КС-дағы энергия жетектеуіштердің түрлері

Қазіргі КС – бұл күрделі және үлкен технологиялық құрылыстар, негізінде газды дайындауда және тасымалдауда технологиялық процестерді қамтамасыз етеді: газды шаңдардан тазалау, оны сығымдау және салқындату КС-дан шығарда және т.б. магистралды газ құбырларында КС-лар екі түрге бөлінеді: бастылы (негізгі) клмпрессорлы станциялар (БКС) және тізбектілі компрессорлы станциялар (ТКС). Бастылы КС-ды тікелей газ кен орындарына жақын орнатады, ал тізбектілі КС-ды газқұбырлы трассаның бойынша 100 ...150 км бір бірінен өзара қашықтықа орнатады

 

.

 

 КС-дағы қондырылған жабдықтардың түріне және технологиялық схемаларға тәуелсіз табиғи газды төмендегідей өңдеу қарастырылған: механикалық қоспалардан және дымқылдық тамшыдан тазарту; газды сығымдау; салқындату; БКС-да газды қосымша дымқылдан айыру, көмірқышылынан және күкіртік сутегіден тазарту, газды одоризациялау және өлшеу жүргізіледі. Сондай-ақ технологиялық схемада қондырғылар және маймен қамтамасыздандыру және майлау, сумен қамтамасыздандыру және салқындату, электрмен қамтамасыздандыру жүйелері қарастырылған.

Алғашқы кезеңде кен орындарын игергенде, қайсы кезде қабаттық қысым әлі үлкенде, БКС-ды іс жүзінде газ сығылуда керек етілмейді. БКС-ды негізінде газ кен орындарына жақын орналастыру тек қабаттық қысым төмендегенде болады, магистралдық құбырдағы сығылатын газдың қысымын керекті деңгейде ұстау үшін, үш сатылы сығымдаушы (компрессорлық цехтылы) бастылы КС-ның технологиялық схемасы 1.6 – суретінде көрсетілген. БКС-да сығылу процесін тізбектілі этапты ретінде қарауға болады. Бірінші этапта қысым тізбектілі КС-ға кірердегі қысымға теңестіріледі (сығымдаушы КС-ның жұмыс режімі), ал екінші этапта – магистралды газқұбырының есептелінетін қысымына теңестіріледі (тізбектілі КС-ның жұмыс режімі).

 

 

1.6 – сурет. Үш компрессорлық цехтылы КЦ – І, КЦ – ІІ, КЦ – ІІІ бастылы КС-ның технологиялық схемасы: 1-газ кен орны; 2 – газды аралық салқындату жүйелері; 3 – БКС-ға кірердегі газды салқындату жүйесі.

     БКС-да газды айыру, кептіру, тазалау, салқындату, айдау, одоризациялау, өлшеу, тасымалдау жүргізіледі. БКС-ның негізгі мақсаты газ құбырлары арқылы айдалатын газ қысымын көтеру болып табылады.

    1.7 – суретте әмбебаптылық таңғыштық тізбектілі типтік КС-ның схемасы келтірілген, параллельдық топпен жұмыс істей алатын, екі үш тізбектеліп қосылған айдағышты.

 

.7 – сурет. Айдағыштар әмбебаптық таңғыштық тізбектілі типтік КС-ның схемасы: І – шүмек; ІІ – қайтымды клапан; ІІІ – жалғастырушы; ІҮ – ысырма; цифрлар шүмектің номері.

    КС-лар жұмыс істегенде және № 20 шүмек жабықта табиғи газ магистралдық газқұбырынан сорушы шлейфке беріледі сосын № 7 шүмек арқылы шаңұстаушының жиынтығына (блогына). Тазарған газ шаңұстаушының блогынан кейін айдағыштар тобына беріледі КС-ның қабылданған жұмыс істеу схемасына сәйкес. Екі айдағыштық шлейф бар, сығылған газ осы бойынша қайтымды клапандар және №8, 8а шүмектер арқылы магистралдық газ құбырына кіргізіледі. Сорушы және айдағыштық шлейфтар арасында № 6, 6а шүмектілі айырушылықтар бар, олар КС-да іске қосу контурын жасайдыжәне агрегаттардың сақинаға жұмыс істеуіне қызмет етеді трасстық газқұбырына шыққанда. № 6_ρ және 6ар шүмектері айдағыштардың өнімділігін азуақытта реттеуге қызмет етеді, айдағыштардың сору жағынан газдарды шығару арқылы. Шүмек Д дроссель ретінде қолданылады ГАА- тарды іске қосу контуры кезінде. № 17, 18, 18а шүмектері КС-ның контурынан газды шығару үшін қолданылады, агрегаттарды тоқтату кезінде.

  Тізбекті компрессорлы станциялардың қызметі (ТКС) - ол КС-ларға кіреберістегі табиғи газ қысымын, шығаберістегі жобалық қысыммен сәйкестендіру (5,5 ÷ 7,5 МПа). Сонымен қатар, ТКС-лар магистралды газ құбырларынан өтетін газ шығындарын қамтамасыз етеді.