Тыма №2. Палітыка прававые погляды (ППП)старажытнай грэцыі

В1. Агульная характэрыстыка;

    Старажытная элада, як адзін з этапау развіцця Еурапейскай цывілізаціі  мела некалькі этапау развіця ПП думкі:

1) Ранні (Міфалагічны гамэр, гесіот);

2) Класічны (Сакрат Платон, арыстоцель);

3) Эліністычны (Палібій);

Асаблівасцю старажытна грэчікай ідыялогіі з’яуляется імкненне да разумення сутнасці рэчы, імкнене да ідыальных мадэляу і пэуная пагарда (презреніе) да рэчаіснасці.

Старажыная грэцыя прэдатсаляе сабой адзіную культуру гарадоу, дзяржау, якая супрадстауляе сае варварам (з’яуляеца нацыялістычным)

Арыстоцель падзяляу грэкау на:

1) Грэкі і варвары (якія не вялі палітычнай дзейнасці);

2) Рабы (па духу (любы варвар і па целу).

Грэкті падхзялялі палітычную дзейнасць і эканамічную дзейнасць.

Старажытная грэцыя не прызнае працу пад чэсная справу, асновныя заняткі грамадзяніна служба у войску, заняцце навукай, дея у полізу.

Эллада дае шмат прыкладау розных палітычных мадэляу, ад манархіі да дэмакратыіі.

У Элладзе даволі рана цыры страчваюць сваю павагу да аоэстакратыіі.

Пастаянная дымакратызація, прывяла ла заняпаду Афін.

Стражытная грэцыя падзяляе людзей на классы у залежнасці ад маемасці і прызнае классавую барадзьбу між багатамі і бедднымі (яны не з’яуляюцца адзіным народам).

Любая дзяржава у др. Грэцыі будуеца на працы рабоу (не вольных).

Усе пгляды др.Грэціі арэстакратычныя.

Старажытная грэцыя сфарміравала наступныя ідэі:

1) Ідэя натуральнага права, або натуральных законау (якія супрацьстаяць пазтітыунаму праву, пры чым чалавек павінен выконваць натуральныя законы якія вышэй чым пазітыунае права).

Старажытныя грыкі разглядаюць натуральнае права у выглядце справдялівасці.

2) Пошук іжэальнай мадэлі дзяржаунасці і характарыстыка існуюцых форм прауленія. (грэцыя гэта цывілізація). Гэта буліцны дыступ (асаблівасць) і удел значная колькасці грамадзян у кіранванні дзяржавай (кіраванне дзяржвай – гэта не права, а абязязак).

Асноунай фігурай у шісторыка-правовай думкі з’яуляеца Сакрат, якіі жэве пад час заняпаду Афін, раціянілізаціі жыцыы і крызыса палітычнага ладу;

Сакрат высупае супраць дымакратыі, таму что кіраваць дзяржавы пра валоданіі пэунымі ведамі.

Сакрат выступае за ідэю натуральнага права і за законнсаць (ідэю).

Чаму ен крыткуе дэмакратыю:

1) Там у что кіруюць людзі не маюць пэунай падгатовкі (занямалісь чым та, а зараз рукавадзяць страной).

Сакрат патрабуе ад грамадхзян этычнага стауляння да выканання палітычных абавязкау (гэта адказнасць кіравання, кожны чалавек павінен сумленна, за поунай адданасцю служіць сваей дзяржаве, свайму закону).

Сакрат быу сафістам, праз пытанні праводзіу сваі вучнау да ведау.

Сакрат паля сабе нічога не пакіну. Яго вучэнне упамяналась у вучэнне Патона.

У сакрата быу свій дэман (дух, анел) які паказвау сакрату у пэуных выпадках (так гавораць).

 

В2. ППП Сакрата;

В3. ППП Платона;

    Аб’ектыуны рэаліст, які адзначае, што рэчаіснасць гэта мір ідэй і рэчау.

Лпатон распрацоуве две мадэлі ідыальнай дзяржавы:

1) Першая ідэя можа існаваць толькі для багоу;

2) Толькі для людзей.

Абмежаванне выватнай власнасці, прауленне мудрых! У аснове усяго ляжыць закон, якому даужна адпавядазь дзяржава.

Закон стаіць вышей за дзяржаву.

Платон у першай мадэле заклдвае траічную сістэму сусвету, якая будзе выкарыстоввацца у Европе да перэяда капіталізму:

1) Мудрацы, альбо філосафы,якія далжны правіць;

2) Воіны – абараняць кіраваць, па уладай філосафау;

3) Дэмас – які павіене працаваць і плаціць падаткі;

Выхаванне дзяцей з’яуляецца абязязкам дзяржавы, забяраць дзіцей у бацькоу і выхоуваць іх цэнтралізавана і размяркоуваць іх па станам.

Для першых саслоуяу – забараняеца прыватасць уласнасць, не маглі жаніцца жаншчыны.;

3 самслоуе можа жаніцца і мець прыватную уласнасць.

    Кніга – Саланевіч Іван Лукьяновчі: 1) Народная манархія; 2) Діктатура імпатентау.        

    Другая мадэль па платону – дзяржава якае мае 5000 40 сямей, якая знаходзіца у мясцовасці, якае мае доступ да горау, мору і раунінам, лішняя людзі адбываюць у калоніях.

Есць абміжаванне на памеру уласнасці, і усе насельнецтсва падзелена на 4 разрады, у залежнасць ад таго якія функціі у войску яно выконвае. Бедных няма, бо у кожнага не менш як 3 рабы.

    Начны камітэт, або калегія Эфорау – гэта группа больш сталых людзей, якія выконфаюць функцію апошніх людей.

    Платон распрацоувае классіфікацію форм праулення:

1) Царская улада;

2) Арыстакратыя (найлепшая форма праулення, таму што кіруюць умныя і багатыя, радавітыя і улада размяжоуваеца толькі па між імім;

3) Цімакратыя улада воінау, асова: ваенная служба, дзяржава гэта ваенны лагер.

4) Алегархія (гэта улада багатых людзей, якія дасягаюць яя праз выбары). (арыстоцель проціу);

5) Дэмакратыя з законам;

6) Дэмакратыя без закона;

7) Тэранія – чалавек,я кі прыходзіць да улады праз прамые выбары (не па выбарам між багатымі)

Ідэі платона:

1) Супрадпастауленне ідэі і рэчаіснасці;

2) Саслоунасць – есць мудрацы, воіны і рабы.

3) Тры узроуня улады: Улада арэстакратыы, народ, цары.

В4. ППП Арысоцеля;

           Арыстоцеля разгляджаюць як матырэаліста, які адмауляеца ад ідэі аб ідэальнасці і імкнецца разумець рэчаіснасць.

    Асноуныя ідэі арыстоцеля:

1) Супрацьпастауленне Грэцыі і іешых народау (давольна грэкам кіраваць над народам);

2) Людзі падзяляюцца на свабодных і на рабоу, пры чым грэкі не могуць быць рабамі па духу, іныя народы павінны улыжыць грэкам;

3) Ідэя натуральнага права (распрацоувае), якому павінна адпавядаць пазітыунае права, пры чым права па арыстоцелю палітычная справядлівасць.

Натуральнае права як фенамен (права чалавека на жыцце (азначае, што члавека можна пакараць, толькі праз суд). На усходзе натуральнае права – шэта рэлігія і яе змяніць нельга. (напісана так і даужнго быць так). На захадзе гэта пэунае гледжанне аб праве (не релігія).

Арыстоцель з’яуляеца спрвядлівай, йе разглядае у двух формах:

1) Геаметрычная (чум больш робіш, тым больш адаецца);

2) Арэфмечня (кожнаму па роунамук).

Права шэта апаведны баланс такіх справядлівасцей.

Српавядлівасць рухомая катэгорыя.

Ажэстоцель удакладняе вучэнне аб формах праулення. З адногу ен вывучае па колькасці кіруюцчых аслоб (форму праулення) а з іншага боку,ен вызначае, што бывае кепськае прауленне і добрае. Адзначае, што можа быць прауленне, аднога, немногіх і усіх.

Да станоучых форм праулення арыстоцел адносіць:

1) Манархію;

2) Арэстакатыю (кіруюць не многія);

3) Паціцію (прыстауляе сабой сінтэз алігархіі і дэмакратыі яна мае распаулюджане на не многіх актыуных грамадзян, якія маюць магчымасць насіць зюброю, каб прымусіць іншых працаваць.

Арыстоцель выкарыстоувае вывучэнне рэчаіснасці, адмова ад ідэальнага кіравання, звяртаеца да існуючай маделе челавека, вызначае яя актунасць, яуляеца апелагетам частнай уласнстацсі. Вызначае умеренность, ян кажа, есць апантаннасць у баю, есць трусасць, храбрасць па між імі.

У аснове ІП Катеогрыі Арэстоцеля ляжіць свабода індэвіда, а Платон акцынтуе увагу на адказнасці.

ДА ккепсьцкіх адносіць:

1) Тэранію;

2) Алегархію;

3) Дэмакратыю (таму шчто дэмакратыя выбірае людэй праз жрэбей).

Палітыя – грунтуеца на абмежаванні прыватнай уласнасці на сучасанй мяжы, не даупуўенне празмернага багацця і беднасці, грунецца на сінтазе бывару і жрэбья.

В5. ППП Палібія

Гісторык уз’яуленне Рыма, напісау 40 кгніг, які вызначае, аб прычынах гігімоніях рыма.

Арыстоцель ліцычь лепшай змешанай форму правленія, але не распрацоувае яе да канца.

Палібій прызнае арыстоцелівсую сістэму форм праулення, але уводзіць ідэю эвалюцыі, Форм правулення ісуюць тры (асновуный) якія вылучаюцца па колькасці куруючых асоб, прауленне аднога нямногіх і прауленне многіх (яд дбрае, так і кепськае).

Крыніцамі улады па Палібію з’яуляюцца закн (з’яуляецца дарам улапды) або звычай (існуе спачатку).

Палібій абгрнутоувае ідэю змешанай формы прауленнія, якая замінае негатыуныя тэнденціі. Палібій кажа, пачатк Гігімоніі рыма, гэта змешаная улада (змешанная улада аднаго, немногіх і усіх).