ылыми-педагогикалық зерттеудің кезеңдері.

Ғылыми іс-әрекет ретінде ғылыми-зерттеушілік жоба үш негізгі фазалардан тұрады: жобалау фазасы, технологиялық фаза, рефлексивтік фаза (А.М. Новиков бойынша). Осы үш фазаға сәйкес ғылыми-педагогикалық зерттеу зерттеуді жобалаудан, зерттеуді жүргізуден, оның ішіне зерттеу нәтижелерін рәсімдеу де кіреді, зерттеу нәтижелерін бағалаудан тұрады.

Зерттеуді фазаларға, стадияларға және кезеңдерге бөлу шартты болып келеді, өйткені зерттеу жұмысы барысында алынған аралық нәтижелерді бастапқы мәліметтермен, зерттеудің жоспарымен салыстыруға, соларға сәйкес зерттеу мақсатына, оны жүргізу барысына өзгертулер енгізуіне тура келеді. Яғни, бағалау және рефлексия тұрақты түрде зерттеушінің іс-әрекетінің барлық кезеңінің басты арқауы болады.

Зерттеуді жобалау – бастапқы ойдан зерттеудің соңғы нәтижелерін анықтаумен оны жоспарлауға дейін барлық зерттеулерге тән схема бойынша жүреді. Оны келесі тізбек түрінде көрсетуге болады: бастапқы ой – қайшылықты анықтау – мәселені қою – зерттеу объектісін және пәнін анықтау – зерттеу мақсатын анықтау – ғылыми гипотезаны құру – зерттеу міндеттерін анықтау – зерттеуді жоспарлау (қажетті жұмыстар графигін құру). Әрбір нақты жағдайларда зерттеудің ерекшілігі мен бағытына сәйкес бұл тізбектен ауытқушылық болуы мүмкін. Мысалы, тарихи педагогикалық зерттеулердің логикасы бөлектеу.

Зерттеудің технологиялық, зерттеушілік фазасының логикасын тек жалпылама түрде ғана беруге болады, өйткені ол толықтай нақты зерттеудің мазмұнымен анықталады. Себебі, әр зерттеудің өзіндік ерекше мәні бар.

Ал соңғы фазаның логикасы барлық зерттеулерде бірдей және көпжылдық тәжірибеден өткен. Бұл кезеңде зерттеу нәтижелері апробациядан өтеді және рәсімделеді. Ғылыми-педагогикалық зерттеудің фазалары, стадиялары және кезеңдері 1 кестеде көрсетілген.

1 кесте - Ғылыми-педагогикалық зерттеудің фазалары, стадиялары және кезеңдері

Фазалар

Стадиялар

Кезеңдер

Жобалау фазасы

Тұжырымдамалық стадия

Қайшылық ашу

Мәселені құрастыру

Зерттеу мақсатын анықтау

Критерийлерді қалыптастыру

Гипотезаны құру стадиясы

Зерттеуді құрастыру стадиясы

Зерттеуді технологиялық даярлау стадиясы

Технологиялық фаза

Зертеуді өткізу стадиясы

Теориялық кезең

Эмпирикалық кезең

Зертеуді рәсімдеу стадиясы

Рефлексивтік фаза

Познавательные статьи:



Где возникла философия и почему?

Относительная высота сжатой зоны бетона

Сущность проекции Гаусса-Крюгера и использование ее в геодезии

Тарифы на перевозку пассажиров