Б В магазине фруктов и овощей

 

Арзу: Elmanın kilosu kaça?

Сколько стоит килограмм яблок?

Зеленщик: Elmanın kilosu 40 kuruş.

Килограмм яблок стоит 40 копеек.

Арзу: Lütfen iki kilo elma.

Дайте пожалуйста, два килограмма яблок.

Зеленщик: Muz ister misiniz?

Хотите бананы?

Арзу: Hayır, teşekkür ederim.

Нет, спасибо.

 

Грамматика

 

Местоимения

 

Местоимения в турецком языке делятся на 3 группы:

 

Личные местоимения	Указательные местоимения	Вопросительные местоимения
Ben — я	Bu — этот	Kim — кто
Sen — ты	Şu — тот	Kimler — кто
О — он, она	О — тот	Ne — что
Biz — мы	Bunlar — эти	Neler — что
Siz — вы	Şunlar — те	Kaç — сколько
Onlar — они	Onlar — те	Hangisi — который

 

— Olga'yı kim ziyaret ediyor? (кто делает визит)

— Olga'yı Erol ziyaret ediyor.

 

— Bu evin aylık kirası kaç lira?

— Aylık kira sekiz yüz lira.

 

— Aylık yakıt kaç lira?

— Aylık yakıt yüz lira.

 

Упражнения

 

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Bu evde yalnız mı yaşıyorsun?

— Hayır, kardeşimle oturuyorum.

 

— Olga'yı kim ziyaret ediyor?

— Olga'nın evi güzel mi?

— Olga evde yalnız mı kalıyor?

— Bazen Moskova'dan kim geliyor?

— Olga'nın annesi, babası nerede oturuyorlar?

— Olga, kiralık evde mi oturuyor?

— Erol, kiralık evde mi oturuyor?

— Olga'nın evi kaç oda?

— Olga'nın evinde salon var mı?

— Bu evin kirası ne kadar?

 

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Elmanın kilosu kaça?

— Muzun kilosu kaça?

— Üzümün kilosu kaça?

— Portakalın kilosu ne kadar?

— Havucun kilosu ne kadar?

 

Анкара

 

Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkiye'nin başkenti İstanbul'du. Türkiye Cumhuriyeti kurulunca 1923 yılında Ankara başkent oldu. Nüfusu ortalama üç milyondur.

Ankara'nın tarihi oldukça eskidir. Hititler, Frigyalılar, Romalılar, Bizanslılar gibi ünlü uygarlıklara ev sahipliği yapmıştır. Ankara'da bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi 1997 yılında Avrupa birinciliği ödülünü almıştır.

Cumhuriyet kurulduktan sonra Ankara kısa zamanda gelişmiş ve dünyanın en modern kentlerinden biri olmuştur.

Ankara'nın çevresinde Alacahöyük, Gordion gibi önemli antik kentler vardır.

 

Dönem — период, сumhuriyet — республика, kurulmak — основываться, учреждаться, oldukça — довольно, достаточно, eski — старый, ünlü — знаменитый, uygarlık — цивилизация, ev sahipliği yapmak — быть хозяином: «владение домом делать», medeniyet — цивилизация, birincilik — первенство, первое место, ödül — награда, премия, kurulduktan sonra — после основания, kısa — короткий, zaman — время, gelişmek — развиваться, прогрессировать.

 

Урок 13

В самолёте

 

Стюардесса: Ne arzu edersiniz?

Что вы желаете (какое желание делаете)?

Антон: İçeceklerden ne var?

Что есть из напитков?

Стюардесса: Çay, kahve, kola, meyve suyu, süt...

Чай, кофе, кола, сок, молоко...

Антон: Lütfen bir çay.

Чай, пожалуйста.

Стюардесса: Başka bir şey ister misiniz?

Вы хотите ещё что-нибудь (другую вещь...)?

Антон: Uçak İstanbul'a saat kaçta iniyor?

Во сколько прибывает самолёт в Стамбул?

Cтюардесса: Uçak, İstanbul'a saat 12.30'da iniyor.

Самолёт прибывает в Стамбул в половине первого.

Антон: Teşekkür ederim.

Спасибо.

Стюардесса: Bir şey değil.

Пожалуйста.

 

ЗА Разговор в самлёте

 

Андрей: İstanbul'a mı gidiyorsun?

Ты летишь в Стамбул?

Антон: Evet, İstanbul'a gidiyorum.

Да, я лечу в Стамбул.

Андрей: İş seyahati mi?

По работе (работы путешествие)?

Антон: Hayır, İstanbul'da kız kardeşim oturuyor.

Нет, моя сестра живёт в Стамбуле (kız — девочка, девушка).

Андрей: Kız kardeşin İstanbul'da ne yapıyor?

Чем она занимается в Стамбуле?

Антон: Doktora yapıyor.

Она работает над докторской диссертацией.

Siz İstanbul'a niçin gidiyorsunuz?

С какой целью вы едете в Стамбул?

Андрей: Ben iş için gidiyorum.

Я еду по работе (için — для).

Антон: Ne iş yapıyorsun?

Кем ты работаешь?

Андрей: Ben iş adamıyım. Ticaret yapıyorum.

Я бизнесмен (деловой человек). Занимаюсь торговлей.

 

Б На чём?

 

Trenle gidiyorum. Я еду на поезде.

Otobüsle gidiyorum. Я еду на автобусе.

Vapurla gidiyorum. Я плыву на корабле.

Uçakla gidiyorum. Я лечу на самолёте.

Atla gidiyorum. Я еду на лошади.

Yürüyerek gidiyorum. Я иду пешком.

 

Грамматика

 

için — для, с целью, чтобы

 

— İstanbul'a ne için gidiyorsun?

— İstanbul'a tatil için gidiyorum. (для отпуска)

 

— İzmir'e ne için gidiyorsun?

— İzmir'e annemi görmek için gidiyorum. (чтобы маму мою повидать)

 

— Bu çay kimin için?

— Bu çay sizin için.

 

— Bu hediye kimin için? (для кого этот подарок)

— Bu hediye Olga için.

 

Упражнения

 

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Ne arzu edersiniz?

— Lütfen bir kahve?

 

— Ne içmek istersiniz? (что хотите пить)

— Çay mı içersiniz, kahve mi?

— Meyve suyu ister misiniz? (сок)

— Kola içer misiniz?

— Kahveniz sütlü mü olsun? (с молоком ли пусть будет; süt — молоко; sütlü — молочный)

— Bir bardak süt alır mısınız? (стакан молока возьмете)

— Portakal suyu içer misiniz? (апельсиновый сок)

— Pasta ister misiniz? (пирожное, торт)

 

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Ankara'ya ne için gidiyorsun?

— Ankara'ya babamı görmek için gidiyorum.

 

— Moskova'ya ne için gidiyorsun?

— İzmir'e ne için gidiyorsun?

— Bu kahve kimin için?

— Bu çay kimin için?

— Bu paket kimin için?

 

Урок 14

Сюрприз

 

Ольга: Kim о?

Кто это там?

Антон: Benim, Anton.

Это я, Антон.

Ольга: Hoş geldin Anton! Bu ne güzel sürpriz! İstanbul'a ne zaman geldin?

Добро пожаловать Антон! Какой это прекрасный сюприз! Когда ты приехал в Стамбул(zaman — время)?

Антон: Biraz önce geldim.

Только что приехал («немного прежде»).

Ольга: Ne ile geldin?

На чём приехал?

Антон: Uçak ile geldim.

На самолёте.

Ольга: İçeri geçelim. Biraz dinlen!

Давай пройдём внутрь. Немного отдохни!

 

А В гостинице

 

Андрей: Boş odanız var mı?

У вас есть свободный номер?

Служащий: Kaç kişilik oda istiyorsunuz?

Какой номер желаете (на сколько человек; kişi — человек, лицо)?

Андрей: Tek kişilik oda istiyorum.

Мне нужен одноместный номер (tek — единичный).

Служащий: Tek kişilik oda var.

У нас есть одноместный номер.

Андрей: Fiyatı ne kadar?

Сколько стоит номер (fiyat — цена)?

Служащий: Tek kişilik oda 50 dolar.

Номер на одного человека стоит 50 долларов.

Андрей: Odada duş var mı?

В номере есть душ?

Служащий: Odada duş var.

В номере есть душ.

Андрей: Tamam. Burada kalmak istiyorum.

Хорошо. Я занимаю её (тут остаться хочу).

 

Б Антон

 

Anton, Olga'nın erkek kardeşidir. Moskova'da yaşıyor, İstanbul'da Olga'yı ziyaret etmek istiyor. Bir uçak bileti alıyor. Salı günü 8.30'da uçağa biniyor.

Uçakta çay içiyor. Andrey ile tanışıyor. Andrey iş adamıdır, İstanbul'a iş için geliyor. Anton ve Andrey saat 13.30'da uçaktan iniyorlar. Anton bir taksiye biniyor. Olga'nın evine gidiyor. Andrey bir otele gidiyor ve otelde kalıyor.

 

yaşamak жить

almak брать, покупать

binmek садиться (на транспорт)

tanışmak знакомиться

 

Грамматика

 

Определенное прошедшее время: -di (-dı, -du, -dü)

Определённое прошедшее время глагола указывает на то, что действие произошло в прошлом.

Ben geliyorum. — Настоящее время.

Ben geldim. — Определенное прошедшее время.

 

	gelmek	gelmemek
Ben	geldim	gelmedim
Sen	geldin	gelmedin
О	geldi	gelmedi
Biz	geldik	gelmedik
Siz	geldiniz	gelmediniz
Onlar	geldiler	gelmediler

 

Ольга: İstanbul'a ne zaman geldin?

Антон: Biraz önce geldim.

 

Упражнения

 

1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Anton uçağa saat kaçta bindi?

— Anton uçağa saat 8.30'da bindi.

 

— Anton uçakta ne içti?

— Anton, uçakta kiminle konuştu?

— Uçak, havaalanına ne zaman indi?

— Anton, kimin yanına gitti?

— Anton, kime sürpriz yapıyor?

 

2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.

 

— Andrey kaç kişilik oda istiyor?

— Tek kişilik odanın fiyatı ne kadar?

— Odada duş var mı?

— Andrey bu otelde kalmak istiyor mu?

— Andrey İstanbul'a ne için geliyor?

 

Урок 15

Завтрак

 

Ольга: Yumurta yer misin?

Ты ешь яйца?

Антон: Biraz kilo aldım. Yumurta yemiyorum.

Я немного набрал вес. Яйца не ем.

Ольга: Ben kahvaltıda çok yiyorum.

Я на завтрак много ем.

Антон: Ama öğle ve akşamları az yiyorsun.

Но на обед и на ужин ешь мало.

Ольга: Sen de öyle yap. Kilo almazsın.

Ты тоже так делай. Вес не наберёшь.

Антон: Burada bal, reçel, tereyağı, zeytin var. Hepsi de kilo yapıyor.

Здесь есть мёд, варенье, сливочное масло, оливки. И всё способствует увеличению веса.

Ольга: Sabahlan kral gibi beslen. Öğle ve akşamları az ye.

По утрам питайся, как король (gibi — подобно). На обед и на ужин ешь мало.

Антон: Haklısın, kahvaltı çok önemli.

Ты права, завтрак это очень важно.

 

А Приглашение на обед

 

Эрол: Alo! Ben Erol!

Алло! Это Эрол!

Ольга: Merhaba Erol! Ben Olga!

Привет Эрол! Это Ольга.

Эрол: Tiyatroya gitmek ister misin?

Ты хочешь пойти в театр?

Ольга: Moskova'dan Anton geldi.

Антон приехал из Москвы.

Эрол: Anton mu geldi? Ne zaman?

Антон приехал? Когда?

Ольга: Dün geldi.

Он приехал вчера.

Эрол: Anton ile tanışmak isterim.

Я хочу познакомиться с Антоном.

Ольга: О da seninle tanışmak ister.

Он тоже хочет познакомиться с тобой.

Эрол: Bu akşam sizi yemeğe davet ediyorum.

Я приглашаю вас на ужин сегодня вечером (приглашение делаю).

Ольга: Olur. Anton ile geliriz.

Хорошо. Мы придём с Антоном.

 

Обед

 

Официант: Ne arzu edersiniz?

Арзу: Sebze yemeklerinden ne var?

Официант: Taze fasulye, kuru fasulye, bamya...

Антон: Niçin kebap yemiyorsun?

Арзу: Öğle vakti, et ağırlık yapıyor.

Антон: Doğru. Ben de sebze alayım.

Арзу: Bana bir taze fasulye lütfen.

Официант: Siz ne arzu ediyorsunuz?

Антон: Ben de taze fasulye alayım.

 

sebze овощи

sebze yemekleri вегетарианская пища

taze fasulye свежая фасоль

kuru fasulye сухая фасоль

bamya бамия

öğle vakti полдень: «полдня время»

et мясо

ağır тяжелый

ağırlık тяжесть

 

Грамматика