зін-өзі тану сабағының ерекшеліктері».

Еліміздің егемендігі нығайып, ертеңіне сеніммен қадам басқан шағында заманына сай тәрбиелеу басты міндет.Осы өрелі жолда ұрпақ өнегесі,олардың адамдық болмысы жайлы ой толғап, рухани – адамгершілік білім беруді басты идея етіп ұстанатын “ Бөбек” қорының президенті Сара Алпысқызы Назарбаеваның “Өзін - өзі тану” авторлық бағдарламасының алға қойған мақсатының өзі ерекше.

Себебі өзін - өзі тану баланың өзінің қадірін өзі білуге, өзін сыйлауға , өзгелердің талқы - талдауына тәуелді болмауға , өзін - өзі жетілдіруге , рухани өмірде және қоршаған өмір жағдайларында өзінің бағыт бағдарының болуына, өз бетінше шешім қабылдай алуына және өз сөзі мен әрекеттері үшін жауапкершілікті сезіне

Білуге тәрбиелейді.

Осы орайда « Өзін - өзі тану» пәнінің басты ерекшелігі өскелең ұрпақтың тұлғалық потенциялының дамуына, өзіндік қасиетінің ашылуына, шығармашылық және танымдық белсенділігін ынталандыруға балаларға сүйіспеншілік, мейірімділік, ақиқат, адалдық, шыншылдық, сұлулық, рақымдылық, мінез - құлық дұрыстығы арқылы үйлесімді жан - жақты дамыған адам қалыптастыруға бағдарланған Өзін - өзі тану пәні әлемдегі ең басты құндылық –адамның өмір сүру үшін, бақыт үшін, қуаныш үшін жаралғандығына негізделеді. Өмірдің осылай қарапайым ақиқатына- жақсы адам болуға балтаны жастайынан үйрету керек. Бұл тұрғыда мұғалімнің рөлі аса зор . Өйткені ол оқыту мен тәрбиелеудің қазіргі әдістемесін жеткілікті меңгеріп, балалар психологиясын терең талдай отырып, белгілі бір жастағы балаларға бағытталған педагогикалық процессті ұйымдастыра алады. Бастауыш сынып оқушыларын өздеріне, өз ортасына, құрбыларына және үлкен адамдарға байланысты эмоцияналды- мотивациялық ұстанымдарын қалыптастыруда балалардың жас ерекшеліктерін ескеріп, әр сабақтың мазмұндылығы мен мәнін байыта түсудеметодикалық әдіс тәсілдерді және ойын, жаттығулар, жағдаяттарды сәтті пайдалану арқылы мұғалім зор мақсаттарға қол жетмкізе алады. « Әр бала керемет рухани күш иесі.Ол шетсіз шексіздікті танып білуге ұмтылады.
Мұндай ұмтылыс адам баласының бойында дүниеге келген сәтінде ақ пайда болады. Сондықтан да мұғалім әр балаға рухани күш иесі ретінде қарауы керек. Мұғалімнің мұндай көзқарасы баланың белсенділігін арттырады.Білімге деген құштарлығын көбейтеді.Балаға сеніммен қарау баланы тек қуаттандыра түседі»,деп белгілі педагог Ш.Амонашвили айтқандай мұғалім шеберлігі мен білімділігі «Өзін- өзі тану пәнінің құндылығы мен маңыздылығын аша түседі.Қазіргі кездегі қоғамның барлық даму кезеңінде және бүгінгі білімді жаңалау, Білім берудің ұлттық үлгісін жүзеге асыру жағдайында мектеп мұғалімдері өз үлестерін қосып отыр . Мұндай мектептердің жұмысы бүгінгі таңда заман сұранысын болашақ талаптармен ұштастыра отырып, қазіргі жаһанданужағдайында жеке адамды қалыптастыруға, дамытуға бағытталған. Қазіргі кезе оқыту мен тәрбие беру үдерісінде сабақтан басқа сыныптан тыс жұмыстардың орны ерекше. Сыныптан тыс жұмыстардың мазмұны – оқушының теориялық білімін кеңейтіп, толықтыра түседі және оқушылардың жеке қабілетін дамыта түседі.

Оқушылардың сыныптағы және сыныптан тыс әрекеттерінің кірігуі қоршаған орта туралы біртұтас түсінік қалыптастыруға, теория мен практика арасындағы байланысты қамтамасыз етуге , оқу тәрбие үрдісін құруда және оқушы тұлғасын қалыптастыруда үйлесімділікке жетуге, мұғалімдер мен оқушылар арасындағы ынтымақтастықтың дамуына ықпал етеді.

Оқушылардың сыныптағы сабақ үстіндегі және сыныптан тыс әрекеттері кіріктіру бірыңғай педагогикалық жүйеқұруға бағытталған, ондағы әр құралда тәрбиелік және білімділік міндеттер кешенін шешуге көмектеседі.

Сыныптан тыс жұмыстар былайша жоспарланады:

• сыныптан тыс жұмысқа жалпсы сипаттама беру;
• сыныптан тыс жұмысқа байланысты ұйымдастыру жұмыстары;
• әр сынып оқушыларының жас ерекшелігіне қарай анкеталық сұрақтарға жауап алу;
• сыныптан тыс оқу сабағы, кеш, диспут, оқырмандар конфеоренциясы, семинар, ауызша журнал, әдебиет үйірмесі сияқты сыныптан тыс жұмыстардың жекелеген түрлеріне үлгі жоспар беру;
• оқушылардың жазған шығарма, мазмұндама үлгпілері, қолжазба журналы, жинақ альбомдар, қабырға газеттерін шығару т.б.

Сабақтың тақырыбы: « Өзін – өзі тану еліне саяхат» (сыныптан тыс жұмыс, бастауыш сыныптар арасында)

Мақсаты: Балалардың өзін – өзі тануына, адамгершілік құндылықтарын үйренуіне ықпал ету;

Ақпараттық құзіреттілік: оқушыларды табиғатпен және қоршаған ортамен таныстыру;

Коммуникативтік құзіреттілік: шығармашылық қабілетін, ойлау, сөйлеу мәдениетін дамытуға, өзіне деген сенімін арттыру;

Проблеманы шешу: Өзін – өзі тәрбиелеу, бірін – бірі құрметтеу;

Көрнекі құралдар: үнтаспа, суреттер, плакаттар, жапырақтар;

Ұсынысым:

Оқушыларды сыныптан тыс жұмыстармен көбірек ұйымдастыру қажет.
Мен мысалға көптеген мектептерге өнер үйірмесін ашып, оқушыларды
кітапты көп оқуға, шешен сөйлеуге үйретер едім.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. “ Өзін - өзі тану” журналдары

2. “Өзін - өзі тану” әдістемелік нұсқаулар

3. “ Бала тәрбиесі” №2 2007ж,№5 – 6 2006ж

4. “ Бастауыш мектепте оқыту” №4 2007ж

5. “Сыныптан тыс жұмыстар” журналдары.