Funkcjonowanie Phare w Polsce 


Мы поможем в написании ваших работ!



ЗНАЕТЕ ЛИ ВЫ?

Funkcjonowanie Phare w Polsce



 

Pierwotnym celem PHARE było wsparcie transformacji gospodarczej w celu ułatwienia przejścia byłym krajom socjalistycznym do gospodarki rynkowej. Na początku była to pomoc doraźna, na którą składały się dostawy paszy dla zwierząt, środków ochrony roślin czy produktów spożywczych. Jednakże w miarę upływu czasu zmienił się charakter pomocy. Zaoferowano bowiem krajom – beneficjantom wsparcie finansowe oraz pomoc techniczną. W pierwszym okresie znacznie przeważała pomoc techniczna (doradcza i szkoleniowa). Jej celem było przygotowanie najważniejszych sektorów naszej gospodarki do warunków wolnego rynku. Ustabilizowanie się demokracji oraz gospodarki w Polsce, ustanowienie stowarzyszenia Polski ze Wspólnotami Europejskimi (na mocy Układu Europejskiego) oraz decyzja szczytu w Kopenhadze spowodowały kolejną zmianę charakteru PHARE.

Pomoc zaczęła głównie służyć finansowaniu inwestycji w określonych sferach gospodarki (ochrona środowiska, transport, rolnictwo, rozwój regionalny). Odsetek pomocy kierowanej w postaci doradztwa i szkoleń został zmniejszony. PHARE został nakierowany również na przygotowanie krajów - beneficjantów do członkostwa w UE. W 1997 roku Komisja Europejska zaproponowała krajom starającym się o członkostwo w UE tzw. wzmocnioną strategię przedczłonkowską.[36]


Do największych programów realizowanych w Polsce w ramach funduszu Phare w latach 1993-1998 należały:

 

· TRANSNET - program pomocy w rozbudowie i modernizacji infrastruktury transportowej w kraju,

· TEMPUS - program pomocy edukacyjnej,

· CROSSBORDER - program o największych nakładach finansowych realizujący plan wzmocnienia współpracy transgranicznej i infrastruktury regionów przygranicznych,

· RAPID - program rozwoju regionalnego. W jego skład wchodzą także środki przeznaczone na rozwój i przemiany obszarów wiejskich,

· SMAR T - program pomocy edukacyjnej,

· INTEGRACJA EUROPEJSKA - wzmocnienie procesu integracji Polski z UE oraz

· Projekty infrastrukturalne - czyli programy mające na celu poprawę infrastruktury transportowej a więc: dróg, mostów, wiaduktów, itp.

 

3.1.4 Zasady przydziału i wykorzystania środków z Phare

 

Aby projekt został zaakceptowany i mógł liczyć na pomoc z funduszu Phare, musi sprostać określonym warunkom. Oto one:

· Efekt katalityczny: wsparcie środkami Phare musi przyśpieszyć działania skierowane na priorytety akcesyjne, które to działania w przeciwnym wypadku nie miałyby miejsca, lub mogłyby nastąpić w późniejszym czasie,

· Współfinansowanie:środkom Phare winno towarzyszyć współfinansowanie z krajowych środków publicznych. Wkład Wspólnoty może wynosić maksymalnie 75% całkowitych wydatków publicznych. Należy dokładać wszelkich starań w celu przyciągnięcia współfinansowania z innych źródeł, choć najczęściej są to środki własne państwa,

· Koordynacja:Komisja będzie nadal ściśle współpracować z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym i międzynarodowymi instytucjami finansowymi w celu koordynowania działalności i zidentyfikowania odpowiednich projektów do współfinansowania,

 

· Dodatkowość: środki w ramach programu Phare nie mogą zastępować innych, istniejących i dostępnych źródeł finansowania, w szczególności pochodzących z sektora prywatnego lub z międzynarodowych instytucji finansowych,

· Dojrzałość projektu i jego wielkość: projekty (wdrażane czy to poprzez kontrakty, czy też poprzez granty i dotacje) będą programowane do wsparcia z Phare tylko wówczas, jeśli będą w pełni przygotowane. Minimalna wielkość projektu o tym charakterze wynosi 2 mln. euro,

· Zdolność projektu do kontynuacji: inwestycje muszą mieć zapewnione finansowanie w okresie długofalowym to znaczy wykraczającym poza moment przyłączenia Polski do Unii Europejskiej. W związku z tym, inwestycje muszą odpowiadać normom i standardom UE, być w zgodzie z polityką Unii w danym sektorze oraz muszą przestrzegać zasad zrównoważonego i zgodnego z normami ochrony środowiska rozwoju. Jest to zgodne z art. 2, 3 i 6 Traktatu Amsterdamskiego. Wszystkie projekty muszą zapewnione koszty dalszego finansowania (np. koszty utrzymania, operacyjne),

· Konkurencyjność: wszystkie działania finansowane muszą przestrzegać zasady konkurencyjności i zapisów Układu Europejskiego dotyczących pomocy publicznej. [37]

 

3.1.5 Instytucjonalna organizacja funduszy w Polsce

Strategiczną rolę w projektowaniu i realizacji PHARE odgrywa w Polsce Komitet Integracji Europejskiej. Podobnie jak przed 1998 rokiem Narodowym Koordynatorem Pomocy (NAC) jest Szef Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej. Jest on odpowiedzialny za koordynację programowania projektów i ich realizacje.

Z upoważnienia Premiera podpisuje on Memorandum Finansowe – umowę międzyrządową (Polska – Komisja Europejska). Wraz z Phare 2000 powołany został w czerwcu 1998 roku Urząd Pełnomocnika do spraw Obsługi Środków Pochodzących z UE (POSF). Jest nim Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów. Jego zadaniem jest obsługa i kontrola środków pochodzących z UE i budżetu państwa przeznaczonych na realizowanie konkretnych projektów (Narodowy Fundusz Środków Finansowych z UE).

 

Niektóre projekty, zgodnie z zasadami Nowej Orientacji, są współfinansowane przez Polskę. Fundusze otrzymywane z Phare, deponowane są na specjalnym rachunku w Narodowym Banku Polskim.

POSF wspólnie z Dyrekcją Generalną XX (odpowiedzialną za kontrole finansową) Komisji Europejskiej dokonuje kontroli niektórych transakcji dokonywanych w ramach realizowanych projektów. Dotychczasowe Jednostki Zarządzające Programem (PMU) zastąpią Jednostki Realizujące Projekty (IA).

Liczba tych ostatnich względem PMU ulegnie zmniejszeniu. Będą one umieszczone przy resortach i urzędach centralnych odpowiadających za projekty inwestycyjne. Podobnie jak to była w przypadku PMU, ich zadaniem jest obsługa konkretnych projektów. Powstanie ponadto Centralna Jednostka Kontraktująco – Finansująca (CFCU). Jest to specjalna Jednostka Realizująca Projekty odpowiedzialna za realizacje projektów pro integracyjnych o charakterze ponadresortowym i rozwoju administracji publicznej (30% całego rocznego budżetu PHARE). CFCU i IA będą miały specjalne oprocentowane konta bankowe, na których będą deponowane środki na realizację projektów pochodzące z Narodowego Funduszu Środków Finansowych z UE. Osobą odpowiedzialną za realizację projektu jest obecnie Pełnomocnik do spraw Projektu (PAO) (poprzednio Pełnomocnik ds. Programu). Nową instytucją jest również Wspólny Komitet Monitorujący(WKM). Jest on odpowiedzialny za monitorowanie wszystkich projektów. W jego skład wchodzą:

· Narodowy Koordynator Pomocy (NAC),

· Pełnomocnik do spraw Obsługi Środków Pochodzących z UE (POSF) i

· Przedstawiciele Komisji Europejskiej

Jego zadaniem będzie ocena raportów z realizacji projektów z punktu widzenia zgodności z ich pierwotnym przeznaczeniem. Szczegółowego przeglądu projektów będą jednak dokonywały Podkomitety Monitorujące złożone z przedstawiciela NAC, przedstawiciela POSF, PAO i przedstawicieli Komisji Europejskiej. Będą one składały sprawozdania WKM. o przebiegu realizacji określonych projektów.[38]

 

3.1.6 Wykorzystanie funduszu Phare

 

Ogółem w latach 1990-1998 sfinansowano w ramach PHARE 127 programów. Tak więc w latach 1990-1999 łączna pomoc udzielona Polsce z tego funduszu wynosiła 2047 mln. ECU.

 

Tablica 5. Wydatki z funduszu Phare na poszczególne branże w Polsce w okresie

1990-1998 / w mln. ECU /

SEKTORY                   å
Administracja publiczna 10,0 7,5 9,2 27,0 21,5 2,0 0,0 20,5 12,0 109,7
Rolnictwo 100,0 17,0 18,0 30,0 2,5 13,0 8,0 8,0 7,5 204,0
Edukacja, szkolenia, badania 2,8 14,5 42,0 45,0 39,0 37,0 30,0 20,0 31,3 261,6
Ochrona środowiska, bezpieczeństwo nuklearne 22,0 35,0 18,0 0,0 12,0 22,0 3,0 0,0 12,2 124,2
Sektor finansowy 2,0 16,0 4,7 21,0 22,0 0,0 0,0 0,0 0,0 65,7
Infrastruktura 6,0 10,0 26,4 63,0 93,8 91,0 98,7 84,4 86,0 559,3
Ochrona konsumenta 0,0 0,0 0,0 5,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0
Restrukturyzacja przedsiębiorstw sektor prywatny 38,0 56,0 74,5 7,0 9,0 9,0 24,3 15,0 0,0 232,8
Zatrudnienie, rozwój systemu socjalnego 0,0 18,0 7,2 0,0 9,0 0,0 0,0 0,0 30,0 64,2
Ochrona zdrowia 0,0 20,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 20,0
Pozostałe 0,0 3,0 0,0 27,0 0,0 0,0 0,0 1,5 0,0 31,5
Suma 180,8 197,0 200,0 225,0 208,8 174,0 164,0 149,4 179,0 1678,0

Źródło: Olszewski M., Opracowanie tematyczne, PHARE – podstawowe informacje, Biuletyn Analiz UKIE, Nr. 001-PP,lipiec 1999, str.1

 

Tablica 5 przedstawia wydatki z funduszu Phare na poszczególne branże w Polsce w okresie 1990-1998.

Od 1990 do 1993 roku wydatki z Phare w Polsce rosły, zaś po roku 1993 obserwujemy ich powolny spadek.

Jak widać z tablicy, największe fundusze z Phare w latach dziewięćdziesiątych przeznaczane były na cztery sektory gospodarki, a mianowicie: na infrastrukturę, restrukturyzację przedsiębiorstw, edukację i szkolenia wraz z badaniami oraz na rolnictwo.

Struktura środków z funduszu Phare, uległa w ostatnich latach pewnej zmianie, co związane jest ze zmianą sytuacji gospodarczo - strukturalnej w kraju.

 

Tablica 6. Obszary pomocy z funduszu Phare w latach 1989-1991, 1991-1994, 1994-1997, 1997-1999 i 2000

OKRES OBSZAR POMOCY
1989-1991 Głównie pomoc doraźna (humanitarna)
1991-1994 Głównie pomoc doradcza i szkoleniowa (know-how)
1994-1997 Głównie wsparcie inwestycji
1997-1999 Wsparcie procesu integracji z UE
  PHARE 2

Źródło: Olszewski M., Opracowanie tematyczne, PHARE – funkcjonowanie 1990-1997, Biuletyn Analiz UKIE, Numer 002-PP,czerwiec 1999, str.1

 

Tablica 6 jest podsumowaniem dotychczasowych stwierdzeń i przestawia zmianę charakteru pomocy finansowej z funduszu Phare w latach 1990-2000. Początkowo, pomoc w ramach funduszu kierowana była wyłącznie na pomoc doraźną, co pomóc miało w łagodzeniu negatywnych skutków społecznych wywołanych przejściem od gospodarki centralnie kierowanej do kapitalistycznej.

Pomoc w latach 1991-1994 miała głównie na celu pomoc w tworzeniu i funkcjonowaniu prywatnych podmiotów gospodarczych w trudnych początkach ich funkcjonowania.

 

Kolejne lata, to pomoc Phare we wspieraniu inwestycji i tworzeniu dobrego klimatu inwestycyjnego niezbędnego dla rozwijającej się gospodarki rynkowej.

Począwszy od roku 1997 Phare, zmieniło swą formułę, by wspierać Polskę w dostosowywaniu administracji, prawa, przemysłu i rolnictwa do wymogów Unii Europejskiej. Ta nowa postać funduszu nosi nazwę Phare2 lub Nowej Orientacji Phare.

Kolejnym z programów pomocowych dla krajów kandydujących do członkostwa w Unii Europejskiej jest Program ISPA.

Program ISPA

 

Program ISPA ukierunkowany jest na finansowanie wszelkich inwestycji z zakresu infrastruktury i ochrony środowiska. Program ten został uruchomiony w 2000 roku. ISPA, nie kieruje swej pomocy bezpośrednio do rolnictwa, ale wspiera niektóre działania, w pewien sposób z nim powiązane.

Ma on na celu podnoszenie poziomu rozwoju infrastruktury technicznej w zakresie transportu i ochrony środowiska w państwach ubiegających się o członkostwo w UE zgodnie z unijnymi normami.

Ma on spełniać podobną rolę jak Fundusz Spójności w Unii Europejskiej i będzie funkcjonował na zbliżonych zasadach. Specyficzny charakter i zasady obowiązujące przy ISPA mają również pomóc w przygotowaniu się do funkcjonowania samorządów i administracji w przyszłych strukturach UE.

W ten sposób uzyskane doświadczenia w zakresie funkcjonowania ISPA będziemy mogli wykorzystać po wstąpieniu do UE, przy korzystaniu z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.

W latach 2000–2006 UE ma przeznaczyć na realizację projektów 7 mld. EURO - czyli około1 mld. EURO rocznie.[39] Celem podstawowym programu jest przygotowanie krajów stowarzyszonych do członkostwa w UE w dziedzinie ochrony środowiska i infrastruktury komunikacyjnej w tym transportu. Dla Polski jest to więc szczególnie ważny program.

 

Cele i zasady Programu ISPA

 

W ramach ISPA za priorytetowe uznano następujące obszary:

· ochronę środowiska

Ø zwalczanie problemów spowodowanych zanieczyszczeniem wód i powietrza,

Ø pomoc w zakresie utylizacji odpadów,

Ø wsparcie wdrażania acquis communautaire w zakresie ochrony środowiska,

 

· transport

Ø rozwój infrastruktury transportowej,

Ø połączenie systemów komunikacyjnych z infrastrukturą krajów członkowskich UE,

Ø budowa trans-europejskiej sieci transportowej,[40]

 

Jego realizacja miała się rozpocząć w 2000 roku i będzie kontynuowana do roku 2006. Fundusz wesprze przede wszystkim regiony pozbawione infrastruktury transportowej i komunalnej lub obszary, gdzie niedorozwój uniemożliwia sprawne funkcjonowanie gospodarki wolnorynkowej. Ze względu na charakter realizowanych przedsięwzięć z dziedziny transportu inicjatywę składania propozycji finansowania z funduszu ISPA posiada głównie Dyrekcja Generalna Dróg Publicznych. W dziedzinie ochrony środowiska projekty będą głównie składały samorządy lub związki samorządowe, które w ostatecznym rozrachunku będą również beneficjantami tych projektów.

Biorąc pod uwagę wielkość naszego kraju, liczbę ludności, wielkość PKB oraz ogromne braki w polskiej infrastrukturze technicznej w zakresie ochrony środowiska i transportu możemy liczyć na około 250-300 mln. EURO rocznie.[41] Z tego budżetu po połowie zostanie przeznaczone na transport i ochronę środowiska.

Wielkość tej pomocy będzie również uzależniona od postępów na drodze do integracji Polski z Unią Europejską oraz od wcześniejszego wykorzystania środków tego programu. Program ten podobnie jak program Phare 2 skupi się na realizacji Krajowego Programu Rozwoju. Jednakże wsparcie z ISPA zostanie ograniczone jedynie do dwóch dziedzin (strategii rządowych): ochrony środowiska i transportu. [42]

3.2.2Zasady przydziału i wykorzystania środków z ISPA

 

Minimalna wielkość projektów finansowanych w ramach programu ISPA to 5 mln. euro, przy czym, zgodnie ze standardową zasadą przyjmowaną w tego typu programach, współfinansowanie z Programu może wynosić do 75% wydatków publicznych.

Przedsięwzięciami które można zgłaszać do uzyskania finansowania są projekty, fazy projektów, które są niezależne finansowo i technicznie grupy projektów lub plany projektów, a także wstępne studia wykonalności oraz studia techniczne, niezbędne dla zrealizowania projektu. Na etapie projektowania ISPA przewiduje też finansowanie w 100 %.

Jeżeli chodzi o projekty niepubliczne, to finansowane są głównie prace związane z ochroną środowiska: modernizacją i rozbudową systemów kanalizacji i oczyszczalni ścieków, ochroną zasobów wód podziemnych, rekonstrukcji systemów małej retencji, eliminacją deficytów wody w miastach i osiedlach wiejskich.

Znaczny ciężar finansowania inwestycji w gospodarce wodno-ściekowej ponosić będą gminy. W granicach wyznaczonych przez prawo oraz zdolność kredytową finansowanie tych inwestycji przez samorządy powinno się odbywać poprzez zaciąganie lub gwarantowanie przez gminy kredytu zewnętrznego, pozyskiwanego w bankach krajowych i w międzynarodowych instytucjach finansowych. W sytuacjach uznanych przez władze gmin za uzasadnione, inwestycje będą finansowane z bieżących dochodów władz samorządowych lub, gdy będzie to możliwe, z dotacji celowych budżetu państwa.[43]

 

ISPA jest instrumentem finansowym do realizacji celów określonych w dokumencie „Partnerstwo dla Członkostwa” oraz priorytetów wskazanych w Narodowym Programie Przygotowania do Członkostwa w UE (NPPC).

 

Koordynacją prac programu ISPA w sektorze ochrony środowiska zajmuje się Ministerstwo Środowiska. Minister Środowiska dokonuje wyboru przedsięwzięć, które będą przedkładane KE do dofinansowania z funduszu ISPA.

 

 

Departament Polityki Ekologicznej i Integracji Europejskiej w Ministerstwie Środowiska pełni nadzór nad poprawnym przygotowaniem projektów w sektorze środowiska, realizacją zadań zgodnie z przyjętym harmonogramem oraz opracowuje dokumenty określające inwestycyjną strategię wykorzystania środków funduszu ISPA w sektorze ochrony środowiska.

W styczniu 1999 roku Minister Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wyznaczył Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jako jednostkę odpowiedzialną za przygotowanie i realizację projektów finansowych w ramach funduszu ISPA.

W dniu 3 września 1999 roku zostało podpisane porozumienie pomiędzy Prezesem Narodowego Funduszu a Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. W porozumieniu zostały precyzyjnie określone zadania Narodowego Funduszu w procesie przygotowań.[44]

Jeżeli chodzi o rzeczową strukturę rozdysponowanych środków z tego funduszu w dziedzinie ochrony środowiska, to mogą być dofinansowane projekty dotyczące:

 

· wody do picia,

· ścieków,

· odpadów,

· ochrony powietrza.

 

Podmiotami, które mogą ubiegać się o fundusze z programu ISPA są:

 

· samorząd terytorialny,

· organizacje samorządowe,

· inne podmioty publiczne.

 

Koordynacją prac programu ISPA w zakresie rozwoju transportu i komunikacji zajmuje się Minister Transportu i Gospodarki Morskiej (MTiGM).

Charakter i zasady programu ISPA wymagają, aby programowanie zadań do ISPA w zakresie transportu i komunikacji odbywało się na szczeblu centralnym. W oparciu o zasady ISPA i zidentyfikowaną sieć TINA (Ocena Potrzeb Infrastruktury w zakresie Transportu) - MTiGM wyselekcjonowało projekty będące propozycjami Polski do ISPA na lata 2000-2006.

Prace nad wyborem projektów odbywały się na drodze uzgodnień pomiędzy właściwymi merytorycznie departamentami MTiGM oraz Generalną Dyrekcją Dróg Publicznych, Agencją Budowy i Eksploatacji Autostrad oraz Dyrekcją Generalną PKP - centralnymi instytucjami odpowiedzialnymi za sieć drogowo-autostradową i kolejową w Polsce.

Na podstawie tych uzgodnień stworzono (zgodnie z wymaganiami Komisji Europejskiej) dokument pt. Narodowa Strategia Transportu dla funduszu ISPA, zawierający opis przewidywanych działań na lata 2000-2006 oraz listę potencjalnych projektów do funduszu ISPA. Dokument ten został zatwierdzony przez Kierownictwo MTiGM.

Ważnym założeniem programu ISPA jest współpraca przy jego realizacji z międzynarodowymi instytucjami finansowymi takimi jak Europejski Bank Inwestycyjny, Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Bank Światowy.[45]

Ostatni z przedakcesyjnych programów pomocowych czyli SAPARD zostanie omówiony w rozdziale piątym. Program ten przeznaczony jest dla wsi, toteż jego prezentacja po przedstawieniu stanu polskiego rolnictwa wydaje się być zasadna.
Rozdział 4.Charakterystyka rolnictwa w Polsce

 

Wejście do zjednoczonej Europy stwarza nowe warunki dla rozwoju polskiego rolnictwa. Na drodze do Unii Europejskiej stoi jeszcze wiele palących problemów, które jak najszybciej powinny zostać rozwiązane.

 

Bardzo ważne jest żeby już teraz, w przededniu akcesji polscy rolnicy mogli zmniejszyć różnice dzielące ich od rolników z krajów Unii i przygotować się do włączenia do systemu unijnego. Proces unowocześniania polskiego rolnictwa powinien odbywać się na wszystkich szczeblach i z wykorzystaniem wszelkich dostępnych środków w każdym gospodarstwie, w każdej gminie i w każdym województwie.

 

Konieczna jest różnorodna pomoc w tym finansowa ze strony rządu polskiego jak i Unii Europejskiej. Rolnictwo stanowi ważny sektor gospodarki narodowej, pomimo jego malejącego udziału w tworzeniu PKB. Udział ten zmniejszał się z 11,8% w 1989 roku do 6% w 1996 roku, 5,1% w 1997 roku i 4,9% w 1998 roku. Średni udział rolnictwa w tworzeniu PKB w krajach UE wynosi 1,7%.[46] Rolnictwo polskie w większości zachowało powojenny, tradycyjny charakter. Gospodarstwa rolne w większości prowadzą produkcję wielokierunkową, stosując metody ekstensywne.

Produkcja zwierzęca jest zdekoncentrowana i opiera się na własnej bazie paszowej, w tym wykorzystaniu trwałych użytków zielonych. [47]

Ze względu na niską intensywność produkcji towarowej, rolnictwo nie wpłynęło na silne przekształcenie środowiska i krajobrazu. Walory przyrodnicze obszarów wiejskich, w połączeniu z dużymi zasobami siły roboczej, umożliwiają rozwój pracochłonnych kierunków produkcji rolnej, w szczególności rolnictwa ekologicznego.

Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej część rolników będzie mogła podejmować działalność usługową, uzupełniającą produkcję rolną, co pomoże zmniejszyć bezrobocie na wsi. Wieś stanowić może także dobrą bazę dla rozwoju turystyki i agroturystyki.[48]

 

Główną słabość polskiego rolnictwa stanowi rozdrobnienie struktury obszarowej gospodarstw. Ma to wielorakie skutki ekonomiczne i społeczne: stanowi o niskim dochodzie rolników i ich rodzin, uniemożliwia akumulację kapitału niezbędnego dla podjęcia inwestycji mogących podnieść efektywność gospodarstw.

Rolnik produkujący niewielkie ilości produktów w dużym asortymencie ma trudności z utrzymaniem wysokiej jakości i zbytem produkcji.

Tablica 7. Produkcja towarowa rolnictwa w Polsce w 1998 r. / w mln. zł. i w % /

RODZAJ PRODUKCJI W MILIONACH zł w %
Inne 123,8 0,4
Produkcja roślinna 11 351,6 36,7
Zboża 2 508,0 8,1
Ziemniaki 1 054,8 3,4
Rośliny przemysłowe 2 685,6 8,7
Warzywa 2 350,2 7,6
Owoce 2 143,8 6,9
Inne 606,2 2,0
Produkcja zwierzęca 19 598,4 63,3
Zwierzęta rzeźne 12 563,5 40,6
Mleko 5 692,9 18,4
Jaja 1 210,7 3,9
Wełna 7,5 0,0
Łącznie 30 950,0 100,0

Źródło: Rocznik Statystyczny 1998, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1999.

 

Tablica 7 wskazuje wartość produkcji towarowej rolnictwa w Polsce w 1998r. W produkcji tej tradycyjnie przeważa produkcja zwierzęca. Jednocześnie największe potrzeby, wynikające z konieczności dostosowania gospodarstw rolnych do standardów UE, pod względem konkurencyjności, jakości, wymagań dotyczących ochrony środowiska, występują w produkcji zwierzęcej.

 



Поделиться:


Последнее изменение этой страницы: 2016-08-12; просмотров: 111; Нарушение авторского права страницы; Мы поможем в написании вашей работы!

infopedia.su Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав. Обратная связь - 3.236.147.122 (0.088 с.)