Обращение тов. И. Сталина К народу

 

9 мая 1945 г.

Товарищи! Соотечественники и соотечественницы!

Наступил великий день победы над Германией. Фашистская Германия, поставленная на колени Красной Армией и войсками наших союзников, признала себя побежденной и объявила безоговорочную капитуляцию.

7 мая был подписан в городе Реймсе предварительный протокол капитуляции. 8 мая представители немецкого главнокомандования в присутствии представителей Верховного Командования союзных войск и Верховного Главнокомандования советских войск подписали в Берлине окончательный акт капитуляции, исполнение которого началось с 24 часов 8 мая.

Зная волчью повадку немецких заправил, считающих договора и соглашения пустой бумажкой, мы не имеем права верить им на слово. Однако сегодня с утра немецкие войска во исполнение акта капитуляции стали в массовом порядке складывать оружие и сдаваться в плен нашим войскам. Это уже не пустая бумажка. Это – действительная капитуляция вооруженных сил Германии. Правда, одна группа немецких войск в районе Чехословакии все еще уклоняется от капитуляции. Но я надеюсь, что Красной Армии удастся привести ее в чувство.

Теперь мы можем с полным основанием заявить, что наступил исторический день окончательного разгрома Германии, день великой победы нашего народа над германским империализмом.

Великие жертвы, принесенные нами во имя свободы и независимости нашей Родины, неисчислимые лишения и страдания, пережитые нашим народом в ходе войны, напряженный труд в тылу и на фронте, отданный на алтарь Отечества, не прошли даром и увенчались полной победой над врагом. Вековая борьба славянских народов за свое существование и свою независимость окончилась победой над немецкими захватчиками и немецкой тиранией.

Отныне над Европой будет развиваться великое знамя свободы народов мира и между народами.

Три года назад Гитлер всенародно заявил, что в его задачи входит расчленение Советского Союза и отрыв от него Кавказа, Украины, Белоруссии, Прибалтики и других областей. Он прямо заявил: «Мы уничтожим Россию, чтобы она больше никогда не смогла подняться». Это было три года назад. Но сумасбродным идеям Гитлера не суждено было сбыться, – ход войны развеял их в прах. На деле получилось нечто прямо противоположное тому, о чем бредили гитлеровцы. Германия разбита наголову. Германские войска капитулируют. Советский Союз торжествует победу, хотя и не собирается ни расчленять, ни уничтожать Германию.

Товарищи! Великая Отечественная война завершилась нашей полной победой. Период войны в Европе кончился. Начался период мирного развития.

С победой вас, мои дорогие соотечественники и соотечественницы!

Слава нашей героической Красной Армии, отстоявшей независимость нашей Родины и завоевавшей победу над врагом!

Слава нашему великому народу, народу‑победителю!

Вечная слава героям, павшим в боях с врагом и отдавшим свою жизнь за свободу и счастье нашего народа!

 

Сталин И. О Великой Отечественной войне Советского Союза. – М., 1947. – С. 192–194.

 

8. ТЭЛЕГРАМА СТАРШЫНІ ПРЭЗІДЫУМА ВЯРХОЎНАГА САВЕТА БССР Н. Я. НАТАЛЕВІЧА, СТАРШЫНІ СНК БССР П. К. ПАНАМАРЭНКА І САКРАТАРА ЦК КП(Б)Б М. В. КІСЯЛЁВА КАМАНДУЮЧАМУ 2‑М БЕЛАРУСКІМ ФРОНТАМ МАРШАЛУ САВЕЦКАГА САЮЗА К. К. РАКАСОЎСКАМУ І НАЧАЛЬНІКУ ШТАБА ФРОНТУ А. М. БАГАЛЮБАВУ Ў СУВЯЗІ З ПЕРАМОГАЙ НАД ГЕРМАНІЯЙ

 

г. Мінск, 16 мая 1945 г.

У дні ўсенароднага таржаства, калі ўвесь свет святкуе перамогу над гітлераўскай Германіяй, Урад БССР і ЦК КП(б)Б ад імені беларускага народа шлюць вам, а таксама ўсім генералам, афіцэрам і байцам 2‑га Беларускага фронта палкае бальшавіцкае прывітанне і віншаванні з Перамогай.

Вялікі шлях прарабілі кіруемыя вамі войскі. Ад Сталінграда да цэнтра фашысцкага логава пранеслі вы і вашы баявыя таварышы слаўныя савецкія сцягі. Кіруемыя вамі войскі разграмілі немцаў у Беларусі, Польшчы, ва Усходняй Прусіі і на тэрыторыі Германіі, пабеданосна злучыліся з доблеснымі войскамі нашых саюзнікаў.

Беларускі народ не забудзе вашых подзвігаў і будзе славіць вас у вяках, як верных сыноў бальшавіцкай партыі, як палкаводцаў, якія ўмела выканалі планы Вярхоўнага Галоўнакамандуючага, любімага правадыра таварыша Сталіна.

Слава нашай Вялікай Чырвонай Арміі і яе палкаводцам!

Слава нашай усемагутнай Айчыне!

Слава Вялікаму Вызваліцелю – Маршалу Сталіну!

 

Старшыня Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР

Н. Наталевіч

Старшыня Савета Народных Камісараў Беларускай ССР

П. Панамарэнка

Сакратар Цэнтральнага Камітэта КП(б)Беларусі

М. Кісялёў

 

Звязда. – 1945. – 16 мая.

 

9. ТЭЛЕГРАМА КАМАНДУЮЧАГА 2‑М БЕЛАРУСКІМ ФРОНТАМ МАРШАЛА САВЕЦКАГА САЮЗА К. К. РАКАСОЎСКАГА І НАЧАЛЬНІКА ШТАБА ФРОНТУ А. М. БАГАЛЮБАВА СТАРШЫНІ ПРЭЗІДЫУМА ВЯРХОЎНАГА САВЕТА БССР Н. Я. НАТАЛЕВІЧУ, СТАРШЫНІ СНК БССР П. К. ПАНАМАРЭНКА І САКРАТАРУ ЦК КП(Б)Б М. В. КІСЯЛЁВУ З ПАДЗЯКАЙ ЗА ВІНШАВАННЕ Ў СУВЯЗІ З ПЕРАМОГАЙ НАД ГЕРМАНІЯЙ

 

19 мая 1945 г.

Сардэчна дзякуем за брацкае прывітанне і віншаванне воінаў Другога Беларускага фронту з выпадку нашай перамогі над Германіяй.

Байцы, сержанты, афіцэры і генералы Другога Беларускага фронту з пачуццём асаблівай радасці адзначаюць сваю перамогу над ворагам. З’яўляючыся ўдзельнікамі вызвалення Беларусі, яны прайшлі слаўны баявы шлях ад ракі Проні да Одэра і грамілі гітлераўскую армію на подступах да Берліна.

У дні перамогі прыемна і радасна ўсведамляць, што кроў нашых воінаў, пралітая за свабоду і незалежнасць дарагой айчыны, не прапала дарэмна, ад гэтага часу і назаўсёды наша Радзіма вызвалена ад злейшых яе ворагаў – нямецкіх захопнікаў. У гэтай вялікай барацьбе савецкага народа супроць нямецка‑фашысцкіх душагубаў беларускі народ праявіў узоры высокага патрыятызму і глыбокай нянавісці да ворага.

Шырокай хваляй партызанскага руху адказаў немцам беларускі народ на акупацыю сваёй краіны. Народныя мсціўцы Беларусі ўнеслі вялікі ўклад у справу нашай перамогі над ворагам. Зараз беларускі народ разам з усім савецкім народам накіраваў свае сілы на аднаўленне народнай гаспадаркі, разбуранай нямецкімі акупантамі, і ўжо дабіўся ў гэтай справе вялізарных поспехаў.

Пройдуць годы, наша краіна залечыць свае раны, нанесеныя вайной, але ніколі не будзе забыты вялікі подзвіг савецкага народа і яго Чырвонай Арміі, зламаўшай мацнейшага ворага – фашысцкую Германію і вызваліўшай народы Еўропы ад нямецкага рабства.

Няхай жыве наша свабодная Радзіма!

Няхай жыве наша слаўная Камуністычная партыя бальшавікоў – натхніцель і арганізатар нашай перамогі над нямецка‑фашысцкімі захопнікамі!

Няхай жыве наш мудры правадыр і настаўнік Вярхоўны Галоўнакамандуючы Маршал Савецкага Союза таварыш Сталін!

 

Камандуючы войскамі Другога Беларускага фронту

Маршал Савецкага Саюза

К. Ракасоўскі

Начальнік штаба Другога Беларускага фронту

генерал‑палкоўнік

А. Багалюбаў

Звязда. – 1945. – 22 мая.