. М. Васильев

- Г. Микай

- С. Г. Чавайн

- Вл. Мухин

10. Марий государственный пединститутлан могай ийыште Н.К.Крупскаян лÿмжым пуымо?

- 1933 ий

- 1948 ий

- 1950 ий

- 1930 ий

11. Первый марий ÿдырамаш профессор - филологын лÿмжо:

- В.Т. Тимофеева

- З.К. Иванова

- Л.П. Васикова

- Н.Г.Айварова

12. Марий йылме наукын ачаже:

- Н.Т. Пенгитов

- В.М.Васильев

- Т.Е. Евсеев

- Г. Г. Кармазин

13. 1917 ий 15-25 июньышто первый марий съезд кушто эртен:

- Бирск

- Царевококшайск

- Упö

- Озан

14. Марий сылнымутчо кокла гыч кö Озан олаште 1905 ийыште учительский семинарийыште экзаменым экстерн дене куча:

- Г. Эвайн

- С. Чавайн

- Н. Мухин

- Г. Микай

15. Первый Марий книга издательствоже кунам почылтеш:

- 1927 ий

- 1923 ий

- 1922 ий

- 1925 ий

16. Могай ийыште Марий республикыште книга издательствоже почылтеш:

- 1927 ий

- 1922 ий

- 1930 ий

- 1935 ий

17. «Акпатыр» драмылан либреттом возымаште уто еным палемде:

- Г. Матюковский

- Осмин Йыван

- М. Якимов

- Ш. Осып

18. 20-шо ийлаште могай литературный жанр эн ончылно лийын:

- прозо

- поэзий

- драматургий

19. 30-шо ийлаште могай литературный жанр ончыл верым налын:

- прозо

- поэзий

- драматургий

20. Курыкмарий кокла гыч лекше эн первый кугу писатель:

- В. Сузы

- Н. Игнатьев

- Н. Ильяков

- П. Першут

21. Могай ончыкылык марий писательлан ачаже тыге каласен:

 «Кум телым тунем коштыч, сита, ынде суртышто пашам ышташ тÿнал кертат, садак тияк лийшашет уке»:

- Н. Лекайн

- Ш. Осып

- М. Шкетан

- Т. Осып

22. Могай писательлан 1957 ийыште эн первый Марий АССР-ын калык писательже лÿмым республикыште пуымо:

- Ш. Осып

- И. Ломберский

- Н. Лекайн

- Н. Ильяков

23. Н.Лекайнын «Кÿртньö вий» романже почеш инсценировкым кö ыштен:

- М.Рыбаков

- А.Волков

- Г.Гордеев

- К.Коршунов

24. В.Ивановын илышыжым да сылнымут пашажым ко шымлен:

- А.Васинкин

- Н.Кульбаева

- К.Васин

- Ю.Галютин

25. Г.Матюковскийын «Кум эрге» поэмыштыже кö нерген ок ойлалт:

- Ш. Булат

- П. Першут

- Й. Кырля

- О.Ипай

26. С.Николаев «Салика» музыкальный комедийжым эн ондак кузе лÿмден улмаш:

- «Ози Кузи»

- «Полатовын сÿанже»

- «Тулык ÿдыр»

- «Эчук ден Салика»

27. М. Казаковын могай почеламут сборникше СССР кугыжаныш премий дене палемдалтын?

- «Йöратыме поэзий йолташем»

- «Тул коклаште»

- «Мемнан уремыште пайрем»

- «Волгыдо кече»

28. Д. Орайын «Чолга шÿдыр» повестьше могай ийыште печатлалт лектын:

· 1950 ий

· 1948 ий

- 1945 ий

- 1956 ий

29. Марий йылмыште гласный йÿк шочмаште могай орган огеш частвоватле:

- шодо

- нервомыш

- орйылме

- тÿрвö

30. Могай диалективизм ок лий:

- синтаксический

- грамматический

- фонетический

- лексический

31. Пуымо мут кокла гыч могай мутшо руш йылме гыч толын огыл:

- ÿжара

- шерева

- ырес

- йылме

32. Могай йылме финно-угор йылме тÿшкаш огеш пуро:

- венгр

- эстон

- татар

- хант

33. «Мутын историйжым, кузе, кушеч лиймыжым шымлыше наука» умылтарымаш могай терминым ончыкта:

- лексикологий

- этимологий

- топонимика

- диалективизм

34. Фонема ден йÿк ик умылымаш але уке:

- ялт иктак огыл

- ом пале

- икте

- ойыраш ок лий

35. Марий йылмыште мыняр гласный фонема уло:

- 6

- 19

- 8

- 12

36. Подлежащиян ик составан предложенийым палемде:

- определенно-личный

- безличный

- неопределенно-личный

- назывной

37. Лексикологийлан лишыл огыл дисциплиным палемде:

- семасиологий

- фразеологий

- этимологий

- пунктуаций

38. Каласыме шомакын вончештарыме значенийже тÿрлö йöн дене виянеш. Могай йöнжö икгай функций негызеш огыл виянын:

- омоним

- метонимий

- метафор

- синекдоха

39. Палыза, кудо предложенийыште почеш мут – влакым ойырымо:

- Сер воктене мундырала пÿтырналтше колым ужым.

- Колхоз ден школ кокласе кыл эре пенгыдемеш.

- Шудо солымо пагытым ялыште кö ок вучо.

- Тыгай годым олыкыш куанен ошкылат.

40. Пуымо мут коклаште синоним огыл мутым палемде:

- тургым

- туткар

- пуламыр

- зиян

41. Йонылыш возымо мутым палемде:

- куршталаш

- мо-гынат

- лÿдде

- шöртньö

42. Йонылыш возымо мутым палемде:

- ала-кö

- мо-гынат

- икгана

- яллаште

43. «Поэзий келге шонымашан, сылне лийже. Ўмбачын гына ниялтен, айда-лийже кукшын возымаш нигőн кумылым ок тарвате да тыге тудын сылнылык акшат йомеш. Образ деч посна возымашат поэзий огыл». Текстыште йонылышым му. Могай тудо:

- стилистический

- грамматический

- орфографический

- пунктационный

44. Пуымо текст могай стиль дене возымо: «Культура гычак пашам ыштен моштымашат лектын шога. Мом шылташ: таче але ме пашам жаплан келшышын, жапын йодмыж почеш ыштымашна уке, кузе айда-лийже ыштен тунемынна, тугак алят илен толашена».

- сылнымутан

- публицистический

- научный

- кутырымо

45. Нине сложный мут-влак чыланат пырля возалтыт мо:

- йолгорно

- кудывече

- киндешинчал

- сылнымут

46.  Ы ок возалт:

- ударениян гласный дене пытыше мутлаште

- мутым 2 спряжений глагол тÿн гыч ыштыме годым

- мутышто Ы йÿк шоктымо годым

- пырля возалтше мутлаште

47. Е буква возалтеш:

- пушкыдо согласный почеш йэ шоктымо годым;

- мут тÿналтышыште;

- мут покшелне гласный почеш;

- сложный мутышто пенгыде согласный почеш.

48. Пуымо предложенийлаште кушанже (:) шындена:

Йыван Кырлян поэтический мастарлыкше уста возымыжо пеш проста.

- Пÿртÿс тугай тудо ик енымат огеш ойыркале поро але осал чонанланат шке моторлыкшым ончыкта.

- Уремым поран ÿштын шынден нимогай кышат ок кой.

- Ындыжым йÿд пÿртÿс чылт вашталте тудо ужар-кандалге тÿсыш возо.

49. С.Чавайнын нине произведенийлаже чылажат драматургий мо:

- «Кайыклудо»

- «Окавий»

- «Илыше вÿд»

- «Мÿкш отар»

50. Ударений у (ю), о (ë) гласный ÿмбалан возеш гын, мут мучаште … возалтеш:

- ы

- о

- е

- ö