Globalizacja a regionalizacja

Globalizacja

Regionalizacja

1 procesy oddolne, główną siłą napędową są korporacje   2 brak celów integracyjnych 3 brak swobodnego przepływu siły roboczej w skali światowej   4 strefa decyzji suwerennych państw narodowych ogranicza się przez interesy korporacji ponadnarodowych – interesy państw pozostają różne od interesów korporacji

1 procesy odgórne, powodowane przez państwa jako gł aktorów, państwa tworzą instytucje i prawo, które umacniają lub ograniczają regionalizację 2 cele integracyjne i przechodzenie przez jej kolejne fazy 3 swobodny przepływ siły roboczej w skali regionalnej – ale od fazy wspólnego rynku   4 państwa dobrowolnie ograniczają swoją suwerenność (założenie leżące u podstaw procesu integracji regionalnej) – cedują część komp na rzecz wspólnych instytucji ponadnarodowych na rzecz większej kontroli korporacji transnarodowych (dobrowolność dyskusyjna)

WTO dopuszcza porozumienia regionalne - Efekty ich działania na WTO:

- pozytywnie: wzrost ekonomii skali, wzmocnienie konkurencji, intensyfikacja BIZ (bezp inwest zagr), wzmocnienie umiejętności negocjacyjnych

- negatywne: intensyfikowanie napięć negocjacyjnych, problem praw nabytych, wzrost komplikacji reguł pochodzenia,

 

Motywy zawiązywania Regionalnych Porozumień Handlowych

- przeważa motywacja polityczna (ekonomia jest polityką) – wzmocnienie bezpieczeństwa, wzrost pozycji negocjacyjnej, sygnał do inwestorów zagranicznych

- krajowy elektorat popycha elity do integracji

- łatwiejsze do wynegocjowania niż wielostronne (nie zawsze - EU – ACP – skomplikowane, tylko Karaiby podpisały)

- motywy gospodarcze: wzrost dostępu do rynków czł. Ugrupow., dostęp do BIZ (przyciągnięcie kapitału)

- pogłębienie istniejącej integracji

- korporacje transnarodowe (KTN) – sprzyja im regionalizm gdy pozwala na efekt skali a chroni przed globalną konkurencją – korzystne dla firm dążących do udziału w pogłębionej integracji – ułatwienie zarządzania regionalnymi sieciami produkcji i dystrybucji (np. przepisy o ochronie inwestycji)

 

strefy wolnego handlu nie powodują łączenia suwerenności (pooling of sovereignty – об’єднання суверенності) i nie generują nowych ośrodków władzy – atrakcyjne dla wielu państw z politycznego punktu widzenia.

 

Przykładowe modele integracji - NAFTA a MERCOSUR – 2 formy region. Poroz. Handl.

Podobieństwa

- reakcja na nowy porządek świata, lepiej się jednoczyć niż działać pko sobie zubażając sąsiada

- walka o utrzymanie dominującej pozycji (USA, Brazylia) w kategoriach ekonomicznych i wywieranie wpływu regionalnie

- rezygnacja z izolacji (polityka Monroe), rywalizacji i pogardzania(зневага) sąsiadami

- nastawienie na pogłębianie integracji dla zwiększania korzyści

- wizja całości hemisfery zachodniej jako dojrzałej do współpracy – porozumienie o strefie wolnego handlu między Amerykami (oba ugrupowania wsp dla powstania tej strefy) - NAFTA – Am Pn region o własnych interesach, MERCOSUR – Am Pd – własne interesy – ale widzą strefy wspólne

- dążą do rozbudowy i konsolidacji systemu – MERCOSUR – 4 stałych członków ale umowy np. z Chile o unii celnej, NAFTA – 3 czł, dążą do rozszerzenia

- oparte na wartościach zachodnich – rynek, demokr., przejrzystość, bogactwo narodu zależy od handlu

 

Różnice

- Mercosur – bardziej homogeniczna (iberysjkie) NAFTA – dwie grupy etniczne

- Mercosur – kraje rozwijające się, NAFTA – różny poziom rozwoju (USA i Kanada vs Meksyk)

- Mercosur – wzorowanie się na integracji UE, NAFTA – zorientowana na handel, nie jest zainteresowana w przechodzeniu przez kolejne fazy integracji, ale tylko by rozwijać handel

 

od l’60 integracja w Mercosur – kopiowanie rozwiązań europejskich, wyewoluował ze strefy wolnego handlu, nie rozwinął się za bardzo dalej. Powstała unia celna.

 

 

Wykład 8 16.04.15