Дустари т1умт1арра ит1ури шулу.

Т1умт1ар фила ккадат!ури шулу?

а-т!ин |ду-рар-т1ан |хтул

ат!-нар |Т1а-гьи-рат |хту-лар

Тамум баб

Тамум бабаз шубур хтул а. Дурар Мут1алиб, Султан ва "Пагьират ву. Мут1алибна Султан яшназ лигну таяр ву. "Пагьират дурарт1ан аьхюр ву. Тамум бабу дурариз хьайин ат1нар урхури шулу.

Увуз хьайин ат1нар шли урхурувуз?

 

Кькь

 

 

кьун |кьа-би |кьа-раъ

кьир |кьа-биб |му-кьаъ

Кьаби кьун

Кьадириз саб кьун айи. Кьун кьабиб

Вуйи. Кьадири кьун нирин кьириз

ХъагНуйи. Кьуну кьириъ ук1 игНуйи,

Кьириъ хъана кЫрхъар, мудрар ади

Шуйи. Кьараъ гамшар дахьну шуйи.

Ухди-ухди к!уруб

К1ирхъин к1улик кьил кабхь.

кьу-сум |кьу-лар |мукь-ар

Кьа-сум |гъад-гъар |кьум-ар

Устйир

Кьасумна Зулкьайда дустар вуйи.

Дурарик уставаларра кайи. Сабан

Кьасумри кьулар гъахи. Зулкьайдайи

Дурхинна гъадгъар гъахи. Дурари кьу

Ларикан кьутисиб мукь гъагМу.

Дустари мукь фтиз гъап1уб ву?

Дургъунагъ

Рубар ка дидик гизафг

Кьюлариз ап!дар инсаф.

 

Къкъ

 

 

къакъ-ра |гъур-къу |тюхъ-лар |якъ

къай-да |гъуб-къу |къяр-къяр |рюкъ

Къакъра

Асли бабаз къаб пеъ айи. Саб уьру

Даттра айи. Гъарди дурар- къайда

Хъади уьрхюри шуйи. Мух ва гъубкъу

Уьлин урклар ккахьри шуйи. Шид

Ккубзуйи. Пеэри къакъра йивуйи. Дурари

Асли бабаз муртйир хуйи.

Думу фу ву?

Саб к1ифаъ кьюб шид

Зарафатнан мяъли

Акъра-къакъра

къар Къази!

Тембеку сакъал Къази!

Klapy якъран

к1ул Къази!

Ургуб хюндин

фун Къази!

Ебгру хъютлин

Хъюхъ Къази.

Улар —

кьюб аьмлюхъ Къази!

Якъ къяркъяр хъют

у-жуб |жи-хир |раж-ну

жу-ккум |жих-рин |Жа-вад

 

н |л

м |с

р |3

в |X

ъ |ш

и |ф

6 |г

д |гъ

гь |хь

хъ |к

Kl |п

п! |т

Tl |кь

къ |ж

 

Жуккум

Ужуб хьадан йигъ вуйи. Баяр-шубар

Жихрин гьариккна дуфнайи. Мина

Жаргъури Жейранра гъафи. Дугъагь

Пурин гьайи. Баяри гьарикк

Жуккум ккипу. Сифте жуккмиъ Жейран, хъа ражну Жамал эу. Хъасин дурари Жариятра иту.

жерд |жи-лар |иж-ми |варж

жер-дюкь |жи-лир |мир-жиб |вар-жар

Жердюкь

Нуриз ужуб жердюкь айи. Жердюкь

к!ару т1юхъяр кайиб вуйи. Бали

Думу сабан хяраз хъап1ну. Сабпну

ижми мик! хъиву, сел убгъуз хъюбгъю.

Нури жилириси, хат!а дарагНди,

Жердюкь хулаз хъап1у.

Дургъунагъар

Лиг, кьюб дагъдин арайиъ

Гъяд иливна гьавайиъ.

Гъяд дар му аьдатнанубву

Гьар жюре рангнануб

Адугъай — дугъай,

дубгъуз даршлуб:

Klapy синдиъ

Лизи удрар.

чу-бан |чар-ва |ча-papчагъ

чу-ру |чарв-йир |чан-та |ча-мах

Балач халу

Балач халу адлу чубан ву. Кьюрдну

Думу галариъ шулу. Хьадну чарвйи

Рихъди сивариз кюч шулу.

Жигьил чубнари чарвйир чарариъ

Архьуз гъитурдар.

Ярхи хьадди чарвйир чуру яйлагъа

Риъ шулу. Дурар сивариъ ужудар

ук!ариин чагъ шулу.

 

Ч —чч

 

 

чил — ччил |чи — и-ччи

чиб — ччим |ур-чуб — ур-ччуб

Ччилар

Ич гъулан багагь ферма гьа.

Сач узуна йиз чи дина гъушча.

Фермайиъ баб-марччар айи.

Марччарихъ ччилар хъайи.

Чуччу марччлихънигьан гьерху:

— Марччари ухьуз фу тувру?

— Марччари ухьуз иччи хьа тувру.

Марччари ухьуз сарун фу тувру?

 

Ч1ч1

 

ч!агъ |и-ч!и |чIа-тар

ч1игъ |му-ч1у |ч!у-рар

ч1и-ви |ч1амччар

лич! |ч1агъар

Ч1агъар гъафну

Хьадукар улубкьу. Ч1атар чуру гъашну.

Ч1урариъ ч!амччар, ч1ягъч1ягъяр

Ч1иви гъаши. Магьа ч1агъарра

Хъуркьу. Дурармуч1у хьайиз ч1игъар

ап!ури, ич!и мукьар агури гъаши.

Гафар чпин шиклариккна гъайихай:

Хъют

ПСИНЧ1

Ч1агъ

Луф

Къяркъяр

Ппази

Люкь

Жюнерг

 

 

Цц

 

йи-цар |ца-лар |ил-ди-цуб

гьам-ци цир-кил |гъи-ли-цуб

Ругъац

Арчил убхуз т1улар лазим гъаши.

Адашди мярхярикк йицар ккит1у,

Цалихъ дабхънайи Ругъацли к1ул за

Гьап1у. Мярхяриъ эъча. Адашди

Йицар хъау. Ч1урариз лигури деънайза.

Яркур багагь шулайи. Сабпну илдицну

Лигуруш — Ругъацра учухъди

Гъюрайшт1ан.

 

Ц— цц

 

 

марц |гъеб-ццу |и-цциб |рацц

марцц |аб-ццу |хлин-ццар |дарцц

Хураг

Дадайи дюгю марцц гъап1у. Тахча

Абццу. Дилин гъебццу йиккна дарцц

Адагъу. Пичриин йигьаг иливу. Узура

Дугъаз кюмек ап1ури гъашиза.

Дургъунагъ

Хлинццар кади т1ибхуз даршлуб,

Гъураматдиин либцуз даршлуб.

Сулаз ккунду

Гъюрабацай.

Гатдиз ккунду

Кьюлабацай.

Гашун гатди

«мяв» anlypy.

Сулу ч!урдиъ

«вяв» anlypy.

Гъюра дурар

Уву агуз.

Мишан, жан бай,

вахт ву ахуз!

 

 

Ц1ц1

 

кур-ц1ил |би-ц1иб

цla-раб |ц!у-зар

Курцил

Асландиз ц1ару курц1ил айи. Курц1лиз

Ц1араб к1уйи. Аслангъярин

Ц1игьру мудур гъап!у. Думу лап биц1иб

Вуйи. Мудриз курц1ил ц1игьси

гьибгъуйи. Думу, мэ...э... ап1ури,

курц!лихъ хъебгуйи.

Думу фу ву?

Гъафиган чагьна лигуз,

Алабхьур, ап1ури ц1уз.

Жандак ву дидин бицЫб,

хъа чазра к1уру...

 

Ш — шв

 

шур—швур |риб-шуб |ии-швар

шеиъ-швеъ |риб-швуб |ду-швар

Швеъ

Кьюрд улубкьу. Вари йишвариъ

Йиф дабхъу. Швеъ чан мугъарайиъ

Нивк1уз гъубшу. Швеъ йигъ-йишвди

Душваъ дабхъну гъабши.

Хьадукар гъафи. Швеъ мугъарайиъ

Рибшвуз хъюбгъю. Думу уягъ

Гъабши.

Ушвхъяр

 

Ж—жв

 

Ду-гъу-жвуб

Жан — ул-жван

Жвугъ-ри-йир

Ли-жар — Ли-жваз

Жвугърийир

Лижваз гъягъюрайча. Нирихъ улжван

Гъибихъчуз. Дерейин саб жвуран

Багълар вуйи. Саб багъдиъ дугъужвну

Тамаши гъагНча. Душваъ,

Жвугърииин гьарар айи. Жвугърийир

Дуржну уьру духьнайи.

Ухди-ухди к1уруб

"Пюргъярин гъюлягъ рижв ujapy

Лич1.

хя-ли-жви |жвур-дар |жвил-ли

хя-лижв-ди |жву-ран |жвур-ба

Хялижвди гъягъюб

Жвуллиз халуйигьна хялижвди

Гъушча. Душваъ гьар жвуран ягъал

Сивар вуйи. Халуйин бай Жяфрахъди

хярариз гъушча. Кюкйирин к!унц1ар гъап1ча. Нимкъар вагъит1ча. Саб жвурбакьанхамсар уч гъагМча.

Бук1ар жвилли

Дургъунагъ

Чуру майдандиин уьру гьйбар.

 

Ч— чв

 

ич — ичв |чул — чвул |чур-хуб

чи — чве|у-чу — у-чву |чвуэ-хуб

Чвул

Чвул улубкьурайи. Чвну к!ажар

Гъатху хьузг чурхуз хъюгъру. Узуна

Йиз чве Чайда багъдиз гъушча. Рякъюъ

Учуз Манаф алахъчуз.

Манафди учгьан гьерху:

— Учву наана гъягъюрачва?

— Учу ич багъдиз гъягъюрача.

— Учву ичв багъдиъ гьагНуз ккачва?

— Учу душваъ гъяни чинчар уч ап1урча.

 

 

Ч1в

 

 

ч1ал |ч1вал |ч!вурд |ч1варч1в-ли

лич!- лич1в |ч1ват1 |у-ду-ч!вуб

Ч1вурд

Жвуллиъ саб кюгьне ч1вурд а.

Ч1вурд ч1атанди гизаф уччвуб ву.

Думу ч1варч!вли лич1варикан дивнайиб

Ву. Умбрариан ч1вурдан к1ак1наз

Удуч1вуз шулу.

Дилин улигьди, душмнар гъюруган,

халкьдиз ч!ват! ап!ури гъахьну.

Ун-ч1вин

Унч1в-хъан

Гъюбч1-вну

Уч1в-ри

Псин-ч1ар

У-ду-ч1вуб

Псинчин мукь

Унч1вин кьуликк псинч1ари мукь

ДагМнайи. Дурар ярхи йигъди мукьаъ

Уч1ври-удуч1вури шуйи. Сабан Паша

унч!вхъан дурариз тамаши anlyри

Деънайи. Лигуруш — гату, гьаригъ

Гъюбч1вну, мукьаз багагь(шула.

Пашайи, балхундиккна удуч1вну, гату

Хът1убкку. Хъасин мукьаз багагь

Вуйи циркил дурхнихъди хътябхю.

Нагъия

Саб ражари саб къяркъяр,

Ккадаъну хайлин рякъяр,

мажлисназ ктабхъну, к!ур.

Душваъ ип!руб бул вуй, к!ур.

Кьавлари дафт йивуй, к!ур,

зурба йигьгар урхьуй, к!ур.

Швеъди мяъли

ап!уй, к!ур,

Ушвхъри гарччил

Йивуй, к1ур.

Мяракайин

Аьхювал

Швушвмаги

гъабхуйи, к!ур.

 

X — ХВ

 

 

хар |хвар |да-хвар |хва-рар-бан

Хан |хван |ахв-риъ |хва-рар-бни

Дай хъайи хвар

Хиварин Хванаъ хярар а. Хяраъ

Хварар а. Дурариз Хан лигура. Саб

Хварахъ дай хъа. Ханди думу хябяхъган

Хянаъ anipy. Ахвриъ мух абхьру.

Дайра, хваракк ккубхъну, динж шулу

 

 

гв

 

 

rap—гвар |гва-ч1ин

да-гар—да-гвар |гвач1-нин-ган

га-гул |гагв-ла-хъан-ди

Гвач1нинган

Гвач1ин гъабши. Дагъдин гагвлахъанди

Ригъ гьудубч1ву. Лейли, гвар

Гъадабгъну, латаккна гъушу. Шид

Дубхну, думу дагрихъна гъушу. Дилин

Дугъу дагвар гъахи. Бабу дурар

Кади хябяхъган афрар гъуржу.

Гъ-гъв къ — къв

гъал - гъвал |гъва-лак |мар-гъвал

рякъ — рягъв |гъва-нар |гъваркъв

Гъвандикк

Гъвандккарин гъул дагъдин гъвалак

Ка. Гъулан гъваларихъ гъванаргъарзар

Хъа. Зиинаси чуру хярар а.

Хярариъ ук1ан маргъвлар дахьна.

Кюкйирилан арфари чпин рягъвяриз

Меъли шире гъабхуру. Рягъвяр йиччв

ухъди ац!ру.

Дургъунагъ

Саб гъваркъваъ агъзур нежбер

 

КI — кIв

 

 

к1ант! — к1вант! |гак1в-лар |юк1в

к1ан — к1ван |к1ва-и-на |ек1в

Гъубкъу булагъ

Мердан гак!влар хуз ярквраз гъушу,

Дугъагь ужуб уч1ру ек1вра гьайи.

Сац1иб гъилиххъан Мердназ шид

ккун шулу. Гъярин к!анаъ айи булагъ

К1ваина гъюру. Душну лигуруш —

Душваъ к1вант1ар кьяши ап1узкьан

Шид имдайи.

 

Хъ — хъв

 

ма-хъвар |ял-хъван |мя- ляхъв

мя-хъвяр |ялхъв-нар |мял-хъвяр

Махъв

Ярквраъ швушвмагин сумчир айи.

Кьавлари ялхъвнин мукьам гъиву.

Швушвмаги швушвахъди ялхъван гъаnly.

Швеъди сумчриз бетдиъди

Йиччв гъабхи. Къяркъри мяхъвяр,

Хъютли мялхъвяр гъахи. Хъа гъюру

К1уруш саб гъваркъв абц1ну нимкъар

Гъахи.

 

 

Кк — ккв

 

 

Гъют1рахьим

Гвачнинган, акв мялум гъабшибси,

ГъютЧрахьим уягъ шулу. Думу чан

чирккварра хъади ярквран к1ап!лиз

Нимкъариз гъябгъюру. Чиркквар к1уруш

— рубар кайи биц1и ц1ик1варсдар

Ву. Жаквларси уччвударра ву.

Мани гъабшиган, гъютЧрахьимна дидин

Чиркквар нирихъна ктуч1вуру.

Дургъунагъ

Гьарин кьаблик ц1ару уста.

 

Kь — Кьв

 

накь |жакьв |а-шукь

накьв |жа-кьвар |аш-кьвар

Ничхрар ихь дустар ву

Луфариз, ч!агъариз, хъютариз ве

Жара жакьвариз ничхрар к1уру. Жа

Кьвари багълариз гизаф хайиртувру,