Н. К. Крупская, Т. Е. Конникова, А. С. Макаренко, Л. И. Новиков, В. А. Сухомлинский

54. Тәрбие жүйесі бірнеше кезеңнен тұрады:мазмұнын жасау

- жүйенің қалыптасуы

- ұжым іс-әрекетінің жүйесі мен мазмұнын жасау

- жүйені лайықты тәртіп бойынша қалыптастыру,дәстүрлерді сақтау мен жаңалықтарды енгізу.

55. Н.Е.Щуркова ұсынған міндетер:

- тәрбиелеу және дамыту іс-әрекетерін ұйымдастыру

- ұжымды ұйымдстыру мен дамыту

- оқушыжеке тұлғасының қалыптасуына көмектесу.

56. Ең маңызды міндттері:

- денсаулық пен салауатты өмір салтын тәрбиелу

- баланың өнегелік мінез-құлықтарын қалыптастыру

- баланың бойына біткен қабілеттілігі мен мақсат-мүдделерін жаңаша дамыту.

57. Сынып жетекшілерінің іс-әректі 4 топқа бөлінеді:

- әлеуметік міндеттер

- диагностикалық міндеттер

- адамгершілік міндеттер

- даралық- тәжірибелік сипаттағы міндеттер

58. Дәстүрлі емес әдістемелерде сынып жеткшілерінің негізгі қызметтері:

- баланың денсаулығын сақтау

- баланың адамгершілігін тәрбиелу

- баланың қабілетін дамытуға қамқорлық

59. Тәрбие міндеттерінің шешімі нәтижелі болмақ, егерде мынадай ержелерді ұсынып түсінген жағдайда:

- тәрбиенің жеке тұлғаға бағытталуы

- тәрбие жүйелі сипатта болуы

- тәрбие іс-әрекетінің мақсатарының бірлігі

- тәрбие процесі жеке тұлға теориясы мен іс-әрекет теориясы

60. ҚР Конституциясының 27 тарауында:

- неке мен жанұя, аналық, әкелік және балалық мемлекет қамқорлығының аясында.

- балаларды қорғау ме тәрбиелеу ата-ананың табиғи құқығы және міндеті

- кәмелетке толға және еңбекке жарамды балалар еңбекке жарамсыз ата-аналарына қамқорлық жасауы тиіс

61. Балалар тәрбиесін ұйымдастыруда олардың даралық ерекшеліктерін, бейімділіктерін, дене-күш жәнепсихологиялық даму деңгейін ескеру керектігіне ерекше көңіл бөлгендер:

К.Д.Ушинский, Л.Н.Толстой, П.Ф.Лесгарфт

62. Бала тәрбиесінің теориясын атап көрсеткендер:

Н.К.Крупская, А.С.Макаренко, В.А.Сухомлинский

63. Оқытудың заңдылықтары:

1. Оушының білімге ынтасына оқытушы әсерінің сәйкестігіг

2. Оқушылардың жеке және ұжымдық іс-әрекеттеріне оқытушының әсерінің сәйкес болу заңдылығы.

3. Оқушының танымдық, ақыл-ой және басқа да мүмкіндіктеріне оқушы әсерінің сәйкестігі.

4. Оқытушы мен оқушының іс-әрекеттерін оқытудың техникалық құралдарының мүмкіндіктеріне сәйкестігі.

5. Оқытушы мен оқушының іс-әрекетін қазіргі таңдағы өмір мен іс-әрекеттің талаптарына сәйкес модельдеу.

64. Л.С.Выготский оқыту мен дамудың арақатынасы мәселесін шешудің өзіндік тәсілдерін ұсынды:

- оқыту мен даму бір-біріне тәуелсіз екі түрлі процесс;

- оқыту кемелденуге негізделеді, оқыту мен даму процесінде пайда болатын мүмкіндіктерді пайдаланады;

- оқыту мен даму екі түрлі салыстырмалы процесс;

- оқыту дамудан кейін жүріп отыруы мүмкін, сонымен қатар дамуды алға жылжыта отырып, оның алдында болуы да мүмкін.

65. Оқытудың мазмұнының өзгерісін іздестіру керек деп есептегендер:

Д.Б.Эльконин, В.В.Давыдов

66. Білімді, іскерлікті және дағдыны меңгеру тиімділігі ақыл-ой іс-әрекеттерінің тәсілдерін жетілдірудің көмегімен арттыруға болады деп дәлелдегендер:

Н.А.Менчинская, Д.И.Богоявленская, Е.А.Кабанова-Миллер

67. Оқытудың түрлі әдістерінің арту жағдайын зерттеуге мән бергендер:

Б.Г.Ананьев, А.А.Любинская.

68. Оқытудың дамытушылық әдістеріне ең бірінші, оқыту процесінің өзін жетілдіру арқылы қол жеткізуге болады деп тұжырымдаған:

Л.В.Занков

69. Баланың ой-өрісінің дамуына ақыл-ой әрекеттерінің кезеңді қалыптастырудың әсерін зерттегендер:

П.Я.Гальперин, Н.Ф.Талызина

70. Оқытудың дамытушылық әсері педагогикалық әрекеттер мазмұнында проблемалы оқытудың рөлін арттырғанда ғана артатынын дәлелдегендер:

Т.В.Кудрявцев, А.М.Мотюшкин.

71. Дидактикалық тұжырымдамалар:

Дәстүрлі, педоцентристикалық және дидактиканың қазіргі жүйесі.

72. Оқытудың дәстүрлі жүйесіндегі басты рөлді білім беру, мұғалімнің іс-әрекеті атқарады деп қарастырғандар:

Я.А.Коменский, И.Пестолоцци, И.Гербарт

73. Педоцентристикалық тұжырымдамада оқытудағы басты рөл оқуға баланың іс-әрекетіне беріледі. Бұл тәсілдің негізінде

Д.Дьюидің жүйесі, Т.Кернштейнердің еңбек мектебі, В.Лайдың ХХ ғасырдың басындағы педагогикадағы реформа кезеңінің теориясы жатыр.

74. Қазіргі таңдағы дамыта оқыту теориясының тұжырымдамалары:

1.Психикалық дамуға бағдарланғанын қарастырғандар: Л.В.Занков, З.И.Калмыкова, Е.Н.Кабанова-Миллер.

2. Тұлғалық дамуды ескеретін тұжырымдаманы қарастырғандар: Г.А.Цукерман, В.В.Давыдов, Д.Б.Эльконин, С.А.Смирнов.

75. Занковтың тұжырымдамасы бойынша, оқыту жүйесінің негізін, өзара байланыстағы ұстанымдар құрайды:

- қиыншылықтың жоғарғы деңгейінде оқыту;

- бағдарламалық материалды оқытудың жоғарғы қарқындылығы:

- бастапқы теориялық білімінің маңызды рөлі;

- оқушылардың оқу процесін ұғынуы;

- барлық оқушыларды дамыту мақсатына бағытталған жүйелі жұмыс жүргізу.

76. З.И.Калмыкова тұжырымдамасы бойынша ойдың негізгі көрсеткіштері:

-ойдың жеке даралығы, әдеттегіден тыс жауапты таба білуі;

- ассоциациялық байланыстардың пайда болуының жылдамдығы мен дамуы;

- мәселенің ұғымдылығы, оның әдеттегіден тыс шешімі;

- ойдың жүйріктігі – кейбір талаптарға сәйкес уақыт бірлігінде пайда болатын ассоциациялық идеалардың саны.

77. З.И.Калмыкованың дәлеледеуі бойынша, дамудағы оқыту төмендегі дидактикалық ұстанымдарға бағдарланғанда жүзеге асуы мүмкін:

а) оқытудың мәселелігі;

ә) оқытудың жекелігі және даралығы;

б) ойлаудың түрлі компоненттерінің (нақтылық, абстрактылы және теориялық) үйлесімде дамуы;

в) ақыл-ой әрекеттерінің тәсілдерін қалыптастыру;

г) есте сақтау әрекеттерін арнайы ұйымдастыру.

78. Е.Н.Кабанова-Миллердің тұжырымдамасындағы шарттары ретінде төмендегілер белгіленеді:

1. Оқытудың барлық қатары оқушыларда түрлі деңгейлерде толықтырылған оқу жұмысының тәсілдерін қалыптастыру идеасына сәйкестендірілуі керек;

2. Әрбір оқу пәнінде оқу жұмысының негізгі тәсілдерінің болуы және оларды оқушыларда қалыптастыру маңызды;

3. Оқушылар жағынан өздерінің оқу әрекеттерін басқару тәсілдерін қалыптастыру қажет.

79. Г.А.Цукерман тұжырымдамасына сәйкес оқу бірлестігінде үш басты сипаттамалар ажыратылады:

- өзара әсердің симметриясыздығы;

- баланың танымдық инициативасы;

- жаңа білімге нақты сұраныс жасау.

80. С.А.Смирновтың тұжырымдамасына сәйкес, мұғалім әрекетіндегі үш бағыт ажыратылады:

- оқушының мұғаліммен және бір-бірімен өзара әрекеттерін ұйымдастыру;

- сабақтарда жеке ойындарды және оқу әрекеттерін ұйымдастырудың ойын формаларын кеңінен пайдалану;

- оқушыларды шығармашылық әрекетке араластыру.

81. Философиялық категория:

«Мән мен құбылыс», «байланыс», «жалпы және жалқы», «болмыс», «сана», «тәжірибе» және т.б.

82. Педагогиканың жалпы ұғымдары:

«Педагогика», «тәрбие», «педагогикалық іс-әрекет», «педагогикалық ақиқат» және т.б.

83. Дидактиканың жеке ұғымдары:

«Оқыту мен оқу»,«оқу пәні», «оқу материалы», «оқу жағдайы», «оқыту құралы», «оқыту тәсілі», «мұғалім», «оқушы», «сабақ» және т.б.

84. Жалпы ғылыми ұғымдар:

«Жүйе», «құрылым», «қызмет», «элемент», «тиімділік», «жағдай», «ұйым», «формалау» және т.б.

85. Әлемдік дидактиканың дамуына зор үлес қосқандар:

И.Ф.Гербарт, И.Г.Пестолоцци, А.Дистверг,К.Д.Ушинский, Д.Дьюи, Г.Кершенштейнер, В.Лай.

86. Маңызды дидактикалық теориялар мен тұжырымдамалар қатарына жататындар:

1. Танымдық тұжырымдамаларды дамыту тұжырымдамасы (Г.И.Щукина, т.б.);

2. Дамыта оқыту тұжырымдамасы (Л.В.Занков,т.б.);

3. Проблемалық оқыту тұжырымдамасы (М.И.Махмутов,т.б.);

4. Ақыл-ой әрекетін кезеңді қалыптастыру теориясы (П.Я.Гальперин,т.б.);

5. Білім беру мазмұны теориясы (Л.Я.Лернер,т.б.);

6. Мазмұнды толықтыру теориясы (В.В.Давыдов,т.б.);

7. Оқу процесін тиімдендіру теориясы (Ю.К.Бабанский);

8. Оқушылардың танымдық іс-әрекетін белсендіру теориясы (Т.И.Шамова,т.б.);

9. Оқыту әдістерінің теориясы (М.И.Махмутов, В.А.Онищук,т.б.);

10. Өзіндік жұмыстарды ұйымдастыру теориясы (М.А.Зорина, М.К.Журавлев,т.б.);

11. Біртұтас педагогикалық процесс теориясы (Н.Д.Хмель,т.б.);

12. Оқытудың тұжырымдамалық тәсілі теориясы (В.Дьяченко,т.б.).

87. Дидактикалық формализмнің теориясына ат салысқандар:

Цицерон, Героклит, Кант

88. Білім берудің мазмұны мен мәнін ашуда соңғы он жылдықта білім беруді ізгілендіру идеясын ұсынғандар:

И.Я.Лернер, М.Н.Скаткин, В.С.Леднев, Б.М.Бим-Бада, А.В.Петровский т.б.

89. Жеке тұлғаны жан-жақты дамуын қалыптастыруды ұсынғандар:

И.Я.Лернер, М.Н.Скаткин.

90. Өзара бірлесіп оқыту:

Белланкастер жүйесі (Англияда п.б.)

91. Саралап оқыту:

Мангейм жүйесі

92. ХХ ғасырдың 20 жылдарына тән оқытудың бір түрі:

Бригадалық оқыту

93. Американдық жоспарлар:

«Винетка-жоспар», «Трампа-жоспар»

94. Оқытудың микротоптық жүйесі:

Фронтальді, ұжымдық және т.б.

95. Сабақты дидактикалық мақсатына қарай жіктеуді ұсынғандар:

И.Т.Огородников, И.Н.Казанцев, М.И.Махмутов

96. Сабақ үрдісінің негізгі кезеңдеріне қарай бөлуді ұсынған:

С.В.Иванов

97. Топтық жұмысты оқушылардың оқу еңбегін ұйымдастыру негізінде құруға мыналар жатады:

- оқу міндетін анықтау үшін сынып екі топқа бөлінеді;

- әр топ тапсырма орындайды;

- топтың енгізген жаңалығына орай тапсырмалар іріктеледі;

- топтың құрамы сабақтың мазмұнына қарай өзгереді;

- топтың және құрамның әр түрлі деңгейлікке орай оқушылардың қауымдастық құрамы сұрыпталады және мұның өзі оқушыларға байланысты.

98. И.П.Подласый әдістерді классификациялауды білім көзіне қарай жіктеді:

Сөздік, көрнекілік, практикалық.

99. Ю.К.Бабанский оқыту әдісін 3 топқа бөлді:

1-топ. Ұйымдастыру және оқу-таным іс-әрекетін іске асыру әдістері.

2-топ. Оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі.

3-топ. Оқытудағы өзіндік бақылау және бақылау әдістері.

100. Г.И.Щукина оқытудың төмендегідей әдістерін көрсетеді:

- ақпараттық дамыту әдістері;

- эвристикалық (іздену) оқыту әдістері;

- білімді,білік және дағдыны жетілдіру мен бекітуді оқыту әдістері;

- жаттығу;

- практикалық жұмыс.

101. И.Т.Огородниковтің пікірі бойынша:әдістерді классификациялау:

Сөздік о.ә., кітаппен жұмыс әдісі, эксперименталды сабақ және бақылау әдісі, жаттығу әдісі, графикалық және жазба жұмыстарын жүргізу әдісі, бағдарламалап оқыту, оқушылардың білімін бағалау мен тексеру әдісі.

102. Оқыту әдістерін классификациялауды ұсынғандар: