Жапонияның экономикалық дамуы” атты

Қорытынды

Жапонияның соңғы он жылдықта экономикалық және өнеркәсіптік өсуінің тұрақтануы басқа алдыңғы қатарлы капиталистік елдердегі әлсіз шаруашылық коньюктурасына сай болмады.

Жапон компаниялары екі мұнай дағдарыстарынан ешбір жоғалтусыз өтіп, мұнайға күрт өсіп кеткен бағалардың нәтижелерін минимумға түсіре алып, әлемдік нарықта өзінің тауарларының жоғары бақталаса алушылығын сақтап қалды. Сондықтан олар осының нәтижесінде, алдымен мехатронды және электронды өнімдерінің экспортын кеңейте алып, осыдан әлемнің басқа елдердің қызғаныш туғызатын, елдегі жұмыссыздықтың санын көбейтпей өндірістік процестеріне өнеркәсіптік роботтарды, сандық бағдарламалық басқаруы бар станоктарды және басқа да еңбек сқтағыш құралдарды енгізе алды.

Жапонияның индустриалды потенциалының тоқтаусыз өсуі, әрине, техникалық прогреспен байланысты болды. Егер бастапқы кезде олар аз шығындардағы жоғары сапалы тауарларды өндіру икемділігімен белгіленсе, соңғы жылдарда олар көптеген алдыңғы қатарлы техникалық салаларында ҒЗТКЖЗ-нің кеңінен айналдырды. Нәтижесінде пайда болған мүмкіндіктерді пайдаланып, компаниялар жаңа өнімдердің жаппай өндірісін құрып, шығаруды бастады.

Жапония бейнемагнитафондар, 64 килобайт есте сақтау көлемі бар ең үлкен интегралды жүйелер, өнеркәсіптік роботтар мен көміртегі талшықтар әлемдік нарықтарында лидерлік орынды алып тұрды. Электронды игеру жапон фирмаларына ең ірі американдық бақталастарының позицияларына қауіп төндіруіне мүмкіндік берді.

Екінші дүние жүзілік соғыс кезінде өндірістік аппараты толық күреген Жапония үшін бұндай тез дамушылық әдеттен тыс болып көрінеді.

Әр бір жапондықтың бөлек және бәрінің бірігіп қосқан ірі талпынысы осының маңызды факторы болып табылады. Бірақ еңбек сүйгіштік сезімінен басқа олар жаңа бір сезімді туғызып, елдің табиғи қорлармен жеткілікті қамтылмауы сияқты объективті қиыншылықтардан өту жолын талпыныспен іздейді. Ұлттық өнеркәсібінің тез дамуы да осы талпыныстардың тікелей нәтижесі болды. Бұл жерде прогрестің басты бірақ жалғыз емес көзі туралы айтылды. Тағы да осындай сияқты үш факторға көңіл бөлу орынды болар еді.

Бірінші- өнімді ұжымдық жұмыс ұүшін қолайлы жағдай жасайтын жапон компаниялардың ішкі ұйымдастырудың ерекшеліктері. Бұл аспектіні көп жағдайда батыс компаниялардан тыс қалдырып отырды.

Екінші –индустриалды жамыған елдердің соғыстан кейінгі экономиканы қайта құру толқынында құрылған, жоғарғы дәрежедегі Жапония үшін қолайлы жағдай. Жапон шаруашылығын қалпына келтіру және одан кейінгі экономикалық өсудің жоғарғы қарқынының жылдары, еңбек бөлінудің халықаралық жүйенің қайта құруы мен тереңдетуімен сәйкес келді.

Үшінші – сол кездегі техника дамудың Жапония үшін пайдалы бағыты. 1950-1960-шы жылдарда бүкіл әлем 40-шы жылдардың технологиялық революцияның өнімін игерген кезде Жапонияның позициялары әлсіз болды. АҚШ пен Европаның жапон фирмаларына сұраған жабдық-құралдар мен лицензияларды сатуы таң қаларлық жағдай емес.Жапония, батыстың техникалық айдың жаңашыл жетістіктерін сараптап, өзінің жеке өнеркәсіптік потенциалын құрып отырды.

Жапония, халықаралық дәрежеде танымал болған техникалық потенциалын ала бастаған уақытына таман, 1950-1960-шы жылдардың технологиялары есейіп, жапон жағдайларына сәйкес болды.

Қазіргі уақытта Жапон экономикасы өз елінде де, шет-елдерде де жаулау күшін жоғалтты. Долларға қатысты иена бағамының төмендеуі мен онымен байланысты әлемдік нарықтағы жапон тауарларының бақталастығының жоғарлауына қарамастан басталған экспорт өсудің қарқынын қысқаруы – басты себебі болып табылады. Жапонияның сыртқы саудадағы қиыншылығы, барлық өнеркәсіпті дамыған елдерді қамтыған әлемдік капиталистік шаруашылығының депрессивті жағдайына, соның ішінде іскер белсенділігінің төмендеуінің әсерінен болған халықаралық экономикалық қатынастарында шиеленісуінің күшеюін көрсетеді.

 

 

Пайдаланған әдебиеттер :

 

 

1. Вербицкий С.Н., Попов В.А. «История Японии» 1945 – 1975 г.г. М., «Мысль», 1978 г.504 с.

 

2. Лукьянова М.И., Власов В.А. «Экономика современной Японии» сб.стат. М.,   «Наука», 1974 г. 320 с.

 

4. Певзнер Я.А., Петров Д.В. «Япония. Серия: экономика и политика стран 

современного капитализма» М., «Мысль», 1975 г. 454 с.

 

5. Кутаков Л.Н. «Очерки новейшей истории Японии 1918 – 1963 г.гг.» М.,        

«Просвещение», 296 с.

 

6. Ильина К.А. «Японский капитал на азиатских рынках» М., «Наука», 1966 г. 146 с.

 

7. Мильнер Б.З., Рогопина С.А., Олейник И.С. «Японский парадокс» М., «Наука», 1985 г. 264 с.

 

8. Добровинский Б.Н. «Япония: проблемы эффективности  экономики» М., «Наука», 1975г. 335 с.

 

            

                             

 

 

Пікірхат

“1945-1980 ж.ж.