Мес жасушалары концентрацияланады

1. шырышасты қабатта

2. тыныс алу жолдарының бойында

3. асқазан-ішек жолдарында

4. қантамырларында 5. барлық аталғандарда

5. Т-жасушалардың рецепторларының әсерлесуіне әкелетін факторлар:

1. В-жасушалармен 3. Антигенді комплекспен 5. МНС ΙΙ
2. Макрофагтармен 4. МНС Ι

6. Аңқау Т-жасушалардың дамуына қажетті сигналдар

1. 1 2. 2 3. 3 4. 4 5. 5

 

 

САБАҚТЫҢ ҚОРТЫНДЫ ДЕҢГЕЙІН БАҒАЛАЙТЫН БАҚЫЛАУ ТЕСТТЕРІ

№ 1 есеп

Т-лимфоциттермен және олардың субпопуляцияларының дифференцировкасы

 

Мембранды маркерлердің түрлері(СД)	Антигенді маркерлермен қызметі байланысы бар жасушалар
СД4+
СД8+
СД2+
СД3+
СД5+
СД25+

 

№ 2 есеп

Т-хелперлердің субпопуляциялары және олардың қызметтері

Субпопуляциялар	Бөлінетін цитокиндер	Қызметтері
Т-х 0
Т-х 1
Т-х 2

 

№ 3есеп

Табиғи және жасанды төзімділіктерді сипаттап кестені толтырыңыз

Төзімділіктің түрі	Негізгі сипаттама
Табиғи төзімділік
Жасанды төзімділік

 

 

№ 4 есеп

1.Шеткері қанда Т-лимфоциттердің абсолютті және пайыздық санын анықтау

 

Сабақтың қортынды деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:

 

1 вариант

1.Примирлеуге ұшырайды:

1. СD4 Тн1

2. СD4 Тн2

3. СD4Тн0

4. ізашар СD8

5. макрофагтар

2. Хелпердің субпопуляциялары ерекшеленеді:

1. фенотипті

2. синтезделетін цитокиндердің жиынтығымен

3. антигендердің табиғаты бойынша

4. гуморальды факторларды синтездейтін, микроайналым бойынша

5. антигенді ұсынатын АТЖ түрімен

3. Тх1 түзіледі:

1. В-лимфоциттер антигенді ұсынғанда

2. макрофагтар антигенді ұсынғанда

3. МНС-1 класпен комплексте антигенді танығанда

4. антигенді өздігінен танығанда

5. ИЛ-10 әсер еткенде

4. Тх2 дифференцировкасы жүреді көбінесе:

1. лимфотүйіндердегі примирленген Тн0 -ден

2. көкбауырдағы примирленген Тн0 –ден

3. ИЛ-4 әсерімен шырышты қабаттағы примирленген Тн0 –ден

4. ИЛ-4 әсерімен

5. ИЛ-2 әсерімен

5. ТХ1 синтездейді:

1. ИЛ-2, ИЛ-3, ИЛ-8, ИЛ-1

2. ИЛ-2, ИЛ-3, ИЛ-8, ГМ-КСФ, ИЛ-12

3. ИЛ-2, ИЛ-3, ИЛ-8, МИФ, МХФ

4. ИЛ-2, ИЛ-3, ИЛ-8, МИФ, МХФ, Inf-γ, ІНФ-β

5. МИФ, МХФ, ИЛ-2, ИЛ-1, ИЛ-12, ІНФ-β

6. ИЛ-2:

1. Т-хелперлерді белсендіреді

2. иммунитеттің жасушалық түрін индуцирлейді

3. В-лимфоциттердің антигентәуелді дифференцировкасын индуцирлейді

4. Тх1 түзілуін тежейді

5. өзіндік аутокринді пролиферациясын белсендіреді

7. Ил-2 қамтамасыз етеді:

1. өзіндік аутокринді пролиферациясын белсендіреді

2. Inf-γ көмегімен В-лимфоциттерге пролиферативті-дифференцировка сигналын

3. В-лимфоциттерге пролиферативті-дифференцировка сигналын өздігінен

4. Inf-γ көмегімен иммунды жауаптың фагоцитарлы түрін индуцирлейді

5. ИЛ-12 көмегімен иммунды жауаптың жасушалық түрін тежейді

№ 2 вариант

1. Иммунды жауаптың фагоцитарлы түрі:

1. клеткаішілік микробты агенттерге қарсы түзіледі

2. стафилококтармен стрептококтарға қарсы түзіледі

3. цитотоксикалық реакциялардың болмауында

4. бетінде МНС-II класы бар, жасушаларға қарсы түзіледі

5. бетінде МНС-I класы бар, жасушаларға қарсы түзіледі

2. Тх1 қатысады:

1. иммунды жауаптың гуморальды түрінің түзілуіне

2. қабынуға қарсы цитокиндердің синтезінің белсенуіне

3. клеткаішілік бактерияларға қарсы қорғанысқа

4. жасушадан тыс бактерияларды жоюдағы белсенділікке

5. қышқылды радикалдардың және азот оксидінің түзілуінде

3. СД8 жасушаларының примирленуі жүреді:

1. қосымша әсерлесулерсіз АТЖ –дан антигеарнайылық сигналды алу жолымен

2. АТК антигеннің эпитопымен арнайы әсерлескеннен кейін

3. іСД8 бөліктерінің апоптозынан кейін

4. Тх1 –н бөлінген ИЛ-2 әсерлескеннен кейін

5. адгезин молекулаларымен әсерлескеннен кейін

4. Иммунологиялық төзімділік индуцирлейді:

1. антигенге қарсы арнайы емес иммунды жауапты тежейді

2. антигенге қарсы арнайы иммунды жауапты тежейді

3. иммунодефицитті жағдайға сәйкес

4. иммунды жүйенің зақымдалуымен байланысты

5. трансплантаттың ажырауына әкеледі

 

 

5. Иммунологиялық төзімділік түзіледі:

1. тек эмбриональды кезеңде

2. эмбриональды кезеңде және туыла салысымен

3. эмбриональды кезеңде аутореактивті лимфоциттердің клондарының

элиминациясында

4. нақты антигенмен кездесу нәтижесінде аутореактивті лимфоциттердің клондарының

элиминациясында

5. Т-супрессорлардың қызметінің төмендеуінде

6. Табиғи төзімділіктің негізгі механизмдері болып табылады:

1.иммун жүйесінің орталық мүшелерінде Т-және В лимфоциттердің клональды

делециясы

2. аутореактивті Т-киллерлердің апоптозы

3. АТЖ В7 экспрессиясының бұзылысы

4. Т-супрессор қызметінің бұзылысы

5. антиидиотипті антидене түзілістерінің бұзылысы

7. Индуцирленген төзімділік түзіледі:

1. табиғи төзімділіктің механизмдерімен ұқсас

2. антигеннің орташа дозасына

3. иммунодепрессанттарды қабылдау кезінде антигендердің жетілмеген Т- және В-

лимфоциттермен кездесуінде

4. күшті антигендерге

5. күрделі антигендерге

 

1. Тақырып №6: Цитокиндер, негізгі сипаттамалары, иммунды жауапты реттеудегі манызы.

2. Мақсаты: цитокиндердің казіргі кездегі иммунды жауапты реттеудегі маңызымен таныстыру.

3. Оқыту мақсаты:

Студент білуі керек

• Цитокиндердің жіктелуін
• Иммунды реттелуде цитокиндердің, гормондардың және нейропептидтердің қазіргі кездегі ролі

• Иммунды жүйенің реттелуінің механизмі
• Жүйке, иммунды және эндокринді жүйелердің арақатынасындағы цитокиндердің ролі

Студент істей білуі керек

• Иммунды жауаптың реттелуіндегі цитокиндердің негізгі қызметімен ролін түсінуде алған білімдерін қолдану
• ИФТ тәсілімен негізгі цитокиндердің концентрациясын анықтау көрсеткіштерін интерпретациялау
• Білімді толықтыру және ақпаратты критикалық талдау үшін ғылыми, медициналық оқулықтармен және интернет-ресурстармен өзіндік жұмыс жүргізуді

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Цитокиндер. Анықтамасы, негізгі сипаттамалары.

2. Интерлейкиндер (өсу және дифференцировк факторлары), өнддіруші -клеткалар.

3. Лимфоцит-макрофагәрекеттесуінің факторлары.

4. Интерферондардың иммунды жауаптағы маңызы.

5. Иммунды жауапты генетикалық бақылау.

6. Цитокиндерді анықтау тәсілдері

7. Иммунды жүйесінің гормондары мен медиаторларының клиникалық манызы

8. Иммунды жауапты реттеудегі гипоталамо-гипофизарлы-бүйрекүсті безі жүйесі

9. Жүйке, иммунды және эндокринді жүйелерінің арақатынасы

10. Цитокиндердің клиникада қолданылуы.

5.Оқыту және сабақ беру тәсілдері:

• Кіші топтарда жұмыс жасау - Студенттер 5-6 адамнан құралатын топ құрып,цитокиндердің жіктелуін, олардың иммунды жауаптағы ролін, иммунды жауаптың реттелуін талқылайды.
• Видеофильм көрсету – Білімдерін бекіту мақсатында иммунды жауаптың реттелуінде цитокиндердің қатысуы жайында.
• Студенттердің жұптасып жұмыс жасауы: -студенттер жұптасып клиникалық ситуациялық есепті шешеді, содан кейін өздерінің шешімдерін көрсетеді
• Кластерлер құру - Иммунды жүйенің жасушаларының бөлетін негізгі цитокиндері және олардың өзара қарым-қатынасы.

 

6.Әдебиеттер

Негізгі:

1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Общая иммунология», Алматы, 2008

2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006

Қосымша:

1. Новиков Д.К. «Общая иммунология», Минск, 2005

2. Руководство по клинической иммунологии. Учайкин В.Ф Шамшев О.В. М., 2006

3. Дж. Плейфер, Б.М. Чейн «Наглядная иммунология», 2008

4. Никулин Б.А. Оценка и коррекция иммунного статуса: уч пособие для мед. вузов.

М.: ГЭОТАР- Медиа, 2008

7. Бақылау:

Сабақтың бастапқы деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:

Вариант 1

1. ИЛ1негізгі қасиеті болып пролиферациясын белсендіреді

1. макрофагтардың
2. жүйке жасушаларының
3. Т-лимфоциттердің
4. эритроциттердің
5. нейроглияның

ИЛ1

1. ИЛ2-4 рецепторлардың экспрессиясын күшейтеді
2. ИЛ3-5 рецепторлардың экспрессиясын күшейтеді
3. ФНОα рецепторлардың экспрессиясын күшейтеді
4. ФНОβ рецепторлардың экспрессиясын күшейтеді
5. ИЛ8-γ рецепторлардың экспрессиясын күшейтеді

ИЛ2

1. Т_Н1 негізгі өнімі
2. үнемі әсер ететін нысанасы Т- және В-жасушалары, ТК және макрофагтар
3. олардың өсімін қамтамасыз етеді
4. синтезіне антигендер және цитокиндер ИЛ1, 6, ФНО әсер етеді
5. барлығы дұрыс

ИЛ3

1. Т-жасушалардың СД4 өнімдері
2. Ерте қантүзуші жасушалардың өсімді және дифференцирлеуші факторы
3. Т-жасушалардың СД8 өнімдері
4. Жетілмеген Т-жасушалардың жетілген жасушаға ауысуы
5. барлығы дұрыс

5. ИЛ4 - өндіретін жасуша болып табылады, тек

1. Митогенмен белсенбеген Т-хелперлер
2. Мес жасушалары
3. Митогенмен белсенген Т-хелперлер
4. Сүйек кемігінің стромасының жасушалары
5. Барлық жасушалар

6. ИЛ-4әсер ету нысанасы болып табылады, тек:

1. Т-жасушалар
2. В-жасушалар
3. Фибробласттар
4. Мес жасушалары
5. Эритроциттер

ИЛ5

1. өндірушісі Т_Н болып табылады
2. өндірушісі макрофаг болып табылады
3. өндірушісі эритроцит болып табылады
4. эозинофил
5. В-лимфоцит

8. ИЛ5 әсер етеді

1. В-лимфоциттер және Т-СД8
2. В-лимфоциттер және Т-СД4
3. Т-СД8 және Т-СД4
4. В-лимфоциттер және макрофагтар
5. В-лимфоциттер және эозинофилдер

 

9. ИЛ6 өндірушісі болып табылады

1. Т_Н
2. Моноциттер
3. Фибробласттар
4. Кератиноциттер
5. Барлық аталғандар

10. ИЛ6 биоәсері

1. Т_Н дайындайды
2. жедел фазаның белоктарын синтезін күшейтеді
3. пирогенді әсер
4. АКТГ бөлінуін күшейтеді
5. Барлық аталғандар

Вариант 2

11. ИЛ7 стимульдеу белсенділігі бағытталған

1. жетілген В-жасушалар
2. жетілген Т_Н
3. жетілген Т-киллерлер
4. жетілмеген пре-В- және пре-Т-жасушалар
5. Барлық жасушаларға

12. ИЛ8 өндірушісі болып табылады

1. макрофагтар
2. лимфоциттер
3. фибробласттар
4. эпителий жасушалары
5. барлық аталғандар

13. ИЛ8 жасушалардың хемотаксисін қамтамасыз етеді

1. нейтрофилдердің
2. моноциттердің
3. эозинофилдердің
4. Т-жасушалардың
5. Барлық аталған жасушалардың

ІНФ

1. ІНФα және ІНФβ ажыратады
2. жасушалар тыныштық жағдайда өндіреді
3. өндіруші жасушалар макрофагтар және лимфоциттер
4. нысана жасушаға цитотоксикалық әсері, ДНК деградациясымен және митохондрийдің дисфункциональдығына байланысты
5. интерферондар ІНФ әсерін күшейтеді

15. Интерферон-γ (ИФН γ) өндіріледі

1. фибробластардан
2. макрофагтардан
3. В-жасушалардан және нейтрофилдерден
4. Т- және ТК-жасушалардан
5. Барлық жасушалардан

16. ИФН γ биологиялық әсері

1. вирусқа қарсы
2. бактерияға қарсы
3. МНС молекуласының экспрессиясының төмендеуі
4. макрофагтардың белсенуі
5. Т-жасушалардың белсенуі

17. ИФН α биологиялық әсері

1. вирусқа қарсы
2. бактерияға қарсы
3. МНС молекуласының экспрессиясының төмендеуі
4. макрофагтардың белсенуі
5. Т-жасушалардың белсенуі

18. ИФН α биологиялық әсері

1.вирусқа қарсы

2.бактерияға қарсы

3.МНС молекуласының экспрессиясының төмендеуі

4.макрофагтардың белсенуі

5.Т-жасушалардың белсенуі

ГМ-КСФ

1. фибробласттар өндіреді
2. Т-жасушалар өндіреді
3. В-жасушалар өндіреді
4. Тек Т- және В-жасушалар белсендіреді
5. миело-моноцитарлы өсімді белсендіреді

ИЛ12 индуцирлейді

1. Т_НО -ді Т_Н2-ге
2. Т_НО -ді Т_Н1-ге
3. В-жасушалар плазмоциттерге
4. Т_НО Т-киллерге
5. Моноциттер макрофагтарға

Сабақтың қортынды деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:

 

1.Тх1 роль атқарады:

1. жасушалық және гуморальды иммунитет индукциясында

2. гуморальды иммунитетті ретке келтіретін цитокиндердің өнімдерінде

3. В-лимфоциттердің дифференцировкасының индукциясында

4. ізашар Т- киллерлердің дифференцировкасының индукциясында

5. иммуноглобулиндердің синтезінің индукциясында

2. ИЛ-4 әсерімен жүреді:

1. Тх0 -ң Тх1–ге ауысуы

2. Тх0-ң Т- киллерге ауысуы

3. Тх0 -ң Тх2-ге ауысуы

4. IgA синтезі

5. IgМ синтезінің IgG ауысуы

3. ИЛ-4 және ИЛ-10

1. Тх1 белсенділігін жоғарлатады

2. Тх2 белсенділігін төмендетеді

3. ИЛ-2 және Inf-γ өндірілуін жоғарлатады

4. Эозинофилдермен Тх2 түзілуін белсендіреді

5. Ткиллерлердің Т-супрессорға ауысуын белсендіреді

ИЛ-5

1. Тх1 түзілуін белсендіреді

2. IgA түзілуін белсендіреді

3. қабынуға қарсы әсер көрсетеді

4. ИЛ-4 индукциясының арқасында IgЕ бөлінуін белсендіреді

5. ИЛ-2 бақылауымен Тх2 түзілуінің арқасында индуцирленеді

 

5. ИЛ-5 иммунды реакцияларға қатысу арқылы, қамтамасыз етеді:

1. макрофагтардың белсенуін

2. эозинофилдердің белсенуін

3. нейтрофильдердің фагоцитарлық қызметінің белсенуін

4. трансплантат жасушаларының антидене тәуелді цитолизі

5. IgA синтезімен В-лимфоциттердің дифференцировкасының белсенуін

ИЛ-7 табылады

1. Т- және В- лимфоциттердің пролиферациясының стимуляторы болып

2. Т- және В- лимфоциттердің ізашарларының пролиферациясының стимуляторы болып

3. Жетілген Т-жасушалардың супрессорлы факторы болып

4. ИЛ-2 арқасында антигенарнайылық Т-киллерлердің түзілу генераторы болып

5. ИЛ-3 өнімдерінің кофакторы болып

7. ИЛ-7 генін алып тастағанда:

1. эффект ИЛ-2 қайталанады

2. эффект томопоэтинмен қайталанады

3. эффект ИЛ-3 қайталанады

4. тотальды лимфопенияны шақырады

5. Тимуста Т-лимфоциттердің тірі қалуын басады

8. ИЛ-10 эффектілігі:

1. INF-γ ұқсас

2. иммунды жауапты Тх1 -н Тх2-ге ауыстырады

3. МИФ синтезінің тежелуінің арқасында Тх1белсенділігі басылады

4.макрофагтардағы МНС-II класының экспрессиясын жоғарлатады

5. ИЛ-1, ИЛ-6, ИЛ-8 өнімдерінің төмендеуінің арқасында қабынуға қарсы әсер

көрсетеді

9. ИЛ-12:

1. белсенген антигентаныстырушы жасушалардан бөлінеді

2. макрофагтармен Тх2 арасында ортақ болып табылады

3. Тх0 –ң Тх2-ге дифференцировкасында кілтті фактор болып табылады

4. ТK-жасушалардың белсенділігін тежейді

5. гуморальды иммунитеттің басылуының негізгі кілті болып табылады

10.Ісік некроздаушы фактор – (ІНФ- ά):

1. Т-лимфоциттердің өнімі

2. ісік жасушаларымен индуцирленеді

3. бактериальды токсиндермен индуцирленеді

4. липопротеинді липаза белсенділігінің жоғарлауының арқасында макрофагтардың

белсенділігін жоғарлатады

5. оттегінің белсенді формасын және NO генерациясын, апоптозды индуцирлейді

 

Ситуациялық есеп

Науқас М. 36 жаста, стационарлы ем алуда. Диагнозы: Іріңді перитонит, орташа дәрежелі ауырлықта

Лабораторлық көрсеткіштер: лейкоцитоз 13.5 х 10⁹./ л, ЭТЖ 39 мм/сағ, интоксикацияның лейкоцитарлы индексі 6.5 расч.ед., моноциттердің 2 есе төмендеуі, Т-лимфоциттердің функциональды белсенділігінің бұзылысы.

СД 3 -33% Кон А пролиферация – 2 есе төмендеген

СД 4 – 15% лимфоциттердің апоптозы 16.3 % (N 4 %)

СД 8 -13% нейтрофилдердің апоптозы 20 % (N 7%)

ИЛ 2 өнімі (ед,/мл) 0.8 (N 4. 4)

 

Іріңді процесте қандай цитокиндер қатысуы мүмкін?

 

 

ИЛ -2 қандай иммунологиялық эффект көрсетеді?

 

Емнен кейін иммунологиялық көрсеткіштерді бағалаңыз

лейкоцитоз 9.5 х 10./ л, ЭТЖ 14 мм. сағ, интоксикацияның лейкоцитарлы индексі 3.2 расч.ед., моноциттердің 10% төмендеуі, Т-лимфоциттердің функциональды белсенділігінің қалыптасуы

 

СД 3 -47% Кон А пролиферация – ҚАЛЫПТЫ

СД 4 – 28% лимфоциттердің апоптозы 7.3 % (N 4 %)

СД 8 - 20% нейтрофилдердің апоптозы 10 % (N 7%)

 

 

1. Тақырып №7: ИФТ әдісі, қою принципі және оның иммуноглобулиндер, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау үшін қолдануы.

2. Мақсаты: Иммунологияда ИФТ әдісі, қою принципі және оның иммуноглобулиндер, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау үшін қолдануы жөнінде алған білімдерін бекіту

3. Оқыту мақсаты: студенттерге иммуноферментті анализ әдістері жөнінде білімдер беру.

Студент білуі керек

• ИФТ тәсілінің принцптері, ИФТ әдісі, қою принципі және оның иммуноглобулиндер, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау тәсілдерінің иммунологияда қолданылуы

Студент істей білуі керек

• Иммуноферментті анализдің тәсілін, иммуноглобулиндердің концентрациясын анықтау, цитокиндер мен ерігіш рецепторларды анықтау тәсілдерін түсіну үшін, сабақта алған білімдерін қолдану.
• ИФТ арқылы сарысулық иммуноглобулиндердің және негізгі цитокиндердің

концентрациясын анықтауда көрсеткіштерді интерпретациялау

4.Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. ИФТ әдісінің принципі

2. ИФТ әдісінің түрлері

3. ИФТ жүргізуде конкурентті тәсіл

4. ИФТ тәсіліндегі байланыс тәсілі

5. ИФТ тәсіліндегі«Сэндвич-тәсілі»

6. ИФТ тәсіліндегі «екі есе сэндвич» тәсілі

7. Цитокиндердің концентрациясын анықтауда ИФТ тәсілін қолдану

8. Иммуноглобулиндердің концентрациясын анықтауда ИФТ тәсілін қолдану

9. Рецепторлардың ерігіш түрлерін анықтауда ИФТ тәсілін қолдану

5.Оқытудың және сабақ берудің тәсілдері:

• Кіші топтарда жұмыс жасау- ИФТ тәсілін меңгеру, «конкурентті тәсіл», «байланыстыру тәсілі», «сэндвич-тәсілі», «екі есе сэндвич» ИФТ тәсілдерінің түрлеріне схема құру
• БОҒЗ (ОУНЛ) жұмыс жүргізу: ИФТ тәсілі арқылы сарысулық иммуноглобулиндердің және негізгі цитокиндердің концентрациясын анықтау бойынша тәжірибелік дағдыларды меңгеру.

6.Әдебиеттер

Негізгі:

1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Общая иммунология», Алматы, 2008

2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006

Қосымша:

1.Новиков Д.К. «Общая иммунология», Минск, 2005

2. Руководство по клинической иммунологии. Учайкин В.Ф Шамшев О.В. М., 2006

3. Дж. Плейфер, Б.М. Чейн «Наглядная иммунология», 2008

4. Никулин Б.А. Оценка и коррекция иммунного статуса: уч пособие для мед. вузов. М.: ГЭОТАР- Медиа, 2008

 

7. Бақылау:

Сабақтың бастапқы деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:

1.ИФТ принцптері негізделеді:

1. антиген-антидене ЛМТС (РТМЛ) факторын бөліп шығаруына

2. антиген-антидене реакциясы

3. цитокиндердің әсеріне

4. лейкоцитолиз реакциясына

5. бласттрансформация реакциясына

2.ИФТ кезінде түзілген иммунды комплекстердің визуализациясы үшін қолданылады:

1. изотоп белгі ретінде

2. ферментті белгі

3. тығыз фаза

4. арнайы реагент

5. буферлі ерітінді

3.ИФТ кезінде қолданылмайтын компоненттер:

1. лимфоциттер жиынтығы

2. қан сарысуы

3. тығыз фазадағы спецификалық реагент

4. иммундысорбент

5. буферлі ерітінді

4.Қатты фазада арнайы антиген-антидене комплекстің түзілуінен

кейін:

1. сұйық фаза алынып тасталады

2. АГ-АД комплекс құрамында ферментті белгі қалады

3. байланыспаған компоненттер алынып тасталады

4. тығыз фаза қалады

5.белгіленген ферментпен арнайы байланысқа түспеген реагент қалады

5. Келесі әдістердің аналогы ретінде ИФТ жасалған:

1.РИА

2.РТМЛ

3.РБТЛ

4.РСК

5.РПГА

6. «Сэндвич» ИФТ тәсілі антигендерді табу негізделген:

1. белгіленген түрдегі және анықталатын антигендермен, қатты фазада байланысқан

антиденелердің бәсекелескен түрде байланысуы

2. екі антидененің қатысуымен

3. екі антигеннің қатысуымен

4. 3 компоненттің қатысуымен: 2 антидене және 1 антиген

5. 3 компоненттің қатысуымен: 2 антиген және 1 антидене

 

Сабақтың қортынды деңгейін бағалайтын бақылау тесттері:

 

1. ИФТ тәсілін жүргізудегі конкурентті тәсілдің схемасын сызыңыз

2. ИФТ тәсілін жүргізудегі байланыстыру тәсілінің схемасын сызыңыз

3. ИФТ тәсілін жүргізудегі «сэндвич-тәсілі» тәсілінің схемасын сызыңыз

4. ИФТ тәсілін жүргізудегі «екі есе тәсілі» тәсілінің схемасын сызыңыз

 

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

 

ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚТАРҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР

 

 

Мамандығы: Жалпы медицина

Пәні: Жалпы иммунология

Кафедра: Иммунология, клинико-зертханалық және визуальды диагностика кафедрасы

Курс: 3

Тақырыптар: № 8-11

 

 

Құрастырушы:

ассистент, м.ғ.к. ________Козубаева Д.Б.

 

Семей – 2012 ж.

 

 

Кафедра отырысында бекітілген

№ хаттама

«____» _________ 20 ж

 

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________

 

Кафедра отырысында бекітілген

№ хаттама

«____» _________ 20 ж

 

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________

 

 

Кафедра отырысында бекітілген

№ хаттама

«____» _________ 20 ж

 

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________

 

 

Кафедра отырысында бекітілген

№ хаттама

«____» _________ 20 ж

 

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.д. Жетписбаева Х.С. _________________

 

1. Тақырып №8: Лейкоцитарлы формуланы, лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау. Лейкограмма анализі. Клиникада иммунитеттің Т- және В-жүйелерін, комплемент және фагоцитозды бағалау.

2. Мақсаты: Студенттерді лейкоцитарлы формуланы санап, лейкограмма анализдерін талдай білуге, Т- лимфоциттерді және олардың субпопуляцияларын, В-лимфоциттерді санау әдістеріне және комплемент, фагоцитоз жүйелерін бағалай білуді үйрету. Иммунограмма анализінің принцптерін оқыту.

3. Оқыту мақсаты: Лейкоцитарлы формуланы, лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау, лейкограмма анализі, иммунитеттің Т- және В-жүйелерін, комплемент және фагоцитозды бағалау әдістері жөнінде білімдер беру.

Студент білу керек

• Казіргі кездегі адамның иммунды статусына лабораторлық баға беру әдістерін
• Бірінші және екінші деңгейдегі сынамалар
• Гуморальды иммунитетті бағалау әдістерін
• Қан сарысуындағы иммуноглобулиндердің мөлшерін, В-лимфоциттердің санын анықтау білу керек
• Жасушалық жүйенің жасушаларымен субпопуляцияларының көрсеткіштерін

анықтап, аурудың клиникалық көріністермен байланысын бағалау

• Фагоцитарлы және комплемент жүйелерінің қызметін бағалау тесттерді.
• Иммунограмма және лейкограмма анализін талдай білу

Студент істей білуі керек

• Білім денгейін толықтыру үшін ғылыми, медициналық оқулықтармен және интернет-ресурстармен өзіндік жұмыс жүргізуді.
• Лейкограмма мен иммунограмма көрсеткіштерін түсіндіруді
• Алған білім арқылы шеткері қандағы лимфоциттердің және олардың субпопуляцияларының салыстырмалы және абсолютті санын анықтау
• Алған білім арқылы фагоциттердің жұту қабілетін, спонтанды және индуцирленген НКТ тестінде олардың тотығу-тотықсыздану потенциалын анықтауды.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1.Лейкоцитарлы формуланы анықтау принципі

2.Лимфоциттердің абсолютті және салыстырмалы санын анықтау

3. В-жүйеге баға беру:

• В-лимфоциттердін абсолютті және салыстырмалы санын анықтау
• Иммуноглобулиндердің концентрациясын анықтау әдістері
• Иммунитеттің В-жүйесін клиникада бағалау:
• В-лимфоциттердің санының патологиялық жағдайда өзгеруі
• Секреторлы және сарысулық иммуноглобулиндердің концентрациясының өзгеруі

4. Т- жүйеге баға беру:

• Т- лимфоциттердін және субпопуляцияларын абсолютті және салыстырмалы саныниммунофлюоресценция тәсілінің көмегімен, моноклональды антиденелердің (CD2, CD3, CD4 және CD8, хелпер-супрессорлы индекс; РБТЛ және ЛМТР) қолдану арқылы анықтау
• Иммунитеттің Т-жүйесін клиникада бағалау
• Патологиялық жағдайда Т- лимфоцитердің санының өзгеруі (СД2, СД3, СД4, СД8).

5. Комплемент жүйесін бағалау әдістері

 

 

6.Фагоцитарлы жүйеге баға беру:

• Фагоцитарлы санды, фагоцитарлы индексты, тура және жүктемелі НКТ-тестті анықтау және көрсеткіштерін клиникалық белгілерімен салыстыра отырып интерпретациялау.

7. Нәтижесінде, лейкограмма және иммунограмма көрсеткіштерін талдау.

5 Сабақ беру және оқыту тәсілдері: Шағын топтарда жұмыс істеу: 2 топқа бөлініп сабақ сұрақтарың, иммун жүйесаін анаықтау әдістерін, лейкограмманы талқылау, синквейн мен и кластерді жасау, перифериялық қаннан лимфоциттер суспензиясын алу әдісі бойәынша видеофильм көрсету.

(ОУНЛ) жұмыс жүргізу: Лаборант дәрігер студенттерге иммунологиялық зерттеулердің 2 деңгейде жасалатынын көрсетеді. 1-ші деңгейдегі сынамада қанның формуласы бойынша лейкоциттердің, лимфоциттердің, нейтрофильдердің, моноциттердің санын анықтауды көрсетеді. Қанда Т-лимфоциттердің (СД3+), Т-хелперлердің (СД4+), Т киллер/супрессорлардың (СД8+), В-лимфоциттердің (СД20+) салыстырмалы санын анықтау принциптерімен таныстырады, ал тәжирибеде розетка-түзу әдіспен анықтауды, негізгі сарысулық иммуноглобулиндердің (IgМ, IgG, IgА) мөлшерін анықтауды көрсетеді; фагоцитарлық жүйені бағалауды: фагоцитарлық санды, нейтрофильдердің фагоцитарлық белсенділігін анықтауды, спонтанды НКТ тест тәсілін үйренеді.

Ситуациялық есептерді шешу.

6. Әдебиет

Негізгі: 1. Шортанбаев А.А., Кожанова С.В. «Жалпы иммунология», Алматы, 2008

2. Хаитов Р.М. «Иммунология», Москва, 2006

Қосымша: 1. Новиков Д.К. «Иммунология», Минск, 2005

2. Мухамбетова С.Г.,. Каракушикова А.С, Кожанова С.В., Садвакасова Г.С.,

Балпанова Г.Т. «Иммунды статусқа баға берудің қазіргі әдістері», Алматы,2005

7. Бақылау.

Сабақтың басында қойылатын бақылау сұрақтары:

1. В-лимфоциттердің бетінде орналасқан маркерлер?
2. Иммун жүйесінің жасушалық құрамының: Т-лимфоциттердің және оның субпопуляцияларының маркерлері?
3. Цитотоксикалық әсер көрсететін NК-жасушаларының құрамы бойынша ерекшеліктері (бетіндегі маркерлер?)

Сабақтың соңында қойылатын бақылау сұрақтары:

1. Лимфоциттердің функциональдық белсенділігін анықтауда қолданылатын сынамалар?
2. Гуморалдық иммунитет жағдайын бағалауда қолданылатын тәсілдер?
3. Моноклоналды антиденелерді лабораторияда қандай мақсатта қолданамыз?
4. Фагоциттердің белсенділік пайызын анықтау тәсілі?
5. НКТ тест тәсілінің принципі қандай?

Сабақтың соңында берілетін бақылау тесттері:

1.Т-лимфоциттердің саны:

1. қабыну кезеңінің барлық ағымында төмендейді

2. операциядан кейінгі ағымның барлық кезеңінде төмендейді

3. туа біткен иммунды жетіспеушілік кезінде жоғарлайды

4. стресс жағдайларында қысқа уақытқа жоғарлайды

5. стресс жағдайларында қысқа уақытқа төмендейді

2. Табиғи киллерлердің саны анықталады:

1. СД8-ге моноклоналды антиденелер көмегімен

2. СД20-ге моноклоналды ант иденелер көмегімен

3. СД3-ге моноклоналды антиденелер көмегімен

4. СД16-ге моноклоналды антиденелер көмегімен

5. СД25-ге моноклоналды антиденелер көмегімен

3. IgG және IgM жетіспеуі байқалады:

1. белсенді инфекциялық ауру кезінде

2. бактериальды антигенге жасушалық иммунитеттің белсенуінде

3. аутоиммунды аурулар кезінде

4. инфекциялық агентке қарсы иммунды жауаптың төмендеунде

5. гуморальды тізбектің зақымдалуымен жүретін біріншілік иммунды жетіспеушілікте

4. Лейкоциттердің миграциясының тежелу серпілісі (ЛМТС) негізделген:

1. макрофагтардың миграциясының тежелуіне

2. нейтрофильдердің миграциясының тежелуіне

3. лейкоциттердің миграциясының тежелуіне

4. макрофагтардың хемотаксисін шақыратын факторының бөлінуіне

5. сенсибилизацияланған лимфоциттермен макрофагтарды белсендіретін фактордың

бөлінуіне

5. Нейтрофильдердің негізгі қызметі болып табылады:

1. иммунды жауапты реттеу

2. стреске адаптивті реакция

3. иммунитетті қамтамасыз ету

4. фагоцитарлы белсенділік

5. тінді оттегімен қамтамасыз ету

6. Лейкоциттер бөлінеді:

1. нейтрофильдер, базофильдер, эозинофильдер

2. гранулоциттер және агранулоциттер

3. нейтрофильдер және моноциттер

4. нейтрофильдер және лимфоциттер

5. таяқша ядролы, сегмент ядролы және базофильдер

7. Нейтрофильдердің жоғарлауымен байланысты лейкоцитоз байқалады:

1. инфекциялық аурулардың соңғы кезеңінде

2. лимфобластозда

3. аз дозалы радиациямен сәулеленудің жалғасуында

4. вирусты инфекция кезінде

5. жедел қан кетуден кейін

8.Нейтрофильдердің төмендеуімен жүретін лейкопения байқалады:

1. жедел инфекциялық және қабыну аурулары кезінде

2. созылмалы инфекциялық аурулардың өршу кезеңінде

3. сепсис кезінде

4. жараның жергілікті іріңдеуінде

5. аутоиммунды аурулар кезінде

9. Кахексии және аштық кезінде байқалады:

1. лейкопения

2. көбінесе лимфоциттердің төмендеуіндегі лейкопения

3. нейтрофильдердің жоғарлауындағы лейкоцитоз

4. лейкоцитозсыз нейтропения

5. лейкоцитозсыз нейтрофилия

10. Қоздырғыштың токсикалық әсері көрінеді:

1. нейтрофилиямен

2. лейкоцитоздың фонындағы нейтропениямен

3. лейкоцитозсыз нейтропения

4. лейкоцитозбен нейтрофилия

5. лейкоцитозбен нейтропения

 

11. Т-хелпердің саны анықталады

1. СД-8 моноклондық антиденелермен

2. СД-4 моноклондық антиденелермен

3. Манчини әдісімен

4. қой эритроциттерімен спонтандық розетка түзу серпілісі арқылы (Е-РОК)

5. тышқан эритроциттерімен спонтандық розетка түзу серпілісі арқылы

12. Т-жүйесінің бағалауында қолданылатын сынама

1. сарысулық иммуноглобулиндер мөлшерін анықтау

2. қанда комплементтің мөлшерін анықтау

3. фагоцитарлық активтілікті анықтау

4. хелпер/супрессорлық индексті (СД4/СД8) анықтау

5. секреторлық иммуноглоубиндер мөлшерін анықтау

13. Қай моноклондық антиденелердің көмегімен шеткі қанда Т-лимфоциттердің жалпы санын анықтауға болады

1. СД8

2. СД2

3. СД16

4. СД4

5. СД56

14. Қандай серпілістерді Т-жүйесін бағалау үшін қолданбайды

1. CD3 моноклондық антиденелер қолдану арқылы

2. CD4 моноклондық антиденелер қолдану арқылы

3. CD8 моноклондық антиденелер қолдану арқылы

4. Манчини серпілісі

5. хелперлік-супрессорылқ индексті анықтау

15. Қандай серпілістерді В-жүйесін бағалау үшін қолданады

1. CD4 моноклондық антиденелер қолдану арқылы

2. CD8 моноклондық антиденелер қолдану арқылы

3. Манчини серпілісі

4. хелперлік-супрессорлық индексті анықтау

5. CD16 моноклондық антиденелер қолдану арқылы анықтау

 

 

Ситуациялық есеп №1