Опишите технику проведения первичной хирургической обработки ран.

1. Жара маңы аймағын антисептик ерітіндісімен (5% раствор йода, 70° спирт) өңдейміз және 0,25% - 0,5% новокаин ерітіндісімен енгізумен жара тінінің анстезиясын жасаймыз. 2. Жансыздану пайда болғаннан кейін пинцеттің көмегімен жарадан бос жатқан тіндер мен бөгде заттарды алып тастаймыз. 3. Зажиммен (қысқышпен)немесе басқа пинцетпен жараның жиегін немесе бұрышын ұстап,жара жиегін тегістеу үшін және сау тіндер аймағынан инфицирленген тінді кесіп алып тастау үшін скальпель көмегімен бірінші бір жиегін кейін екінші жиегін кеседі. 4. Жараны біріншілік хирургиялық өңдеу жараға тігіс салумен аяқталады. Жараны тігу оның түбінен басталып,қабат-қабат бойынша тінінің бүтіндігін қалпына келтіреді.Қалыптыда жара бітеу түрде тігіледі-біріншілік тігіс салынады. 5. Жараны асептикалық таңғышпен таңады.

4. Бауыр альвеококкозы: этиология, патогенез, клиника, диагностика, хирургическая тактика.

Альвеококкоз (лат. Alveococcosis; альвеолярлы эхинококкоз, көп камералы эхинококкоз) — цестодоз тобындағы гельминтоз,ауыр созылмалы ағыммен,бауырдың біріншілік ісікті зақымдануымен,бас миға,өкпеге және басқада ағзаларға метастаз беруімен сипатталады.Ауру жиі науқастың өлімімен аяқталады. Этиология Қоздырушы —лента тәрізді құрттың Alveococcus multilocularis дернәсілі (онкосфера). Патогенез. Альвеококк онкосфералары ауыз арқылы асқазан-ішек жолына түсіп, бауырдың оң үлесіне орнығады.Өзге ағзалардың зақымдауы (өкпе, бас ми, бүйрек, бауыр, бұлшық ет, іш перде, шажырқай) метастаздың себебімен болады.Бауырда түзілген түйіндер продуктивті-некрозды қабыну үрдісіндегі ақ түсті,жиі шеміршек тығыздығындай,ал кескенде тесікті ірімшікке ұқсайды. (Брегадзе И. Л., Плотников Н. Н., 1976 г.).Түйін диаметрі 0,5-30 см және одан да көп болып өзгеріп отырады. Альвеококк түйіні бауыр беткейіне дейін жетіп,көрші ағзаларға таралуы мүмкін (диафрагма, бауыр,сүйек,тін) — бауырдан тыс метастаздалу деп аталады.Екіншілік инфекция қосылуынан холангит,бауыр абсцессі,түйіннің іріңдеуі және оның ыдырауы болуы мүмкін.Кейде бауыр циррозы дамуы мүмкін.Өт өзектеріне енуінен механикалық сарғаю дамиды. Альвеококкоздың байқалуы эхинококкозбен салыстырғанда, альвеококкоз барынша ағымы қатерлі.Негізгі нысана-ағза –бауыр.-Бауыр ұлғаюы және тығыздалуы («темір» бауыр),-оң қабырға астында ауру және ауырлық сезім -Тәбет төмендеуі,азу,сарғаю Диагностика -Жалпы қан анализі: анық эозинофилия, СОЭ жоғарылауы -Серологиялық и иммунологиялық әдістер (РИГА, ИФА, РСК,эхинококк көпіршігіндегі сұйықтығы антигенімен латекс-агглютинациялық реакция) оң нәтиже 60—90% жағдайда анықталады. Тері-аллергиялық сынама (Каццони реакциясы)қолдану; ол бауыр эхинококкозында барынша мағлұматы жоғары -Рентгенологиялық әдістер: бауырдағы не өкпедегі кисталар контуры тегіс дөңгелек көлеңке түрінде,киста маңындағы бауыр тінінде ізбестелу сақинасы байқалады. -УЗИ, компьютерная томография, ангиография Диагнозды латекс-агглютинация,энзим-меченых антител с альвеококковым диагностикум реакциясымен нақтылайды. Альвеокок Сколексін сирек қақырықта анықтайды. Ем Медикаментозды: химиотерапия- антигельминтті препараттармен, мысалы,шектеулі деңгейде мебендазолмен эффективті.Оперативті: Өкпе,диафрагма және бауырдың зақымдалған бөлігіндегі паразитарлы түйінді хирургиялық алып тастау

6. Менисктердің зақымдануы. Негізгі себебі тізеге тікелей қатты затпен соққы тиюі немесе менисктердің буынаралық беткейлерде үлкен биіктіктен секіргенде мыжылуы Клиникасы. Ауру сезімі мен тізелік буынның функциясының бұзылуы. аяқ буыны көбіне бүгілген,оны жазу қиындық тудырады. уақыт өте келе гемартроз қосылып клиникалық көрінісі буынның соғып алған кездегідей болады. Буындық саңылау аймағында ауру сезімі, төменгі аймақ буындарының жартылай бүгілген қалыпта болуы,бұндай көріністер дұрыс диагноз қоюға көмектеседі.Симптом Бажова – егер зақымдалған буындық саңылау аймағын басса зақымданған мениск бүгілген кезде тік бұрыш жасайды,бүгілуі пассивті түрде ауру сезімі жоғарылай түседі Симптом Турнера –тізе буынының ішкі бөлігі мен жоғарғы үштен болігінің терінің гипостезиясы (ішкі менисктің зақымдалуы).Симптом Ланда – бүгілу контрактурасының болуы,кушеткада жатқан аурудың тізе буынның бүгілген қалыпта және буын астынан алақанмен сипау Симптом Мак-Маррея –тізе буыны максималды бүгілген түрде бір қолмен артқы-ішкі буындық сызық бойымен пальпация жасаса,сол уақытта екінші қолмен максимальды түрде тізені сыртқа шығарады,содан кейін тізе буынын жайлап бүгеді.Осы кезде сан сүйегінің медиалды айдаршығы зақымдалған медиалды мениск үстімен өткенде ауру сезімімен жүретін пальпаторлы түрде сықыр білінеді немесе қытыр естіледі. Латералды мениск жағдайын бақылау үшін буын саңылауының артқы-сыртқы бөлігін пальпациялаймыз және тізе максимальды түрде ішке бүгілген болады, осыдан кейін тізе буынын баяу түрде жазады.

7. Классификация По причине возникновения: • ішек түтігінің даму ақаулары (атрезии, стеноз);
•ішек түтігінің сырттан қысылуымен жүретін даму ақаулары (сақина тәрізді ұйқы безі, аберрантный тамыр, энтерокистома);• ішек қабырғасының даму ақаулары (аганглиоз, нейрональді дисплазия, гипоганглиоз — Гиршпрунгаауру);• қою мекиниимен обтурацияға әкелетін даму ақаулары (меконилік илеус — муковисцидоз);
• ішастардың дұрыс бекілуімен, айналуымен даму ақаулары (синдром Ледда, ортаңғы ішектін изолирленген айналуы, ішектік ілмектің изолирленген айналуы) Өтімсіздік дәрежесі бойынша: жоғары, төмен

Негізгі симптомдар • тек мекониальді нәжістік. • патологиялық қоспалармен құсу. Он екі елі ішек атрезиясы(үлкен емізікшеден жоғары) Өзін өзі ұстауы бірқалыпты, кекіру және сүтті құсу, нәжіс аз мөлшерде, шырышы жасыл түсті. Қарауда:эпигастральді аймақта ісіну, іш жұмсақ, ауырсынусыз. он екі елі (үлкен емізікшеден төмен) Өмірінің алғашқы тәуліктерінде токсикоз и эксикоз, көп көлемде, жасыл түстес, тамақтанудан кейін күшейетін құсу, мекониидің көлемі белгісіз, тік ішекте шырыш бар. Қарап тексергенде үрілген эпигастральді аймақ, жұмсақ, ауырсынусыз іш. Он екі елі ішек стенозы Айқындалған гипотрофия, аурудың басталуы жайлап, кекіру өт аралас құсу, нәжіс анықталмаған, әдеттегі консистенциялы, эпигастральді аймақ үрілген. "ортаңғы ішек" айналуы Өмірінің 3-5 тәулігінде мазасыздық ұстамалары, жағдайы ауыр, эксикоз, токсикоз, шок, кекіру, жиі болатын жасыл түсті өтпен аралас құсу, нәжісі шырыш пен қан аралас, қарау кезінде іш кіріп кетеді. Жіңішке ішек атрезиясы Әлсіздік, токсикоздың артуы, 2 тәуләктен бастап, құсу ішек сұйықтығымен бірге көп мөлшерде,нәжісі жоқ. Іштің бірқалыпты ісінуі, көзге көрінетін перистатикасы, пальпация ауырсынусыз. Мекониальді илеус Жағдайы мазасыз, токсикоздың артуы, 2 тәуліктен бастап құсу нәжістің болмауы, іштің кебуі, жіңішке ішекте толған меконии пальпацияланады. Емі Туа пайда болған ішек өтімсіздігі жетіспеущіліктің анатомиялық нұсқаларға қарай операциялық емді талап етеді.

8. Паратонзиллярлық абсцесс, абсцесті ашу техникасы. Гайморит. Этиология, клиника, диагностика, лечение. Паратонзиллит - бадамша маңы жасушаларының қабыну. Абсцесс – бадамша маңы иньфилтратынің лимфа жасушаларындағы қанның жиналу себебінен іріңді түзіліс пайда болады. Ангинаның стрептококкты фарингиттің асқынуы болып табылады.абсцестің алдыңғы жоғарғы, артқы, сыртқы түрлерін ажыратады.

Паратонзиллярлы абсцессті ашу Қажетті құрал жабдықтар: шпатель, бадамшамаңа абсцессін ашуға арналған скальпель, қан тоқтатушы Кохера зажимі, 5 мл пункцинды шприцті ине, киімге арналған зажим, бүйректәрізді тазик.Науқастың жалпы жағдайына байланысты қалпы отырған немесе жатқан түрде болады. Тұлғаның жоғарғы бөлігі мен басты стерильді марлімен жабады. 2% дикаин, 1% новокаин ерітіндісімен анестезия жүргіземіз.

Гайморит – бұл жоғары жақ гаймор қуысының қабынуы.Гайморитты жедел және созылмалы.(ағымының ұзаққа созылуы не жедел үрдістің әр түрлі фактор себебінен жиі қайталануы) деп боледі. Гаймор қойнауының қабынуы қойнау құрамының ағып кетуі мұрын қуысында ортаңғы қабырғасының үштен бірінің жоғарысында орналасқан саңылаудан ағып кетуінің қиындауынан және 4 артқы жоғары тістердің түбірінің қабынуы қойнауға өтіп кетуі мүмкін.Гаймор қойнауы ең үлкендері және өзгелерінен төмен орналасқан.

Қойнау қосалқыларының қабынудың пайда болу мен дамуында микробтардың әсері зор, дегенмен кейбір жағдайларда асептикалық синуситтер байқалады. іріңді қабынулық формаларында стрептококк, стафилококк, саңырауқұлақтармен, пневмококктармен шақырылады. одонтогенді гайморитте қойнаулардан ағатын патологиялық бөлінділер болады, олар микрофлораны құрайды, сол уақытта аллергиялық, вазоматорлы, гиперпластикалық, серозды формада асептикалық бөлінділер болады.

9.А нурияның түрлері. Клиника, диагностика, принципы оказания неотложной помощи.

Анурия – бұл ауыр патологиялық жағдай, қуыққа зәрдің толық түспеуімен немесе тәулік бойы шыққан зәрдің 50 мл аз болуы.Бұл жағдайда науқаста тек қана зәр шықпауы ғана емес зәр шығаруға қажеттілік те болмайды.

Анурияның келесі түрлерін ажыратады:1. Аренальды анурия сирек байқалады; бауыр аплазиясы бар және ересектерде қателікпен жалғыз бүйрегін алып тастағаннан кейін болады. 2. Преренальды анурия-бүйрек қан тамырларының тромбоз не эмболия себебінен қан айналымның жедел дамыған бұзылыстарынан,ауқымды қан жоғалтудан,жүрек-қан айналымның жетіспеушілігі және шокта болатын ауыр қан айналым бұзылыстарынан болады. 3. Ренальды анурия (секреторлы,шынайы) бүйрек тінінде диффузды патологиялық үрдістер(жедел гломерулонефрит, пиелонефрит, эклампсия,бүйрек поликистоз,бүйрек инфаркты,жедел уланудан жедел некрозды тубулярлы нефроз отравления,т.б). нәтижесінде 2 бүйректің де шығару функциясының тоқтауынан дамиды. возникает при двустороннем выключении выделительной функции почек в результате диффузных патологических процессов в почечной ткани 4. Субренальды анурия (экскреторлы,жалған, обтурационды) несепағар жолында әр түрлі кедергі болуынан дамиды,яғни тастар,ісіктер.5. Рефлекторлы анурия әр түрлі тітіркендіргіш,әсіресе зәр жолдары не өзге ағзалардан келген ауру тітіркендіргіштер себебінен дамиды.Бұл түрінің негізіне бүйректің әкелуші артериолаларының жедел дамыған спазмы болып табылады.

Анурия кезінде көрсетілетін жедел жәрдем Секреторлы анурияның преренальды түріне шалдыққан науқасқа көрсетілетін жедел көмек жүрек-қан тамыр жүйесінің қызметін қалыпты қстап тұруға бағытталуы тиіс.Қан тамыр жетіспеушілігі байқалғанда,коллапста тері астына 1-2 мл 10% кофеин ерітіндісі,вена ішіне 20 мл 40% глюкоза ерітіндісі және аяққа грелка қою керек. Шок кезінде АҚ-ның деңгейін жылдам қалпына келтіру керек. Ауқымды қан жоғалтуда оның орнын жылдам толтыру және тамыр тонусын стабилизациялайтын заттарды қолдану(Орталық веналық қысым),яғни вена ішіне 400-800 мл полиглюкин,300-500 мл гемодез (неокомпенсан) енгізу.Шок жағдайындағы науқасты госпитализациялау — қарқынды терапия бөлімшесі және реанимация.Обтурационды анурия кезіндеемдеудің негізгі түрі — оперативті, сондықтан анурияның осы түрімен түскен науқасты жедел урологиялық не хирургиялық бөлімшеге госпитализациялау керек,онда жедел көмек көрсетіледі,яғни жедел цистоскопия,несепағарды катетерлеу, рентгендік зерттеу және зәрдің жоғары зәр жолдырна пассажының бұзылуына алып келген себептерді(конкрементты алып тастау, бүйрек түбегін дренаждау,т.б) жедел оперативті жою болып табылады.Ренальды анурия кезінде, яғни улармен уланғанда,аборттан кейін сепсис,жедел бүйрек жетіспеушілігімен шақырылса, жедел перитонеальды диализге арналған аппарат немесе жасанды бүйрек аппараты бар стационарға госпитализациялау.

Бүйректің созылмалы аурулары және ауыр жүрек жетіспеушілігі себебінен дамыған анурияда терапевт бөлімшесіне дереу госпитализациялау.

10. Жақыннан көргіштік-инвализацияның себебі. Жоғары жақыннан көргіштік кезіндегі еңбек және спорттық қарсы көрсеткіштер.Емдеу мүмкіншіліктері Жақыннан көргіштік (миопия)— бейне көздің торлы қабығының алдына бейнеленетін (рефракция анамолиясы) көру дефектісі.Аметропияның бір түрі б.т. Кең тараған себебі-көз алмасының ұзынынан ұлғаюынан торлы қабық фокальды жазықтықта орналасады. Сирек вариант – көздің сындыру жүйесі сәулені шамадан тыс фокустайды. (яғни, олар тор қабықта емес оның алдында жиналады). Торлы қабықта анық емес,бұлыңғыр бейне пайда болады.Адам жақыннан жақсы көреді,бірақ алыстан нашар көреді,сондықтан осы мәселені шешу үшін оптикалық күші теріс мәнді көзілдірік не контакты линзаны пайдаланады.жоғары деңгейлі Миопия кезінде,торлы қабықтың зақымдану қаупі жоғары кезінде ауыр көтеруге,басын төменге иіп ұзақ отыруына болмайды.Жақыннан көргіштіктің қай деңгейі болмасын спорттың контакты түрімен,бокс,күрес,ауыр атлетика,суға секірумен айналысуға болмайды.Көру жүктемесін жұмысқа байланысты,жақын арақашықтықта шектеу.Жақыннан көргіштік(миопия) жүктілік және босану кезінде– оның төмен деңгейінде босанудың күшену кезеңін жасауға қарсылық жоқ және әйел өздігінен босана алады.Орташа деңгейінде окулист қорытындысына сүйенеді.Жоғары деңгейінде-кесарь тілігі жасалады. Жақыннан көргіштікті коррекциялау әдісіҚазіргі таңда 7 дәлелденген әдіс бар,мысалы:көзілдірік, контакты линзалар, лазерлі коррекциялау,бұршақты Рефракционды алмастыру (ленсэктомия), факичный линзамен имплантация, радиальды кератотомия және кератопластика (қасаң қабық пластикасы).Оның деңгейіне байланысты адам үнемі не уақытша телепрограмма,кинофильм қарағанда,көлік айдағанда,компьютер қарағанда көзілдірік тағуға тиіс болады. Көзілдірік шынысы және контакты линза күші теріс санмен белгіленеді. Рефракционды хирургия көзілдірік не линза тағудың қажеттілігін азайтуға не толық жоюға мүмкіндік береді.Көбіне операциялар арнайы лазер көмегімен жасалады.Жақыннан көргіштікті коррекциялау — фоторефрактивті кератэктомия (ФРК).

Жақыннан көргіштіктің барынша жоғары деңгейлерінде Транс-ФРКәдісін қолдану,болмаса оның регрессиясы болуы мүмкін. Жақыннан көргіштікті коррекциялау — лазерлі кератомилёз (LASIK), Лазерлі кератомилёз — жақыннан көргіштікті (алыстанкөргіштік, астигматизма). комбинирленген лазерлі-хирургиялық коррекциялық әдіс.Операция жоғарытехнологиялық және барынша науқасқа ыңғайлы және аз уақытта ауру сезімінсіз көру қызметін максимальды түрде көзілдіріксіз,линзасыз қалпына келтіреді. Жақыннан көргіштіктің асқынуы

Дер кезінде жасалмаған ем не дұрыс емес коррекциялау-аурудың өршуі және асқынулардың дамуы,мысалы склера стафиломасы,яғни томпаюы,дистрофия және торлы қабыққа және шыны тәрізді денеге қан құйылу,ауыр жағдайда оның ажырауы

ВАРИАНТ № 19

1.Хирургия бойынша жағдайлық есеп.32 жасар Н. Науқас травматология Ответы к задаче по хирургии 1. Д/з: Динамикалық паралитикалық ішек өтімсіздігі 2. Диффер.д/з: Жедел механикалық ішек өтімсіздігі. Копростаз. Іш қуысы ағзаларының жабық жарақаты. 3. Диагностика: Ректальді тексеріс, іш қуысының УЗИ, кеуде торы мен іш қуысының рентгенографиясы, ішекке барии ерітіндісімен сынама жасау, диагностикалық лапароскопия. 4. Емі: Динамикалық ішек өтімсіздігінде консервативті ем тағайындалады, эффективтілігі болмаған жағдайда оперативті ем жүргіземіз. 5. Асқыныстары: Дер кезінде адекватты ем жүргізбесе ішек қабырғасының некрозына акеледі, ал ол өз алдына іш қуысына ішек ішіндегі сұйықтықты шығарып перитонит дамытады. Перитонит (ішастардың қабынуы) - емге келе бермейтін летальділігі жоғары, абдоминальді сепсис пен өлімге акелетін ауыр жағдай.