М ультифактор лы аурулар тобына жатады ://

альбинизм//

гемофилия//

муковисцидоз//

ахондроплазия//

асқазанның ойық жарасы

***

Физикалық мутагендік факторларға жатады://

вирустар//

электр  тоғы//                                 

ультра күлгін сәулелер//

төмен барометрлік қысым//

биіктіктегі кіші үдемелі жылдамдықтар

***

Э ндоген дік мутаген дерге жатады: //

бос радикалдар//

алкилдеуші агенттер//

ультра күлгін сәулелер//

иондаушы радиациялар//

микроорганизмдердің антигендері

***

Науқастың дене бітімі астениялық, бойы ұзын, біріншілік және екіншілік жыныс белгілері жетілмеген, ақылы кем. Кариотипі 22А ХХУ. Жыныстық хроматин бар. Бұл белгілер тән://

Даун синдромына//

Эдвардс синдромына//

Клайнфельтер синдромына//

Мысықша мияулау синдромына//

Шерешевский-Тернер синдромына

***

Науқас А., бойы 148 см, мойын тұсында тері қатпары бар, мойны «сфинкс» тәрізді, біріншілік аменорея, бедеулік анықталды. Бүйректің және жүректің туа біткен ақаулары бар. Бұл синдромның кариотипін атаңыз://

44А ХХ//

44А ХУ//

44А ХО//

44А ХХХ

45А ХХ//

***

Ұрпаққа берілмейтін тұқым қуатын аурулар://

гендік //

геномдық//

хромосомдық//

гипогенитальді//

жартылай доминантты

***

Тұқымқуалайтын аурулардың пренатальді диагностикасының ең жиі таралған әдісіне жатады:

фетоскопия//

науқасты диспансеризациялау//

ультрадыбыстық зерттеу//

егіздік әдіспен тексеру//

генеалогиялық шежірені құрастыру

***

Тақырыбы: «Жасуша зақымдануы. Зақымдануларға организмнің жалпы реакциясы»

Г енети калық бағдарламаның өзгеруі салдарынан жасушаның зақымдануы байқалады://

қалыпты гендердің репрессиясында//

ДНҚ репарация гендерінің экспрессиясында //

патологиялық гендердің тежелуі кезінде//

субклеткалық органеллалар өзгергенде//

тотығу және фосфорилдену ажырауында

***

Жасуша зақымдануының э ндо ген дік себептеріне жатады://

вирустар//

иммундық кешендер//

механикалық ықпалдар//

ауыр металлдар тұздары//

электромагниттік толқындар

***

О смометрдің өзгеруі және плазмалық мембрана арқылы жасушалар көлемін реттеу механизмі бұзылуынан жасушалар зардапталуының бейспецификалық көріністері дамиды, осы көріністің патогенезінде маңызды://

 Na/К - АТФ-аза активтілігінің төмендеуі//

липидтердің асқын тотығу процестерінің тежелуі//

жасуша ішіндегі осмостық қысымның төмендеуі//

цитозольді нәруыздың гидрофильдігінің азаюы//

Са2-АТФ-аза активтілігінің жоғарылауы

***

 Зардапталған жасушаларда ферменттік белсенділіктің өзгеруі осымен байланысты://

калийдің жасуша ішіне енуімен//

жасушаішілік алкалоздың дамуымен //

ақуыздық молекулалардың қайтымсыз денатурациясымен//

оттегі субстраттарының жеткіліксіздігімен//

лизосомалар зақымдалуымен

***

Жасушалардың созылмалы зақымдалуының апаттық сатысынан кейін дамитын сатысында байқалады://

жасушаның генетикалық аппаратының активациясы//

қалған құрылымдардың қызметтерінің жоғарылауы//

жасуша құрылымының гипертрофиясы,  гиперплазиясы//

РНҚ, нәруыздар және АТФ түзілуінің тежелуі//

жасушаның дистрофиясы және өлімі

***

Жасушада иондалған кальцийдің тым артық жиналуынан қорғайды://

ядро//

лизосома//

рибосома//

цитоплазмалық мембрана//

саркоплазмалық ретикулум 

***

Липидтердің асқын тотығуының белсендірілуі ықпал етеді://

Д- гипервитаминозға//

каталаза белсенділігінің артуына//

өзгерімді валенттілігі бар металлдардың жоғарылауына//

супероксиддисмутаза белсенділігінің артуына//

альфа-токоферролдың артуына

***

 Қан алған кезде оны сұйылту үшін дәрігер-зертханашы натрий хлоридінің гипотониялық ерітіндісін қолданды. Эритроциттердің айқын гемолизі байқалды. Қан жағындысында пішіні сфераға ұқсас эритроциттер анықталды. Эритроциттер зақымдалуының негізгі механизмі осымен байланысты://

мембраналық протеазалардың белсенуімен//

мембраналық фосфолипазалардың белсенуімен//

мембраналардың осмостық зақымдалуымен//

мембраналар липидтерінің асқын тотығуымен//

ірімолекулалық кешендердің эритрроциттер бетіне адсорбциясымен

***

Жасушаның ишемиялық зақымдануларында байқалады://

Са-АТФаза активтілігінің жоғарылауы //

 Nа/К-АТФаза активтілігінің төмендеуі//

жасушада Са иондары концентрациясының азаюы //

липидтердің асқын тотығу процесінің тежелуі//

фосфолипаза А2 тежелуі

***

Жасушалар мембараналарының өткізгіштігінің артуы әкеледі: //

жасушалардан натрийдің шығуына//

жасуша ішілік калийдің жоғарылауына//

жасуша ішілік кальцийдің азаюына//

жасуша ішілік оттегінің жоғарылауына//

жасушалардан ферментетрдің шығуына және гиперферментемияға

***

Жасушаның ишемиялық зақымдануы кезіндегі жасуша ішілік метаболизмнің компенсатор лық өзгерістеріне жатады://

 креатинфосфаттың мобилизациялануы//

анаэробты гликолиз процесінің тежелуі//

лизосомалық ферменттердің активациясы //

митохондрияларда тотығу және фосфорилдену ажырауында//

аденилді нуклеотидтердің катаболизмдік өнімдерінің жиналуы

***

Жасушаның рецепторлық аппаратының бұзылыстарын туындата алатын п роцес терді атаңыз: //

кальмодулин активациялануы//

гуанилатциклазаның активациясы //

 мембрана байланыстыратын фосфолипазалардың активациясы//

антиоксиданттық жүйенің активациясы//

жасушада калийдің жиналуы

***

Жіті жасуша зақымдануының бірінші сатысын атаңыз://

некроз//

некробиоз//

паранекроз//

жасушаның бейспецификалық реакциясы//

біріншілікті спецификалық әсер ету  

***

Жасушалардың антиоксидан тты қорғанысының ферментті емес факторын атаңыз: //

глюкуронидаза//

альфа-токоферол//

еківалентті темір иондары//

глутатионпероксидаза//

сутек тотығы

***

Цианидті калиймен жасуша зақымдануының специфи калық көрінісіне жатады://

майлардың асқын тотығуның активациясы//

генетикалық аппараттардың зақымданулары//

мембрана фосфолипидтерінің деструкциясы //

нәруыздық құрылымдардың денатурациясы//

 цитохромоксидазаның  блокадасы

***

Ка рдиомиоцит тердің ишемиялық зақымданулары кезіндегі айқын ацидоздың салдары://

Nа/К-АТФаза активациясы//

антиоксиданттардың артуы//

лизосомалық  ферменттердің инактивациясы//

миофибрилланың жиырулық функциясының төмендеуі//

креатининкиназалық жүйе ферменттерінің активациясы

***

Жасушада бос иондалған кальций жоғарылағанда байқалады://

 фосфолипаза А2 активациясы //

фосфолипаза С инактивациясы //

цитоплазмалық мембрананың гиперполяризациясы //

липидтердің асқын тотығуының тежелуі//

жасушадан К шығуының азаюы

***

Некроз дың апоптоз дан айырмашылығы://

қабынулық реакцияның дамуы//

клиникалық көріністердің болмауы//

гидролиздік ферменттердің тежелуі//

жасушада дистрофиялық өзгерістер болмауы//

құрамында хроматин бар фрагменттердің түзілуі

***

Жасуша зақымдануындағы интрацеллюляр лық адапт ациялық механизм дерге жатады: //

гликолиздің тежелуі//

гиалоплазманың буферлік жүйелерінің тежелуі//

гиалоплазмаға лизосомалық ферменттердің шығуы//

кальций иондарының жасушаға тасымалдануының күшеюі//

 ДНК-полимераза және лигазалардың активациясы

***

Қызба, бас ауруы, тәбеттің төмендеуі, миалги ялар, артралги ялар, лейкоцитоз, жылдамдатылған ЭТЖ, қанда темір және мырыштың азаюы, С-реактивті ақуыздың жоғарылауы организмнің зақымдануға деген жалпы реакцияларына тән, осы реакциялардың негізгі медиаторларын атаңыз://

прооксиданттар//

биогендік аминдер//

комплемент жүйесінің бөліктері//

қабынуды қолдайтын цитокиндер//

лизосомалық ферменттер

***

К омплемент жүйесі белсендірілуінің салдары://

фагоцитоз тежелуі//

нысана-жасушалардың дегидратациясы//

мес жасушалардың гистамин түзуінің тежелуі//

 полиморфтыядролы лейкоциттердің активациясы//

нысана-жасушалардың қалыпқа келуі

***

С тресс-реакци яларға тән://

гипотермия //

лимфалық тіндердің гиперплазиясы //

артериялық қысымның төмендеуі //

қанда глюкокортикоидтар мөлшерінің азаюы //

айыршабез және лимфа түйіндерінің атрофиясы

***

Жалпы адаптациялық синдромының іске асыру механизмдері осының өндірілуі жоғарылауымен байланысты: //

глюкокортикоидтардың//

вазопрессиннің//

андрогендердің//

альдостеронның//

эстрогендердің

***

Стресті дамытатын фактор әсер еткеннен дамитын, ұзақтығы 6-48 сағатқа созылатын «жалпы бейімделу синдромының» осы сатысында айырша бездің, көкбауырдың және лимфа түйіндері өлшемдері кішіреюінен басқа байқалады://

эндогендік опиоидтар сөлденісінің төмендеуі//

бүйрекүсті безі милы қабатының белсенуі//

зақымдаушы факторға организмнің тұрақтылығының жоғарылауы//

екіншілік иммундық тапшылықтың дамуы//

бүйрекүсті безі қыртысының гипертрофиясы

***

Науқас Д., 46 жаста. Диагнозы: «Солжақ қарынша миокардының алдыңғы қабырғасының и нфаркт ы». Жарты жыл бұрын пациент көлік апатына ұшырап, әйелі мен баласы қайтыс болған.  Сол кезден бастап стресс жағдайында жүр және темекіні көп шегеді. 3 ай бұрын ішінің жоғарғы бөлігінде ауру сезімі пайда болған. Тексергенде асқазанның сілемейлі қабатында эрозиялық зақымданулар бар екендігі анықталды. Жалпы адаптациялық синдромның осы сатысы аталады: //

адаптация//

апаттық//

қалжырау//

шокқа қарсы//

төзімділік

***

Стреске бейімделудің негізгі механизмдеріне жатады://

адренергиялық жүйенің белсендірілуі//

опиоидергиялық жүйенің белсендірілуі //

симпато-адреналдық жүйенің белсендірілуі //

ГАМК-ергиялық жүйенің тежелуі//

серотонинергиялық жүйенің тежелуі

***

Науқас К., 28 жаста, көлік апатынан кейін 15 минуттан соң ауруханаға жеткізілді. Пациент есін біледі, қатты және көп сөйлейді, көмек сұрайды. Орнынан тұрып кеткісі келеді, жиі күрсінеді. Беті бозғылт, суық тер қаптаған. Көз шарасы шығыңқы, қасаң қабығы кеңейген, жылтыр. Экстремалді жағдайдың осы сатысына тән://

брадикардия//

эндотоксемия//

артериялық гипотензия //

антиноцицептивті жүйенің тежелуі//

симпатоадреналды жүйенің қозуы

***

Осы шоктың ағымында эректильді және торпидті сатыларын ажыратады, дамуының негізгі патогенездік механизміне жатады://

микроциркуляцияның бұзылуы //

қанайналымның орталықтануы //

симпато-адреналды жүйенің тежелуі //

гипоталамус-гипофиз-бүйрекүсті бездері жүйесінің белсендірілуі //

күшті ауыру сезімді серпіндердің миға көптеп түсуі

***

Шок кезіндегі қанайналым орталықтануының негізгі   механизмі осымен байланысты://

симпатикалық жүйке жүйесінің белсендірілуімен //   

альфа- және бета -адреноблокаторларының тежелуімен //

гипоталамо-гипофизарлы- бүйрекүсті бездері жүйесінің тежелуімен //

вазоконстрикциялық әсері бар заттектер құрамының төмендеуімен //   

құрсақ қуысындағы ағзаларға қанның жинақталуы

***

Зат алмасу мен микроциркуляци яның шок-специфи калық бұзылыстарына жатады://

пре- және посткапиллярлардың жиырылуы //

эритроциттердің  агрегациясының әлсіреуі //

биологиялық тотығу процесстерінің күшеюі //

вазоактивті заттектер түзілуінің тежелуі //

тамыр өткізгіштігінің төмендеуі //

***

Тақырыбы: «Апоптоз патофизиологиясы»

Электронды-микроскопиялық деңгейде анықталатын апоптоздың ерте белгісін атаңыз://

ядроның фрагменттерге ыдырауы//

митохондрия бұзылыстары//

мембрана бүліністері және жасушаның дезинтеграциясы//

апоптозды денешіктерді көрші жасушалардың фагоцитоздауы//

 ядролық хроматиннің гомогендік масса тәріздес тығыздалуы

***

Апоптоздың некроздан айырмашылығы://

 гомеостазды физиологиялық реттеуші компонент//

бүлінген жасушалардың деструкциясының бір түрі//

жасушаның патологиялық өлімінің бір варианты//

жасушаның гетеролиздік ыдырау механизмi//

ыдыраған жасушаның аутолиздік механизмi

***

Жасуша апоптозына тән белгі://

Жасушаның гипергидратациясы//

ДНҚ- ның ретсіз жарылуы//

лизосомалық ферменттердің активациясы//

жасуша ядросы өлімге ұшырамай жатып цитоплазманың өлуі//

 ДНҚ-ның белгілі бір бөліктерінің ажырауы

***

 Апоптоз кезінде ядроның бөлшектенуі осының дамуын туындатады://

апоптоздық денешіктердің түзілуі//

ДНК-ның нуклеосомдық бөлшектенуінің көбеюі //

нуклеосома аралык ядролық ДНК-ның реттелген дегидратациясы//

сыртқы мембрананың жыртылуы//

хроматиннің көбеюi

***

 Апоптоз дық денешіктер бұл://

ядросы кариорексиске ұшыраған жасуша//

апоптоздың бастапқы сатысына енген жасушалар//

аяқталмаған фагоцитоздан қалған жасуша қалдықтары//

үзiлген жеке нуклеосомалық бөлшектер//

 органелла, цитоплазма, хроматин қалдықтары бар жасуша фрагменті

***

 А поптоздың соңғы нәтижесі саналады://

жасушалардың ыдырауы//

жасушалардың жыртылуы//

жасушалардың ісінуі//

жасушалардың өліеттенуі//

жасушалардың фрагментациялануы//

***

Терминалды нақтылану жағдайында жетілмеген апоптоздық жасушаның мысалы://

зақымдану кезінде жасушалардың өлуі//

өзiнiң функциясын атқарған жасушалардың өлуi//

 эмбриональді даму барысындағы жасушалардың өлуі//

иммундық жауаптың қалыптасуынан кейінгі лимфоциттерді жою//

патологиялық жағдайлар кезiнде жасушалардың таңдамалы өлуi

***

 Науқасты ішінің барлық аумағындағы ауырсыну мазалайды. Операция кезінде анықталғаны: жіңішке ішек ілмектері іскен, түсі қара, мезентериялық тамырлар тромбтармен бітелген, сірнелі қабат фибринмен басылған. Жасуша өлімінің осы патологиялық түріне тән: //

хроматиннің маргинациясы//

мембраналар тұтастығының сақталуы//

қабынулық реакцияның болмауы//

 лизосомалық ферменттердің белсенуі//

ДНҚ бөлшектейтін эндонуклеазалардың белсенуі

***

Апоптозға қарсы гендерге жатады://

p53//

Bid //

Bad//

Bax//

Bcl-2

***

А поптоз механизм дерінің тежелуінен дамитын ауру://

ЖИТС //

миокард инфаркты //

аплазиялық анемия//

Альцгеймер ауруы//

сүт безінің обыры 

***

Т ақырыбы: «Шеткі қанайналым және микроциркуляци я бұзылыстары»

Артериялық гиперемияның себептері: //

тамырларға гистаминнің әсері//

тамырлардың атеросклерозы//

тамырлардың тромбозы//

тамырлардың эмболиясы//

ангиоспазм

***

Нейротониялық механизм бойынша дамитын артериялық гиперемия осының әсерінен туындайды://

артериолалардың бұлшықеттік тонусының спонтанды төмендеуінен//

артериола қабырғалары миоциттеріндегі Н-холинорецепторлардың тітіркенуі//

артериолалардағы миоциттердің альфа-адренорецепторларының тітіркенуі //

 артериола қабырғаларына парасимпатикалық ықпалдардың күшеюі//

артериола қабырғаларына симпатикалық ықпалдардың күшеюі

***

А ртери ялық гиперемия ның  нейропарали чтік тип інің дамуына ықпал ететін патогене здік фактор ды а таңыз://

 адренергиялық жүйенің блокадасы//

гистаминергиялық жүйенің активациясы//

парасимпатикалық жүйе активтілігінің артуы//

серотонинергиялық жүйенің тежелуі//

тіндік рН –тың қышқылдануы

***

Артериялық гиперемия патогенезінің басты тізбегі: //

тіндердің қызаруы//

қанағыстың жылдамдауы//

ағзалар көлемінің ұлғаюы//

заттек алмасуының күшеюі//

артериолалардың кеңеюі

***

Н ейротони ялық механизм бойынша а ртери ялық гиперемия дамиды://

артериолалардың қабырғаларына симпатикалық әсердің күшеюінен//

артериолалардағы миоциттердің β-адренорецепторларының тітіркенуінен//

артериолалардағы миоциттердің β-адренорецепторларының тітіркенуінен //

артериолалардың қабырғаларына парасимпатикалық әсердің тежелуінен//

артериолалардың бұлшық еттік тонусының спонтанды төмендеуінен

***

Қанайналым бұзылыстары кезіндегі ағзаның ашық - қызыл түсті болуы байланысты://

қанда оксигемоглобин деңгейінің жоғары болуына//

оттегі бойынша артерио-веналық айырмашылықтың артуына//

қанда тотықсызданған гемоглобин деңгейінің жоғары болуына//

қызмет атқаратын капиллярлардың азаюына//

қанағыс жылдамдығының азаюына

***

 Қантты диабеттің 1 типімен ауыратын науқастың көз түбін тексергенде микротамырлардың қалыңдауы, микроаневризмалар, тамыр қабырғаларында микротромбтар, микрогеморрагиялар анықталды. Науқаста микроциркуляция бұзылысының қайсы типтік түрі байқалады://

васкулярлық бұзылыстар//

интраваскулярлық бұзылыстар //

экстраваскулярлық бұзылыстар //

қанның реологиялық қасиетінің бұзылыстары //

интерстициалық сұйықтықтың периваскулярлық тасымалдануының өзгеруі

***

 Артериялық гиперемиялардың жағымсыз салдарына жатады: //

сладж-феномені//

тіндердің гипоксиясы//

ағзаның гипотрофиясы//

инфекциялардың жайылып кетуі//

дәнекер тіннің өсуі

***

Веналық гиперемиялардың себебі болуы мүмкін: //

ангиоспаз//

веналардың өспемен қысылуы//

артериялардың тромбпен бітелуі//

ацетилхолиннің тамырларға әсері//

тіннің қоректі заттектерге мұқтаждығының артуы

***

 Вен алық гиперемия осы кезде дамиды: //

симпатоадреналды жүйе белсендірілгенде//

тіннің оттегіге мұқтаждығы артқанда//

тамырлардың альфа-адренорецепторлары қозғанда//

тіндерде аденозин көптеп жиналғанда//

 веналар қақпаларының жеткіліксіздігінде

***

Тәжірибеде қоянның оң сан венасы бунақжіппен байланды. Қанағыс жағдайын зерттегенде артериолалар мен венулаларда қан ағымы жылдамдығы баяулап, тербелмелі болғаны, артериялар мен венулалар арасындағы қысым бойынша айырмашылықтың азаюы анықталды. Бұл белгілер осының дамығанын көрсетеді://

іркілген веналық гиперемияның//

обтурациялық веналық гиперемияның//

компрессиялық веналық гиперемияның//

нейротониялық артериялық гиперемияның//

нейросалдық артериялық гиперемияның

***

Жүрек жеткіліксіздігі дамыған науқаста аяқтарының цианозы және ісінуі байқалады. Терісі салқын. М икроциркуляци ясын тексергенде қанағыстың тікелей және көлемдік жылдамдығы баяулаған. Науқаста перифериялық қанайналым бұзылысының қайсы типтік түрі дамыған://

артериялық гиперемия//

веналық гиперемия//

тромбоз//

ишемия//

сладж

***

Веналық гиперемия кезіндегі тіндердің түсінің көкшіл тартуы осының мөлшерінің жоғарылауымен байланысты: //

метгемоглобиннің//

оксигемоглобиннің//

карбгемоглобиннің//

 дезоксигемоглобиннің//

карбоксигемоглобиннің

***

Ұзақ веналық іркілудің салдары://

инфекциялардың генерализациясы//

тіндер оксигенациялануының күшеюі//

тотығу-тотықсыздану процестерінің күшеюі//

ағза және тіндер қызметінің артуы//

склероздану, ағзаның циррозы

***

Науқас ауарайы салқындаған кезде саусақтарының ұйып қалатынына және қатты ауыратынына шағымданады. Осындай ұстамалар кезінде саусақтарының түсі бозарып суып кетеді және сезімталдығы бұзылады. Науқаста дамыған перифериялық қанайналым бұзылысының түрін атаңыз://

артериялықгиперемия//

веналық гиперемия//

тромбоз//

ишемия//

стаз

***

Компресси ялық ишемия дамиды: //

ангиоспазм кезінде//

атеросклероз кезінде//

артериялардың майлы эмболиясы кезінде//

артериялар тромбпен бітелгенде//

артериялар бөгде затпен қысылғанда

***

Айқын асцит дамыған науқасқа құрсақ қуысындағы сұйықтықты алу үшін пункция жасалған. Бұл шараның 15-інші минутында 5 л сұйықтықты алғаннан кейін науқас бас айналуына, әлсіздікке және жүрегінің айнуына шағымданады. Тағы 1,5 л сұйықтықты шығарғанда науқас есінен танып қалды. Осы жағдайдың негізінде перифериялық қанайналым бұзылысының қайсы типтік түрі жатыр://

мидың артериялық гиперемиясы //

мидың веналық гиперемиясы //

мидың ишемиясы //

мидың тромбозы//

эмболия

***

И шеми я аймағында келесі өзгерістер болуы мүмкін://

алкалоз//

гипертрофия//

функциясының күшеюі//

тіндердің айқын ісінулері//

жасуша гиалоплазмасында Са² жиналуы

***

Қысқа уақытты ишемиядан кейінгі миокард тінінің реперфузиясының ерте салдары://

ошақты некроз//

гликолиздің күшеюі//

 гипоксияны жою//

дәнекер тіннің өсуі//

реперфузия аймағында ишемия дамуы

***

Ишемия аймағында коллатералдық қанайналым пайда болуына ықпал ететін факторлар: //

ишемия аймағында алкалоз дамуы//

ишемия аймағында гипокалиемия  дамуы//  

ишемияланған тінде аденозин деңгейінің артуы//

вазоконстрикторлық әсері бар ББЗ жиналуы//

тамырдың тарылған жерінен жоғары және төмен қан градиентінің азаюы

***

Ишемияның жағымсыз салдары: //

инфаркт

ағзадағы веналық іркілу//

реперфузия//

артериялық гиперемия//

гликолиздің тежелуі

***

Стаз пайда болуына ықпал ететін факторларға жатады://

әкелуші тамырлардың дилатациясы//

тіндерде альбумин фильтрациялануының азаюы//

тіндерге жоғары және төмен температураның әсер етуі//

коллатералдық қанайналым дамуы//

қанағыс жылдамдығының өсуі

Нағыз капиллярлық стаз кезіндегі эритроциттердің агрегациялануына ықпал етеді://

қанда ірі дисперсті нәруыздардың концентрациясының жоғарылауы //

эритроциттердің беткейлік зарядының жоғарылауы//

қанда ұсақ дисперсті нәруыздардың жоғарылауы //

глобулиндердің концентрациясының төмендеуі //

гемодилюция

***

Гистамин әсерінен тамыр қабырғасы өткізгіштігінің артуы кезінде байқалады://

артериолалардың тарылуы//

 эндотелий аралық қуыстардың кеңеюі//

тамырдың базальді мембранасының зақымдануы//

эндотелийлік жасушалардың жұқаруы//

венулалардың спазмы

***

Эндотелий зақымданғандағы тромб түзілуінің жоғарылауы эндотелийде осының өндірілуінің төмендеуімен байланысты: //

адреналиннің//

серотониннің//

А₂ тромбоксанның//

простациклиннің//

тромбоциттердің агрегациясы факторының

***

Ауалық эмболия осы зақымданғанда дамуы мүмкін://

қақпақшалық вена//

бүйрек веналары//

сан веналары//

кубитальді веналар//

бұғана асты веналар

***

А ртери ялық тромбқа, веналық тромбқа қарағанда, тән://

коагуляциялық стаздың белсенуі//

тамырлық-тромбоциттік гемостаздың белсенуі//

қан ағысының жылдамдығы баяу тамырларда тромбтардың түзілуі//

тромб құрамында лейкоциттер мен эритроциттердің басым болуы//

тромбоциттер агрегациясы төмен болуы

***

Ұшақпен 10000 м биіктікке көтерілгенде кабинаның герметизациясы бұзылған, ұшқыш маска арқылы дем алғанымен жағдайы нашарлап шұғыл қонуға мәжбүр болған. Оттегімен тыныс алудың тиімсіз болуы байланысты://

мида ишемия дамуымен//

газдық эмболия дамуымен //

мида артериялық гиперемия дамуымен//

ауалық эмболия дамуымен // 

тромбоэмболия дамуымен

***

Үлкен қанайналым шеңберінде эмболия дамуына осы жерде болған өзгерістер ықпал етеді: //

үлкен қанайналымвеналарында//

оң жақ жүрекшеде// 

оң қарыншада//

сол қарыншада//

капиллярларда

***

Жүрек жеткіліксіздігімен ауыратын науқасты тексергенде қанның тұтқырлығының жоғарылауы байқалған. Эритроциттердің агрегаты тығыз орналасқан, мөлшері әртүрлі, дөңгелектенген. Науқаста дамыған микроциркуляция бұзылысының типтік түрін атаңыз://

сладжтың аморфты типі //

сладжтың билиарлы типі//

сладжтың классикалық типі//

 сладжтың декстранды типі//

сладжтың гранула тәрізді типі

***

Тақырыбы: «Қабыну патофизиологиясы»

Қабыну – бұл: //

 ауру алды жағдай//

 нозологиялық бірлік//

 патологиялық реакция//

 патологиялық жағдай//

 біртектес дерттік үдеріс

***

Қабынудың жиі себебі болып табылады: //

 биологиялық факторлар//  

 механикалық факторлар//

 физикалық факторлар//

 химиялық факторлар//

 психогендік факторлар

***

Қабынуды шақыратын ф актор аталады: //

 мутаген//

 аллерген//

 флогоген//

 пироген//

 канцероген

***

Экзогендік флогоген дік фактор ларға жатады: //

тромбтар//

вирустар//

бос радикалдар//

 уытты метаболиттер//

 тіндер ыдырауының өнімдері

***

Эндогендік флогогендік факторларға жатады: // 

 қышқылдар//

 риккетсиялар//

 электр тоғы//

 ауыр металдардың тұздары//

антиген-антидене кешендері

***

Сепсистік қабыну дамуының себебі болуы мүмкін://
тіннің некрозы//
пиогендік бактериялар//

тінге қанның құйылуы//
веналық тамырлардың тромбозы//
стерильді бөгде ақуызды енгізу

***

Қабынудың бірінші сатысы болып саналады: //

стаз//

экссудация//

альтерация//

пролиферация//

қан айналымның бұзылыстары

***

Екіншілікті альтерация, ең алдымен осының тіндерге әсер етуінің нәтижесі болып табылады: //

флогогендік факторлардың//

қабыну медиаторларының//

тіндік өсу факторларының//

өзгерген нәруыздардың//  

алкалоздың

***

Қабынудың жасушалық медиаторы://

плазмин//

гистамин//

калликреин//

брадикинин//

комплемент

***

Жасуша мембранасыны ң фосфолипидтерінен түзілетін қабынулық медиаторларды атаңыз://

серотонин//

азот оксиді//

 тромбоциттердің активациялық  факторы//

прокоагулянттар//

каллидин

***

Қабыну ошағында тамыр эндотели йі зақымдануы және Хагеман фактор ының белсенуі байқалады. Осы фактор белсендірілуінің салдары ретінде қанда қабыну медиаторларының қайсысы пайда болады://

гистамин//

простагландин//

өспелерді жоятын фактор//

брадикинин//

комплемент

***

Қабыну медиаторларының негізгі әсер ету механизмі осының жоғарылауымен байланысты: //

тамырлар өткізгіштігінің//

артериялық қысымның//

арнайы антиденелер титрінің//

қабыну ошағындағы зат алмасудың//

флогогендік фактордың патогендігі

***

Науқас 26 жаста, кенеттен оңжақ бүйірі тұсында қатты ауыру сезімі пайда болған және ауыру сезімі оңжақ шабына, бел аймағына беріледі. Бір рет құсқан, дене температурасы 37,8°С дейін көтерілген. Пальпация жасағанда ішінің оңжақ бөлігі ауыртады, тітіркендіру симптомы оң нәтижелі. Қан анализінде: лейкоциттер 14,0•10⁹/л, ЭШЖ – 22 мм/с. Қабынудың осы түріне тән://

аяқталмаған фагоцитоз//

тамыр өткізгіштігінің төмендеуі//

қабынулық гранулемалардың пайда болуы//

қабыну ошағында нейтрофилдердің жиналуы//  

қабыну ошағында алып көпядролық жасушалардың жиналуы

***

Қабыну ошағында артериялық гиперемия дамуын қамтамасыз ететін механизмдер://

 аксон-рефлекстің активациясы//

тамыр тонусының базальді компонентінің жоғарылауы//

артерия қабырғасына симпатикалық ықпалдардың белсенуі//

моноаминооксидазалармен норадреналиннің ұзақ ыдырауы//

вазодилататорларға тамыр қабырғасы сезімталдығының төмендеуі

Фагоцитоздың жасушаішілік қорыту сатысында бұзылуының себебін атаңыз://

глюкуронидаза синтезделуінің активациясы//

глюкозо-6-фосфатдегидрогеназа белсенділігінің күшеюі//

фагоцитозда оттектік белсенді түрлері түзілуінің күшеюі//

 лизосомалық ферменттер белсенділігінің жеткіліксіздігі//

пиноцитоз жеткіліксіздігі

***

Қабыну кезіндегі экссудация дамуының механизмі: //

макроэргиялық қосындылар концентрациясының жоғарылауы //

 капиллярлар мен венулалар өткізгіштігінің артуы//

венулаларда гидростатикалық қысымның төмендеуі//

эндотелий аралық қуыстардың тарылуы//

цитопемпсистің тежелуі

***

Қабынудың келесі медиаторлары хемотаксис пен фагоцитозды белсендіреді://

простациклин//

тромбоксан А2//

интерферон-гамма//  

простагландин D2//

лейкотриендер С4, D4

***

Қабыну ошағына бірінші болып шығады: //

нейтрофилдер//

эозинофилдер//

лимфоциттер//

моноциттер//

базофилдер

***

Қабыну ошағындағы тамыр эндотелиімен лейкоциттердің тығыз байланысуын қамтамасыз етеді://

интегриндер//
L-селектиндер//

E-селектиндер//
простагландиндер//

 иммуноглобулиндер
***

Қабыну кезінде жергілікті температураның жоғарылауының п атогене здік факторы болып саналады://

стаз//
ишемия//
эмболия//

веналық  гиперемия//
артериялық гиперемия
***

Жіті қабыну кезіндегі қызба дамуына ықпал ететін, пирогендік қабілеті бар қабынулық медиаторды атаңыз://

гистамин//

лейкотриен В4//

интерлейкин-2//

Хагеман факторы //

өспелерді жоятын фактор

***

Д ифтери я, дизентери я, өкпе туберкулез іне осының пайда болуы тән://

іріңді экссудаттың//

сірнелі экссудаттың//

геморрагиялық экссудаттың//

фибриноздық экссудаттың//

шірікті экссудаттың

***

Науқас 48 жаста, соңғы үш жылда жиі кіші дәретке отырғысы келетініне және қуық аймағында ауырлық сезім пайда болатынына шағымданады. Суық тисе қызба және кіші дәреті ауырсыну сезімімен болатынын айтады. Қабынудың осы түріне тән://

альтерацияның басым болуы//

айқын тамырлық реакциялар //

тіндердің мононуклеарлық инфильтрациясы//

экссудацияның айқын болуы

аяқталған фагоцитоз
***

Қабыну кезінде қылтамырлар мен венулалардағы гидростатикалық қысым осылардың әсерінен жоғарылайды: //

ишемия//

веналық гиперемия//

артериялық гиперемия//

тамырлар кемерлері тікелей зақымданғанда//

венуланың эндотелиальді жасушалары жиырылуынан

***