Критерии оценки описания гистологических препаратов

№ р/н	Бағалау критериялары	Деңгейі
Артық шылығы	Деңгейлік шамасы	Деңгейге сәйкес	Деңгейге сәйке емес
1.	Гистологиялық препаратты микроскопта дұрыс қарау. Мүше препаратының құрамындағы жеке құрылымдарды дұрс көру, оқшаулау мақсатында 10 обьективін 40 обьективіне ауыстыру. Микроскоптағы препаратты дұрыс жүктеу (препараттың негізгі орналласу реттілігін қадағалау)		13,5	9,0
2.	Препаратты микроскопта орнықтырып болған соң көрген препараттың атын толық атап, нақты тани білуі тиіс		9,5	7,0
	Препаратты микроскопта орнықтырып болған соң көрген препараттыңқұрылым элементтерін дұрыс атауы тиіс		14,5	8,5
4.	Препаратты дұрыс атаған соң гистологиялық препаратқа толық сипаттама беруі қажет.		16,5	11,5
5.	Гистологиялық препаратты толық сипаттаған соң, студен оның шығу тегін, даму заңдылықтарын, тіндер жасушалардың құрамына тоқталып, атқаратын қызметтерін анықтап айтуы қажет		16,5	11,5
6.			4,5	2,5

Жалпы максималды балы – 100.

Жалпы балы _________________

Оқытушының қолы ________________________

ЧЕК-ПАРАҒЫ

СӨЖ бағалау критериялары

Рефератты бағалау критериялары

С.Т.А. _______________________

 

№ р/н	Бағалау критериялары	Деңгейі, балдық жүйеде бағалау
Артық шылығы	Деңгейлік шамасы	Деңгейге сәйкес	Деңгейге сәйке емес
1.	Реферат мазмұнының берілген тақырыпқа сәйкес келуі, жоспар сәйкестігі мен қойылған талаптардың орындалуы		9,75	6,5
2.	Тақырып өзектілігін аша білуі		9,75	6,5
3.	Материалды түйіндеп, тұжырым жасай білуі		9,75	6,5
4.	Ақпарат көздерін қолданып, жұмыс істей алды ма		9,75	6,5
5.	Реферат сұрақтарына жауап бере алды ма
6.	Реферат кафедра талаптарына сәйкес құрылған ба
7.	Иллюстрациялардың саны мен олардың орынды қолданылуы
8.	Қолданылған әдебиеттер дұрыс жиналған ба

Жалпы максималды балы – 100.

Жалпы балы _________________

Оқытушының қолы ________________________

ЧЕК-ПАРАҒЫ

мультимедиялық форматағы презентацияларды бағалау критериялары

С.Т.А. _______________________

 

№	Бағалау критериялары	Деңгейі, балдық жүйеде бағалау
Артық шылығы	Деңгейлік шамасы	Деңгейг сәйкес	Деңгейге сәйкес емес
1.	Титулдық слаидтың болуы, плана презентации, жалпы слаидтардың саны, Internet тік ақпараттар мен қолданылған әдебиеттері.		7,5
2.	Презентация мазмұнының тақырыпқа сәйкестігі және қойылған талаптар		7,5
3.	Слаидтардың жүйелі орналасуы		7,5
4.	Тапсырманы баяндау стилі		7,5
5.	Қолданылған ақпарат көздері заман талабына сәйке келе ме.		7,5
6.	Анық және қысқа тұжырымдар жасалған ба		7,5
7.	Презентация материалындағы бағыттылық сақталған ба		7,5
8.	Сауатты, жүйелі түрде баяндай білу		7,5
9.	Өз шешімінде тұра алу және сынға сипатты қарау.		7,5
10.	Слайдтың дұрыстығы (көркемділігі,қажеттілігі.с.с.)		7,5

Жалпы максималды балы – 100.

Жалпы балы _________________

Оқытушының қолы ________________________

ҚОРЫТЫНДЫ БАҚЫЛАУ

Бақылаудың әр кезеңіндегі максималды балы (сабақ барысындағы, аралық бақылауСӨЖ жәнеемтиханэкзамен) 100 балды құрайды.

I = R_д х 0,6 + (Е₁ × 0,25 + Е₂ × 0,15)

I – қорытынды баға

R – рейтингті жіберу бағасы

E – қорытынды бақылау бағасы

Рейтинг балы 60% от I – қорытынды баға,

Емтихин– 40% от I – қорытынды баға

 

РЖБ ( рейтингті жіберу бағасы ).

рейтингті жіберу бағасы формула бойынша анықталады:

R_д= t+t₁+_+r_n x 0,6

m

мұнда t – компетенциялардың қалыптасу деңгейінің бағасы,

r- аралық бақылау,

m-сабақ барысындағы баға мен аралық бақылаудың бағасы.

t= Z+N+K+P+S

n

n – барлық компетенциялардың бағалық жиынтығы,

Z – білім бағасының қосынды мәні: z₁+z₂+…+z_n

N- дағдылар жиынтығының қосынды мәні: n₁+n₂+…+n_n

K -коммуникативті компетенциялардың қосынды мәні: k₁+k₂+…+k_n

P- құқықтық компетенциюялардың қосынды мәніp₁+p₂+…+p_n

S- өзін өзі бағалаудың қосынды мәні: s₁+ s₂+…+s_n

Студент емтиханға келесі шарт бойынша жіберіледі, егер R_жб больше 50б немесе одан жоғары болғанда.

Соңғы баға әріптік - баллды- рейтингтіқорытындысы ретінде сынақ кітапшасына қойылады.

Пәннің әріптік - баллды- рейтингті қорытындысы

Әріптік бағалау жүйесі	Балдың сандық эквиваленті	Пайыздық көлемі %	Жүйелі бағалау
А	4,0	95-100	Үздік
А-	3,67	90-94
В+	3,33	85-89	Жақсы
В	3,0	80-84
В-	2,67	75-79
С+	2,33	70-74	Қанағаттанарлық
С	2,0	65-69
С-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,0	50-54
F		0-49	Қанағаттанарлықсыз

ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ МОДУЛІ

Алматы, 2015 ж.

 

 

Гистология модулінің мәжілісінде талқыланып бекітілді

 

хаттама № «» 2015 ж.

 

Гистология модулінің жетекшісі, б.ғ.к.,

атқарушы доцент Тусупова Н.М.

 

 

№ 1 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ

1. Тақырыбы: «Жүйке жүйесі. Сезімтал үйіндер. Жүйкелер. Жұлын».

2. Мақсаты: шеткі және орталық жүйке жүйесі мүшелеріне жалпы сипаттама беру: жүйке түйіндері мен жүйке бағаны, жұлын.

3. Оқытудың міндеттері:

· Білімді қалпытастыру –сезімтал жүйке түйідерінің, жүйке бағасының және жұлынның микроскопиялық құрылысын білу.

· Негізгі тәжірибелік дағдыны қалыптастыру – орталық және шеткі жүйке жүйесі мүшелеріің құрылымдық элементтері мен тіндік компоненттерін анықтау.

4. Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

· Нерв жүйесінің морфо-функциональді сипаттамасы;

· Нерв жүйесінің жіктелуі, шығу тегі, даму сатылары;

· Сезімтал нерв түйіндерінің құрылыс ерекшеліктері;

· Жұлын, ақ және сұр заты;

5. Сабақ беру және оқыту әдістері:

· Микросуреттері мен суреттерді талдау;

· Препараттарды микроскопиялық зерттеулерден өткізу;

· Зерттелген препараттардың суретін салып белгілеу;

· Препараттарға сипаттама жазу;

· Бақылау.

6. Әдебиеттер:

негізгілері:

· Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник. Изд-во: МИА, 2007. 600 б.

· Данилов Р.К. Гистология, эмбриология, цитология. Изд-во: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. 500 б.

· Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. / Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: издательство «Эффект», 2006. стр.199-205

· Лабораторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, под редакцией проф. Ю.И.Афанасьева. – М.: «Высшая школа», 2004. 113-121 беттер

· Пуликов А.С. Возрастная гистология. Изд-во «Феникс», 2006. 176 б.

Қосымша:

· Гистология, учебник под редакцией Афанасьева Ю.И., Юриной Н.А. Медицина, М. – 2004. 302-310, 323-329 беттер.

· Гистология, учебник под редакцией Улумбекова Э.Г., Челышева Ю.А. ГОЭТАР – М.: Мед., 2001.

· Руководство по гистологии, т.1 и 2, под редакцией Р.К.Данилова, В.Л.Быкова, И.А.Одинцова. СпецЛит, Санкт-Петербург, 2001

· Основы цитологии, эмбриологии и общей гистологии. Мяделец О.Д. М.: «Медкнига», Нижний Новгород. Изд. НГМА. 2002. 367 беттер.

· Гистология человека в мультимедиа. Данилов Р.К., Клишов А.А., Боровая Т.Г. Учебник для студентов медицинских вузов. ЭЛБИ-СПб, 2004. 362 б.

· Цитология и общая гистология. Быков В.Л., СОТИС, СПб., 2000. 300 б.

· Частная гистология. Быков В.Л. СОТИС, СПб, 2000. 300 б.

· Атлас по цитологии, гистологии и эмбриологии. Самусев Р.П., Пупышева Г.И., Смирнов А.В. М.: ОНИКС, XXI век, Мир и Образование, 2004. 400 б.

Ағылшын тілінде:

· Human Histology. A Stevens, J.S.Lowe– L.e.a.: Mosby, 1997.

· Basic histology. Texts and atlases, published in Northern America, 2003, 512 pp.

· Functional histology. Texts and colour atlas. Curchill Livingstone, International edition. Sidney. Toronto. 2000. 413 pp.

Тәжірибелік сабақтың сағатын бөлу жоспары

№	Сбақтың сатылары	уақыт
1 сағат 30 мин
1.	Ұйымдастыру бөлігі	5 мин
2.	Бастапқы білімін бағалау (тесттер, есептер, жазбаша жауап беруге арналған сұрақтар).	10 мин
3.	Студенттің өзіндік (препараттар қарау, электроннограммаларды, суретерді, сызбаларды, препаратты салу және оны сипаттау, есептер шығару, хаттама толытыру, видеофильмдер мен CD-диск қарау т.б.)	35 мин
4.	Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы (СӨЖ нәтижелерін талдау)	25 мин
5.	Қорытынды бақылау (тестілеу, ситуациялық есептерді шешу)	5 мин
6.	Білімнің жалпы бағасы	5 мин
7.	Өзіндік дайындалуға тапсырмалар. Келесі сабаққа арналған студенттерге арналған әдістемелік құралдармен танысу.	5 мин

Глоссариі

Белое вещество	Ақ заты	White substance
Серое вещество	Сұр заты	Gray substance
Боковой (латеральный) рог	Бүйір (латералды) мүйізі	Side (lateral) horn
Задний (дорсальный) рог	Артқы (дорсалды) мүйізі	Back (dorsalny) horn
Передний (вентральный) рог	Алдыңғы (вентралды) мүйізі	Forward (ventralny) horn
Грудное ядро	Көкрек ядросы	Chest kernel
Собственное ядро	Меншікті ядросы	Own kernel
Двигательные ядра	Қозғалтқыш ядролары	Motive kernels
Промежуточные ядра	Аралық ядролары	Intermediate kernels
Периневрий	Периневрий	Perinevry
Эпиневрий	Эпинеарий	Epinevry
Эндоневрий	Эндоневрий	Endonevry
Спинномозговой ганглий	Жұлын түйіні	Spinal gangliya
Псевдоуниполярный нейрон	Жалғануниполярлы нейрон	Pseudo-unipolar neuron
Мантийный глиоцит	Мантийді глиоцит	The mantle gliotsit
Нервные волокна	Нерв талшықтары	Nervous fibers

7. Бақылау:

Тесттер:

• Вегетативтік ганглийлердің нерв жасушалары:

униполярлы

псевдоуниполярлы

биполярлы

униполярлы және биполярлы

мультиполярлы

• Жұлынның артқы мүйізінің құрамындағы шоғырлы нейрондардың аксондары жұлынның қарама-қарсы жағына шығатын:

көкірек ядросы

артқы мүйіздің меншікті ядросы

кеуекті қабаты

шеткі аймағы

желатин тәрізді заты

• Жұлын түйінінің шеткі бөлігінде топтаса орналасатын нейрондар қайсы:

алмұрт тәрізді

жіп тәрізді

пирамидалы

псевдоуниполярлы

жұлдыз тәрізді

• Жұлынның сұр затының құрамында болатын:

жіп тәрізді мен алмұрт тәрізді нейрондар

псевдоуниполярлы мен пирамидалы нейрондар

мультиполярлы нейрондар, нерв талшықтары және нейроглия

адипоциттер мен эластинді талшықтар

фибробласттар мен коллагенді талшықтар

• Жұлынның ақ затының құрамында мына талшықтардың қайсы басым:

преколлаген талшықтары

коллаген талшықтары

эластинді талшықтары

миелинді талшықтары

миелинсіз талшықтары

 

№ 2 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ

1. Тақырып: «Нерв жүйесі. Ми бағанасы. Мишық. Үлкен ми қыртысы.»

2. Мақсаты:

• Нерв жүйесінің, ми бағанасының, мишықтың, үлкен ми қыртысының құрылыс ерекшеліктерін білу.

3. оқытудың міндеттері:

· Білімді қалыптастыру –орталық жүйке жүйенсі мүшелерінің микроскопиялық құрылысын білу.

· Негізгі тәжірибелік дағдыларды қалыптастыру – орталық жүйке жүйесі мүшелерінің құрылымдық элементтері мен тіндік компоненттерін анықтау.

4. Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

· Жүйке жүйесінің морфофункциональді сипаттамасы;

· Даму жол, шығу тегі мен сипаттамасы;

· Мишық пен үлкен ми қыртысының нейрондық құрылысы;

5. Сабақ беру және оқыту әдістері:

· Микросуреттері мен суреттерді талдау;

· Препараттарды микроскопиялық зерттеулерден өткізу;

· Зерттелген препараттардың суретін салып белгілеу;

· Препараттарға сипаттама жазу;

· Бақылау.

6. Әдебиеттер:

негізгі:

· Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник. Изд-во: МИА, 2007. 600 б.

· Данилов Р.К. Гистология, эмбриология, цитология. Изд-во: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. 500 б.

· Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. / Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: издательство «Эффект», 2006. 199-205 беттер

· Лабораторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, под редакцией проф. Ю.И.Афанасьева. – М.: «Высшая школа», 2004. 113-121 беттер

· Пуликов А.С. Возрастная гистология. Изд-во «Феникс», 2006. 176 б.

Қосымша:

· Гистология, учебник под редакцией Афанасьева Ю.И., Юриной Н.А. Медицина, М. – 2004. 302-310, 323-329 беттер.

· Гистология, учебник под редакцией Улумбекова Э.Г., Челышева Ю.А. ГОЭТАР – М.: Мед., 2001.

· Руководство по гистологии, т.1 и 2, под редакцией Р.К.Данилова, В.Л.Быкова, И.А.Одинцова. СпецЛит, Санкт-Петербург, 2001

· Основы цитологии, эмбриологии и общей гистологии. Мяделец О.Д. М.: «Медкнига», Нижний Новгород. Изд. НГМА. 2002. 367 б.

· Гистология человека в мультимедиа. Данилов Р.К., Клишов А.А., Боровая Т.Г. Учебник для студентов медицинских вузов. ЭЛБИ-СПб, 2004. 362 б.

· Цитология и общая гистология. Быков В.Л., СОТИС, СПб., 2000. 300 б.

· Частная гистология. Быков В.Л. СОТИС, СПб, 2000. 300 б.

· Атлас по цитологии, гистологии и эмбриологии. Самусев Р.П., Пупышева Г.И., Смирнов А.В. М.: ОНИКС, XXI век, Мир и Образование, 2004. 400 б.

Ағылшын тілінде:

· Human Histology. A Stevens, J.S.Lowe– L.e.a.: Mosby, 1997.

· Basic histology. Texts and atlases, published in Northern America, 2003, 512 pp.

· Functional histology. Texts and colour atlas. Curchill Livingstone, International edition. Sidney. Toronto. 2000. 413 pp.

Тәжірибелік сабақтың сағатын бөлу жоспары

№	Сбақтың сатылары	уақыт
1 сағат 30 мин
1.	Ұйымдастыру бөлігі	5 мин
2.	Бастапқы білімін бағалау (тесттер, есептер, жазбаша жауап беруге арналған сұрақтар).	10 мин
3.	Студенттің өзіндік (препараттар қарау, электроннограммаларды, суретерді, сызбаларды, препаратты салу және оны сипаттау, есептер шығару, хаттама толытыру, видеофильмдер мен CD-диск қарау т.б.)	35 мин
4.	Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы (СӨЖ нәтижелерін талдау)	25 мин
5.	Қорытынды бақылау (тестілеу, ситуациялық есептерді шешу)	5 мин
6.	Білімнің жалпы бағасы	5 мин
7.	Өзіндік дайындалуға тапсырмалар. Келесі сабаққа арналған студенттерге арналған әдістемелік құралдармен танысу.	5 мин

Глоссариі

Мозжечок	Мишық	Cerebellum
Кора мозжечка	Мишықтың қыртысы	Cerebellum bark
Молекулярный слой	Молекулярлы қабаты	Molecular layer
Ганглионарный слой	Ганглионарлы қабаты	Ganglionarny layer
Зернистый слой	Дәнді қабаты	Granular layer
Кора большого мозга	Үлкен мидың қыртысы зат	Bark of a big brain
Пирамидный слой	Пирамидальді қабаты	Pyramidal layer
Зернистый слой (наружний и внутренний)	Дәнді қабаты (сыртқы және ішкі)	Granular layer (external and internal)
Нейрон грушевидный	Алмұрт тәрізді нейрон	Neuron pear-shaped
Нейрон звездчатый	Жұлдыз тәрізді нейрон	Neuron star-shaped
Клетка-зерно	Дән тәрізді жасушасы	Cage grain
Нейрон корзинчатый	Себет тәрізді нейрон	Neuron korzinchaty
Нейрон пирамидной формы	Пирамида тәрізді нейрон	Neuron of a pyramidal form
Нервное волокно моховидное	Мүк тәрізді нерв талшығы	Nervous fiber mokhovidny
Нервное волокно лиановидное	Шырмаук тәрізді талшығы	Nervous fiber lianovidny

7. Бақылау:

Тесттер:

• Мишық қыртысының ганглионарлық қабатындағы нейрондары қайсы:

ұзын аксонды үлкен жұлдыз тәрізді

қысқа аксонды үлкен жұлдыз тәрізді

дәнді нейрондар

себет, ұсақ және ірі жұлдыз тәрізді

алмұрт пішіндес

• Мына нейрондардың қайсының дендритінде мүк тәрізді талшықтар синапс түзеді:

себет тәріздіде

ұзын аксонды үлкен жұлдыз тәріздіде

қысқа аксонды үлкен жұлдыз тәріздіде

алмұрт пішіндесте

дәнді нейрондарда

• Мына нейрондардың қайсының дендритінде шырмауық тәрізді талшықтар синапс түзеді:

себет тәріздіде

ұзын аксонды үлкен жұлдыз тәріздіде

қысқа аксонды үлкен жұлдыз тәріздіде

алмұрт пішіндесте

дәнді нейрондарда

• Үлкен ми қыртысының қай қабатында пирамидальді нейрондар орналасады:

молекулярлы

сыртқы дәнді

полиморфты

пирамидальді

ганглиарлы

• Ми қыртысының гранулярлы түрінде мына қабаттарының қайсысы жақсы дамиды:

сыртқы және ішкі дәнді қабаты

пирамидальді

полиморфты

ганглиарлы

молекулярлы

СТУДЕНТТІҢ ОҚЫТУШЫМЕН ӨЗІНДІК ЖҮЙЕСІ (СОӨЖ)

1. Тақырыбы: «Жүйке жүйесі. Сезімтал түйіндер. Жүйкелер. Жұлын».

2. Мақсаты: жалпы құрылысын білу: вегетативті түйін, жұлын және үлкен ми сыңарларының модулдік жүйесі.

3. Оқытудың міндеттері:

· Білімін қалыптастыру –вегетативті және соматикалық жүйке жүйесі мүшелері құрылысы туралы түсінік

· Негізгі тәжірибелік дағдының қалыптастыру – вегетативті және соматикалық жүйке жүйесінің құрылымдық элементтері мен тіндік компоненттерін микроскопиялық деңгейде анықтау.

4. Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

· Вегетативті түйіннің морфофункциональді сипаттамасы.

· Ми бағанасын түзетін ми көпіршігінің жалпы;

· Үлкен ми сыңарларының құрылым бірлігі модульдің құрылысы

5. Сабақ беру және оқытудың әдістері:

· Микросуреттері мен суреттерді талдау;

· Препараттарды микроскопиялық зерттеулерден өткізу;

· Зерттелген препараттардың суретін салып белгілеу;

· Препараттарға сипаттама жазу;

6. Әдебиеттер:

Негізгі:

· Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник. Изд-во: МИА, 2007. 600 б.

· Данилов Р.К. Гистология, эмбриология, цитология. Изд-во: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. 500 б.

· Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. / Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: издательство «Эффект», 2006. стр.199-205

· Лабораторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, под редакцией проф. Ю.И.Афанасьева. – М.: «Высшая школа», 2004. 113-121 беттер

· Пуликов А.С. Возрастная гистология. Изд-во «Феникс», 2006. 176 б.

Қосымша:

· Гистология, учебник под редакцией Афанасьева Ю.И., Юриной Н.А. Медицина, М. – 2004. 302-310, 323-329 беттер.

· Гистология, учебник под редакцией Улумбекова Э.Г., Челышева Ю.А. ГОЭТАР – М.: Мед., 2001.

· Руководство по гистологии, т.1 и 2, под редакцией Р.К.Данилова, В.Л.Быкова, И.А.Одинцова. СпецЛит, Санкт-Петербург, 2001

· Основы цитологии, эмбриологии и общей гистологии. Мяделец О.Д. М.: «Медкнига», Нижний Новгород. Изд. НГМА. 2002. 367 б.

· Гистология человека в мультимедиа. Данилов Р.К., Клишов А.А., Боровая Т.Г. Учебник для студентов медицинских вузов. ЭЛБИ-СПб, 2004. 362 б.

· Цитология и общая гистология. Быков В.Л., СОТИС, СПб., 2000. 300 б.

· Частная гистология. Быков В.Л. СОТИС, СПб, 2000. 300 б.

· Атлас по цитологии, гистологии и эмбриологии. Самусев Р.П., Пупышева Г.И., Смирнов А.В. М.: ОНИКС, XXI век, Мир и Образование, 2004. 400 б.

Ағылшын тілінде:

· Human Histology. A Stevens, J.S.Lowe– L.e.a.: Mosby, 1997.

· Basic histology. Texts and atlases, published in Northern America, 2003, 512 pp.

· Functional histology. Texts and colour atlas. Curchill Livingstone, International edition. Sidney. Toronto. 2000. 413 pp.

Ситуациациялық есептер:

• Суретте құрамында мультиполярлы нейрондары бар (интра және экстра муральды) мүшенің ішіндегі және сыртындағы түйіндер көрінеді. Бұлар қандай қызмет атқаратын түйіндер? Құрамындағы нейрон түрлері (қызметіне байланысты) қандай?
• Шеткі нерв жүйесі құрамында сезімтал нейрон бар, осы нейрон нерв жүйесінде қандай мүшенің құрамында болады? Қозғалқыш нейрондармен салыстырғанда морфологиялық ерекшеліктері қандай?
• Жұлынның артқы түбіршегі құрамында миелинді нерв талшықтары бар. Осы талшықтар жұлында қайдан басталады? Бұлардың біліктік цилиндрін қандай нейронның өсінділері құрайды?
• Тәжірибе барысында жануардың жұлыннан шыққан атқы түбіршегі кесіліп кеткен. Осы түбіршектің құрамындағы миелинді талшықтың жұлынмен байланысатын бөлігінде кейін не байқалады?
• Препаратта үлкен ми сыңарының жақсы дамыған ІІ және ІV қабаттары көрінеді. Осындай ми қыртысының түрі қандай? Бұл қабаттар қалай аталады?
• Берілген микросуретте диаметрі 120 мкм ірі пирамидалы нейрондар көрінеді, бұл нейрон бас миының қай қабатында, бұлардан шыққан аксон қандай өткізгіш жолдың құрамында және жұлында қайда аяқталады?
• Суретте 3 түрлі нейрондар көрінеді; бірі – пирамида тәрізді, екіншісі – алмұрт тәрізді, ал үшіншісінің цитоплазмасында көптеген нейросекреторлы көпіршіктер бар. Осы нейрондардың атын атаңыз. Бұл нейрондар ОНЖ-ның қандай бөліктерінде орналасады?
• Ғылыми мақалада ОНЖ құрамындағы мүк және шырмауық тәрізді талшықтар (жолдар) аталған, осы ОНЖ-ның қандай бөлігі? Қандай нейрондарда бұл жолдар аяқталады?
• Мишықтың эфферентті жолдары ганглиозды нейрондардан басталады да, дендриттерінің біразы синапс түзеді. Осы денесінде синапс түзейтін ассоциативті жасушалардың атын атаңыз.

Арық бақылау – 1 сағат

СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ (СӨЖ)

№ 1 САБАҚ

1. Тақырыбы: «Жүйке жүйесі. Жүйке жүйесінің балалардағы ерекшелігі».

2. СӨЖ мақсаты:

· Жүйке жүйесімүшелерінің пре- және постнатальді дамуы.

· Функциональді жүйе туралы және онтогенездегі дамуы туралы түсінік беру.

· Балалардағы жүйке жүйесінің ерекшелігі туралы түсінік.

3. Тақырып боойынша сұрақтар:

· Жүйке жүйесінің пре- және постнатальді дамуы.

· Функциональді жүйе туралы және онтогенездегі дамуы туралы түсінік беру.

· Балалардағы жүйке жүйесінің ерекшелігі туралы түсінік.

4. СӨЖ орындалу түрі:

· Реферат.

· Бақылау

5. Орындау критерилері:

· Тақырып бойын материалдар көзін табу және зерттеу;

· Библиография құрастыру;

· Ақпаратты өңдеу және жүйелендіру;

· Реферат құрастыру

6. тапсыру мерзімі: аралық бақылауға дейін

7. Бағалау к ритериі:

· Реферат – 100 балл

8. Әдебиеттер:

Негізгі:

· Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник. Изд-во: МИА, 2007. 600 б.

· Данилов Р.К. Гистология, эмбриология, цитология. Изд-во: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. 500 б.

· Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. / Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: издательство «Эффект», 2006.199-227 беттер

· Лабораторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, под редакцией проф. Ю.И.Афанасьева. – М.: «Высшая школа», 2004. 113-129 беттер

· Пуликов А.С. Возрастная гистология. Изд-во «Феникс», 2006. 176 беттер.

Қосымша:

· Гистология, учебник под редакцией Афанасьева Ю.И., Юриной Н.А. Медицина, М. – 2004. 302-329 беттер.

· Гистология, учебник под редакцией Улумбекова Э.Г., Челышева Ю.А. ГОЭТАР – М.: Мед., 2001.

· Руководство по гистологии, т.1 и 2, под редакцией Р.К.Данилова, В.Л.Быкова, И.А.Одинцова. СпецЛит, Санкт-Петербург, 2001

· Основы цитологии, эмбриологии и общей гистологии. Мяделец О.Д. М.: «Медкнига», Нижний Новгород. Изд. НГМА. 2002. 367 б.

· Гистология человека в мультимедиа. Данилов Р.К., Клишов А.А., Боровая Т.Г. Учебник для студентов медицинских вузов. ЭЛБИ-СПб, 2004. 362 б.

· Цитология и общая гистология. Быков В.Л., СОТИС, СПб., 2000. 300 б.

· Частная гистология. Быков В.Л. СОТИС, СПб, 2000. 300 б.

· Атлас по цитологии, гистологии и эмбриологии. Самусев Р.П., Пупышева Г.И., Смирнов А.В. М.: ОНИКС, XXI век, Мир и Образование, 2004. 400 б.

Ағылшын тілінде:

· Human Histology. A Stevens, J.S.Lowe– L.e.a.: Mosby, 1997.

· Basic histology. Texts and atlases, published in Northern America, 2003, 512 pp.

· Functional histology. Texts and colour atlas. Curchill Livingstone, International edition. Sidney. Toronto. 2000. 413 pp.

9. Бақылау: Реферат.

ЭНДОКРИНДІ ЖҮЙЕ МОДУЛІ

Алматы, 2015 ж.

 

Гистология модулінің мәжілісінде талқыланып бекітілді,

 

№ хаттама «» 2015 ж.

 

Гистология модулінің жетекшісі, б.ғ.к.,

Атқарушы доцент. Тусупова Н.М.

 

№ 1 ТӘЖІРИБЕЛІК САБАҚ

1. Тақырып: «Орталық реттеуші эндокринді жүйе.»

2. Мақсаты:

Эндокринді жүйенің орталық мүшелерінің микроскопиялық және ультрамикроскопиялық құрылысын білу.

3. Оқудың міндеттері:

· Эндокринді жүйенің орталық мүшелерінің құрамындағы элементтерін микроскопиялық деңгейде анықтай білу;

· Эндокринді жүйенің орталық мүшелердің шығу тегі мен құрылысының жалпы заңдылықтарына сипаттама бере білу; Уяснить механизмы гипоталамического контроля эндокринных функций периферических желез и органов

· Ағзадағы тұрақтылықты сақтау үшін гормондық реттелу туралы түсінік қалыптасытру.

4. Тақырып бойынша негізгі сұрақтар:

· Эндокринді жүйеге морфо-функциональдік сипаттама;

· Эндокринді жүйенің жіктелуі, шығу тегі, дамуы;

· Гипоталамустың құрылыс ерекшеліктері;

· Гипофиздың құрылысы және басқа эндокринді бездермен байланысы;

Сабақ беру және оқыту әдістері:

· Микросуреттері мен суреттерді талдау;

· Препараттарды микроскопиялық зерттеулерден өткізу;

· Зерттелген препараттардың суретін салып белгілеу;

· Препараттарға сипаттама жазу;

· Бақылау.

6. Әдебиеттер:

Негізгі:

· Кузнецов С.Л., Мушкамбаров Н.Н. Гистология, цитология и эмбриология. Учебник. Изд-во: МИА, 2007. 600 б.

· Данилов Р.К. Гистология, эмбриология, цитология. Изд-во: ООО «Медицинское информационное агентство», 2006. 500 б.

· Гистология, цитология и эмбриология: атлас для студентов медицинских ВУЗов. / Р.Б. Абильдинов, Ж.О. Аяпова, Р.И. Юй. – Алматы: издательство «Эффект», 2006. 284-294 беттер.

· Лабораторные занятия по курсу гистологии, цитологии и эмбриологии, под редакцией проф. Ю.И.Афанасьева. – М.: «Высшая школа», 2004. 182-193 беттер

· Пуликов А.С. Возрастная гистология. Изд-во «Феникс», 2006. 176 б.

Қосымша:

· Гистология, учебник под редакцией Афанасьева Ю.И., Юриной Н.А. Медицина, М. – 2004. 376-494 беттер

· Гистология, учебник под редакцией Улумбекова Э.Г., Челышева Ю.А. ГОЭТАР – М.: Мед., 2001.

· Руководство по гистологии, т.1 и 2, под редакцией Р.К.Данилова, В.Л.Быкова, И.А.Одинцова. СпецЛит, Санкт-Петербург, 2001

· Основы цитологии, эмбриологии и общей гистологии. Мяделец О.Д. М.: «Медкнига», Нижний Новгород. Изд. НГМА. 2002. 367 б.

· Гистология человека в мультимедиа. Данилов Р.К., Клишов А.А., Боровая Т.Г. Учебник для студентов медицинских вузов. ЭЛБИ-СПб, 2004. 362 б.

· Цитология и общая гистология. Быков В.Л., СОТИС, СПб., 2000. 300 б.

· Частная гистология. Быков В.Л. СОТИС, СПб, 2000. 300 б.

· Атлас по цитологии, гистологии и эмбриологии. Самусев Р.П., Пупышева Г.И., Смирнов А.В. М.: ОНИКС, XXI век, Мир и Образование, 2004. 400 б.

Ағылшын тілінде:

· Human Histology. A Stevens, J.S.Lowe– L.e.a.: Mosby, 1997.

· Basic histology. Texts and atlases, published in Northern America, 2003, 512 pp.

· Functional histology. Texts and colour atlas. Curchill Livingstone, International edition. Sidney. Toronto. 2000. 413 pp.

Тәжірибелік сабақтың сағатын бөлу жоспары

 

№	Сбақтың сатылары	уақыт
1 сағат 30 мин
1.	Ұйымдастыру бөлігі	5 мин
2.	Бастапқы білімін бағалау (тесттер, есептер, жазбаша жауап беруге арналған сұрақтар).	10 мин
3.	Студенттің өзіндік (препараттар қарау, электроннограммаларды, суретерді, сызбаларды, препаратты салу және оны сипаттау, есептер шығару, хаттама толытыру, видеофильмдер мен CD-диск қарау т.б.)	35 мин
4.	Студенттің оқытушымен өзіндік жұмысы (СӨЖ нәтижелерін талдау)	25 мин
5.	Қорытынды бақылау (тестілеу, ситуациялық есептерді шешу)	5 мин
6.	Білімнің жалпы бағасы	5 мин
7.	Өзіндік дайындалуға тапсырмалар. Келесі сабаққа арналған студенттерге арналған әдістемелік құралдармен танысу.	5 мин

Глоссариі

Гипофиз	Гипофиз	Hypophysis
Аденогипофиз (передня ядоля)	Аденогипофиз (алдыңғы бөлігі)	Adenogipofiz (передня ядоля)
Аксовазональный синапс	Аксовазоналды синапсы	Aksovazonalny synapse
Хромофильная клетка	Хромофильді жасушасы	Hromofilny cage
Хромофобная клетка	Хромофобты жасушасы	Hromofobny cage
Ацидофильная клетка	Ацидофильді жасушасы	Acidophile cage
Базофильная клетка	Базофильді жасушасы	Bazofilny cage
Накопительное нейросекреторное тельце	Жинағыш нейросекреторлы денешегі	Accumulative neyrosekretorny little body
Нейрогипофиз (задняя доля) Neurohypophysis (lobus posterior)	Нейрогипофиз (артқы бөлігі)	Neurohypophysis (back share) of Neurohypophysis (lobus posterior)
Питуицит	Питуицит	Pituitsit
Промежуточная часть Pars intermedia	Аралық бөлігі	Intermediate part of Pars intermedia
Туберальная часть Pars tuberalis	Туберальді бөлігі	Tuberalny part of Pars tuberalis
Шишковидное тело (эпифиз)	Эпифиз	Shishkovidny body (эпифиз)
Пинеалоциты	Пинеалоциттер	Pinealotsita
Глиоцит	Глиоцит	Gliotsit
Гипоталамус	Гипоталамус	Gipotalamus
Супроптическое ядро	Супроптикалық ядросы	Suproptichesky kernel
Паравентрикулярное ядро	Паравентрикулярлы ядросы	Paraventrikulyarny kernel
Либерины	Либериндер	Liberina
Статины	Статиндер	Statina

7. Бақылау:

Тесттер:

• Аденогипофиздің эмбриональдік шығу тегі

мезодерманың сомитінен

нейральді плакодалардан

ауыз шұңқыры эпителийінен

ортаңғы ми көпіршігінің нейроглиясынан

ганглиозды пластинканың нейробласттарынан