Опишите поэтапно технику переливания крови и кровезаменителей.

Венаға қан құю техникасы:

Қан құю үшін беткей жатқан кез келген венаны қолдануға болады.Ең ыңғайлы веналар қатарына шынтақтың бүгілген аймағындағы, қолдың сыртқы бетіндегі, иық және табан веналары жатады.Венаға қан құю венепункция және венесекция түрінде жасалады.Ұзақ уақыт бойы қан құюларда ине орнына катетер немесе пластикалық материалдар қолданылады.Венепункция жасамас бұрын спирт немесе антисептикпен өңдеу қажет.Кейін жгут салып венепункция жасалынады.Инени салғаннанкейін қан байқалған кезде инеге алдын ала қанмен толтырылған системаны жалғаймыз.Қолдан жгутты және системадан қысқышты алып тастаймыз.Ине қозгалып венадан тайып кетпес үшін оны лейкопластырьмен фиксациялаймыз.

Артерия ішілік қан құю.

Артерия ішілік қан құю үшін көбінесе шынтақтық, кәрі жіліктік артерияны қолданады.Артерия пункциясын немесе секциясын жасаймыз.Артерия ішілік қан құюды жасайтын аппарат қан құюға арналған системадан, манометрден, балончиктан және ауа айдағыштан тұрады.Системаны вена ішілік қан құюдағыдай орнатамыз.Системаны қанға толтырғаннан кейін ауа кіргізуші инеге тройникпен манометр және баллончикқа жалғанған резиналы түтікті жалғаймыз.

Артерияға енгізілген инеге қысқыш орнатылған түтікті жалғаймыз.Кейін флаконда 60-80 мм с.б.б. қысым тудыру қажет.Қысқышты алып 8-10 сек аралығында қысымды 160-180 мм с.б.б. дейін жеткіземіз, егер ауыр шок жағдайы болса қысымды 160-180 мм с.б.б. дейін, клиникалық өлімде 200-220 мм с.б.б. дейін жеткіземіз.

Резиналы түтікке қанды енгізгеннен кейін инені шприцпен тесіп, 0,1% адреналин ерітіндісін енгіземіз (ауыр шокта — 0,2—0,3 мл, атональды жағдайда — 0,5 мл, клиникалық өлімде — 1 мл).Массивті үздіксіз қан трансфузиясы, әсіресе қан адреналинмен болса ұзақ уақыттық спазм немесе тромбоз шақырады.Сондықтан артерия ішілік қан құюды 250-300 мл бөліп құйған дұрыс және трансфузиядан алдын 8—10 мл 1% новокаин енгізген жөн.Көрсеткіштерге сай (перифериялық артериялардың пульсациясы болмағанда)массивті артерия ішілік қан құюлардан кеін антикоагулянттар қолдану керек.Қан құюдан кейінгі қан кетулерді қысып тұратын таңғышпен таңу қажет.

4. 18.Магистральды артериялардың эмболиясы,тромбозы.Тромб түзілуге әкелетін факторлар.Негізгі клин-қ симптомдар.Диагностика.Негізгі хир-қ емдеу принциптері.Тромбоз-тамырлардың жүйесінің бір бөлігінде қан ұйындысы түзілуімен сипатталатын патологиялық жағдай.Эмболия-тамыр қабырғасынан үзіліп қалған тромб н/е бляшканың бір бөлігінің қан ағысымен көшуінен түзілген,тамыр саңылауының сол бөлік-эмболмен бітелуі.Тромб түзілуге әкелетін факторларды Р.Вирхов триадаға біріктірген:-тамыр қабырғасының зақымдануы;-қан құрамы өзгерісі;-қан ағысы бұзылуы.Клиникасы.Жедел артериальды өтімсіздік симптомдары эмболияларда айқын болады.Магистральды артериялар тромбозы мен эмболиясы нәтижесінде зақым-н аяқта кенеттен ауырсыну,спазм п.б.,аяқта тоңазу, кенеттен әлсіздік және жансыздану пайда болады,аяқта тері жабыны бозарған,мрамортәрізденеді,эмболдан төмен артерия пульсациясы жок,ал жоғары күшейген,терілік температура айқын төмендеген.Біруақытта ауырс.және тактильді сезімталдық бұзылады.Ауыр ишемиялық бұзылыстар кез.толық анестезия дамиды.Ауыр жағдайларда бұлшықеттік контрактуралар,субфасциальді ісіну дамиды.Егер аорта бифуркациясы деңгейінде эмболия болса,аяқтарда және гипогастральды аймақта кенет қатты ауырсыну п.б.,ол белге және аралыққа беріледі.Кіші жамбаста қанайналым бұз-н дизуриялық бұз-р мен тенезмдер дамиды.Сан артерия-а пульсация жоқ болады,аяқтың қозғалғыштық қызм.жоғалады,б/е-к контрактура,тіндердің қайтымсыз өзгеріс-і дамиды.Жедел артериальды тромбоз клиникасы эмболияға ұқсас,тек сиптомдар біртіндеп дамиды.В.С.Савельев б-ша жедел артериальды өтімс-к кез-і ишемия 3 дәрежесі бар:1А дәрежесі-онемение және тоңазу сезімі,парестезиялар п.б;1Бдәреже-ауырсыну қосылады.2Адәрежеде-парезден аяқ буын-а белсенді қозғалыстардың және сезімталдық бұзылуы тән;2Бдәреже-параплегия қосылады.3дәреже некроз басталуымен сипатталады:ол 3Адәрежеде-б/е-ң субфасциальды ісінуімен көрінеді,3Бдәрежеде-б/е-ң контрактурасымен көрінеді.Ишемияның ақыры ретінде гангрена дамуы мүмкін.Диагностика.1.Ангиография-семиотика:егер тамыр саңылауы толық бітелсе-эмболдың жоғарғы беткейінің шығыңқысымен тамыр көлеңкесінің кенеттен үзілуі,контрасттану болмауы,әлсіз коллатеральдар жүйесі болуы тән.Егер жартылай бітелу болса-эмбол артериограммада жан жағынан контраст зат ағып өткен сопақша н/е дөңгелек түзіліс түрінде көрінеді.2.УД допплеросонография:эмболиялар-сканограммада эмбол тығыз дөңгелек құрылым рет.көрінеді.Эмболдан төмен және жоғары артерия саңылауы біркелкі,эхонегативті.Пульсацияны анықтау кезінде -эмболиядан проксимальді оның амплитудасының жоғарылауы және эмболиядан дистальдірек пульсация болмауы тән;тромбоздар-артерия саңылауында біркелкі емес,тамырды бойлай жатқан эхоқұрылым көрінеді.Зақ-н артерия қабырға-ы тығыз-н,жоғары эхогенді.Негізгі хир-қ емдеу принциптері:-эмболэктомия Фогерти катетері көмегімен жасалады-санарқылы доступ(чрезбедренный),ал егер қол артериялары зақымдалса-иық артериясы бифуркациясы деңг-е; -б/е-к контрактура және субфасциальды ісінумен көрінетін ауыр 3дәрежелі ишемия кезінде,декомпрессия және тіндік қанағысын жақсарту мақсатынмен фасциотомия жасалады; -артерия қабырға-ң органикалық зақ-ы нәт-е дамыған жедел тромбоз кез.қарапайым тромбэктомия нәтижесіз,себебі тез ретромбоз дамиды.Сондықтан оны реконструктивті операциямен толықтырады; -гангрена дамыса,ампутация жасалады.Сондай-ақ,фибринолитиктер,анальгетиктер,спазмолитиктер тағайындалады.

5. Какая проба при варикозной болезни изображена на рисунке?

Рис. 3. Проба П. П. Алексеева — В. С. Багдасарьяна.

6.Сирақтың диафизарлы сынықтары: Жіктелуі. Негізгі клиникалық белгілерін атаңыз. Диагностика әдістерін атаңыз. Негізгі емдеу принциптерін атаңыз.

Жіктелуі: кіші жіліншік диафизінің оңашаланған сынығы, асықты жілік диафизінің оңашаланған сынығы, сирақтың қос сүйектерінің диафизарлық сынықтары. Сынған жерде ауырсыну, қарағанда деформация, балтырдың сыртқа айналуы. Пальпация кезінде ауырсыну күшейеді, сүйек сықыры, патологиялық қозғалғыштық, осьтік жүктеме кезінде ауырсынудың күшеюі анықталады. Диагностикасы: 2 проекцияда рентгенография. Емі: ығысусыз, орнына келетін және орнында ұсталатын сынықтарда аяқ бақайларынан бастап гипстік байлам, жоғарғы шеті сынық деңгейімен анықталады (сирақ сүйектерінің ортаңғы үштен бір бөлігінің сынықтары болатын болса, жоғарғы шеті санның ортаңғы үштен бір бөлігіне дейін және т.с.с.). Ығысқан сынықтарда бір мезетті репозиция мен гипстік байлам салынады. Қаңқалық тарту сынықты қосымша тарту қажет жағдайларда жасалады. Хирургиялық ем орнына келмейтін сынықтарда көрсетілген. Тежеуші интрамедуллярлы остеосинтез жасалады.

7.Бас ми жарығы.Клин симптомдары.оп ер.Бас сүйегінің ж\е бас миының даму ақауынан дамиды.Бас сүйегінің дефектісінен ми ж\е оның қабықтары сыртқа шығады,жарық ортанғы сызық бойынша дамиды.Көбіне олар маңдай мұрындық тігісте ж\е көздің ішкі бұрышында орналасады.Классификациясы:Жарықтың құрамына қарай бас ми жарығының түрлері:-менингоцеле-бас миының жұмсақ қабаты қатты ж\е бакс ми қаңқасының дефектісіне байланысты шығуын айтады.-менингоэнцефалоцеле-бас ми қабықтарының ж\е тінінің ми қарынтшаларының бөлігімен бірге шығуын айтады.Бас ми жарықтарының бас қаңқасының әртүрлі бөліктерінің шығуы көрінеді.Жарық үстіндегі тері жұқарған ж\е тыртықтанған болып келеді,осыған байланысты тері жаралануы және ликворлық жыланкөз дамиды.Бала жылап немесе кушенгенде жарық ұлғаяды.Пальпацияғанда флюктуация анықталады.Алдыңғы бас ми жарықтарында мұрын сүйектері деформацияланады,көз шұңқырлары алшақтайды.Кей балаларда естен тану немесе тырыспалар болуы мумкин.Емдеу.Хирургиялық емдеу – жарық қапшығын алып тастау және косметикалық дефектті жою ушин пластика қолданылады.Алдыңңғы бас ми жарықтарында операция интракраниальды ену жолымен жасалады 2әдіс қолданылады:субдуральды және экстрадуральді.Артқы бас ми жарықтарындағы операция кайматәрізді тілікпен жарықты кесіп үзіліссіз тігіспен тігеді.Классификация СМГ:1. Spinabifida (незаращение дужек позвоночника).2. Spinabifidaocculta 2.1. Фиксированный спинной мозг (tethetredcord). 2.2. Спинальная липома. 2.3. Дермоид. 2.4. Расщепленный спинной мозг.

2.5. Диастематомиелия. 2.6. Дипломиелия. 3. Spinabifidaaperta. 3.1. Миеломенингоцеле.

8. Жедел сыртқы отит- сыртқы есту жолымен(дабыл жарғағының) құлақ қалқанының жедел түрде қабынуы.Этиология:сыртқы есту жолы терісінің жедел бактериальды инфекция, имунды дефицит, жарақаттар, аллергия.Клиникасы:оталгия, құлақта ауырсыну жеңіл дәрежеден ауыр дәрежеге дейін,құлақ ішіндегі бітеліп немесе қысым жоғарылауы сезімінде болады, шу, қызаруы, құлақтан іріңді бөліністердің сыртқа шығуы, темпер-ң жоғарылауы, сыртықы қарауда: эритема, ісіну, сыртқы есту жолының тарылуы,іріңді, серозды бөліністер, Диагностика: анамнез, физикалық қарау, отоскопия, отомикроскопия, тимпанометриямикробиологиялық зерттеу. Емі:Сыртқы есту жолын тазалау, антибиотикотерапия кортикостероидтармен бірге. Қатты ісіну болғанда зонд арқылы,мақта марля көмегімен турунда енгізіледі.Турунданың шетіне дарилик заттарды тамшылатады. Экземаның пайда болуы әр түрлі. Бұл жалпы және жергілікті болып бөлінеді. Психогендң факторлар,аллергия, белгілі бір заттар, эндокринді жүйенің ауруларының нәтижесінде дамиды. Жергілікті белгілерге кейбір тітіркендіргіштермен жақындасқанда дамиды. Тері экземасына патоморфологиялық элемент эритема көпіршіктер эрозия қабыршақтар мен қабықтардың болуы тән. Емі. Жалпы экземада тамыр ішіне 10% раствора кальция хлорида, 30% раствора натрия тиосульфата и др., поливитаминов, особенно аскорбиновой кислоты, препараты витамина Р (рутин, аскорутин, кверцетин и др.), аевит, никотиновую кислоту, витамины группы В жібереді. Жергілікті экземада сыртқы есту жолын фурацилина 1:1000, 1% раствормен шаямыз