Lampaat nuo taivaan sinisen.

LEMPI LAULUKIRJA

Любимая книга песен

2

                        KOTIMAA    РОДИНА

RAKKAUS JA YSTÄVYYS ЛЮБОВЬ И ДРУЖБА

 

KOTIMAA РОДИНА

 

Sininen ja valkoinen Синее и белое..……………………….4

sanat ja sävel Jukka Kuoppamäki

Rakovalkealla Северное сияние………………………….…6

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Kulkuri ja joutsen Бродяга и лебедь………………………...8

sanat Reino Helismaa, sävel Lasse Dahlquist

 

Terijoen muistoja Воспоминания о Зеленогорске…………10

sanat ja sävel Arvo Tolonen

 

Muistatko Monrepos’n Монрепо………….……..…………12

sanat Aili Runne, sävel Erik Lindström

 

Muistelmia Käkisalmesta   Воспоминания о Приозерске…14

sanat Anna Sihvo, sävel Tatiana Borisova

 

Kotkan kerttu Рассказ о Котке……………………………..16

sanat Veikko Lavi, sävel Viljo Ylönen

 

Suomessa olen minä syntynyt   В Финляндии я родился….18

Kansanlaulu

 

RAKKAUS JA YSTÄVYYS ЛЮБОВЬ И ДРУЖБА

 

Anna mulle tähtitaivas   Подари мне звёздное небо……….20

sanat ja sävel Jukka Kuoppamäki

 

Kesäyössä Летней ночью………………………………….22

sävel Kaarlo Valkama

Iltatuulen viesti Вести вечернего ветра…………………....24

sanat ja sävel Martti Jäppilä

 

Lennä, mun lempeni laulu! Лети, моя лучшая песня!.........26

sanat ja sävel Usko Kemppi

 

LASTENLAULUJA ДЕТСКИЕ ПЕСНИ

 

Sininen uni    Синий сон (колыбельная)………………..…..28

sanat P. Mustapää, sävel Tapio Rautavaara

Päivänsäde ja menninkäinen Дневной луч и лесной дух…30

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Reissumies ja kissa  Бродяга и кошка………………………32

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Isoisän olkihattu Дедушкина шляпа………………………..34

sanat ja sävel Tapio Rautavaara

 

MERIMIES JA MERI      МОРЯК И МОРЕ

 

Lähtevien laivojen satama   Маленькая гавань…….……….36

sanat Oiva Paloheimo, sävel Ilmo Häkkinen

 

Vanhan merenkävijän laulu  Песня опытного моряка…….38

sanat Hj. Nortamo, sävel Mr.Francois

 

MUUT     ДРУГОЕ

 

Kaksi vanhaa tukkijätkää   Пожилые сплавщики………….38

sanat Reino Helismaa, sävel Toivo Kärki

Sininen ja valkoinen

 

1. Kotimaa kun taakse jäi,

Mietin hiljaa mielessäin,

Mitä siitä kertoisin,

Kysyjille vastaisin.

Kertoisinko köyhyyden,

Laudat eessä ovien

Tai sen kaiken rikkauden,

Kunnes tiesin vastauksen.

 

Sininen on taivas,

Siniset on silmänsä sen,

Siniset on järvet,

Sinisyyttä heijastaen,

Valkoinen on hanki,

Valkoiset on yöt kesien,

Valkoiset on pilvet,

Lampaat nuo taivaan sinisen.

 

2. Juuret kasvoi maahan sen,

Kylmän sekä routaisen.

Lämmön tunsin kuitenkin

Lujuudessa graniitin.

Hiljaa kuusten kuiske soi,

Terveisensä tuuli toi:

Sininen ja valkoinen

Värit ovat vapauden.

 

Sininen on taivas...

Синее и белое

 

Покидая край родной,

Расставаясь со страной,

Что о ней бы рассказал?

В мыслях что с собой бы взял?

Вспомнил судьбы бедняков

Из соседних округов,

Красоту земли, где рос…

Если б был ответ так прост.

 

Синева просторов,

Синева небесных очей,

Синие озёра,

Синева ручьёв и ключей.

Белый наст зимою,

Белой ночи ранний рассвет.

Белые барашки облаков,

Летящих нам вслед.

 

В эту землю с детства врос,

Не страшат метель, мороз.

Здесь, одетая в гранит,

Теплоту земля хранит.

Шёпот елей слышен мне,

Ветер веет в вышине.

Знак свободы много лет –

Флага сине- белый цвет.

 

Синева просторов…

          RAKOVALKEALLA

 

On yö, ja tähdet taivahalla loistaa välkkyen,

Kuu kirkas hohdettaan luo tunturille.

On ympärilläin erämaa ja outo hurma sen.

On avautunut sydämeni sille.

Tää köyhä, karu maa mun lumoihinsa saa.

On avautunut sydämeni sille.

 

On yö, ja revontulet pohjan puolla loistavat.

Ne niin kuin noitavalot luovat taikaa.

On ennen olleet täällä noidat, Lapin haltiat –

Se oli suurten tietäjien aikaa.

Tää revontulten maa, tää taian, loitsun maa –

Se elää vielä tietäjien aikaa.

 

On yö, ja rakovalkealla liekkiin tuijotan.

Se lämpöänsä Lapin yöhön valaa.

Ken suoniinsa on saanut Lapin-kuumeen polttavan,

Sen mieli tänne lakkaamatta palaa.

Tää jään ja lumen maa, se kiehtoo, lumoaa,

Ja mieli tänne lakkaamatta palaa.

 

On yö, jo kohta kiinni painuu silmät raukeat –

Vain havuvuode päällä hangen jäisen.

Kuin vartijoina tunturien laet aukeat

Ne suojahansa ottaa yksinäisen.

Tää jylhä kaunis maa, tää tunturien maa –

Se suojahansa ottaa yksinäisen.

            С ЕВЕРНОЕ СИЯНИЕ

 

Ах, как прекрасны звёзды этой ночью над рекой,

И ясный месяц гору освещает.

Окрестности – лесная глушь. Везде царит покой,

И этим моё сердце раскрывает.

Ни этой ли землёй так очарован я,

В восторге моё сердце замирает.

 

Передо мной простор небес, сияние в ночи,

Мне север тайну света доверяет.

Владения Лапландии, где вечности ключи –

Здесь время посвящённых наступает.

Над этой вот землёй сияние зимой,

И время посвящённых наступает.

 

Смотрю заворожённо на сияние вдали,

Оно дыханье ночи согревает.

Мне пульс передаётся этой северной земли,

Восторгом мою душу наполняет.

Земля снегов и льда здесь царствует всегда,

Мечта с тех пор в край этот возвращает.

 

Любуюсь я на хвойный лес, на ледяной ковёр,

От утомленья в дрёму погружаюсь.

Хранителем открыты мне равнины дивных гор,

В его владеньях весь преображаюсь.

Прекрасная земля, здесь горы и поля,

В таких владеньях весь преображаюсь.

KULKURI JA JOUTSEN

Oon kulkuriksi syntynyt mä vainen

Ja paljain jaloin kierrän maailmaa.

Näin kerran unta: joutsen taivahainen

Mun antoi hetken kanssaan taivaltaa.

Näin maat ja metsät, järvet maani armaan,

Sen kaiken sinitaivahalta näin.

Tuuli lauloi laulujaan,

Sadun hohde peitti maan,

Ihanampaa en mä koskaan nähdä saata.

___

Ja laulun tämän lauloi mulle tuuli:

«On kaikkein kaunein aina oma maa.

Niin moni muuta paremmaksi luuli,

Mut pettymyksen itsellensä saa.

Ei missään taivas sinisemmin loista,

Ei missään hanki hohda kirkkaammin.

Tämä paina sydämees,

Niin on taivas aina sees,

Ja sun taipaleeltas murhe kauas kaikkoo.»

 

Niin päättyi uni, mutta vielä vuotan

Mä kohtaavani kerran joutsenen,

Ja siihen asti unelmiini luotan;

On helppo uneksia ihmisen.

Siks paljain jaloin onneani etsin

Ja huolet laulullani haihdutan.

Elämä on ihanaa,

Kun sen oikein oivaltaa

Ja kun lentää siivin valkein niin kuin joutsen.

   БРОДЯГА И ЛЕБЕДЬ

Родился я бродягой, и с рожденья

Не знал я в мире участи иной,

Но вдруг приснился сон, как белый лебедь

На миг меня на крыльях взял с собой.

Увидел я леса, озера, земли

Из той небесно-чистой синевы.

Ветер песни напевал,

Дождик слёзы проливал

И прекраснее не видел я виденья.

 

Мне песню напевал тихонько ветер

О том, что лучше всех моя земля,

Но я искал и обошёл полсвета –

Как, оказалось, заблуждался я.

Я не встречал нигде синее неба,

Не увидал нигде я ярче наст.

В сердце сохранил своём,

Словно небо ясным днём,

Образ родины, что придавал мне силы.

 

В часы, когда туман стелился реже,

Я лебедя однажды увидал,

И доверяясь полностью надежде,

О встрече с человеком загадал.

Был беден, но душою благороден,

И счастье встретил на своём пути.

Если жизни смысл постиг,

То прекрасен каждый миг,

Окрылённая душа светла, как лебедь.

TERIJOEN MUISTOJA

 

Kannaksen kauneimmat rannat

Jääneet on taa.

Pehmeät lämpöiset sannat

Kaukaa kangastaa.

Aalloille syksyisin illoin

Majakka loisteen loi.

Tuota kun muistelen milloin,

Näin sävel silloin soi.

 

Terijoen puistot tuuli vei,

Terijoen muistot häivy ei.

Missä kotirantaan aallot lyövät santaan

Sinne aina lentää aatoksein! Aatoksein!

 

Mikkelin määiltä ennen

Ah laskettiin.

Vieläkin kun ohi mennen

Kaipaan rinteisiin.

Talviset kuutamoillat

Paukkeenkin pakkasen.

Jäätikön kirkkaimmat sillat

Muistan kuin eilisen.

 

Terijoen puistot tuuli vei,

Terijoen muistot häivy ei.

Missä kotirantaan aallot lyövät santaan

Sinne aina lentää aatoksein! Aatoksein!

ВОСПОМИНАНИЯ О ЗЕЛЕНОГОРСКЕ

 

Берега тайны остались

Там позади,

И миражом показались

Мягкие пески.

Луч маяка освещает

Волны в вечерней мгле…

И, когда блеск вспоминаю,

Слышится песня мне.

 

Терийоки ветер облетел,

О Зеленогорске песню спел.

Берега родные, волны озорные –

Мыслями всегда туда летел. Да, летел!

 

В Миккели с гор прокатиться

Нравилось нам.

Видя откосы, тоскую

По ушедшим дням.

Прошлого года морозы,

Лунные вечера,

Мостики льда и торосы

В памяти, как вчера.

 

Терийоки ветер облетел,

О Зеленогорске песню спел.

Берега родные, волны озорные –

Мыслями всегда туда летел. Да, летел!

Muistatko Monrepos’n

 

Muistan puiston kaunehimman,

Ihanimman Monrepos’n.

Usein haaveissani kuljen

Satumaani lehmustohon.

Kaunehimmat kaarisillat,

Ihanimmat kuudanyöt.

Nähnyt puiston katveessa oon,

Monrepos’n.

 

Aikain menneitten taa

Aatos taas samoaa

Ajan sen mennehen,

Tarun ihmeellisen

Voin vieläkin tavoittaa.

Muistot puiston kaunehimman,

Ihanimman Monrepos’n.

Iäks syömmeen kätkenyt oon

Monrepos’n.

 

Aatoksein aina saa

Kaipuun unteni maa.

Puisto rakkauden,

Sitä unhoita en,

Se säilyy aikojen taa.

Muistot puiston kaunehimman,

Ihanimman Monrepos’n.

Iäks syömmeen kätkenyt oon

Monrepos’n.

      Монрепо

 

Помню я самый красивый

Парк прекрасный Монрепо.

Здесь мечты меня уводят

По аллеям лип далеко.

Арки мостиков ажурных

И природы дивный сон,

Тихой лунной ночи узор

в Монрепо.

 

Время всё унесёт,

Но легенда живёт.

Стоит только узнать,

Как тот парк отыскать,

Предания миг застать.

Помните ли Вы старинный

Парк прекрасный Монрепо?

Сохранили в сердце его –

Монрепо?

 

Парк – страна моих снов,

Парк – любви, нежных слов.

Как тоскую всегда,

Не забыть никогда,

Не властны над ним года.

Пусть живёт этот старинный

Парк прекрасный Монрепо,

Чтобы в каждом сердце цвело

Монрепо.

MUISTELMIA KÄKISALMESTA

 

Käkisalmi – surunsalmi, sinä muistoin, toivon maa,

Luokses aatos riemumielen usein täältä kiiruhtaa.

Vanha linna, valleiltasi siinsi Vuoksen vuolaat veet,

Näkyi saaret, kauniit salmet, Multamäen harjanteet.

 

Muistattehan Suomenrannan kesäpäivät helteiset,

Jolloin saarten rantamilta

Kaikui uljain melskelet.

Vukosen rannan laitureissa veneitä ol sadoittain,

Jotka kesäaamuin riensi ulapalle papattain.

 

Hirvisaareen, Ristiniemeen moni mottor’ kiiruhtaa,

Illan tullen Suomenrantaan hiljalleen taas palajaa.

Pikkuhiekka Laatokalla kaikillehan tuttu on,

Myöskin sinne haltehellä riensi jono loputon.

 

Keskiyölla torillamme nähtiin näky uljahin:

Käkisalmen varuskunta marssi sinne rivihin.

Sieltä kaikui silloin laulu, sanat uljaan soturin,

Juhlahymnin puhalsivat soittojoukot Ripatin.

 

ВОСПОМИНАНИЯ О ПРИОЗЕРСКЕ

 

Кякисалми – город древний, здесь земля надежд и битв,

В обстановке повседневной чувство праздника хранит.

Старой крепости массивы над Вуоксой с высоты

Видят острова, проливы, Мултамяки скал хребты.

 

Помним Финский берег дальний, летних дней палящий зной,

Где звучал, как ветер шквальный,

Бесконечный шум людской.

От причалов многолюдных лодки сотнями гребли,

На простор стремились судна, удаляясь от земли.

 

На Крестовый и Олений мчалось много катеров,

Вечерами возвращались в тишину своих садов.

Всем на Ладоге знакомый пляж, где мелкий есть песок.

В летний зной, в часы истомы, шли гурьбой через лесок.

 

Среди ночи площадь наша представляла бодрый вид:

Гарнизон парадным маршем выступает и не спит.

Доносились песни звуки и команды для солдат,

Выдувал оркестр гимны, репетируя парад.

Kotkan kerttu

 

Kun laivamme satamaan saapui,

Valot kutsuen vilkutteli.

Ilot kaupungin mieleen ne muistui,

Rahat taskussa kilkutteli.

 

Saimme kokea kaikki sen vaivan,

Kuinka itseni herraksi saan.

Näimme jätimme laulellen laivan,

Mutakuopassa pian juhlitaan.

 

 

Kun me astuimme kapakan aulaan,

Soi haitari niin haikeaan.

Juuri hattua kun laitoin naulaan,

Näin neitosen niin ihanan.

 

Oli suloisin pien hellan-terttu,

Mitä maa päällään kantaa voi.

Oli kuuluisa Kotkan Kerttu,

Heti hormoonit syömmessäni soi.

    Рассказ о Котке

 

Когда корабли прибывают

В нашу гавань на зов маяка,

Тогда в радости все пребывают

И карманы звенят моряка.

 

Испытания все забывают,

Теперь каждый себе господин,

Напевая, корабль покидают,

Ждёт их города здесь лабиринт.

SUOMESSA MINÄ OLEN SYNTYNYT…

 

Suomessa olen minä syntynyt,

Tuolla kauniissa Karjalassa

Laatokan järven rannalla,

Siellä torpassa matalassa.

     Matalan torpan hiilloksella

     Käsiäni lämmittelin,

     Matalan torpan nättiä tyttöä

     Omakseni ajattelin.

Matalan torpan vainioita

Tulin minä tallanneeksi,

Matalan torpan nättiä tyttöä

Tulin minä narranneeksi.

     Ei mistään saa niin kirkasta vetta

     Kuin metsän lähtehestä,

     Ei mistään saa niin armasta heilaa,

     Kuin toisen tähtehestä.

Hevonen on musta kuin tiikerikissa

Ja aisat on katajasta.

Ei mistään saa niin armasta heilaa

Kuin majasta matalasta.

     Aseman kello löi kaksi kertaa

     Ja silloin se juna vislas.

     Silloin se hulivili hummeripoika

     Sen torpan tytön kihlas.

Aseman kello löi kolme kertaa,

Silloin se juna lähti.

Silloin se hulivili hummeripoika

Sen torpan tytön jätti.

В ФИНЛЯНДИИ Я РОДИЛСЯ…

 

Я родом из края лесов и озёр,

Где карельские сосны и ели,

Ладожский берег, водный простор,

Я запомнил здесь всё с колыбели.

     В низкой избушке мне жить довелось,

     Над углями мы грели руки.

     О хозяйке дома думать пришлось,

     Когда были мы с ней в разлуке.

Помню, как полем на встречи ходил,

Протоптал я тропинку к милой.

Девушку всё же я покорил,

Но недолго я был любимым.

     Нет в округе чище воды,

     Чем вода родника лесного,

     Нет, не найти здесь лучше сады,

     Чем у девушки дома родного.

Конь вороной, словно хищный зверь,

Запряженный на волю рвётся.

Девушки милой, доброй, поверь,

Лучше нашей нигде не найдётся.

     Поезд из дальнего края пришёл,

     И пробили часы два раза.

     Девушку парень в церковь повёл,

     Обручили с любимой сразу.

Поезд гудок дал и отошёл,

И пробили часы три раза.

Парень простился с девушкой той,

Не моргнув, расставаясь, и глазом.

ANNA MULLE TÄHTITAIVAS

 

Anna mulle tähtitaivas,

Anna valo pimeään,

Anna mulle aamurusko, anna usko elämään.

Anna mulle rohkeutta,

Että jaksen huomiseen,

Anna edes vähän rakkautta tähän

Yksinäiseen sydämeen.

 

Miksi taivas on öisin musta,

Miksi valoa en mä näe?

Sydän täynnä on kaipausta,

Liekki polttaa mun elämää.

Sua etsin mä nyt, maailmaan eksynyt,

Ohukulkijoilta sua oon kysynyt.

Missä oot, tiedä en. Siksi kuljen etsien.

 

Anna mulle tähtitaivas…

 

Miksi aamuin ei päivä paista,

Linnut laula ei lauluaan

Päivä päivältä samanlaista

Enää pysty en nauramaan.

Sydän rinnassa lyö, vaikka vanki oon yön,

Sua etsin takaa jo tähtien vyön.

Palaisit takaisin, sitä toivon iltaisin.

 

Anna mulle tähtitaivas…  

ПОДАРИ МНЕ ЗВЁЗДНОЕ НЕБО

 

Подари мне небо в звёздах,

Подари мне свет во тьме,

Если сможешь, дай мне веру,

Без неё ведь трудно жить.

 

Почему темнота над нами,

Почему я не вижу свет?

Грусть на сердце легла с годами,

Я всё жду, а ответа нет.

Лишь тебя я ищу и навстречу спешу.

У прохожих всё о тебе я спрошу:

Где искать? Как найти, повстречать тебя в пути?

 

Подари мне небо в звёздах…

 

Почему так безмолвно утро,

Песен птицы мне не поют?

День за днём пролетают смутно,

Даже радости не дают.

Сердце сжато в кольцо. Ночь пришла на крыльцо:

Среди звёзд твоё отыщу я лицо.

Подскажи, что ты есть. О себе пошли мне весть.

 

Подари мне небо в звёздах…

 

KESÄYÖSSÄ

 

 

Ilta kesäinen

Meidät saattoi yhtehen.

Kutsui jostain kaukaa tanssiin

Sävelet viulujen.

Niin kuin unta ois

Häipyi metsät niityt pois

Tuntui niin kuin maahan onnen

Kesäinen yö vienyt ois.

 

 

Jälkeen vuosien

Kun mä tuota muistelen.

Näen kuinka katsoi silmäs

Nuo läpi kyynelten.

Aamu päivän toi,

Viulut eivät tanssiin soi.

Kirkas aamu öiset haaveet

Eroksi taas muuttaa voi.

ЛЕТНЕЙ НОЧЬЮ

 

 

Лунной ночи свет,

Но расстаться силы нет.

Зовёт снова танцевать

Мелодия скрипки всех.

И словно в детских снах,

Вдруг исчез из сердца страх,

И на землю опустилось счастье,

Что днём в небесах.

 

 

Как много лет назад,

Вижу твой печальный взгляд.

Помню, как сквозь слёз завесу

Твои глаза блестят.

Но утро день сменил,

И о скрипках мир забыл.

День развеял грёзы ночи,

Мои сомнения простил.

    ILTATUULEN VIESTI

 

Jos iltatuuli viestin viedä vois

Taa maitten, merten, kauaksi pois,

Kaipuuni sulle kertoa tahtoisin,

Tuskien täyttämän tieni mä kertoisin.

 

Näin sävel suruinen

Yli metsien soipi kutsuen.

Kuulethan, ystäväni, lauluni.

Saapukoon se luoksesi,

Missä lienetkin.

 

 

Muistathan aikaa, aikaa nuoruuden,

Ja onnen taikaa, taikaa rakkauden.

Jos kaiken muistat, erheeni anteeks suot.

Onneni rauniot jälleen näin ehjäks luot.

 

Näin sävel suruinen

Yli metsien soipi kutsuen.

Kuulethan, ystäväni, lauluni.

Saapukoon se luoksesi,

Missä lienetkin.

 

ВЕСТИ ВЕЧЕРНЕГО ВЕТРА

 

Если вечерний ветер попросить

Вести любимой вдаль относить,

Чтоб рассказал он всё о тоске моей,

В муках влюблённое сердце в разлуке с ней.

 

И вновь, полная тоски,

Мою песню нежную

В этот поздний час?

 

 

Помнишь ли время: молодости дни,

Время надежды, тайну любви,

И ту ошибку сможешь ли ты простить,

Счастья осколки собрать и в узор сложить?

 

И вновь, полная тоски,

Мою песню нежную

В этот поздний час?

 

 

LENNÄ, MUN LEMPENI LAULU!

 

Kun päivä painuu illan pilven taa,

Yön varjot hiipii ikkunaan,

Mä yksin valvon kuin kauan ennenkin

Ja ulos tielle tuijotan.

Niin kaukana vaik ootkin, armahin,

Ja ero kauan kestää voi.

Niin laulu tää luokses halki ilman saa

Se syömestäni syömees soi.

 

Lennä, mun lempeni laulu,

Maitten ja metsien taa.

Kerro, et ikävä täällä mun on, 

Aatoksein kaikki hän saa.

Lennä, mun lempeni laulu,

Pienoisen ikkunan luo,

Hän sisällä istuu ja valvoen odottaa –

Hälle sä viestini tuo!

ЛЕТИ, МОЯ ЛУЧШАЯ ПЕСНЯ!

 

Когда уходит день и тени

Подкрадываются к окну,

Я одиноко смотрю куда-то вдаль

И вслушиваюсь в тишину.

Как тяжело мне ждать любимую,

Разлуки горечь пережить.

Смогу ли песней воздушные пути

От сердца к сердцу проложить?

 

Ты, моя лучшая песня,        

Горы, леса облети,

И расскажи, как тоскую о ней,

Тем, кого встретишь в пути.

Ты, моя лучшая песня,

Дом моей милой найди,

Где глаз не смыкая, ждёт вести любимая,

К ней сквозь окошко войди.

             SININEN UNI

 

Joka ilta kun lamppu sammuu ja saapuu oikea yö,

Niin Nukku-Matti nousee ja ovehen hiljaa lyö.

On sillä uniset tossut, ja niillä se sipsuttaa.

Se hiipii ovesta sisään ja hyppää kaapin taa.

 

Ja sillä on uninen lakki ja sininen, uninen vyö,

Ja unista jäätelönpalaa se pienillä hampailla syö.

Ja sillä on sininen auto, ja se auto hyrrää näin:

Surrur, surrur, ja lähtee unen sinistä maata päin.

 

Ja pieni sateenvarjo on aivan kallellaan,

Ja sinistä unien kirjaa se kantaa kainalossaan.

Ja unien sinimaahan se lapset autolla vie.

Surrur, surrur, ja sinne on sininen, uninen tie.

 

Ja siellä on kultainen metsä ja metsässä kultainen puu

Ja unien sinilintu ja linnulla kultainen suu.

Ja se unien sinilintu, se lapsia tuudittaa.

Se laulaa unisen laulun, lala lallala lallallaa.

 

         СИНИЙ СОН (КОЛЫБЕЛЬНАЯ)

 

Когда вечером включишь лампу, ты легенду эту проверь,

Что добрый угомон Матти тихонько стучится в дверь.

На мягких тапочках сонных по комнатам семенит,

По стенам прыгает тёмным, а потом за шкаф спешит.

 

Сновидений имеет пояс, а ещё волшебный колпак,

Мороженое он любит – во снах его съесть мастак.

И есть у Матти машина, фырчит, выбрав нужный тон:

Лишь «Фыр-фыр» слышатся звуки – и с земли уносит в сон.

 

Открывает волшебный зонтик и для взрослых, и для детей.

Он книгу снов раскрывает из сказок и новостей.

Везёт с собой на машине детей в своё царство снов

По синей сонной дороге к чудесам других миров.

 

А в лесу золотом есть птица, что на дереве золотом,

Со снами птица кружится и манит в чудесный дом.

И дети слушают песни, что птица для них поёт.

Фантазии увлекают, а мечты зовут в полёт.

PÄIVÄNSÄDE JA MENNINKÄINEN

 

Aurinko kun päätti retken, siskoistaan jäi jälkeen hetken,

Päivänsäde viimeinen.

Hämärä jo metsään hiipi. Päivänsäde kultasiipi

Juuri aikoi lentää eestä sen,

Kun menninkäisen pienen näki vastaan tulevan;

Se juuri oli noussut luolastaan.

Kas, menninkäinen ennen päivän laskua ei voi

Milloinkaan olla päällä maan.

 

Katselivat toisiansa – menninkäinen rinnassansa

Tunsi kuumaa leiskuntaa.

Sanoi: Poltat silmiäni, mut en ole eläissäni

Nähnyt mitään yhtä ihanaa!

Ei haittaa, vaikka loisteesi mun sokeaksi saa –

On pimeässä hyvä asustaa.

Käy kanssani, niin kotiluolaan näytän sulle tien

Ja sinut armaakseni vien!

 

Säde vastas: Peikko kulta, pimeys vie hengen multa,

Enkä toivo kuolemaa.

Pois mun täytyy heti mennä: ellen kohta valoon lennä,

Niin en hetkeäkään elää saa!

Niin lähti kaunis päivänsäde, mutta vieläkin,

Kun menninkäinen öisin tallustaa,

Hän miettii, miksi toinen täällä valon lapsi on

Ja toinen yötä rakastaa.

 

ДНЕВНОЙ ЛУЧ И ЛЕСНОЙ ДУХ

 

Солнце путь свой завершало, от сестёр оно послало

Луч последний лишь на миг…

В сумерки лес погрузился. Луч дневной с небес спустился,

Золотым крылом земли достиг.

Увидев его, дух лесной подумал: «Полечу!»

Поднялся из пещеры по лучу.

Ведь до заката дух не мог увидеть белый свет.

Мир от него таил секрет.

 

Посмотрели друг на друга, и в груди лесного духа

Запылала искра дня.

И сказал он с укоризной: «Ты слепишь глаза, но в жизни

Не встречал прекраснее тебя!

Хоть ты сияньем слишком ярким можешь ослеплять –

Мне в темноте милее обитать.

Пойдём со мной! В мою пещеру покажу я путь.

Моим желанным гостем будь!»

 

Луч ответил: «Милый леший, темноты боится пеший,

Душу в ней погибель ждёт.

Жить без света не желаю, только с ним везде летаю.

Мне пора отправиться в полёт!»

И сразу поспешил заветный луч за светом вслед,

А дух в сомненьях бродит по сей день.

Как странно, что одно дитя предпочитает свет,

Другое любит ночи тень.

 

    reissumies  JA KISSA

 

1. On iltamyöhä, taipaleella muuan reissumies,

Hän viheltelee kulkeissaan.

Hän mistä tulee, minne menee, taivas yksin ties.

On musta kissa seuranaan.

Mut kylmä alkaa ahdistella miestä hilpeää,

Hän kaipaa varmaan kotia ja lieden lämpimää.

On iltamyöhä, taipaleella muuan reissumies,

Hän viheltelee kulkeissaan.

 

2. Tien laidassa hän näkee mökin pienen, aution, 

Ja ovi sen on raollaan. 

Se turvapaikkaa tietää, siinä kylmän suoja on,

Ja reissumies on iloissaan.

Hän kissaansakin kutsuu – mihin mirri häipyi, hei!

Mut poissaolo kissan häntä kauan vaivaa ei. 

On oma nahka lähinnä ja lämpö tärkeää –

Kai hiirtä kissa pyydystää!

 

3. On liedessä – voi ihme! – pari hiiltä hehkuvaa, 

Hän takan ääreen hapuilee.

Ei uskalla nyt heikkoon hehkuun edes puhaltaa –

Se sinälläänkin riittänee.

Hän käsiänsä ojentelee lieden lämpimään,

Ja jokin kaunis muisto lämmittävi sydäntään.

Niin tuli aamu, arjen koura utulinnan kaas, 

On reissumiehen kylmä taas.

 

4. On päällä kylmän tuhan kissa yötään viettänyt,

Ja kiilusilmät hehkun loi.

Sen, minkä luuli hiillokseksi, kissa onkin nyt,

Kun aamu valon tupaan toi.

Mut reissumies ei moista jouda ajattelemaan, 

Vaan vihellellen tielle työntyy kissa mukanaan.

Hän mistä tulee, minne menee, taivas yksin ties –

On taipaleella reissumies!

         БРОДЯГА И КОШКА

 

1. Вот вечер поздний, но в пути отчаянный чудак,

И кошка вслед за ним идёт.

Одно лишь небо может знать, откуда и куда,

Насвистывая, он бредёт.

Но холод начинает путника одолевать,

О тёплом очаге он заставляет тосковать.

Вот вечер поздний странника в дороге застаёт.

Насвистывая, тот бредёт.

 

2. Избушку ветхую он видит на своём пути,

Слегка прикрыта её дверь.

От холода защиты лучше этой не найти,

И радостно ему теперь.

Он подзывает кошку – лишь прыжок, и след простыл,

Но беспокоиться об этом нету больше сил:

Для путника замёрзшего теперь тепло важней,

А кошка ловит пусть мышей.

 

3. Вот чудо – в очаге уже горит пара углей,

Такими дом не осветить.

Но не решился развести огонь в печи сильней –

Ему и так должно хватить.

К огню протягивая руки в ожидании,

Согрелся сердцем, обратясь к воспоминаниям.

Но утро будней замело туманных замков след,

И холод вновь его сосед.

 

4. Ночь эту кошка провела в камине на золе.

Глаза тот излучали свет,

Что путник принял за огонь, идущий от углей.

Открыл всю правду лишь рассвет.

Но страннику нет времени об этом размышлять.

И с кошкой в путь, посвистывая, он спешит опять.

Лишь небо знает, как идёт, откуда и куда.

Быть может, он в пути всегда!

ISOISÄN OLKIHATTU

 

1. Mä tässä kerran ullakolle yksin kapusin

Ja sattumalta vanhan kaapin siellä aukaisin.

Mä sitä pengoin, mitä lienen oikein etsinyt,

Niin löysin vanhan olkihatun, siitä kerron nyt.

Sen pölystä kun puhdistin ja sitä kääntelin

Ja ullakolle vanhan arkun päälle istahdin,

En aikaa tiedä, miten kauan siinä viivähdin,

Kun isoisän tarinaa mä hiljaa muistelin.

 

2. Ol kerran pieni hattukauppa sivukadulla –

Niin pientä kauppaa nykyään et löydä todella –

Ja siihen puotiin isoisä kerran piipahti.

Hän kauan etsi, olkihatun viimein valitsi.

Vaan valinta se tuskin siinä aikaa vienyt ois;

Kas, syy on toinen: hennonut ei millään mennä pois;

Kun kerran katsoi myyjättären silmiin sinisiin,

Jo kaikki hatut ostanut hän kohta olis niin.

 

3. Näin kului aikaa – sinisilmäin vuoksi tosiaan

Nyt romanssi niin kaunis kohta puhkes kukkimaan,

Ja joka päivä iltaisin, kun kello tuli kuus,

Nähtiin eräs herrasmies ja olkihattu uus

Odottavan sulkemista pienen myymälän

Ja kahden nuoren kulkevan luo puiston hämärän.

Ei kauniimmin tää satu pieni päättyä nyt voi,

Kun kera syksyn lehtien hääkellot heille soi.

 

4. Näin kuvat kulki muistossani hämys ullakon,

Ja mietin, kuinka kaunis sentään ihmiselo on.

Vaan miten vähän jääkään meistä muistoks tulevain,

Kuin isoisän tarinasta – olkihattu vain.

Mut ehkä ajan tomun alta joku toinenkin

Joskus pienen muiston löytää niin kuin minäkin.

Näin isoisän olkihattu sai mun laulamaan,

Ja vanhan kaapin kätköihin sen laitoin uudestaan.

ДЕДУШКИНА ШЛЯПА

1. Однажды на чердак забрался я совсем один,

Там шкаф старинный обнаружил и его открыл.

Я в нём копался, видно, что-то нужное искал,

И на соломенную шляпку взгляд мой вдруг попал.

Когда отряхивал от пыли и в руках вертел,

Тогда, её разглядывая, на сундук присел.

Не знаю, сколько времени, как долго был я там…

Но дедушки историю я вспомнил по часам.

 

2. Был шляпный магазинчик в переулке в те года,

А нынче, правда, не осталось даже и следа.

Однажды дедушка мой в эту лавку забежал

И слишком долго нужную в ней шляпу выбирал.

Не в том была причина та, что шляпы не найти,

А дело вышло так, что сам не в силах был уйти.

Он в синие глаза вдруг продавщицы посмотрел:

И в результате все купить там шляпы захотел.

 

3. Шло время, и у синих глаз роман сложился свой,

Такой прекрасный, как садов цветение весной.

И господина ждущего по вечерам к шести

Перед закрытием той лавки каждый мог найти.

Все видели, что шляпу новую в руках держал,

Как девушку он в сумерках до дома провожал.

Так завершилась с этой сказкой осени пора

И свадебные зазвучали им колокола.

 

4. Картины эти проплывают в памяти моей:

Я думаю, что всё же жизнь прекрасна у людей,

Но что от нас останется потомкам по крови,

Как дедушкина шляпа от истории любви?

И из пыли со временем, но если смог сберечь,

Как я, отыщет кто-то эту памятную вещь.

Я вижу дедушкину шляпу и о ней пою.

И в шкафа тайники кладу историю мою.

Lähtevien laivojen satama

 

                 1.

Minä olen vain satama pieni,

Joka laivoja rakastaa,

Jossa aina öisin palaa

Pari lyhtyä kalpeaa.

 

Minun luonani laivat ei viihdy,

Olen pieni ja maineeton.

Pois suuria purjeita aina

Meri kaunis kutsunut on.

 

                  2.

Minä nytkin merelle katson.

Sydän itkeä melkein vois,

Sillä syksyllä luotani lähti

Tuo laiva ihana pois.

 

Joka suurempi muita oli

Ja jota mä rakastin,

Kun saapui se korkein keuloin

Ja purjein ylpeilevin.

 

Маленькая гавань

 

                 1.

Я всего лишь маленькая гавань

И люблю корабли встречать.

Ночью всем, кто вынужден плавать,

Буду путь в бухту освещать.

 

А со мной хорошо и надёжно

Катерам и большим судам,

Чьи судьбы опасны и сложны –

Ведь зовёт их седой океан.

 

                  2.

Когда взгляд свой направляю в море,

Сердце плачет в разлуке вновь.

Мой любимый бриг на просторе.

Пусть его бережёт любовь!

 

А когда возвращается в гавань,

Высоко, словно в небесах,

Мне виден корабль величавый,

Что летит на всех парусах.

Vanhan merenkävijän laulu

 

Konsa minä kuulen kuiskeen kevättuulen,

On kuin kutsu mulle siinä sois.

Kamarasta maan myrskyn riehuntaan

Tahtoisin rientää mä pois:

 

Oi Barcelona, sull ei ole vertaa,

Eessäni väikyt niin monta sä kertaa.

Taas näen naistesi keinuvat lanteet,

Notkeat nilkat ja valkeat ranteet,

 

Silmien säihkyn ja huulien hurman,

Keimailun lemmen ja miesteni turman.

Nään Isabellan, mun palkkani surman.

Korvissain viulu soi,

Kun hän karkeloi.

 

Silloin mä mies olin riehakas aivan,

Pulskea päällikkö pulskimman laivan.

Nyt tunnen suonissa vanhuuden vaivan.

Leini taas ahdistaa,

Lasi antakaa.

 

Mennyt ilo on Espanjan.

Menköön lasi tää pohjahan!

Menköön lasi tää pohjahan!

Песня опытного моряка

 

Радуюсь привету тёплого ветра

Словно приглашению в поход.

От родных домов в царствие штормов

Моря стихия зовёт.

 

О, Барселона, в тебе нет ведь фальши,

Манишь огнями вперёд, как и раньше,

Магией девушек с лёгкой походкой,

Любящих глаз выражением кротким.

 

Гибкие руки и губ очертание

Губят мужчин своим очарованием.

И очевидно с деньгами прощание:

Когда пляшут, то скрипка

В душе поёт.

 

И на земле благодарность не ждущий

Я, словно ангел корабль ведущий,

Слышу усталости голос зовущий

И на миг, всё забыв,

Подниму бокал.

 

Выпьем за удачу до дна,

Только всем налейте вина!    

Только всем налейте вина!    

   Kaksi vanhaa tukkijätkää

1. Kaksi vanhaa tukkijätkää istuu tummetessa illan.

Uitto hiljaa on, ja tuntuu tuoksu herkkä niittyvillan.

Toinen polttaa piippunysää, jolla ikää paljon lienee.

Toinen puree mälliänsä. Muistot nuoruutehen vienee.

- Muistatkos, kosket ne hurjimmat ennen

Laskettiin pölkyllä vaan...?

Toinen on hiljaa niin kauan ja vastaa:

- Nyt ei ne nuoret, nyt ei ne nuoret kestä lautallakaan!

 

2. Kaksi vanhaa tukkijätkää, jätkää vain, ei mitään muuta;

Jossain soitto soi – se harmonikkaa on ja elokuuta.

Tikku siinä leimahdellen loistaa hetken – sammuu virtaan.

Lempi sammuu joskus myöskin, muisto jää vain elon pirtaan.

- Muistatkos, tytöt ne kauneimmat ennen

Hurmattiin polkalla vaan...?

Toinen on hiljaa niin kauan ja vastaa:

- Nyt ei ne nuoret, nyt ei ne nuoret pysty valssaamaankaan.

 

3. Kaksi vanhaa tukkijätkää, lyyssin päällä pihkanuttu;

Työtä tehty on – ja paljon. Niin on: työ on jätkän tuttu.

Virta kulki, markka kulki, jotkut siitä kyllä hankki.

Jätkä heilui, keksi heilui, jätkän suu on jätkän pankki.

- Muistatkos, lautat ne suurimmat ennen

Varpattiin harteilla vaan...?

Toinen on hiljaa niin kauan ja vastaa:

- Nyt ei ne nuoret, nyt ei ne nuoret pärjää koneillakaan.

 

4. Kaksi vanhaa tukkijätkää istuu. Yöksi ilta vaihtuu.

Usva hiipii virtaa pitkin, niittyvillan tuoksu haihtuu.

Puomi pysyy paikallansa, orpo tukki painuu uomaan.

Jätkä on kuin tukki: kaiken heittää kohtalonsa huomaan.

- Muistatkos silloin, kun päätimme, että

Vuos, pari uitolla vaan...?

Toinen on hiljaa niin kauan ja vastaa:

- Nyt ei ne nuoret, nyt ei ne nuoret kestä ees vuottakaan.

                 ПОЖИЛЫЕ СПЛАВЩИКИ

1. Сумерки спустились, сели рядом пожилых два друга.

Сплав идёт тихонько, ветерок доносит запах луга.

Закурил один – и в трубке кажется вся жизнь и вечность,

И его товарищ тоже выпускает дым беспечно.

- Помнишь, когда молодыми мы были,

Брёвна сплавляли мы как?

И ему тихо другой отвечает:

- Время проходит, время уходит – нам не выдержать сплав.

 

2. Пожилые сплавщики тоскуют по реке немножко,

Где во время сплава звук единственный – это гармошка.

Спичка вспыхнет вдруг. Сверкнула… и в потоке вмиг погасла.

Так же и любовь – осталась лишь воспоминаньем ясным.

- Помнишь, как с девушкой в польке

Кружились заворожённо вдвоём?

А ему тихо другой отвечает:

- Раньше кружились, раньше кружились, а теперь подождём.

 

3. Пожилого сплавщика смола на куртке отличает.

Сделана работа – её в сплаве мало не бывает.

Лишь когда несёт поток, то будет за труды оплата,

Ведь река для сплавщика тот банк, где ждёт его зарплата.

- Помнишь, какими огромными раньше

Нам доставались плоты?

И после паузы друг отвечает:

- Раньше так было, раньше так было, а теперь всё мечты.

 

4. Ночь сменила сумерки. Друзья сидят так одиноко.

Запахи лугов, туман подкрадывается к потоку.

Держится жандарм и ждёт кого-то на привычном месте.

Сирота- бревно спешит по руслу вдаль с рекою вместе.

- Помнишь, как только на пару заплывов

Мы собирались пойти?

И ему тихо другой отвечает:

- Мы не такие, как были раньше – всё терпеть по пути.

 

                   Käännös: Tatiana Borisova

                        Kuva: Vera Efimova

 

                               Kuva

                    Ampiala, Käkisalmi

 

                    Рисунок на обложке

             усадьба Ампиала, Приозерск

 

LEMPI LAULUKIRJA

Любимая книга песен

2

                        KOTIMAA    РОДИНА

RAKKAUS JA YSTÄVYYS ЛЮБОВЬ И ДРУЖБА

 

KOTIMAA РОДИНА

 

Sininen ja valkoinen Синее и белое..……………………….4

sanat ja sävel Jukka Kuoppamäki

Rakovalkealla Северное сияние………………………….…6

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Kulkuri ja joutsen Бродяга и лебедь………………………...8

sanat Reino Helismaa, sävel Lasse Dahlquist

 

Terijoen muistoja Воспоминания о Зеленогорске…………10

sanat ja sävel Arvo Tolonen

 

Muistatko Monrepos’n Монрепо………….……..…………12

sanat Aili Runne, sävel Erik Lindström

 

Muistelmia Käkisalmesta   Воспоминания о Приозерске…14

sanat Anna Sihvo, sävel Tatiana Borisova

 

Kotkan kerttu Рассказ о Котке……………………………..16

sanat Veikko Lavi, sävel Viljo Ylönen

 

Suomessa olen minä syntynyt   В Финляндии я родился….18

Kansanlaulu

 

RAKKAUS JA YSTÄVYYS ЛЮБОВЬ И ДРУЖБА

 

Anna mulle tähtitaivas   Подари мне звёздное небо……….20

sanat ja sävel Jukka Kuoppamäki

 

Kesäyössä Летней ночью………………………………….22

sävel Kaarlo Valkama

Iltatuulen viesti Вести вечернего ветра…………………....24

sanat ja sävel Martti Jäppilä

 

Lennä, mun lempeni laulu! Лети, моя лучшая песня!.........26

sanat ja sävel Usko Kemppi

 

LASTENLAULUJA ДЕТСКИЕ ПЕСНИ

 

Sininen uni    Синий сон (колыбельная)………………..…..28

sanat P. Mustapää, sävel Tapio Rautavaara

Päivänsäde ja menninkäinen Дневной луч и лесной дух…30

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Reissumies ja kissa  Бродяга и кошка………………………32

sanat ja sävel Reino Helismaa

 

Isoisän olkihattu Дедушкина шляпа………………………..34

sanat ja sävel Tapio Rautavaara

 

MERIMIES JA MERI      МОРЯК И МОРЕ

 

Lähtevien