Definicja Regionu Morskiego (Reg. M)

Co go determinuje: (a) geografia, (b) elementy polit i ekonom, (c) inne interakcje?

Czynniki integrujące / dezintegrujące RM (wielość w literaturze)

Integrujące (ułatwiające tworzenie RM)	Dezintegrujące
- współpraca polityczna - więzi ekonomiczne - komplementarność gosp - zakończenie zimnej wojny - bezpieczeństwo energetycznej (np. Azji Wsch)	-brak stabilności polit na obszarze - konflikty   analogicznie do klasycznego regionalizmu

 

rożne definicje – różne aspekty

consensuns – jeśli jest region morski – to musi być coś więcej niż uwarunkowania geogr- fizyczne

bo pozostaje to tylko grupą państw przypadkowo znajdujących się wokół akwenu

muszą być dodatkowe elementy

- wspólne postrzeganie

- współpraca – np. w sprawie zanieczyszczeń obszaru morskiego

- czasem pojawiają się instytucje – stopień współpr. zależy od woli politycznej

Specyfika państw Pd.

Problem nie występowania integracji regionalnej i ograniczanie się państw do współpracy regionalnej. Dla nich regionalizm jest instrumentem umacniania własnej niepodległości. Nie są gotowe zrzec się swoich kompetencji. Przekazanie nawet min. kompetencji może skutkować utratą niepodległości.

W efekcie ® obawa przed regionalnymi ugrupowaniami integracyjnymi.

Podstawą polityki obszarów pozaeurop. jest bilateralizm (np. strefy wolnego handlu głównie bilater.).

Regionalizm specyficzny – ma chronić niepodległość. Jest zgoda na współpr. a nie integrację.

Przykład morskich szlaków komunikacyjnych w Azji

– jednostronnie uzależniona (Indie, Chiny)

- USA jedynym gwarantem bezp. (potencjał i zdolności militarne).

W strategiach morskich tych państw jest to uwzględnione.

L’70 – zero współpracy i własna strefa wpływów/ Obecnie – otwartość na współpr.. (ćwiczenia morskie, itp.) – świadomość przepaści technologicznej i potencjału, zgoda na „opiekę”.

Region M - podsumowanie

- coś więcej niż obszar geograficzny

- wspólne elementy (współpraca, instytucje)

Typologia Regionów M (класифікація)

1. geograficzno – fizyczne

2 funkcjonalne

3 funkcjonalno – instytucjonalne

4 morskie regiony polityczno –strategiczne

Ad 1 – geograficzno – fizyczne

Spory co do wyodrębnienia – 7/8/9 basenów oceanicznych. Najczęściej 8/9 Atlantyk Pn, Pd itd.

23 regiony morskie – odwołanie do kryterium morza półotwartego

Typowe regiony geograficzno- fizyczne: zatoka Adeńska, M Pd Chińskie, M Bałtyckie

Integracja Regionalna odwołuje się do nich bo:

(a) w 98% przypadków są punktem wyjścia do dyskusji o RM, (b) używają ich statystyki międz.

Ad 2 – funkcjonalne

Grupa państw (mimo pewnych”issues”) dochodzi do wniosku że musi działać wspólnie:

(a) identyfikacja problemu, (b) świadomość koniczności współpracy i (c) działanie.

Ad 3 – funkcjonalno – instytucjonalne

Etap gdy identyfikacja problemu i działania prowadzą do wyodrębnienia instytucji dla współpr.

Ad 4 – morskie regiony polityczno –strategiczne

Wspólnota historyczna, dziedzictwo kulturowe, wspólne interesy i instytucjonalizacja współpracy.

Np. obszar Euro-Atlantycki (NATO) i obszar Azji i Pacyfiku (APEC)

Wykracza poza współpr. morską. Są elementy współpr. więzi polit, ekonom, kulturowo – cywilizacyjnych.

Wykracza poza wąski obszar.

Czynnik morski obecny w dyskusjach geopolitycznych od dawna. Przykład:

Teoria Nawalizmu – A. Mahan (1890) geostrateg ameryk.

Postrzegał obszar morski jako kluczowy dla realizacji aspiracji mocarstwowych. Koncepcja

„ sea power ” (potęgi morskiej): zdolność państwa do wykorzystania mórz do realizacji swoich celów polit, ekonom, militarnych itp.

Alokuje się go do domeny realizmu. Choć jego gł przesłanką był dobrobyt państwa (determinanta ekonomiczna, gł rola floty handlowej). Typowa neoimperialna wizja. Początkowo argument ekonomiczny może zaskakiwać. Podkreśla znaczenie stanu pokoju dla realizacji strategii morskiej.

Dalej wskazuje, że konflikt jest nieunikniony - konkurencja w powiększaniu dobrobytu, każde z państw dążąc do bycia mocarstwem morskim doprowadzą do konfliktu po pozycję hegemonistyczną na obszarach morskich (gra z góry określona jako „0”-„1”).

Odwoływał się do merkantylizmu, ale gł była to jednak koncepcja geopolityczna.

Uważał, że najważniejsza jest kontrola morskich szlaków komunikacyjnych i utrzymywanie baz – słowo KLUCZ (dzisiejsza strategia Chin – sznur pereł(шнур перлів) – Mahan i inne koncepcje zachodnie).

Obok kwestii geograficznych ważny jest charakter narodu – nie może optować za polityką izolacjonistyczną. Naród musi mieć aspiracje.

Zdając sobie z tego sprawę USA wyraża obawy i poważnie traktuje problem wzrostu znaczenia Chin.

Inni: Corvet,

Saul Cohen ’63 –region geo-strategiczny

2 regiony: (a) morski świat handlowy i (b) kontynentalny świat euroazjatycki.

Świat morski: Anglo-Am, Europa, Afryka sub-s, Ocenia.

Nie analizował istoty regionu. Odwoływał się do Cantoriego, Spiegla,

M. Reicher – region Azji Pd (Azja i Pd Wch) – analiza regionalna

Cohen oparł się na badaniach analizy regionalnej

Wydzielił morski świat handlowy w czasach gdy znacznie Pacyfiku nie było tak duże.

Dziś jest to oczywiste (Azja- Pacyfik).

Regiony kluczowe dla gospodarki i bezp. świata