Манас эпосундагы хирургиялык аспап «картык» эмне максатта колдонулган?

C. жарааттарды дарылоодо

D. тойлордон кийин

E.  курултайдан кийин

2. Денеде туруп калган жаанын огунун же куралдын калдыгынын тереӊдигин билүү үчүн колдонулган аспаптын аты.

A. картык

B.  тинтүүр

C.  аштар

D. текшүүр

E. кычкач

Картык эмнеден жасалган?

A. жезден

B. болоттон

C.  аркардын терисинен

D. уйдун мүйүзүнөн

E.  жыгачтан

4. “ Манас” эпосунда колдонулган кош миздүү, болоттон жасалган аштар азыркы медицинадагы кайсы аспапка түспөлдөш?

A. скальпель

B.  лезвия

C.  молоток

D. пинцет

E.  тетоскоп

Манас эпосундагы хирургиялык аспап «картык» эмне максатта колдонулган?

A. сынган сөөктү ордуна салууда

B.  денедеги бузулган канды алууда

C.  ичи көөп ооруганда

D. кесилген жерди тигүүдө

E. баш ооруда

Тыныш белгилерин туура коюу эрежелеринин жыйындысы эмне деп аталат?

A. интонация

B.  оозеки тил

C. пунктуация

D. метатеза

E. логикалык басым

7. Сүйлөөчүнүн ички сезимин (кубануу, таң калуу, ачуулануу ж.б.) билдирген суйлөмдүн аягына кандай белги коюлат?

A. суроо

B.  илеп

C.  чекит

D. сызыкча

E.  бөлүкчө

8. Төмөнкүлөрдүн кайсынысында сүйлөм суроолуу мааниде айтылган?

A. Вагондорду кайда алып бара жатышат

B.  Бах, кыргыз жергеси кандай кооз

C.  Ынтымактуу үйгө ырыс түнөйт

D. Чүшш!... Киши келе жатат

E.  Сиздин келериӊизди күтүп жатам

9. Каратма сөз сүйлөмдүн башына келсе, тыныш белгинин кайсы түрү коюлат?

A. сызыкча

B.  чекит

C. үтүр

D. илеп

E. бөлүкчө

10. Эгерде баяндоочтун милдетин атооч жөндөмөсүндөгү зат атооч же кыймыл атооч аткарса, ээ менен баяндоочтун ортосуна кайсы белги коюлат?

A. сызыкча

B.  чекит

C.  суроо

D. кош чекит

E.  илеп

11. Таштагы жазуулар көчмөндөрдүн көпчүлүк учурда кайсы иштерин чагылдырган?

A. аң улоо

B.  дыйканчылык

C.  элчилик

D. малчылык

E.  cоодагерчилик

12. Ырлар- акындын өмүрү.

Сүйлөмдөгү “ырлар” деген сөз кайсы сүйлөм мүчөсүнүн милдетин аткарат?

A. толуктооч

B.  баяндооч

C. ээ

D. аныктооч

E.  бышыктооч

Байыркы кыргыздардын алтын доору качан башталган?

A. VII - IX

B. V-X

C. II-V

D. XX-IIX

E. V- IIX

14. Ынтымак болбой, иш оңолбойт. Берилген сүйлөм багыныңкы байланыштагы татаал сүйлөмдүн кайсы түрүнө кирет?

A. мезгил багыныңкы сүйлөм

B.  максат багыныңкы сүйлөм

C. шарттуу багыныңкы сүйлөм

D. салыштырма багыныңкы сүйлөм

E. себеп багыныңкы сүйлөм

15. Баланы сүннөткө отургузуу ыкмасы илимде кандай аталат?

A. генодация

B.  диартроз

C.  гемодецея

D. циркумцизия

E. эвтаназия

16. Сүннөткө отургузулган эркекте эмне себептен КИЖС оорусун жугузуу аз кездешет?

A. мусулман болгону үчүн гана сүннөткө отургузушкан

B.  КИЖС оорусун жугузуп алуу коркунучу аз эмес

C. оорунун өрчүшүнө шарт түзүүчү жумшак тери кесилет

D. медициналык жактан бул маалымат тактала элек

E. өспүрүм балдар үчүн гана пайдалуу болгону үчүн

17.Кайсы варианттагы сөздөр жазуу эрежесине ылайык жазылган?

A. кылыктанбай, күнгө, ачты

B. көмбөй, күңгө, сынган

C. жамамбы, сыңган, жанга

D. тымбай, жаңга, күчтүү

E. күштүү, тынбай, жаманбы

18. Каталарды текшерүүдө эмнеге көӊүл бурулат?
A. сулуу жазуусуна, стилине, орфоэпиясына
B. орфографиясына, пунктуациясына, стилине
C. орфоэпиясына, орфографиясына, мазмунуна
D. окулушуна, көркөм каражаттарына
E. мазмунуна, түзүлүшүнө, түрүнө

19. Адабий тилдеги сөздөрдү туура жазуунун атайын принциптерин камтыган эрежелер системасы эмне деп аталат?
A. орфоэпия
B. орфография
С. синтаксис
D. фонетика
Е. пунктуация

20. Орфографиянын канча принциби бар?
А. 2
В. 6
С. 3
D. 5
E. 4

21. Кайсы катардагы сөздөрдүн бардыгы туура ташымалданган?

А. тар-мак, күл-кү, Бур-ул
В. суу-луу, жуу-рк-ан, ме-ни
С. ке-ме, бей-тап, жал-бы-рак
D. жа-ан-дуу, көр-үү, жыл-дыз
Е. жаз-уу, Ка-нат, а-та

22. Кайсы катардагы сөздөр жазуу эрежелерине ылайык жазылган?
A. Ат-Башы, Суу-Самыр, Сары-Камыш
B. Чон-Алай, Ысыкөл, Каптал-Арык
C. Төө-Ашуу, Сары-Булак, Ак-Башат
D. Кичи-Алай, Жалалабад
E. Сон көл, Чатыр көл

23. Кайсы варианттагы сөздөр жазуу эрежелерине ылайык жазылган?

A. клуп, баралек, ала өпкө                                  
B. соңку, таңгак, астыңкы
C. билелек,карым май, мөнгу
 D. келелек, бололек                                                                              

 E. чыгалек,көрөлек

B.  шимек

C.  бут оорусу

D. бортко

E.  жабуулары

Кенже эпостогу нойгут уруусунан чыккан баатыр кыз.

A. Эр Төштүк

B.  Эр Табылды

C.  Кедейкан

D. Жаңыл мырза

E.  Кишимжан

А. 1911-жылы

В. 1912-жылы

С. 1920-жылы

D. 1925-жылы

E. 1917-жылы

45. Кыргыз улуттук үйлөмө аспапттардын катарын толуктаган ичке үндүү музыкалык аспапты белгилеӊиз.

A. так теке

B.  добулбас

C.  ооз комуз

D. комуз

E.  чоор

46. Төмөнкү белгилүү инсандардын ичинен кимиси жазгыч акын катары таанымал?

A. Нурмолдо

B.  Кет Бука

C.  С. Чокморов

D. Асан Кайгы

E.  Калыгул Бай уулу

47. Кыргыз тилиндеги жарык көргөн эң алгачкы газетанын аталышы?

A. “Кыргызстан"

B.  “Кызыл Кыргызстан”

C.  “Эркин Тоо”

D. “Советтик Кыргызстан”

E.  “Чагылган”

48. Кыргыз көркөм сөз өнөрүнүн алгачкы үлгүлөрү кайсы формада жаралган?

A. жазма

B. оозеки

C.  ыр

D. эпос

E.  көркөм

49. –лар мүчөсү канча түргө өзгөрөт?

A. 12

B. 5

C.  6

D.8

E. 3

ГМО деген эмне?

A. гени өзгөртүлгөн организм

B.  генетикалык организм

C.  генден кошулган организм

D. гендин бузулушу

E.  гендин эселенүүсү

52. Ароматерапия - ооруну басаңдатуунун натыйжалуу ыкмасы.

Сүйлөмдүн ээсин табыӊыз?

A. басаңдатуу

B. ыкмасы

C. ооруну

D. айыгуу

E. ароматерапия

53. –дан кайсы жөндөмөнүн мүчөсү?

A. чыгыш

B.  табыш

C.  илик

D. барыш

E.  жатыш

54. Морфология эмнени үйрөтөт?

A. сөздөрдүн курамын, жасалышын, туура жазылышын

B. сөз түркүмдөрүн, сөздүн туура жазылышын

C. сөз курамын жасалышын, сөз түркүмдөрүн

D. морфемаларды, сөз тизмектерин, сөз түркүмдөрүн

E. сөздөрдүн маанисин

55. Зат атоочту табыӊыз.

A. анын

B. он бир

C. бөлмө

D. ойдо

E. кыядарда

56. Татаал этишти Көп чекиттин ордуна тиешелүү сөздү тапкыла.

A. үйгө барам

B. сатып алдым

C. китеп окуйм

D. тамак ичем

E. эрте турам

57. Жай сүйлөмдү белгилеӊиз.

A. Эртең университетте илимий конференция болобу?

B. Лирикалык ырларды окуйсуңбу?    

C. Жаз келди. 

D. Студенттер, жакшы окугула!

E. Сабакты оку!

58. Сөз маанилеринин кандай негизги түрлөрү бар?

A. лексикалык жана морфологиялык

B. синтаксистик жана грамматикалык

C. грамматикалык жана экспрессивдик

D. синтаксис

E. лексика

60. Синтаксис … жөнүндө илим. Көп чекиттин ордуна тиешелүү сөздү коюңуз.

A. сүйлөмдөр, алардын түрлөрү

B. сөз айкашы жана тилдин морфологиялык түзүлүшү

C. сүйлөм, сөз айкашы, алардын түрлөрү жана түзүлүшү

D. тыбыштар, сөз түркүмдөрү жана сүйлөмдөр

E. тамгалар жөнүндө

61. Элдик оозеки чыгармачылыктын үлгүлөрү берилген вариантты тандаңыз?

A. баатырдык жана турмуштук

B. лирикалык жана дидактикалык

C. эпикалык жана дидактикалык

D. эпикалык жана лирикалык

E. дидактикалык жана эпикалык

63. Элдик оозеки чыгармачылыктын эпикалык жанрынын үлгүлөрүн белгилеңиз.

A.ыр, табышмак, макал-лакап, поэма

C. Ж.Баласагын

D. Молдо Нияз   

E. А.Осмонов

71. Ж. Баласагындын “Кут алчу билим” дастанындагы каармандарды көрсөтүңүз.

A. Акдилмиш, Өткүрмүш, Айтолду, Элик

B. Арстанбек, Калыгул, Курманжан, Күнболду

C. Аксаткын, Кулмырза, Жаңыл мырза, Төштүк

D. Боронбай, Балбай, Ормон, Төрөгелди

E. Манас, Бакай, Алманбет, Чубак

72. Ж. Баласагындын байыркы уйгур тилинде жазылган деп талашка түшкөн чыгармасы кандай аталат?

A. “Дивани лугат-ат-түрк”

B. “Огуз нааме”

C. “Барсбек кагандын эстелиги”

D. “Кутадгу билиг"

E. “Маджу ат-таварих”

73. “Илим менен билимге көпүрө тил,

Көкөлөткөн адамды тили деп бил.” Бул ыр саптардын автору ким?

A. Ж.Баласагын    

B. М.Кашгари

C. Хорезм       

D. Низами

E. Ч.Айтматов

74. Дүйнөнүн картасы киргизилген эмгектин автору ким болгон жана ал кандай аталат?

A. Махмуд Кашгари “Жавохирун-на-Нахв фи лугати түрк”

B. Махмуд Кашгари “Дивану лугат ат түрк”

C. Жусуп Баласагын “Кутадгу билиг”

D. Табгач Буура Карахан “Улуг-Хас-Хаджиб”

E. Махмуд Кашгари “Түрк тилдеринин синтаксиси”

75. Кыргыз элинин улуттук аспабын белгилеңиз.

A. пианино, жылаажын

B. чопо чоор, комуз

C. домбура, кыл кыяк

D. баян, шылдырак

E. аккардион, ооз комуз

76. Ө тмө маанидеги сөз катышкан сүйлөмдү белгилеңиз.

A. Бүгүн сабак кызыктуу өттү.

B. Айлана көк жыттанып, жаздын илеби байкалууда.

C. Асел көйнөк тигип, бөбөгүнө кийгизди.

D. Дыйкандар жазгы жумуштарга даярдык көрө баштады.

E. Азамат - жакшы окуган окуучу.

77. Баланы сүннөткө отургузуунун мааниси эмнеде?

D. КУУнун

E. ООНды

Бешик деген эмне?

A. орус улутунун буюму

B. жаңы жасалган буюмдун аталышы

D. кыргыз элине тиешеси жок буюм

A. бешик ыры

B. арман ыры

D. эмгек ыры

C. айтыш

E. кошок

83. Орус тилинен өздөштүргөн сөздү белгилеңиз.

A. урмат

B. бөтөлкө

C. жемиш

D. базар

E. турмуш

84. Синонимдик маанидеги сөздөрдү табыңыз.

A. өйдө-төмөн-ылдый

B. ат-ок-от

C. ысык-суук-жылуу-муздак

D. жаан- жамгыр-нөшөр

E. кепмир-кесек-аял

85. Төмөнкү сөздөрдүн кайсы тобу адабий лексикага жаңыдан кирди?

A. телевизор, радио

B. кымыз, чанач

C. ардагер, аким, жамаат

B. музыкалык термин

C. спорттук термин

D. техникалык термин

E. эл аралык термин

87. Махмуд Кашгари “Дивану лугат ат түрк” аттуу  эмгегинде эмне тууралуу жазган?

A. өзүнүн туугандары, достору жөнүндө кенен маалымат берген

B. түрк жана башка тектеш элдердин тили, маданияты тууралуу

C. өзүнүн өмүрү тууралуу, дүйнө жүзүн кыдырганын сүрөттөгөн

D. кыргыз элинин меймандостугу, жеринин сулуулугу жөнүндө

E. жердин кооздугу, ааламдын кеңдиги, жаратылыштын сулуулугу

C. араб

D. иран

E. орус

89. Кыргыз эли колдонгон жазууларды белгилеңиз.

А. кыргыз, орус, латын, уйгур

B. араб, кытай, өзбек

C. рун, араб, латын, орус

D. кыргыз, кытай, араб

E. латын, орус, уйгур

90. Төмөндөгү сүрөттө кыргыз элинин кайсы улуттук аспабын чагылдырып турат?

 

A. комуз 

B. чопо чоор

D. ооз комуз

C. добулбас

E. кыл кыяк

D. Бентам

C. Ф.Ф.Эрисман

E. З.Г.Френкель

B. грек

D. англис

C. орус

E. латын

94. Адамзат көйгөйүнө эмнени киргизебиз?

A. тынчтыкты

B. ынтымакты

D. молчулукту

C. ооруларды

E. бакубатты

95. “Генетика” сөзү кандай маанини туюндурат?

A. өзгөргөн

B. жетилген

D. жогорку

C. согуш

E. туулуу

96. Медициналык деонтология түшүнүгү кайсы тилден алынган жана кандай маанини түшүндүрөт?

A. грек тилинен “тийиштүү”

B. иран тилинен “ убактылуу”

D. латын тилинен “бирдиктүү”

C. орус тилинен “мүнөз ”

E. араб тилинен “үйрөтүү”

97. Гигиена илими эмнени окутуп үйрөтөт?

A. адам баласынын ден-соолугун баалоону 

B. адам баласынын укугун коргоону

D. ден-соолукту чыңдоону жана сактоону

C. коомго туура багыт көрсөтүүнүн жолдорун

E. жаш балдарды тарбиялоону

C. грек

E. иран

99. Сөздүн негизги функциясы кайсы?

A. атоо функциясы

B. экспрессивдүү функциясы

C. коммуникативдүү функциясы

D. сүрөттөө функциясы

E. элестетүү функциясы

100. Тил илиминде сөздүн мааниси тууралуу илим эмне деп аталат?

A. фонетика

B. морфология

C. синтаксис

D. лексикография

E. семасиология

 

101. “Адат” деген сөздү кандай түшүнөсүз?

  A. дайыма кайталанып туруучу иш-аракет

  B. баарына тиешелүү мүнөздөрдүн жыйындысы

  D. оң сапаттардын бир түрү

  C. адам баласына тиешеси жок

  E. кокусунан аткарылып калган иш-аракет  

102. Төмөндө берилген сөздөрдүн кайсы тобу көп маанилүү   сөздөргө (полисемия) кирет?

   A. улут

   B. булак

   D. комуз

   C. китеп 

   E. көз

103. Кыргызстанда медицина илими кайсы мезгилден баштап өнүгө баштаган?

   A. 13-14-кк башталышында 

   B. революциясынан кийин

   D. 2014- жылдан кийин

   C. 13-14-кк чейинки убакта

   E. Октябрь революциясына чейинки мезгилде

104. Дарыгерлик кесип качан пайда болгон?

   A. Байыркы таш доорунда

   B. Октябрь революциясынан кийинки мезгиде

   D. Гиппократтын мезгилинде

   C. адамдын алгачкы жашоо мезгилинде

   E. Октябрь революциясына чейинки мезгилде

10 5. Китеп деген сөздүн лексикалык маанисин табыңыз.

   A. зат атооч

   B. атооч жөндөмөдө

   D. толуктооч

   C. типографиялык басылма

   E. билим алуу

106. Элдик медицинада бака жалбырак кандай касиетке ээ?

   A. эч кандай

   B. вирустарды алдын алуу 

   D. бактерияларды өлтүрүүчү

   C. баш ооруну басат

   E. сөөктүн сыныгын калыбына келтирет

107. Китеп деген сөздүн грамматикалык маанисин табыңыз.

   A. зат атооч

   B. ат атооч

   D. толуктооч

   C. типографиялык басылма

   E. билим алуу

 

108. Биоэтика термини кайсы тилден кирген?

    A. грек

    B. орус

    D. англис

    C. латын

    E. иран

109. Тилдеги бардык сөздөрдүн жыйындысы эмне деп аталат?

     A. лексикология

     B. лексика

     C. лексикография

     D. сөз

     E. сөздүк кор

  110. “Спорт – ден соолуктун кепилдиги” деген сүйлөмдүн ээсин тап?

    A. Спорт

    B. ден соолуктун

    D. жашоо мүнөзү

    C. ден соолуктун кепилдиги

    E. кепилдиги

11 1. Спорт менен жашоо кайсы вариантка тийиштүү сөз?

    A. убактысынан кечигүү

    B. уйку басуу

    D. милдеттендирүү

    C. сергек жашоо

    E. эрте жатып, кеч туруу

  112. Туура жазылган сөздү белгилеңиз.

   A. биётика

   B. биоетика

   D. биёэтика

   C. биотика

   E. биоэтика

 113. Таандык мүчө уланган сөзи айкашын табыңыз.

  A. депрессия болуу

  B. бөйрөктүн оорусу

  D. нерв системасынын жабыркашы

  C. жүрөк оору

  E. ачка болуу

114. Тамеки чегүү - ден соолукка зыян. Сүйлөмдүн баяндоочунун милдетин аткарган сөздү табыңыз.

A. тамеки

B. тамеки чегүү

D. зыян

C. ден соолукка

E. ден соолукка зыян

115. Тамеки чегүү - ден соолукка зыян. Ден соолукка деген сөз кайсы сүйлөм мүчөсүнүн милдетин аткарат?

     A. ээнин  

B. баяндоочтун

D. бышыктоочтун

C. аныктоочтун

E. толуктоочтун

116. “Генетика” деген сөз канча муундан турат?

A. бир

B. беш

D. эки

C. төрт

E. үч

117. Беттин жалпы шишип туруусу кайсы оорунун белгиси?

Айтылышы боюнча кандай сүйлөм?

A. суроолуу

B. жай

D. илептүү

C. суроолуу илептүү

E. жай, суроолуу

118. Төмөнкүлөрдүн ичинен кайсынысы сүйлөм боло албайт?

A. Эгиндин бышкан мезгили

B. Адамдардын аракети

D. Жай

C. Жайдын ысык күнү эле

E. Жел жок

119. Төмөнкүлөрдүн кайсынысы татаал сөзгө кирет?

A. убактылуу

B. бардыгы

D. камсыздандыруу

C. быйыл

E. байыркы

120. Татаал сөздөрдүн түрлөрү жазылган вариантты белгилеңиз?

A. кош, кошмок, туунду сөз

B. кыскартылган, кошмок, мүчөсүз сөз

C. кошмок, кош, кыскартылган сөз

D. уңгу, негиз, жөнөкөй сөз

E. киринди, сырдык сөз

121. Активдүү лексика деген эмне?

A. тилдин жалпы сөздүк составындагы ар кандай кесипчиликке байланыштуу жана күндөлүк турмушта анча кеңири колдонулбаган сөздөр

B. күндөлүк речте анча колдонулбаган,тилдин лексикалык системасында көрүнүктүү роль ойнобогон, колдонуудан чыгып бараткан сөздөр

C.   жалпы элге кеңири тараган, күндөлүк турмушта дайыма колдонулган сөздөр

D.  белгилүү шартка же максатка ылайык оозеки же адабий тилде өзгөчө колдонулган сөздөр

E. кесипке, жашоо шартына байланыштуу активдүү колдонулган сөздөр

122. Көп маанилүү сөздөрдү белгилеңиз.

A. дептер, жаздык, китеп

B. көз, кыш, баш

C. арча, алтын, алма, асел

D. көз, сөз, ат

E. ата, балык, кыш

123. Көп маанилүү сөздөрдү белгилеңиз.

A. кара козу, кара тоо, кара суу

B. кызыл сыр, аскер башы, тоонун башы

C. келегой, кара кой, койчу

B. синонимдер

C. антонимдер

D. көп маанилүү сөздөр

E. архаизмдер

126. «Курч жигит» деген сөздүн синонимдик тобун белгилеңиз.

A. жакшы жигит, түзүк жигит, мыкты жигит

B. калыс жигит, эпчил жигит, өнөрлүү жигит

C. амалкөй жигит, куудул жигит, ырчы жигит

D. өткүр жигит, тайманбас жигит, жалтанбас жигит

E. куу жигит, айлакер жигит, орой жигит

127. Омоним сөздөрдүн тизмегин белгилеңиз.

A. жүз, кат, жаз, тарт

B. саат-сат, жан-жаан

C. жоон-жон, кон-коон

D. алма, акча, аста, ачка

E. дептер, жай, балык

128. Омоним сөздөрдүн тизмегин белгилеңиз.

A. жаз, жай, кой

B. киши, жүрөк, саат

C. керемет, асман, балта

D. тегерек, тоголок, төгөрөк

E. мышык, жүз, кол

129. Антоним сөздөрдү белгилеңиз.

A. узун-бийик

B. күн-түн

C. тез-бат

D. таттуу-катуу

E. ыкчам-ысык

130. Антонимдердин аныктамасын белгилеңиз.

A. тыбыштык составы ар башка, бирок бир эле түшүнүктү билдирүүчү сɵздɵр

B. бир сөз түркүмүндөгү карама-каршы, бирок бири-бирине салыштырмалуу мааниде колдонулуучу сɵздɵр

C. тыбыштык түзүлүшү бирдей, бирок мааниси ар башка сɵздɵр

D. составы жагынан эки же андан да көп компоненттерден турган сɵздɵр

E. ар кайсы сөз түркүмүндөгү карама-каршы маанидеги сөздөр

131. Кыргыз тилиндеги диалектилердин бөлүнүшүн белгилеңиз.

A. түндүк, чыгыш

B. түштүк, батыш

C. түштүк, чыгыш

D. түндүк, т ү штүк

E. түндүк, батыш

132. Диалектилик сөздөрдү белгилеңиз.

A. жамаат, атуул, ардагер, мыйзам

B. кой-соолук, карышкыр-бөрү, көзү түштү-жылдызы түштү

A. архаизмдер

B. неологизмдер

C. терминдер

D. лексика

E. көп маанилүү сөздөр

135. Жоо-жарак аттарына байланыштуу архаизм сөздөрдү белгилеңиз.

A. ордо, накер, булдурсун, бапик, чарайна

B. чоро, кошуун, жесекчи, кайгуул, ай балта

C. кой чагыр, очогор, оорук, түпөк, сопу

D. саадак, бара ӊ, нар кескен, тинте

E. ак олпок, соот, ордо, кандагай, соот

136. Эл аралык терминдер деп кандай сөздөрдү айтабыз?

A. бир канча тилдерде бирдей мааниде кеңири колдонул уу чу

B. тектеш тилдерде бирдей мааниде колдонулуучу

C. белгилүү бир түшүнүктүн атын атап, көбүнчө көп мааниде колдонулуучу

D. которулуп колдонулуучу, мааниси тектеш

E. кесипке байланыштуу гана колдонулуучу.

137. Морфологиялык жол менен жасалган терминдерди белгилеңиз.

A. сөз түркүмдөрү, татаал сөздөр, грамматика

B. ээ, тилчи, тамга, мүчө, илик

C. жөндөмө, басым, аныктооч, жатыш

D. тыным, лексика, сын атооч

E. кулак сөйкө, таш бака, калемгер

138. Антоним сөздөрдү белгилеңиз.

A. алака, мамиле, ырк

B. арка-бел, аска-зоо

C. алыс-жакын, ачык-жабык

D. үй-там, жол-көчө

E. ысык-жылуу, алыс-бачым.

139. Диалектилик сөздөрдү белгилеңиз.

A. эже, мынаке

B. мектеп, ошол

C. эжей, мында

D. маалим, муногу

E. нак, алмурут, тукум.

140. Диалектилик сөздөрдү белгилеңиз.

A. селки, макоо

B. соку, мекен

C. секин, мака

D. алдыртан, мата

E. жумуртка, таштек

141.«Арпа, буудай, коон» деген сөздөрдүн маанисин белгилеңиз.

A. көп маанилүү сөздөр

B. синонимдер

C. бир маанилүү сөздөр

D. жалпы маанилүү создөр

E. омонимдер.

142. Лексикалык маанисине карай терминдин түрүн белгилеңиз: оркестр

A. музыкалык термин

B. руханий термин

C. спорттук термин

D. техникалык термин

E. адабий термин

143 .«Илимпоз» деген сөздүн синонимдерин белгилеңиз.

A. мугалим, тарбиячы

B. окутуучу, мугалим

C. окумуштуу, аалым

D. адам, киши

E. акылман, энциклопедист.

144. Сөздүн маанисин белгилеңиз: ак

1-мааниси: кардын, сүттүн түсүндөй таза түс;

2-мааниси: суунун, суюктуктун кыймыл-аракетин билдирүүчү буйрук этиш;

A. омоним

B. көп маанилүү сөз

C. фразеологизм

D. антоним

E. синоним.

145. Коомдо жаңы пайда болгон түшүнүктөрдүн атын атап берүү үчүн колдонулган терминди белгилеңиз.

A. архаизм

B. неологизм

C. тарыхый сөздөр

D. лексика

E. активдүү лексика.

146. Неологизм сөздөрдү белгилеңиз.

A. хейтер, хайп, трейлер

B. чакыр, туш, куу, жазуучу

C. телефон, трактор, комбайн

D. медикамент, фирма, комитет

E. менеджер, автомат, блоггер.

147. Кыргыз тил илимине грамматикалык терминдерди алгач киргизген тилчини белгилеңиз.

A. К.Тыныстанов

B. К. Юдахин

C. Х. Карасаев

D. Б. Юнусалиев

E. И. Арабаев.

148. Берилген сөздүн маанисин белгилеңиз: «тилмеч»

A. ортомчу, котормочу

B. далдалчы, ортомчу

C. арачы, котормочу

D. котормочу, дипломат

E. тил табыштыруучу, ортомчу.

149. Кыргыз тилине соңку мезгилде кирген неологизмдерди белгилеңиз.

A. диджей, скейт, трейлер

B. кеңеш, катчы, жетекчи

C. оранжировка, фонограмма, файл

D. туризм, агенттик, визажист

E. блоггер, офис, кагаз

150. Кыргыз тилине соңку мезгилде кирген неологизмдерди белгилеңиз.

A. колхоз, совхоз, комсомол

B. университет, институт, колледж

C. бизнес, депутат, маркетинг

Бир тыйынга экиден

Алмалардын сарысы.

Арабада коону

Алты тыйын, беш тыйын

Дарбызынын жоону»-делип Молдо Кылычтын «Чүй баяны» поэмасында кайсы мезгилдеги кайсы шаардын базары сүрөттөлүп жатат?

A. өткөн кылымдагы Кокон базары

B. өткөн кылымдын сонундагы Анжиян базары

C. үстүбүздөгү кылымдын башындагы Токмок базары

D. элүүнчү жылдардагы Фрунзенин базары

E. XX кылымдагы Пишпек базары.

Ат арыбас болсочу,

Жаш карыбас болсочу.

Жаратканы чын болсо,

Калыгулдун чыгармасы кайсы?

A. «Тар заман»

B. «Акыр заман»

C. «Зар заман»

D. «Замана»

E. “Зилзала”

163. Арстанбек Буйлаш уулунун чыгармачылыгынын багыты, мүнөзү кайсы акынга абдан жакын?

A. Токтогул

B. Калыгул

C. Жеңижок

D. Тоголок Молдо

E. Калык.

164. Белгилүү «Тар заман» чыгармасынын автору ким?

A. Барпы

B. Жеңижок

C. Токтогул

D. Арстанбек

E. Калык

165. Төмөнкү ырым-жырымды улаӊыз.

Кишини айланба,....

A. анын дарты сага өтөт

B. анын көзү тиет

C. анын оорусу күчөйт

D. анын башы айланат

E. анын абалы начарлайт.

166. Сынган идишти колдонбо! Тыюу салуунун максатына туура келбеген жоопту табыӊыз.

A. микроб жугузуу

B. ырыскысы кемүү

C. өмүрү кыскаруу

D. микрожаракатка кабылуу

E. дасторкон адебин бузуу.

167. Конокту тосуп алуунун туура катар тартибин белгилеӊиз.

A. атын алуу, үйгө баштоо, сырт кийимин алып, жайлантуу, тамак камын көрүү, ал-акыбалын суроо

B. колго суу куюу, жети атасын суроо, нан ооз тийгизүү, жүгүнүү, кол алышып көрүшүү, дасторкон жаюу

C. атын мамыга байлоо, атын откозуу, суусунун кандыруу, мал-жанын суроо, эт асуу

D. дасторкон жаюу, казанга от жагуу, жайын даярдоо, ата-тегин суроо, кийит кийгизүү

E. жай салуу, жети атасын суроо, суусунун кандыруу, нан ооз тийгизүү.

168. Тамактануу гигиенасынын талаптарына жооп берген макалды белгиӊиз.

A. тамагы майлуунун көйнөгү көөлүү

B. тамак үчүн асмандагы куш торго түшөт

C. жакшы тамак калганча, жаман курсак айрылсын

D. тойдум деп сүйүнбө, сиңерине сүйүн, байыдым деп сүйүнбо, ийгилигине сүйүн

E. ач кадырын ток билбейт.

Ийик деген эмне?

А. жүндү, кебезди жипке айланткан аспап

B. жүн тытууга ылайыкталган жабдуу

C. бозо сүзө турган атайын буюм

D. бешиктин жабуусун калкалоочу ийилген жыгач

E. жааны атууга ылайыкталган бөлүгү.

172. Жоро түшүнүгүн чечмелеӊиз.

А. шеринелешип бозо ичүү

B. жолду түздөп иштеген кишилердин тобу

C. жоор аттын башкача аталышы

D. салбуурунга бирге барган адамдардын тобу

E. ашар жолу менен чогуу иштешкен адамдар тобу.

173. Тердик сɵзүнүн маанисин чечмелеӊиз.

А. терчил кишини мыскылдап ушинтип аташат

B. адам тердегенде аарчынып турган сүлгү

Алтыгат деген эмне?

А. жүк буюму, калыңыраак төшөнчү

B. алты бир туугандын улуусун ушинтип аташат

C. тикенектүү өсүмдүк

D. боюнда бар келин

E. улуттук тамактын түрү.

176. Жаргылчак сɵзүнүн маанисин чечмелеӊиз.

А. кичинекей кол тегирмен

B. кийим салынган сандык

C. жарма жасаган челек

D. отун жарууда колдонулган жараңка

E. жердин аталышы.

177. Ичикти кандай түшүнɵсүз?

Туурдук деген эмне?

A. кемпирлер кийген чапандын бир түрү

B. ат жабдыктарынын бири түрү

C. боз үйдүн керегесин сыртынан каптаган кийиз

D. эпчи тарапты калкалап туруучу кийиз

E. жаӊы төрөгөн келин.

C. чылапчын

D. илеген

 E. казан.

181. Эскирген сөздүн маанисин түшүндүрүңүз: эндекей кыз

A. эч нерсени унутпаган, тың

Канжа деген кандай буюм?

А. канжардын кыны

B. манап, бий

D. тамеки салып тартчу түтүк

C. мизи курч бычак

E. кан алуучу буюм.

183. Картык деген сɵздүн маанисин чечмелеңиз?

А. табыптардын уйдун мүйүзүнөн жасалган аспабы

B. келиндердин шеринеси

C. карылыкты билдирүүчү сөз

D. кан алынган жер

E. карып калган адам.

184. “Көнөк” деген сөздүн маанисин чечмелеңиз?

А. териден жасалган идиш

B. көйнөк-чапан

C. куралдын бир түрү

D. жаңы шартка бат көнгөн адам

E. аябай төгүп жааган жаан.  

B. билек

C. казык

D. жүн

E. байлык.

190. Коенду камыш, эрди... өлтүрөт. Бош орунду толуктаңыз.

А. чабыш

B. намыс

C. аңыз

D. согуш

E. уят.

191. Далили жок сөз —... Макалды толуктаңыз.

А. фейк жазган посттой

B. чала күйгөн чычаладай

C. тузу жок тамактай

D. аң уулабаган тайгандай

E. кур дүрмөт мылтыктай.

192. Кыргыз адабиятынын тарыхында эң биринчи болуп басылып чыккан китеп эмне деп аталат жана ал китеп кимге таандык?

А. “Кандай аял тууду экен Лениндей уулду”, Токтогулга

B. “Баскан жол”, Калыкка

C. “Кайран эл”, Ы. Шайбековго

D. “Зилзала”, Молдо Кылычка

E. “Зар заман”, Арстанбек Буйлаш уулу.

B. Молдо Кылыч

C. Тоголок Молдо

D. Алдаш Молдо

E. Арстанбек Буйлаш уулу.

195. Байымбеттин көркөм сөз өнөрүнө, ырга көңүл бурушунда кимдин таасири бар?

А. Коңурдун

B. Молдо Нияздын

C. Сагынбайдын

D. Музоокенин

E. апасынын.

Эсимди кудай алыптыр,

Колумдун чени ошондо,

D. Барпы

E. Токтогул.

200. Сиам эгиздеринин төрөлүшүнө себепкер факторлор кайсылар?

А. адам фактору: ата-эненин туура эмес жашоо образы, төрөт учурундагы ар түрдүү кокустуктар

B. экологиялык факторлор: радиация, табигый кырсыктар, жаңы шартка көнбөстүк

C. алардын жатында өсүшүнүн бир топ өзгөчөлүктөрүнөн улам жана уруктанган клетка туура эмес өсүшүнөн пайда болот

D. эненин терс адаттары, витаминдердин жетишсиздиги;

E. тукум куума оорулар, жер-суу шарттары, дарыгердин шалаакылыгы. 

201. Эмне үчүн ромашка гулүн алып “сүйөт”, “сүйбөйт” деп төлгө кыла башташкан?

А. себеби, бала кызды сүйгөндүктөн, тааныбаган, билбеген жакка ромашканы таап келүү үчүн барып, сүйүүсү үчүн курман болгон

B. себеби, түштөр кандыгына барганда, анын ханы баланы жибербей койгон

C. себеби, бала ромашканы түшүндө көрүп, ромашка сүйүүнүн символу болуп калган

D. себеби, ромашка латын тилинен сөзмө-сөз которгондо “сүйүү” дегенди түшүндүрөт

E. себеби, сүйүүнүн символу күнгө окшош.

Тубаса майып деген эмне?

А. адамдын денесинин түзүлүшүнүн толугу менен же бир бөлүгүнүн бөтөнчө жетишсиздиги аталат

B. адамдын ишке жөндөмдүүлүгүнүн начарлашы аталат

C. адамдын салмагынын кескин өзгөрүшү аталат

D. автокырсык, жаракат, уулануулардан улам пайда болгон абал аталат

E. толгоо учурундагы кырсыктардан улам пайда болгон абал аталат.

Жалпак жыгач чаптырып,

Чараларын оюшуп.

B. тогуз коргоол

C. тогуз жумалак

D. чатыраш

E. топ таш

Эзелтен калган салты экен,

Эңкейип жардап жарышып,

Кызга жетсе жигити

Буралтып туруп кыз өбүш

Байыртан кыргыз наркы экен! Кайсы улуттук оюн сүрөттөлүп жатат?

А. кыз куумай

B. жар көрүшүү

C. жоолук таштамай

D. алтын шакек

E. ак терек-көк терек

207. Чүкөгө байланышкан оюндар кайсылар?

B. секелек кыздар

C. бойго жеткен кыздар

D. оокаттуу байдын кыздары.

E. ымыркайлардан тартып, бойго жеткенге чейинки курактагы кыздар.

210. Каймакты отко сызгырып сары майды алгандан кийин, казандын түбүндө калган азык

А. кошкон май

B. чөбөгө

C. кам каймак

D. көрөңгө

E. жук.

211. Койдун өпкөсүнө сүт куюп даярдалган тамак кандай аталат?

А. жаткан төө

B. олобо

C. быжы

D. жөргөм

E. куйрук-боор.

А. чык

B. атала

C