Отложительные глаголы второго спряжения

4.2.1. Глаголы на –άμαι

Во втором спряжении есть четыре отложительных глагола, то есть глагола, имеющих только формы страдательного залога, которые имеют особую парадигму спряжения: φοβάμαι, κοιμάμαι, λυπάμαι, θυμάμαι.

 

4.2.1.1. Настоящее время

Формы настоящего времени образуются от основы несовершенного вида с окончаниями главных времен.

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	φοβάμαι / φοβούμαι	1	φοβόμαστε
2	φοβάσαι	2	φοβάστε / φοβόσαστε
3	φοβάται	3	φοβούνται

Формы 1 л. ед. ч. и 2 л. мн. ч. имеют дублетные формы: для 1 л. второй вариант формы употребляется по преимуществу в официальной и письменной речи.

 

4.2.1.2. Имперфект (прошедшее длительное)

Формы имперфекта образуются от основы несовершенного вида с помощью окончаний исторических времен.

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	φοβόμουν / φοβόμουνα	1	φοβόμασταν / φοβόμαστε
2	φοβόσουν / φοβόσουνα	2	φοβόσασταν / φοβόσαστε
3	φοβόταν / φοβότανε	3	φοβόνταν / φοβόντανε / φοβόντουσαν

Все имперфектные формы имеют дублетные варианты (вторые формы), употребляющиеся по преимуществу в разговорной речи.

 

4.2.1.3. Аорист (основное прошедшее)

Аористные формы образуются от основы совершенного вида страдательного залога, которая в свою очередь состоит из корня и флексии –ήθηκα, и с помощью окончаний исторических времен действительного залога:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	φοβήθηκα	1	φοβηθήκαμε
2	φοβήθηκες	2	φοβηθήκατε
3	φοβήθηκε	3	φοβήθηκαν / φοβηθήκανε

В 3 л. мн. ч. существуют дублетные формы: вторая из указанных форм употребляется только в разговорной речи.

 

4.2.1.4. Конъюнктив (зависимое наклонение)

Формы конъюнктива образуются от основы совершенного вида страдательного залога с окончаниями настоящего времени. Ударение всегда будет падать на окончание.

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	φοβηθώ	1	φοβηθούμε
2	φοβηθείς	2	φοβηθείτε
3	φοβηθεί	3	φοβηθούν

 

4.2.1.5. Перфект

Формы перфекта образуются с помощью вспомогательного глагола έχω в настоящем времени и неличной формы, совпадающей с формой 3 л. ед. ч. конъюнктива страдательного залога.

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	έχω φοβηθεί	1	έχουμε φοβηθεί
2	έχεις φοβηθεί	2	έχετε φοβηθεί
3	έχει φοβηθεί	3	έχουν(ε) φοβηθεί

 

4.2.1.6. Плюсквамперфект

Формы плюсквамперфекта образуются с помощью вспомогательного глагола έχω в имперфекте и неличной формы, совпадающей с формой 3 л. ед. ч. конъюнктива страдательного залога.

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	είχα φοβηθεί	1	είχαμε φοβηθεί
2	είχες φοβηθεί	2	είχατε φοβηθεί
3	είχε φοβηθεί	3	είχαν(ε) φοβηθεί

 

4.2.1.7. Будущее и условное наклонение

Формы будущего времени и условного наклонения образуются с помощью частицы θα:

Время / наклонение	Формы с θα
Будущее несовершенного вида	θα φοβάμαι / θα φοβούμαι
Будущее совершенного вида	θα φοβηθώ
Будущее совершенное	θα έχω φοβηθεί
Условное наклонение в настоящем	θα φοβόμουν(α)
Условное наклонение в прошлом	θα είχα φοβηθεί

 

4.2.1.8. Повелительное наклонение

Употребляется только повелительное наклонение совершенного вида.

Формы повелительного наклонения единственного числа образуются от основы совершенного вида действительного залога, ударение будет всегда падать на предпоследний слог. Формы множественного числа образуются от основы совершенного вида страдательного залога и совпадает с 2 л. мн. ч.

	Ед. ч.	Мн. ч.
2 л.	φοβήσου	φοβηθείτε

 

4.2.1.9. Перфектное причастие

Данные глаголы образуют формы перфектного причастия по-разному. Глагол θυμάμαι не имеет причастной формы, а другие образуют ее следующим образом:

φοβισμένος, –η, –ο

κοιμισμένος, –η, –ο

λυπημένος, –η, –ο

 

4.2.2. Глаголы на –ουμαι

Глаголы данного типа имеют особую парадигму в настоящем времени:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	δικαιούμαι	1	δικαιούμαστε / δικαιούμεθα
2	δικαιούσαι	2	δικαιούστε / δικαιούσθε
3	δικαιούται	3	δικαιούνται

Формы 1 и 2 л. мн. ч. имеют дублетные формы: второй вариант формы употребляется только в официальной и письменной речи.

Имперфект от данного типа глаголов употребляется очень редко и имеет обычную парадигму глаголов второго спряжения (см. 3.2.2).

По данному типу будет изменяться также глагол υποχρεούμαι.

 

4.2.3. Глаголы, производные от древних основ τίθεμι, ίστημι

4.2.3.1. τίθεμι

Производные приставочные образования от глагола τίθεμι в действительном залоге изменяются по первому спряжению, например: αναθέτω, προσθέτω, διαθέτω, συνθέτω, υποθέτω.

В страдательном залоге данные глаголы будут иметь особую парадигму:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	τίθεμαι	1	τιθέμεθα
2	τίθεσαι	2	τίθεσθε
3	τίθεται	3	τίθενται

Формы 1 и 2 л. мн. ч. используются крайне редко.

В имперфекте от данных глаголов используются только формы мн. ч.: ετίθετο, ετίθεντο.

Аорист будет иметь форму – τέθηκα, конъюнктив – τεθώ. Употребляется также причастие настоящего времени – τιθέμενος и перфектное причастие – τεθειμένος.

 

4.2.3.2. ίστημι

Производные приставочные образования от глагола ίστημι в действительном залоге изменяются по второму спряжению, например: αντικαθιστώ, αποκαθιστώ, εγκαθιστώ, εφιστώ, καθιστώ. Благодаря древнему придыханию, в форме настоящего времени в приставке меняется последний согласный: τ переходит в θ, π переходит в φ. В формах аориста приставки будут иметь свой первоначальный вид, а глагольная основа будет выглядеть как –έστησα. Пример парадишмы в аористе:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	κατέστησα	1	καταστήσαμε
2	κατέστησες	2	καταστήσατε
3	κατέστησε	3	κατέστησαν

 

В страдательном залоге настоящего времени глаголы будут иметь следующую парадигму:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	καθίσταμαι	1	–
2	καθίστασαι	2	–
3	καθίσταται	3	καθίστανται

В имперфекте используются только формы 3 л. ед. и мн. ч.: καθίστατο, καθίσταντο.

В аористе страдательного залога глаголы имеют следующую парадигму:

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	κατέστην	1	–
2	κατέστης	2	–
3	κατέστη	3	κατέστησαν

Глаголы имеют также причастия настоящего времени – καθιστάμενος и пефекта – κατεστημένος.

 

4.3. Глагол είμαι

Глагол είμαι имеет только формы настоящего, будущего времен и имперфекта.

4.3.1. Настоящее время

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	είμαι	1	είμαστε
2	είσαι	2	είστε / είσαστε
3	είναι	3	είναι

В 2 и 3 л. мн. ч. существуют дублетные формы высокого стиля – είμεθα и είσθε соответственно.

 

4.3.2. Имперфект

	Ед. ч.		Мн. ч.
1	ήμουν / ήμουνα	1	ήμασταν / ήμαστε
2	ήσουν / ήσουνα	2	ήσασταν / ήσαστε
3	ήταν / ήτανε	3	ήταν / ήτανε

У всех форм имперфекта есть дублетные варианты: второй приведенный вариант является разговорным.

В 3 л. мн. ч. существует дублетная форма высокого стиля – ήσαν.

 

4.3.3. Будущее время и условное наклонение

Время или наклонение	Форма от глагола είμαι
Будущее время	θα είμαι
Условное наклонение	θα ήμουν / θα ήμουνα

 

Таблица неправильных глаголов

Настоящее время	Аорист действительного залога	Аорист страдательного залога	Перфектное причастие
αγαναχτώ (Α)	αγανάχτησα	–	αγαναχτισμένος
-αγγέλλω	-άγγειλα / -ήγγειλα coni. –αγγείλω	-αγγέλθηκα	-αγγελμένος
-άγω	-ήγαγα coni. –αγάγω	-άχθηκα / -ήχθην	-ηγμένος
αιρώ	ήρα coni. άρω	άρθηκα / (ήρθην)	(ηρμένος)
-αίρω (β)	-αίρεσα / -ήρεσα coni. –αιρέσω	-αιρέθηκα	-ηρημένος
ακουμπώ (Α)	ακούμπησα	–	ακουμπισμένος
ανακλώ (Α)	ανέκλασα	ανακλάστηκα	ανακλασμένος
αναμιγνύω	ανέμιξα	αναμίχθηκα	ανα(με)μιγμένος
ανασταίνω	ανάστησα	αναστήθηκα	αναστημένος
ανατέλλω	ανάτειλα / ανέτειλα
ανεβαίνω	ανέβηκα coni. ανέβω / ανεβώ		ανεβασμένος
ανέχομαι	ανέχτηκα
αντέχω	άντεξα
απαλλάσσω	απάλλαξα coni. απαλλαχτώ /-αγώ	απαλλάχτηκα	απαλλαγμένος
απελαύνω	απήλασα coni. απελάσω	απελάθηκα
απέχω	imperf. απείχα
απολαμβάνω	απήλαυσα / απόλαυσα coni. απολαύσω
αποτυχαίνω	απέτυχα coni. αποτύχω
αρέσω	άρεσα
αρκώ (β)	άρκεσα / ήρκεσα	αρκέστηκα
αρταίνω	άρτυσα	αρτύθηκα	αρτυ(σ)μένος
αυξάνω / -αίνω	αύξησα	αυξήθηκα	αυξημένος
αφήνω	άφησα	αφέθηκα	αφη(σ)μένος
βάζω	έβαλα	βάλθηκα	βαλμένος
-βαίνω	-έβην coni. –βώ
-βάλλω	-έβαλα	-βλήθηκα	-(βε)βλημένος
βαριέμαι	βαρέθηκα		βαριεστημένος
βαρώ (Α)	βάρεσα		βαρεμένος
βαστώ (Α)	βάσταξα / βάστηξα	βαστάχτηκα / βαστήχθηκα	βασταγμένος / βαστηγμένος
βάφω	έβαψα	βάφ(τ)ηκα	βαμμένος
βγάζω	έβγαλα	βγάλθηκα	βγαλμένος
βγαίνω	βγήκα coni. βγω		βγαλμένος
βλέπω	είδα coni. δω	ειδώθηκα coni. ιδωθώ	ιδωμένος
-βλέπω	-έβλεψα
βογκώ (Α)	βόγκηξα
βόσκω	βόσκησα	(βοσκήθηκα)	βοσκημένος
(βούλομαι)	(βουλήθηκα)
βουτώ (Α)	βούτηξα	βουτήχτηκα	βουτηγμένος
βρέχω	έβρεξα	βράχηκα	βρε(γ)μένος
βρίσκω	βρήκα coni. βρω	βρέθηκα
βροντώ (Α)	βρόντηξα / βρόντησα
βυζαίνω	βύζαξα	βυζάχτηκα	βυζαγμένος
γδέρνω	έγδαρα	γδάρθηκα	γδαρμένος
γελώ (Α)	γέλασα	γελάστηκα	γελασμένος
γέρνω	έγειρα		γερμένος
γερνώ (Α)	γέρασα		γερασμένος
γίνομαι	έγινα / γίνηκα coni. γίνω / γενώ		γινωμένος
γράφω	έγραψα	γράφ(τ)ηκα	γραμμένος
-δεκνύω	-έδειξα	-δείχθηκα	-(δε)δειγμένος
δέομαι	δεήθηκα
δέρνω	έδειρα	δάρθηκα	δαρμένος
διαβαίνω	διάβηκα coni. διαβώ
διαθλώ (Α)	διέθλασα	διαθλάστηκα	διαθλασμένος
διαμαρτύρομαι	διαμαρτυρήθηκα		διαμαρτυρημένος
-δίδω	-έδωσα	-(ε)δόθηκα	-δεδομένος
δίνω	έδωσα	δόθηκα	δο(σ)μένος / δεδομένος
διψώ (Α)	δίψασα		διψασμένος
δρω (Α)	έδρασα
εγείρω	ήγειρα	εγέρθηκα	εγερμένος
εκλέγω	εξέλεξα coni. εκλέξω	εκλέχτηκα coni. εκλεγώ	εκλεγμένος
εκπλήσσω	εξέπληξα coni. εκπλαγώ	εξεπλάγην
εκρήγνυμαι	εξερράγην coni. εκραγώ
επαινώ (Β)	επαίνεσα	επαινέθηκα	(ε)παινεμένος
επεμβαίνω	επενέβηκα / επενέβην coni. επέμβω / επεμβώ
έρχομαι	ήρθα / ήλθα coni. έρθω / έλθω / ρθω
-έρχομαι	-ήλθα coni. –έλθω
εύχομαι	ευχήθηκα
εφευρίσκω	εφήυρα / εφέυρα coni. εφεύρω	εφευρέθηκα	εφευρεμένος
εφιστώ (Α)	επέστησα	επιστήθηκα
έχω	imperf. είχα
ζουλώ (Α)	ζούληξα	ζουλήχτηκα	ζουληγμένος
ζω (Β)	έζησα
θαρρώ (Β)	θάρρεψα
θέλω	θέλησα imperf. ήθελα		(η)θελημένος
θέτω	έθεσα	τέθηκα
-θέτω	-έθεσα	-τέθηκα	-τεθειμένος
θίγω	έθιξα	θίχτηκα / εθίγην	θιγμένος
θρέφω	έθρεψα	θρέφτηκα	θρεμμένος
κάθομαι	κάθισα / έκατσα		καθισμένος
καθιστώ (Α) pass. καθίσταμαι	κατέστησα imperf. καταστώ	κατέστην	κατεστημένος
-καθιστώ (Α)	-κατέστησα	-καταστάθηκα	-κατεστημένος
καίω	έκαψα	κάηκα	καμένος
καλώ (Β)	κάλεσα	καλέστηκα	καλεσμένος
-καλώ (Β)	-κάλεσα	-κλήθηκα	-κεκλημένος
κάνω	έκανα / έκαμα		καμωμένος
καρτερώ (Α/Β)	καρτέρεσα
καταναλίσκω	κατανάλωσα	καταναλώθηκα	καταναλωμένος
καταπίνω	κατάπια
κατάσχω	κατάσχεσα	κατασχέθηκα	(κατασχεμένος)
καταφρονώ (Β)	καταφρόνεσα	καταφρονέθηκα	καταφρονεμένος
κατεβαίνω	κατέβηκα coni. κατέβω / κατεβώ
κερδίζω	κέρδισα	κερδήθηκα	κερδισμένος
κερνώ (Α)	κέρασα	κεράστηκα	κερασμένος
κλαίω	έκλαψα	κλαύτηκα	κλαμένος
κλέβω	έκλεψα	κλάπηκα / κλέφτηκα	κλεμμένος
κλείνω (-κλείω)	έκλεισα	κλείστηκα	κλεισμένος
κόβω (-κόπτω)	έκοψα	κόπηκα	(-κε)κομμένος
κοιτάζω / κοιτώ (Α)	κοίταξα	κοιτάχτηκα	κοιταγμένος
κρεμώ (Α) pass. Κρέμομαι	κρέμασα	κρεμάστηκα	κρεμασμένος
κυλώ (Α)	κύλησα	κυλίστηκα	κυλισμένος
λαμβάνω / λαβαίνω	έλαβα	-λήφθηκα / ελήφθην	-ειλημμένος
-λέγω	-έλεξα	-λέχθηκα / -λέχτηκα / -ελέγην	-λεγμένος
λέ(γ)ω	είπα coni. πω	λέχθηκα / ειπώθηκα	ειπωμένος
μαθαίνω	έμαθα	μαθεύτηκα	μαθημένος
μεθώ (Α)	μέθυσα		μεθυσμένος
μένω	έμεινα
μηνώ (Β) / μηνύω	μήνυσα	μηνύθηκα	μηνυμένος
μπαίνω	μπήκα coni. μπω		μπασμένος
-νέμω	-ένειμα	-(ε)νεμήθηκα	-νεμημένος
ντρέπομαι	ντράπηκα		ντροπιασμένος
ξαίνω	έξανα	ξάστηκα	ξασμένος
ξερνώ (Α)	ξέρασα	ξεράστηκα	ξερασμένος
ξέρω	imperf. ήξερα
ξεχνώ (Α)	ξέχασα	ξεχάστηκα	ξεχασμένος
παθαίνω	έπαθα
παίρνω	πήρα coni. πάρω	πάρθηκα	παρμένος
παρελαύνω	παρέλασα / παρήλασα
παρεμβαίνω	παρενέβην coni. παρέμβω
παρέχω	imperf. παρείχα coni. παράσχω	παρασχέθηκα
πάσχω	έπαθα
πεινώ (Α)	πείνασα		πεινασμένος
περνώ (Α)	πέρασα	περάστηκα	περασμένος
πετώ (Α)	πέταξα	πετάχτηκα	πετα(γ)μένος
πέφτω	έπεσα		πεσμένος
πηγαίνω / πάω	πήγα coni. πάω
πηδώ (Α)	πήδηξα / πήδησα	πηδήχτηκα	πηδηγμένος
πίνω	ήπια coni. πιω	πιώθηκα	πιωμένος
πλάθω / (πλάττω / πλάσσω)	έπλασα	πλάστηκα	πλασμένος
πλένω	έπλυνα	πλύθηκα	πλυμένος
πλήττω	έπληξα
πνίγω	έπνιξα	πνίγτηκα	πνιγμένος
ποικίλλω	(ε)ποίκιλα		ποικιλμένος
πονώ (Α)	πόνεσα	-πονέθηκα	πονεμένος
πρήζω	έπρηξα	πρήστηκα	πρησμένος
προβαίνω	προέβην coni. προβώ
προβάλλω 1	πρόβαλα
προβάλλω 2	προέβαλα	προβλήθηκα	προ(βε)βλημένος
ρεύομαι	ρεύτηκα
ρουφώ (Α)	ρούφηξα	ρουφήχτηκα	ρουφηγμένος
σέβομαι	σεβάστηκα
σέρνω (-σύρω)	έσυρα	σύρθηκα	συρμένος
σκουντώ (Α)	σκούντηξα / σκούντησα	σκουντήχτηκα	σκουντηγμένος
σπέρνω (-σπείρω)	έσπειρα	σπάρθηκα	(-ε)σπαρμένος
στέκομαι / στέκω	στάθηκα
-στέλλω	-έστειλα	-(ε)στάλθηκα / εστάλην	-(ε)σταλμένος
στέλνω	έστειλα	στάλθηκα	σταλμένος
στενοχωρώ (Β)	στενοχώρεσα / στενοχώρησα	στενοχωρέθηκα / στενοχωρήθηκα	στενοχωρημένος
στρέφω	έστρεψα	στράφηκα	στραμμένος
συγχαίρω	συγχάρηκα / συνεχάρην
συμβαίνει	συνέβη / συνέβηκε coni. συμβεί
συμμετέχω	imperf. συμμετείχα coni. συμμετάσχω
συμπίπτω	συνέπεσα
σφάλλω	έσφαλα		εσφαλμένος
σχολώ (Α)	σχόλασα		σχολασμένος
σώζω	έσωσα	σώθηκα	σωσμένος
σωπαίνω	σώπασα
τείνω	έτεινα	-τάθηκα	τεταμένος
τελώ (Β)	τέλεσα	τελέστηκα	(τε)τελεσμένος
τραβώ (Α)	τράβηξα	τραβήχτηκα	τραβηγμένος
τρέπω	έτρεψα	τράπηκα	-(τε)τραμμένος
τρέφω	έθρεψα	τράφηκα	θρεμμένος
τρώ(γ)ω	έφαγα coni. φάω	φαγώθηκα	φαγωμένος
τυγχάνω	έτυχα		-τυχημένος
υπάρχω	υπήρξα coni. υπάρξω
υπόσχομαι	υποσχέθηκα		(υποσχεμένος)
υφίσταμαι	υπέστην coni. υποστώ
φαίνομαι	φάνηκα
φέρνω (-φέρ(ν)ω)	έφερα	φέρθηκα	φερμένος
φεύγω	έφυγα	-φεύχθηκα
φθείρω	έφθειρα	φθάρ(θ)ηκα / εφθάρην	(-ε)φθαρμένος
φορώ (Α/Β)	φόρεσα	φορέθηκα	φορεμένος
φταίω	έφταιξα
φυλά(γ)ω	φύλαξα	φυλάχτηκα	φυλαγμένος
φυσώ (Α)	φύσηξα
χαίρομαι / χαίρω	χάρηκα
χαλώ (Α)	χάλασα		χαλασμένος
χορταίνω	χόρτασα		χορτασμένος
χυμώ (Α)	χύμηξα
χωρώ (Α/Β)	χώρεσα
ψάλλω / ψέλνω	έψαλα	ψάλθηκα	ψαλμένος
ωχριώ (Α)	ωχρίασα

 

Приращение