Коренной перелом в вов и освобождение бсср.

Восенню 1943 г., пасля разгрому фашысцкіх войск пад Курскам, пачалося выгнанне ворага з акупіраванай тэрыторыі Беларусі. 23 верасня савецкія войскі вызвалілі першы раённы цэнтр Беларусі – г. Камарын, а да канца верасня выйшлі на подступы да Віцебска, Рагачова, Магілёва.
У лістападзе 1943 г. вызвалены буйны прамысловы і культурны цэнтр рэспублікі – г. Гомель, які да выгнання немцаў з Мінска стаў месцам знаходжання ўрада БССР.
Адной з буйнейшых падзей з’явілася Беларуская наступальная аперацыя, якая ўвайшла ў гісторыю пад кодавай назвай “Баграціён”.
Раніцай 23 чэрвеня 1944 г. пачалася бітва за поўнае вызваленне Беларусі. У наступленне перайшлі войскі 1-га Прыбалтыйскага (камандуючы І.Х. Баграмян), 2-га Беларускага (Г.Ф. Захараў) і 3-га Беларускага (І.Д. Чарняхоўскі) франтоў. На другі дзень да іх далучыліся войскі 1-га Беларускага фронту (камандуючы К.К. Ракасоўскі). Каардынавалі дзеянні франтоў маршалы А.М. Васілеўскі і Г.К. Жукаў.
Баі за вызваленне Мінска пачаліся на досвітку 3 ліпеня і паспяхова завяршыліся да канца таго ж дня.
У той час як частка савецкіх войск разам з партызанамі заканчвалі ліквідацыю акружанай групоўкі праціўніка пад Мінскам, галоўныя сілы трох беларускіх франтоў рухаліся на захад. Былі вызвалены 4 ліпеня – Полацк, 5 – Маладзечна, 16 – Гродна, 28 – Брэст. Такім чынам, да канца ліпеня 1944 г. нямецка-фашысцкія захопнікі былі поўнасцю выгнаны з беларускай зямлі.

 

39. Социально-экономическое развитие Беларуси после ВОВ, обновление хозяйства (1945-1960гг)

Специфика была определена большими потерями Беларуси в годы ВОВ. Восстановление в Бел прошло позже чем в других республиках и закончилось позже. Процесс восстановления совершался с помощью других республик. Также Беларусь получила помощь ООН. Полностью изменилось структура промышленности. Приоритет получили металлообработка и машиностроение, а традиционная легкая промышленность развивалась более медленно. Развитие шло медленнее чем в других республиках. Развитие промышленности шло на экстенсивной основе, с/х развивалось очень медленно. Главными причинами отставания с/х были:

1. Большие разрушения

2. Принудит коллективизация в зап областях

3. Компания по укреплению колхозов

4. Низкие капиталовложения в с/х

5. Нарушение принципа заинтересованности колхозников в результатах работы

6. Ограничение возможностей получения прибытков с частных хозяйств

7. Концентрация техники в МТС

40. Народное хозяйство Беларуси во второй половине 60-х начале 70-х гг. Основные тенденции индустриального развития БССР (1970-е-первой половине 1980-х гг)

Вял. Айч. вайна i фаш. акупац. прынелсi бел. нар. вялiзарныя бедствы: загiн. больш за 2,2 млн. чал., толькi прамыя страты склалi 75 млрд. р., былi разбур. гарады, вескi, прамысл. прадпр.. Аднаўл. экан. пачыналася адразу пасля вызвал. – у кан. 1943—1944 году. Аднак гал. было зроблена пасля заканч. Айч. вайны, у ходзе рэалiзацыi чацьвертага пяцiгад. плана аднаўл. i развiц. нар. гасп. 1946—1950 гг. У галiне прамысл. адбыл. не толькi аднаўл. разбуранага, развiцце тых галiн, якiя iснав. да вайны, але i ствар. новых галін – аўтамаб., трактарная, дарожн. машын i будаўн. механiзмаў i iнш. Вял. поспехi адбылiся ў ствар. энергетычн. i палiўнай базы нар. гасп. – к 1950 г. выраб электраэн. перавысiў даваен. ўзр. на 47 %.Ва ўсiх галiнах, асаблiва ў машынабуд., у значных маштабах рабiлася тэхнiчн. рэканстр., уводзiлася больш дасканалае абсталяв., выкарыст. нов. мет. вытворч.: механiз., электрыфiкацыя i аўтаматыз..Прадпр. мясц. прамысл. наладжвалi вытворч. тавараў нар. спажыв., абутку, адзен., вырабаў са скуры, будаўн. матэр`ялаў i iнш., у тым лiку нов. вiдаў вырабаў: швейн. машын, посуду, бытав. электрапрыб.. Далейшае развiц. атрымала лег. прамысл.: былi пабудав. Мiнскi i Гродз. тонкасуконныя камбiнаты па выр. тонкасук. i шэрсцяных тканiн, рэканструяв. гарбарна-абутковыя прадпр., iльназаводы, хутка развiв. швейная, скураная i iнш. галiны лег. прамысл..Хутк. тэмпамi iшло аднаўл. i разв. прамысл. ў зах. р-нах Бел., тут будавалiся нов. прадпр., а аб`ем прамысл. прадукцыi тут у 1950 г. перасягнуў даваен. ўзр. амаль удвая.Усяго за пяцiгодку было адноўл., пабудав. i ўведз. ў дзеянне каля 6 тыс. прадпр., а агуль. рост валавай прадукц. прамысл. складаў 115 % да ўзр. 1940 г.Вельмi цяжк. было аднаўл. с\гасп. – не было неабх. кармавой базы, кадры кіраунікоу калгасау сталі менш кваліфікаванымі, не было насення пад пасеу яравых збожжавых культур, i ўсе ж такi ў канцы чацьвертай пяцiг. агуль. пасяўная плошча склала 91,4 % даваен., а па валав. аб`ему прадукц. с\гасп. рэсп. амаль што дасягнула даваен. ўзр..Хуткае аднаўл. i развiцце прамысл., некаторыя поспехi ў с\гаспадарч. вытворч. далi магчым. палепшыць станов. насельн., будаваць жылле, аднавiць сiст. аховы здар. i адукацыi. Гэтаму спрыяла адмена картачнай сістэмы у кан. 1947 г., ішло будаун. жылля.Трэба адзнацыць, што паслеваен. развiц. вызначае ў значнай ступ. далейш. спецыялiзац. Бел. ў адзiным народнагаспадарчым комплексе СССР, адбылося змяненне структ. прамысл. вытворч. i экан. рэспуб..Т.ч. у 1946—1950 гг. былi створаны ўмовы для далейш. разв. рэспуб.. На далеш развіцце значны уплыу аказалі перш за усе паскораныя тэмпы індустрыялізацыі, якія паскорылі працэс фарміравання рабоч. класа. Але празмерная цэнтралізацыя, недастатковае развіцце тавар.-грашовых і гаспадарчаразліковых зносін стрымлівалі рост эканомікі Бел.

Хрущёвская оттепель. Нарастание кризиса идеологической системы в 50-е-первой половине 80-хгг.

Пасля ВАВ-ны таталітарны рэжым умацоўваў свае становішча і выступаў супраць усяго беларускага. Пасля смерці Сталіна пачалася дэмакратызацыя сав. грамадства, звязаная з дзейнасцю Хрушчова і гэты перыяд называеца “Хрушчоўская адліга”.

Асноўныя мерапрыемствы гэтай палітыкі: 1. Барацьба з культам асобы Сталіна 2.Пачаўся працэсс реабілітацыі нявінна-асуджанных. 3.Была зроблена спроба дэмакратызацыі ў КПСС. (Сталі рэгулярна праводзіцца з’езды). 4.Была зроблена спроба павысіць ролю ў жыцці грамадства Саветаў, Прафсаюза, Камсамола. 5.Былі пашыраны правы саюзных рэспублік 6.Значна скарачалася армія. Такім чынам рэформы 50х-пачатку 60х гадоў насілі прагрэсіўны характар, але яны не былі праведзены поўнасцю і насілі палавінчаты характар.

 

 

Социально-экономическое развитие РБ на условиях рыночной экономики.

Разбурэнне эканамічных сувязяў пасля распаду СССР паскорыла негатыўныя працэсы ў эканоміцы Рэспублікі. У 1991 г у Беларусі адбылося падзенне вытворчасці прамысловай і сельскагаспадарчай прадукцыі. Такі глыбокі крызіс абумовіў высокія тэмпы інфляцыі, рост беспрацоўя, пастаяны дэфіцыт дзяржаўнага бюджэту.

Асноўнымі прычынамі падзення аб’ёмаў вытворчасці ў прамысловасці стала, перш за ўсе, абвастрэнне проблемы збыту прадукцыі. У сваю чаргу, абвастрэнне праблемы збыту прадукцыі айчынных прадпрыемстваў былі звязаны таксама з нізкім узроўнем канкурэнтаздольнасці прадукцыі.

Тым не меньш, у выніку праведзенных у 1991-1994 гг. рэформ у рэспубліцы быў створаны неабходны мінімум асноўных рыначных інстытутаў. Былі зроблены практычныя крокі па лібералізацыі гаспадарчых сувязяў.

У вельмі цяжкім становішчы апынулася сельская гаспадарка. Калгасы, саўгасы і фермарскія гаспадаркі апынуліся на мяжы банкротства.

Адбыўся абвальны рост цэн на прадукты харчавання, тавары першай неабходнасці і паслугі. Няўхільна павялічвалася колькасць беспрацоўных.

Была прапанавана праграма неадкладных мер па вываду эканомікі краіны з крызісу. У выніку прынятых мер былі дасягнуты пэўныя пазітыўныя вынікі. Для пераадолення крызісных з’яў былі распрацаваны “Асноўныя напрамкі сацыяльна – эканамічнага развіцця Рэспублікі Беларусь на 1996-2000 гг.”. Галоўныя напрамкі рэфармавання і развіцця эканомікі зводзіліся да наступнага: інстытуцыяльныя пераўтварэнні, рацыянальнае спалучэнне розных форм уласнасці, стварэнне рыначнай структуры, структурная перабудова эканомікі, павышэнне яе навукова – тэхнічнага патэнцыялу.

У маі 2001 г. была прынята “Праграма сацыяльна-эканамічнага развіцця РБ на 2001-2005 гг.”.

Значная ўвага надаецца развіццю агра-прамысловага комплекса. Галоўная задача АПК – забеспячэнне насельніцтва прадуктамі харчавання, а перапрацоўчай прамысловасці – сыравінай.

Значная ўвага надаецца развіццю ўсіх відаў транспарта, сувязі, гандлю, бытавому абслугоўвнню насельніцтва і г.д.