Беларусь на міжнароднай арэне (сярэдзіна 1950-х – 1980-я гг. ).

Важным напрамкам знешнепалітычнай дзейнасці рэспублікі з'яўлялася яе прадстаўніцтва ў ААН. Беларуская дэлегацыя ўдзельнічала ва ўсіх чарговых і нечарговых сесіях Генеральнай Асамблеі ААН. БССР выбіралася членам Эканамічнага і Сацыяльнага Савета, Выканкама Міжнароднага дзіцячага фонду, Савета Бяспекі ААН, узнімала пытанні пакарання ваенных злачынцаў, ініцыіравала і падтрымлівала рэзалюцыі ААН аб раззбраенні і спыненні гонкі ўзбраенняў.

БССР з'яўлялася членам спецыялізаваных устаноў ААН Сусветнай мэтэаралагічнай арганізацыі (СМА), Міжнароднай арганізацыі працы (МАП), Міжнароднага саюза электрасувязі (МСЭ), Сусветнага паштовага саюза (СПС), Арганізацыі Аб'яднаных Нацый па пытаннях асветы, навукі і культуры (ЮНЕСКА), Міжнароднай арганізацыі грамадзянскай авіяцыі (ІКАО), Міжнароднага агенцтва па атамнай энергіі (МАГАТЭ) і інш.

 

36Палітыка “перабудовы”: сутнасць, рэалізацыя, вынікі, значэнне.

У красавіку 1985 г. на пост Генеральнага сакратара ЦК КПСС быў абраны М.С.Гарбачоў. Ён хутка абвясціў курс рэформаў, якія атрымалі назву “перабудова”. Асобнымі мерапрыемствамі перабудовы стала палітыка галоснасці, дзяржразліку, адраджэння прыватнай ініцыятывы ў рамках кааператыўнага руху. Палітыка галоснасці прадугледжвала паступовае адмаўленне ад кантролю КПСС за ідэалагічнымі працэсамі ў грамадстве. Цэнзура над публікацыямі была зменшана, дазволены сходы для абмеркавання палітычных працэсаў. Акрамя кантралюемых камуністычнай партыяй і ўрадам грамадскіх арганізацый сталі ўзнікаць самастойныя дыскусійныя клубы і нефармальныя аб’яднанні, у якіх можна было праявіць асабістую грамадскую ініцыятыву. 26 красавіка 1986 г. На тэрыторыю Беларусі прыпала 70% радыёактыўнага забруджвання.

 

38Абвяшчэнне незалежнасці БССР. Змены у грамадска-палітычным жыцці, органах дзяржаўнай улады і кіравання. Канстытуцыя РБ.

25 жніўня 1991 закон “Аб наданні статусу канстытуцыйнага закона Дэкларацыі Вярхоўнага Савета БССР аб дзяржаўным суверэнітэце БССР” і пастанову “Аб забеспячэнні палітычнай і эканамічнай самастойнасці БССР” 19 лістапада 1991 г. БССР была перайменавана ў Рэспубліку Беларусь (у скарочаным варыянце – Беларусь), былі вызначаны нацыянальныя сімвалы – бела-чырвона-белы сцяг і герб “Пагоня”. Быў выбраны новы старшыня Вярхоўнага Савета – С.С. Шушкевіч.

у чэрвені 1994 г. адбыліся выбары прэзідэнта Беларусі. На выбарах у другім туры перамог Аляксандр Лукашэнка. анстытуцыя 1994 г. ўяўляла сабой варыянт прэзідэнцкай рэспублікі пры дамінуючай ролі парламента.

 

39Выбары Прэзідэнта РБ. Рэферэндумы 1995 і 1996 гг. Змены ў Канстытуцыі, у сістэме заканадаўчай улады.

15 сакавіка Вярхоўны Савет прыняў Канстытуцыю Беларусі. Рэалізацыя праграмы цеснага супрацоўніцтва з Расіяй прывяла да падпісання 2 красавіка 1996 г. Дамовы аб стварэнні Саюза Беларусі і Расіі. на рэферэндуме 11 мая 1995 г. большасць грамадзян выказалася за змяненне сімволікі дзяржавы згодна з прапанаваным прэзідэнтам праектам. У лістападзе 1996 г. быў праведзены другі рэферэндум Улада прэзідэнта – кіраўніка дзяржавы была значна пашырана. Замест Вярхоўнага Савета ўводзіўся новы двухпалатны парламент. Дата нацыянальнага свята пераносілася з 27 ліпеня на 3 ліпеня. Народ не абодрыў свабодную, без адмежаванняў, куплю-продаж зямлі і адмену смяротнага пакарання.

 

40Выбары Прэзідэнта РБ у верасні 2001 г. Рэферэндум 2004 г. Выбары Прэзідэнта РБ у 2004 г. Выбары Прэзідэнта РБ у 2006 г. Дзяржаўныя інстытуты і ідэалагічныя працэсы ў сучаснай Беларусі. 17 кастрычніка 2004 быў праведзены рэферэндум аб занясенні паправак у Канстытуцыю, якія здымаюць абмежаванне на колькасць прэзідэнцкіх тэрмінаў. 77,3 % выбаршчыкаў падтрымала гэтыя змены. 9 верасня 2001 адбыліся чарговыя выбары прэзідэнта, пераможцам у якіх ізноў стаў Лукашэнка, набраўшы 75,62 % галасоў.

Прэзідэнцкія выбары ў Беларусі 2006 года - чарговыя выбары прэзідэнта Беларусі, паводле Пастановы Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, прынята 16 снежня 2005 года, прайшлі 19 сакавіка 2006. Перамог дзеючы прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.

 

41Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ў 1990-я гг. Эканамічныя рэформы. Пераход да рыначнай эканомікі. Асаблівасць эканамічнага развіцця Беларусі ў пачатку 90-х гг. – крызісныя з'явы выявіліся пазней, чым у іншых рэспубліках СССР. Осноунымi задачамi праграмы неадкладных мер па выхаду эканомікі Рэспублікі Беларусь з крызісу (1994 г.) былi:

- Аздараўленне фінансавай і грашова-крэдытнай сістэм (у першую чаргу).

- Нармалізацыя знешнеэканамічных адносін, стабілізацыя нацыянальнай валюты.

- Сацыяльная падтрымка найбольш неабароненых слаёў насельніцтва. Удасканаленне аплаты працы.

- Узмацненне дзяржаўнага рэгулявання ў эканоміцы.

- Пераадоленне спаду вытворчасці.

 

42 Ажыццяўленне курса на сацыяльна-арыентаваную рыначную эканоміку. Беларуская мадэль сацыяльна-эканамічнага развіцця.

 

Беларуская мадэль сацыяльна-эканамічнага развіцця сфарміравалася ў час правядзення рыначных рэформ новым кіраўніцтвам Рэспублікі Беларусь, пачынаючы з 1994 г. Яна мае наступныя асаблівасці:

1 важнейшым рэсурсам эканамічнага развіцця становіцца высокаадукаваны, фізічна здаровы і ўсебакова развіты чалавек

2 новае кіраўніцтва дзяржавы адмовілася ад ліберальнай мадэлі рынку і ўзяло на ўзбраенне сацыяльна арыентаваную мадэль рыначнай эканомікі.

3 Правядзенне дзяржаўнай патэрналісцкай палітыкі забяспечвае павышэнне эфектыўнасці эканомікі, абарону інтарэсаў айчынных таваравытворцаў, недапушчэнне «праядання» крэдытаў, узмацнення інфляцыі, развіцця крымінальных і ценявых структур.

4 Прыватызацыя праводзіцца пры ўдзеле і пад кантролем дзяржавы.

5 народ і дзяржава адмовіліся ад куплі-продажу зямель сельскагаспадарчага прызначэння

6 Рэспубліка Беларусь адкрыта для эканамічнага супрацоўніцтва з усімі краінамі свету

 

43Фарміраванне знешняй палітыкі РБ ў 1990-я гады.

В международной политике Беларусь исходит из принципов равенства государств, неприменения силы или угрозы силы, не­рушимости границ, невмешательства во внутренние дела.В отношениях со странами СНГ усилия Беларуси направле­ны на развитие интеграционных процессов на трех уровнях: эко­номический союз 12 государств, таможенный, экономический и гуманитарный — четырех — Беларуси, России, Казахстана и Кыр­гызстана и максимальное углубление интеграции Беларуси и Рос­сии во всех сферах.

1995- знешнеплаліт парыятэты(умацавання суверанітэту у свеце, супрацоўнічаць з краінамі снд, умацаванне сувезей з расіяй.

Супрацоўніцтва ж між.нар арг.

У Студзені 1992 падпісала новую парыскую хартыю для Еўропы першая з краін снд, стала членам НБСЕ. РБ мела членства ў 37 універсальных,11 рэгіянальных міжнародных арганізацый.

У 1992 атрымала статут спецыяльна запрошанага члена савета Еўропы., 1995 падпісана пагадненне з ес

У 1992 створана прадстаўніцтва ААН.

У 1998 Беларусь была ў першыню выбрана ад усх.дзярж сябрам праграммы развіцця ААН

 

44Ажыцяўленне курса на інтэграцыю з Расіяй (1990-я г. – да ц.ч.).. Цель образования в 1997 г. Союза Белоруссии и России (СБР) – создание необходимых условий для воссоединения двух республик в единое целое. Первый шаг к единению – подписание 6 января 1995 г. в Минске Соглашения о Таможенном союзе России и Белоруссии, который стороны определили как экономическое объединение двух государств

В процессе государственно-правового сближения 2 апреля 1996 г. стороны подписали и впоследствии ратифицировали Договор об образовании Сообщества России и Белоруссии. 2 июля 1999 г. Парламентское Собрание Союза Беларуси и России поддержало проект Договора о создании Союзного государства. 27 июля 1999 г. правительственные делегации России и Беларуси на уровне экспертов одобрили согласованный проект Договора и выработали проект Программы действий РФ и РБ по реализации его положений.

 

45Супрацоўніцтва РБ з краінамі СНД (1990-я гады – да ц.ч.).

Ключавымі гандлёвымі партнёрамі з'яўляюцца Украіна, Казахстан, Азербайджан, Туркменістан і Малдова, на долю якіх выпадае больш за 92 % беларускага экспарту ў рэгіёне СНД (без уліку Расіі).

Украіна. Дыпламатычныя адносіны паміж краінамі ўсталяваны 27 снежня 1991 г. Паміж Рэспублікай Беларусь і Украінай падпісана больш 160 двухбаковых міжнародных дагавораўАктыўны дыялог вядзецца паміж Рэспублікай Беларусь і Рэспублікай Казахстан. Дыпламатычныя адносіны паміж краінамі ўсталяваны 16 верасня 1992 г. Дагаворна-прававая база двухбаковага супрацоўніцтва на сёння складаецца з больш чым 60 міжнародных дагавораў і дакументаў З 2007 года пачалася рэалізацыя шэрагу сумесных праектаў у вобласці вытворчай кааперацыі: у Азербайджане створаны зборачныя вытворчасці трактароў, грузавых аўтамабіляў, аўтакранаў і ліфтаў.

У апошнія гады на якасна новы ўзровень выйшла двухбаковае супрацоўніцтва Беларусі і Туркменістана. Дыпламатычныя адносіны паміж краінамі ўсталяваны 21 студзеня 1993 г. На сённяшні дзень дагаворна-прававую базу двухбаковага супрацоўніцтва складаюць 31 міжнародных пагадненняў.Тавараабаарот паміж Беларуссю і Туркменістанам за апошнія гады вырас у 1,6 разоў.

 

46 Супрацоўніцтва РБ з краінамі Еўропы, Лацінскай Амерыкі, Азіі, Блізкага Усходу (1990-я гады – да ц.ч.).

Сохраняется позитивная динамика сотрудничества с традиционными партнерами в афро-азиатского регионе – Китайской Народной Республикой, Индией, Вьетнамом, Ираном, Египтом, Японией, Сирией, Республикой Корея, Южно-Африканской Республикой, странами Персидского залива. Вместе с тем в последнее время последовательно укрепляются двусторонние связи с Анголой, другими странами юга Африки, Ливией, Ливаном, Суданом, Иорданией, Малайзией, Филиппинами и Индонезией.

Беларусь продолжает успешно развивать отношения со странами региона по линии различных международных организаций, прежде всего, ООН и Движения неприсоединения, членом которого является с 1998 года, а также Лиги арабских государств, где имеет статус наблюдателя.

Уже созданы и успешно работают совместные производства по сборке тракторов «Беларусь» в Египте, грузовых автомобилей «МАЗ» в Иране и Египте. Ведется проработка налаживания сборки белорусских тракторов в Иране, Сирии и КНР.

В этой связи перспективным видится сотрудничество с наиболее развитыми странами Азии и Африки, прежде всего – с Японией, Китаем, Республикой Кореей, Индией, Египтом, ЮАР.