Семінар 3. Культура Гомельскага Палесся

1. Прыродныя умовы рэгіена.

2. Духоўная і матэрыяльная культура рэгіена: агульная характарыстыка.

3. Асаблівасці рэгіянальнай гісторыі. Захаванне традыцыйнай культурнай спадчыны як адметная рыса рэгіена. Архаічныя рэшткі ў сучаснай культуры Гомельскага Палесся. Асаблівасць сацыякультурнай сітуацыі пасля аварыі на ЧАЭС.

4. Характар рассялення людзей. Этна-канфесійныя адносіны ў рэгіене.

5. Асаблівасці традыцыйнай народнай культуры: жылле, адзенне, промыслы і рамествы. Вусна-паэтычная творчасць. Музычная культура рэгіена. Праблема захавання традыцыйнай культуры ў рэгіене.

6. Гісторыка-культурная спадчына рэгіена.

7. Знакамітыя людзі, якія нарадзіліся ці жылі на тэрыторыі рэгіёна (К.Тураўскі, М.Доўнар-Запольскі, І.Шамякін і інш.).

8. Наяўнасць лакальных культур на тэрыторыі рэгіена, іх спецыфіка (Турава-Мазырскае Палессе і інш.).

9. Сацыяльна-эканамічныя паказчыкі рэгіена і узровень жыцця насельніцтва. Развіцце сацыякультурнай сферы. Сучасная дэмаграфічная сітуацыя. Перспектывы развіцця рэгіена. Сучасныя культурныя праекты.

 

Літаратура да семінара

Асноўная літаратура

1. Адзіночанка, В.Р. Рэлігіязнаўства: вучэбны дапаможнік для студ. ВНУ / В.Р.Адзіночанка. – Мінск: Універсітэцкае, 2003.-239с.
2. Аляксееў, А. Спадчына Беларусі = Heritage of Belarus / А.Аляксееў, А.Лукашэвіч. – Мінск: Мін. ф-ка каляр. друку, 2004.-318с., іл.
3. Архітэктура Беларусі: энцыкл. даведнік / рэдкал.: А.А.Воінаў і інш.-Мінск:БелЭН, 1993.-620с., іл.
4. Дрэва кахання: легенды, паданні, сказы / склад. А.І.Гурскі. – Мінск: Маст.літ., 1980.-160с., іл.
5. Дучыц, Л.У. Археалагічныя помнікі ў назвах, вераваннях і паданнях беларусаў / Л.У.Дучыц. - Мінск: Ураджай, 1993.-212с.
6. Локотко, А.И. Историко-культурные регионы Беларуси / А.И.Локотко. - Минск: Беларуская навука, 2002.-223с.
7. Рэспубліка Беларусь: вобласці і раены: энцыклапедычны даведнік / аўт.-склад. Л.В.Календа. – Мінск: БелЭН, 2004.-568с., іл.
8. Самусік, А.Ф. Помнікі гісторыі і культуры Беларусі: вучэбны дапаможнік / А.Ф.Самусік. - Мінск: БДЭУ, 2004.-209с.
9. Цітоў, В.С. Этнаграфічная спадчына: Беларусь: краіна і людзі / В.С.Цітоў.-2-е выд. – Мінск: Беларусь, 2001.-208с.
10. Этнаграфія Беларусі: энцыклапедыя / Беларус. Сав. Энцыкл; рэдкал.: І.П.Шамякін (гал.рэд.) [і інш.].-Мінск: БелСЭ, 1989.-575с., іл.

 

Дадатковая літаратура

1. Арнаменты Падняпроўя / Г.Р.Нячаева [і інш.]; Веткаўски музей народнай творчасці; навук.рэд. Я.М.Сахута. – Мінск: Беларуская навука, 2004.-606с., іл.
2. Веткаўскі музей народнай творчасці = Ветковский музей народного творчества = The Vetka Folk-lore Museum / склад.: Г.Р.Нячаева, С.І.Лявонцьева, Ф.Р.Шкляраў. - 3-е выд.- Мінск: Беларусь, 2001.-119с., іл.
3. Музей старажытнабеларускай культуры: дапаможнік для наведвальнікаў / В.Ф.Шматаў [і інш.]; НАН Беларусі, Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; пад рэд. В.Ф.Шматава. – Мінск: Беларуская навука, 1998.-236с., іл.
4. Навуковыя чытанні, прысвечаныя 120-годдзю з дня нараджэння акадэміка НАН Беларусі С.М.Некрашэвіча, Гомель 6 чэрв. 2003г.: эб.навук.арт. / рэдкал.: А.А.Станкевіч [і інш.]. - Гомель: ГДУ, 2003.-380с.
5. Некрашэвіч, С.М. Да пытання аб укладанні слоўніка жывой беларускай мовы: дакл., чыт. на сходзе Мовазнаўчай секцыі ІБК, 8 ліп./ С.М.Некрашэвіч. - Мінск: газ. “Радавая Беларусь”, Б.Г., 23с.-(Факсімільнае выданне).
6. Некрашэвіч, С.М. Выбраныя навуковыя працы акадэміка С.М.Некрашэвіча / С.М.Некрашэвіч; НАН Беларусі, Ін-т мовазнаўства імя Я.Коласа; навук.рэд і аўт. прадмовы А.І.Падлужны.-Мінск: Беларуская навука, 2004.-189. [1]с.
7. Повязь часоў – беларускі ручнік: альбом / склад. і тэкст В.А.Лабачэўская. - Мінск: Беларусь, 2002.-231с.
8. Раманюк, М. Беларускія народныя строі / М.Раманюк.-Мінск: Дзяніс Раманюк, 2003.-79с.
9. Тураўскія чытанні: матэрыялы рэсп. навук.-практ. канф., Гомель, 4 верас. 2004г. / рэдкал.: У.І.Коваль (адк.рэд.) і інш. - Гомель: ГДУ, 2005.-249с.
10. Туровский, К. Избранные произведения / К.Туровский; Бел. гос. ун-т транспорта, Гомел. науч. центр им. К.Туровского. – Гомель: БелГУТ, 1997.-55с.
11. Чарнобыль: погляд праз дзесяцігоддзе: даведнік / Беларус. Энцыкл.; рэдкал.: Я.В.Малашэвіч [і інш.].-Мінск: БелЭН, 1996.-319с., іл.
12. Чантурия, В.А. Атлас памятников архитектуры и мемориальных комплексов Белорусии / В.А.Чантурия.-Минск:Вышэйшая школа, 1983.-110с., ил.
13. Чантурия, В.А. Памятники архитектуры и градостроительства Белоруссии / В.А.Чантурия.-Минск:Полымя, 1986.-240с., ил.
14. Афіцыйны сайт Гомельскага абласнога выканаўчага камітэта [Электронны рэсурс] / Гомельскі абласны выканаўчы камітэт. - Мінск, 2004.-Рэжым доступу: http://www.gomel-region.gov.by

 

 

Семінар 4. Культура Брэсцкага Палесся

1. Прыродныя умовы рэгіена.

2. Духоўная і матэрыяльная культура рэгіена: агульная характарыстыка.

3. Асаблівасці рэгіянальнай гісторыі.

4. Характар рассялення людзей. Этна-канфесійныя адносіны ў рэгіене. Стракатасць этна-канфесійнай сітуацыі як адметнасць культуры рэгіена. Сучасныя тэндэнцыі ў развіцці канфессійнай спецыфікі рэгіена.

5. Асаблівасці традыцыйнай народнай культуры: жылле, адзенне, промыслы і рамествы. Вусна-паэтычная творчасць. Багатая музычная культура рэгіена.

6. Гісторыка-культурная спадчына рэгіена. Вынікі работы па захаванню і адраджэнню гісторыка-культурнай спадчыны ў рэгіене.

7. Знакамітыя людзі, жыцце якіх звязана з рэгіёнам (А.Міцкевіч, Т.Касцюшка, Н.Орда і інш.).

8. Наяўнасць лакальных культур на тэрыторыі рэгіена, іх спецыфіка (Загараддзе і інш.).

9. Праблема палескага рэгіяналізма. Дзяржаўная праграма падтрымкі і развіцця традыцыйнай мастацкай культуры Палесся.

10. Сацыяльна-эканамічныя паказчыкі рэгіена і узровень жыцця насельніцтва. Развіцце сацыякультурнай сферы. Сучасная дэмаграфічная сітуацыя. Перспектывы развіцця рэгіена. Сучасныя культурныя праекты. Святы гарадоў і весак.

 

Літаратура да семінара

Асноўная літаратура

1. Адзіночанка, В.Р. Рэлігіязнаўства: вучэбны дапаможнік для студ. ВНУ / В.Р.Адзіночанка. – Мінск: Універсітэцкае, 2003.-239с.
2. Аляксееў, А. Спадчына Беларусі = Heritage of Belarus / А.Аляксееў, А.Лукашэвіч. – Мінск: Мін. ф-ка каляр. друку, 2004.-318с., іл.
3. Архітэктура Беларусі: энцыкл. даведнік / рэдкал.: А.А.Воінаў і інш.-Мінск:БелЭН, 1993.-620с., іл.
4. Дрэва кахання: легенды, паданні, сказы / склад. А.І.Гурскі. – Мінск: Маст.літ., 1980.-160с., іл.
5. Дучыц, Л.У. Археалагічныя помнікі ў назвах, вераваннях і паданнях беларусаў / Л.У.Дучыц. - Мінск: Ураджай, 1993.-212с.
6. Локотко, А.И. Историко-культурные регионы Беларуси / А.И.Локотко. - Минск: Беларуская навука, 2002.-223с.
7. Рэспубліка Беларусь: вобласці і раены: энцыклапедычны даведнік / аўт.-склад. Л.В.Календа. – Мінск: БелЭН, 2004.-568с., іл.
8. Самусік, А.Ф. Помнікі гісторыі і культуры Беларусі: вучэбны дапаможнік / А.Ф.Самусік. - Мінск: БДЭУ, 2004.-209с.
9. Цітоў, В.С. Этнаграфічная спадчына: Беларусь: краіна і людзі / В.С.Цітоў.-2-е выд. – Мінск: Беларусь, 2001.-208с.
10. Этнаграфія Беларусі: энцыклапедыя / Беларус. Сав. Энцыкл; рэдкал.: І.П.Шамякін (гал.рэд.) [і інш.].-Мінск: БелСЭ, 1989.-575с., іл.

Дадатковая літаратура

1. Блинова, Т.Б. Иезуиты в Белоруссии: в 2т. / Т.Б.Блинова. - Минск: Университетское, 1990.-2т.
2. Бобренок С.Т. У стен Брестской крепости: записки участника обороны.- 3-е изд., дораб.-Минск: Маст.лит., 1981.-112с.
3. Брестская крепость на ветрах истории / под ред. В.В.Губаренко, Л.А.Цуприка; авт. конц. и текста А.М.Суворов.- Брест: редакция газеты СЭЗ, 2004.-152с., ил.
4. Ігнатоўскі, У.М. Каля магілы барацьбіта / У.М.Ігнатоўскі. – Мінск: Белдзяржвыдавецтва, 1927.-23с.-(Факсімільнае выданне).
5. Ігнатоўскі, У.М. Кароткі нарыс нацыянальна-культурнага адраджэння Беларусі: лекцыі, чытаныя для студэнтаў Менскага педагагічнага інстытута ў г.Яраслаўлі ў 1917-1918гг. / У.М.Ігнатоўскі. - Мінск: Нав.-літ. аддзел камісарыяту нар.асветы Беларусі, 78с. - (Факсімільнае выданне).
6. К.Лыщинский и современность: материалы ІІІ обществ.-полит. чтений, посв. памяти К.Лыщинского: в 2ч. / отв.ред. И.И.Акинчиц. – Брест:БрГУ, 1993.- Ч.1.-61с.; Ч.2.-67с.
7. Лысенко, П.Ф. Берестье: монография / П.Ф.Лысенко; АН БССР, Ин-т истории. - Минск:Наука и техника, 1985.-202с.
8. Музей старажытнабеларускай культуры: дапаможнік для наведвальнікаў / В.Ф.Шматаў [і інш.]; НАН Беларусі, Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; пад рэд. В.Ф.Шматава. – Мінск: Беларуская навука, 1998.-236с., іл.
9. От Берестья до Бреста из века в век = From Berestye to Brest century by century: фотоальбом / авт. текста В.Мороз.-Брест:изд-во Академия, 2004.-230с.
10. Песни Белавежы: Камянеччына літаратурная: проза, паэзія, публіцыстыка / уклад. З.Дудзюк. - Мінск: Маст.літ., 2005.-309с.
11. Повязь часоў – беларускі ручнік: альбом / склад. і тэкст В.А.Лабачэўская. - Мінск: Беларусь, 2002.-231с.
12. Прокшина, Е.С. Казимир Лыщинский / Е.С.Прокшина, В.Ф.Шалькевич.-Минск: Выш.школа, 1986.-134с.
13. Раманюк, М. Беларускія народныя строі / М.Раманюк.-Мінск: Дзяніс Раманюк, 2003.-79с.
14. Хвагіна, Т.А. Пінск: чароўная казка Палесся / Т.А.Хвагіна. – Мінск: Вышэйшая школа, 2002.-111с., іл.
15. Чантурия, В.А. Атлас памятников архитектуры и мемориальных комплексов Белорусии / В.А.Чантурия.-Минск:Вышэйшая школа, 1983.-110с., ил.
16. Чантурия, В.А. Памятники архитектуры и градостроительства Белоруссии / В.А.Чантурия.-Минск:Полымя, 1986.-240с., ил.
17. Афіцыйны сайт Брэсцкага абласнога выканаўчага камітэта [Электронны рэсурс] / Брэсцкі абласны выканаўчы камітэт. - Мінск, 2004.-Рэжым доступу: http://www.brest-region.by
18. Дзюрыч, Г.М. Археалагічны музей “Бярэсце” [Электронны рэсурс].-Мінск, 2004.-Рэжым доступу: http://www.berestie.iatp.by