Teoria racjonalnego wyboru (lata 80/90)

Produkt relacji interdyscyplinarnych – źródła i wzmocnienia:

a) w podejściu ekonomicznych (A. Smith, D. Ricardo, C. Menger, R. Coase, P. Samuelson)

b) w teorii gier (John von Neuman, D. Morgenstern)

c) naukach politycznych (A. Dawns)

d) teorii zbiorowego działania

 

Teoria zbiorowego działania – przedstawiciele: James Coleman, Michael Bechter

Życie społeczne należy wyjaśniać odwołując się do działania. Racjonalność to utylitaryzm (maksymalne zaspokajanie preferencji), nie interesuje się skąd się biorą preferencje à interakcje jednostek.

 

Pojęcia teorii racjonalnego wyboru:

Ÿ racjonalność (indywidualna vs. grupowa)

Ÿ preferencje i użyteczność

Ÿ maksymalizacja

Ÿ działanie zbiorowe, myślenie strategiczne, problem gapowicza

Ÿ zasoby, instytucje, zaufanie, wymiana, wzajemność

 

Założenia:

Ÿ Wyjściowe założenie to człowiek jako homo economicus.

 

Ÿ Teoria racjonalnego wyboru ma dwie formy:

I – pokolenie, generacja – neoklasyczna ekonomia i teoria gier

II – generacja J. Coleman

 

Ÿ Tutaj mamy zasadę metodologicznego indywidualizmu. Życie społeczne wyjaśniamy poprzez analizę działań racjonalnych i celowych aktorów.

 

Dwie formy teorii:

I generacja teorii wyboru (= zmaksymalizowana teoria racjonalnego wyboru)

Ÿ Działania ludzkie są intencjonalne (realizacje celów).

Ÿ Jednostki mają uporządkowane preferencje oraz działania.

Ÿ Jednostki dokonują celowych wyborów (racjonalna kalkulacja).

Ÿ Użyteczność zachowania jednostki – oceniają koszty w kategorii straty i zysku, jak najlepiej mogą zmaksymalizować użyteczność.

Ÿ Jednostka dąży do zadowolenia mobilizując różnego rodzaju zasoby (np. pieniądze), na drodze wymiany.

Ÿ Teoria racjonalnego wyboru nie wyjaśnia zachowań jednostek – chce wyjaśnić zachowania społeczne a jednostki służą jak model.

Ÿ Zjawiska społeczne są efektem działań jednostek.

II generacja teorii wyboru (= bardziej nas interesuje)

Poglądy Jamesa Colemana:

Ÿ Metateoria – teoria zbudowana w bardzo ogólnym języku posługująca się inną teorią.

Ÿ Musimy przede wszystkim zająć się badaniem systemu społecznego.

Ÿ Uważał, że interesuje nas społeczeństwo jako całość, ale socjologowie nie widzą tej całości tylko badają jednostki.

Ÿ Obserwujemy powstającą lukę między teorią a badaniami. Teoria chce badać społeczeństwo jako całość. Badania empiryczne zajmują się wyjaśnianiem indywidualnych zachowań (ankiety, obserwacje).

Ÿ Głosowanie, postawy, wartości, wybory są traktowane jako zjawiska do wyjaśnienia, ale czynniki brane po uwagę, które je charakteryzują są jednostkowe.

 

Metody badania i wyjaśniania w socjologii zjawisk indywidualnych:

1) Związki statystyczne i korelacja(wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie) –

badania ilościowe, interesuje nas jak czynniki zewnętrzne wpływają na zachowania.

2) Badania wewnętrznych procesów jednostki, badania jakościowe. Obserwator ma się wczuć w sytuację jednostki. Obserwacje prowadzone w stosunku do jednostki. Zajmują się wewnętrznymi zmianami i jak wpływają one na zachowania jednostki.

Uczucia, że te metody odwracają uwagę od ważnych zagadnień i problemów. Jak wyjaśnić zachowania systemu nie odwołując się do zachowań indywidualnych? (na to pytanie chce odpowiedzieć J. Coleman)

System społeczny przedmiotem uwagi - może być:

Ÿ Mały (diada)

Ÿ Duży (społeczeństwo)

Ÿ Globalny

System staje się tutaj jednostką.

 

Dwa sposoby wyjaśniania systemu:

1) Mamy próbę przypadków zachowania systemu i ją analizujemy – obserwacja systemu w czasie:

- jak funkcjonuje demokracja? (bierzemy kilka rodzajów demokracji i patrzymy, czym się różnią)

- jak działa demokracja? (bierzemy jedną i obserwujemy przez lata)

Słabość podejścia – przykładów systemów pasujących do siebie jest mało.

 

2) Badamy wewnętrzne procesy systemu, a one są czynnikiem oddziaływania części składowych systemu (organizacje, instytucje, rodzina, a nawet jednostki) – to jest podejście J. Colemana.

· Analiza ma być przeprowadzona na poziomie niższym niż system!!!

· Wyjaśniając system wyjaśniamy działania jego części składowych (i tu stosujemy metodę jakościową i ilościową).

· Gdy wyjaśniamy system na poziomie systemu to mamy za mało przypadków i za mało hipotez. Schodząc niżej możemy analizować więcej przykładów.

· James Coleman odrzuca postawę dogmatyczną, chce tworzyć wymianę między dyscyplinami à tworzy metateorię.

· Problem – schodząc niżej znowu badamy jednostki à jak dokonać przejścia między działaniami jednostek a systemem à

Colemanowi udaje się zrobić poprawne przejście à badając części składowe systemu interweniujemy w ten system. Ogólna zmiana na poziomie systemu ingeruje w jego części składowe. Należy badać wewnętrzne zachowania systemu, bo interwencje muszą być skuteczne.

 

· Badanie J. Colemana – przykład interwencji systemu – „akcja bussingu” – stworzenie klas integracyjnych, pomieszanie mniejszości etnicznym z dziećmi klasy średniej miało pozwolić na zrównoważenie poziomu edukacji à akcja niestety nie powiodła się.

 

Koncepcja racjonalnej konstrukcji społeczeństwa:

· Udane interwencje

· Wyjaśnienia oparte na wewnętrznej analizie będą bardziej rzetelne od wyjaśniania na poziomie systemu.

· Fundamentalne wyjaśnienie systemu to takie, które poznaje system i pozwala stworzyć, przeprowadzić udane interwencje w tym systemie.

 

· Mamy tutaj do czynienia z humanistycznym obrazem człowieka. James Coleman odrzuca model człowieka homo sociologicus (bo pozbywa człowieka wszelkiej wolności) à podstawowym zachowaniem homo sociologicus – konformizm/ dewiacja – wtedy nie możemy analizować zachowań.

· Jeżeli przyjmiemy człowieka humanistycznego będziemy mogli zobaczyć napięcia między jednostką a społeczeństwem. Należy przyjąć, że człowiek ma wolny sposób myślenia. Wolność jednostki z własną wolą. Społeczeństwo ogranicza wolność.

Warunki, jakie powinna spełniać idealna teoria wg. J. Colemana:

1) Musi wyjaśniać zespół zjawisk jako zachowania systemów społecznych, a nie zachowań jednostek. Wyjaśnianie zachowań społecznych systemów wymaga wyjaśnień w kategoriach indywidualnych aktorów (zejście poniżej).

2) Wymóg ten implikuje teorię przejścia między zachowaniem indywidualnych aktorów a zachowaniem systemu społecznego.

Przejście mikro – makro a Ameryce = agencja struktura w Europie

3) Psychologiczna teoria lub teoria indywidualnego działania to typ idealny teorii, ale żadna teoria w socjologii nie spełnia tych trzech warunków (np. 1+3).

J. Coleman – 1+2 interesuje go przejście z mikro do makro. Stosuje za punkt startu metodologiczny indywidualizm. Zagregowane indywidualne działania, interakcje ale nie interesują go psychologiczne motywy a jedynie racjonalność jednostki.

Stanowisko podobne do Maxa Webera i Karla Poppera. Wyjaśnienie systemu orientując się na działaniach jednostek, a jednostka to grupa społeczna, organizacja, człowiek, społeczeństwo.

 

 

!! Omawiamy założenie metateoretyczne:

– wyjaśnianie na podstawie założeń o jednostce (myśli o swoim dobru i jego najbliższych), działa w ramach reguł instytucjonalnych

– nie schodzi poniżej jednostki

– nie zakłada, ze jednostka jest idealnie zsocjalizowana

– interesuje go przejście z mikro do makro

 

Teoria jest dość skomplikowana, dlatego Coleman chce przedstawić inne wybitne teorie i pokazać, że one w gruncie rzeczy nie rozwiązały problemu mikro – makro. Dla przykładu jest to teoria Maxa Webera.

Coleman mówił, że możemy wyjaśniać zachowania systemu przez zbieranie danych dotyczących jednostek (odrzuca). W naukach społecznych zachowanie systemu dokonuje się poprzez inny sposób. Można np. porównywać systemy – tylko tych systemów nie jest dużo. Można dlatego schodzić poniżej tego systemu.

 

 

POZIOM MIKRO – MAKRO (RELACJE) – J. Coleman

Weber

Poziom I

Religijne wartości Organizacja ekonomiczna

 

 

Poziom II

Protestancka Kapitalizm

doktryna relig.

1 3

 

Wartości Zachowania ekonomiczne

2

 

Poziom III

Poprawa warunków Rewolucja

społecznych

 

 

Frustracja Agresja

 

Poziom I (twierdzenia makro-społeczne)

▪ Porównuje systemy.

▪ Bada rozwój kapitalizmu w czasie.

▪ Wpływ religijnych wartości na organizację ekonomiczną.

 

Poziom II (poziom mikro)

▪ Zaczyna badać treść religii (nakazy nakładane na wyznawców)

▪ Bada ducha kapitalizmu (najważniejsze są dwie idee: idea pilności w spełnianiu obowiązku oraz opozycja między tradycjonalizmem a kapitalizmem)

▪ Wyróżniał kilka innych czynników (np. pomnażanie kapitału posiada pozytywną sankcję moralną)

▪ Asceza wewnętrzna i zewnętrzna (żadnych przyjemności, seksu, cnoty, tylko gromadzenie kapitału)

▪ Realizacja powołania (zawód i powołanie!!)

▪ Dwa rodzaje wartości prowadzą do zachowań ekonomicznych.

 

 

Coleman twierdzi, że głównymi twierdzeniami Webera są:

1) wytwarzają się wartości poprzez etykę religijną

2) jednostki adaptują pewne rodzaje orientacji na zachowania ekonomiczne, główne cechy: posłowanie, obowiązek, antytradycjonalizm

3) pewna orientacja na zachowania u części jednostek pomagają doprowadzić do powstania i rozwoju kapitalistycznej i ekonomistycznej organizacji (przejście od poziomu mikro – zachowań ekonomicznych – do poziomu makro)

 

 

Czy zmiana społeczna była rezultatem tego, że pewna grupa w społeczeństwie zaczęła zachowywać się w określony sposób?

· Słaby punkt w teorii Webera – nie powiedział jak powstaje ten kapitalizm, jedynie mówi, że ludzie podejmowali pewny typ działalności.

 

· Schemat jest skonstruowany, ale czegoś brak. Czyje ekonomiczne zachowanie jest tutaj określone? Robotników, przedsiębiorców?

 

· Wyjaśnienie, jak dochodzi do zaistnienia struktury pozycji tworzących organizację – tego u Webera nie ma. Jak jednostki zajmują pozycje w organizacji i w jaki sposób są motywowane aby działać w tej organizacji? Jak system bodźców, który kieruje jednostki uzyskuje wartość wzajemnego podtrzymywania się.

 

 

· Coleman ma przesłanie, że istnieje wiedza stosowana, praktyka społeczna – teoria jest dobra, jeżeli umożliwia nam zmianę zachowania systemu społecznego.

· Podobnie jest z innymi teoriami, które nie odnoszą się do społecznej organizacji (Mead, Benedict).

 

Poziomu III (poziom makro)

Problem przejścia mikro- makro jest ważnym problem.

Dlaczego rewolucje wybuchają wtedy gdy poprawiają się warunki życia?

 

Poprawa warunków życia prowadzi do frustracji (różne rodzaje frustracji) à agresji à która prowadzi do rewolucji (rewolucja oznacza organizację – przykłady: a) zwyciężenie rewolucji bolszewickiej).

 

Teorie w gruncie rzeczy nie wyjaśniają tych zjawisk. Wykonane jest to poprzez agregację indywidualnych postaw à to jest trochę za mało, aby zrozumieć funkcjonowanie systemu społecznego.

 

I – III (makro, mikro, makro)

III – zasada działania, opisuje zachowania i działania poszczególnych aktorów – zasada działania tworzy stałe jądro teorii i prowadzi do powstania różnego systemowego zachowania – różnych zjawisk społecznych, kiedy zostaje ulokowana w różnych kontekstach społecznych

 

„Dopóki nie poznałem istoty teorii gier, to byłem zwolennikiem głównego nurtu socjologii”. (Durkheim, homo sociologicus – konformista/dewiant)

TEORIA GIER – założenia/ trzy reguły gry:

1) Istnieje zespół ról, które przyjmują gracze (każda rola określa interesy i cele gracza).

2) Reguły o rodzajach działań, które są dozwolone dla graczy, występujących w danych rolach oraz reguły o porządku gry.

3) Reguły określające konsekwencje, jakie wywołują działania gracza dla innych graczy biorących udział w grze.

Istnieją dwa główne składniki:

1) GRACZE (posiadający zasadę działania – działanie celowe)

2) STRUKTURA GRY (łączy graczy, tworząc zachowanie systemu) – odpowiada znanym nam przejściom:

a) makro do mikro (elementy, które ustanawiają warunki dla działania graczy)

· Reguły ograniczają działania gracza.

· Reguły początkowe.

· Kontekst gry utworzonej przez działania innych.

 

b) mikro do makro (konsekwencje działania graczy – w jaki sposób wchodzi w interakcję z działaniami innych graczy)

Poziom makro – poziom zachowania systemu jest pewną abstrakcją. Jest to niezwykle istotna abstrakcja.

Trzy podejścia do narodu (nation- state):

1) Racjonalność aktora

2) Procesy organizacyjne

3) Polityka biurokracji

 

Zachowanie systemu zależy od interesów poszczególnych graczy.

W ujęciu Colemana poziom makro to zachowania aktorów w systemie, których działania są wzajemnie zależne. W pewnych przypadkach zachowania te mogą być rozpatrywane ponad jednostkowe.

Np. makro = organizacja formalna (biurokratyczna); departamenty/ oddziały = mikro.

 

Coleman odwołuje się do cen na rynku.

 

 

Wykład 8

Dwie generacje teorii JAMESA COLEMANA:

I generacja teorii racjonalnego wyboru (teoria gier)

II generacja teorii racjonalnego wyboru

 

Powtórzenie:

§ Nie traktujemy jednostek jako pasywnych àjednostka aktywna, myśli, definiuje cele i działa à perspektywa działającej jednostki, oceniane jest działanie z punktu widzenia szerszego systemu społecznego (jeżeli jest za dużo przestępczości, to teoretyk racjonalnego wyboru powie, że jest niewłaściwa struktura bodźców ograniczających)

§ Ważny jest cel działania, który określa termin optymalizacja à jednostka określa użyteczność działania

§ Jednostki działają zgodnie z korzyścią własną à sprzeczność z dominującymi założeniami socjologicznymi

§ W teorii racjonalnego wyboru przestępca działa w celu uzyskania korzyści własnej

W socjologii – wpływ społeczny, rodzina

Powinniśmy godzić dwa spojrzenia (gwałciciel USA)

Cała główna myśl socjologiczna – okoliczności społeczne jednostkę psują a jednostki z natury są dobre à społeczeństwo jest źle skonstruowane à człowiek nie jest więc winien za to, co robi…

Różnice: jednostkowe działania (TRW) i środowiskowy determinizm (SOCJOLOGIA)

Cztery główne prądy miały wpływ na socjologię: 1) liberalizm

2) komunizm

3) socjalizm

4) nacjonalizm

 

§ Program skupiający się na jednostce jest programem prospołecznym – nie mamy tutaj psychologii i dzięki temu możemy odpowiedzieć na pytanie w jaki sposób grupy tworzą solidarność.

§ Specyfika teorii à analiza funkcjonowania systemów społecznych jako rezultatów pewnej gry (uczestnicy: gracze oraz reguły gry).

§ Celem teorii jest konstruowanie i odkrycie reguł funkcjonowania

§ Społeczeństwo à „każdy ma grabie i grabie w swoim kierunku” à rekonstruowanie reguł przez ludzi, konstruowanie norm które będą skłaniały do kooperacji i powstrzymywały ich od korzyści własnej (dzięki teorii gier Coleman zrozumiał główny problem społeczeństw – dylemat pastwiska, dylemat więźnia – jak zapobiec „free- ridingowi”? Jak budować reguły?)

§ Zmiany w działaniu systemu społecznego są zmianami w regułach!! (nie jednostkach, nie zmiany ludzi!!)

§ Odrzucamy teorie psychologiczne i psychologiczne motywy!

§ Teoria racjonalnego wyboru jest reakcją na niedostatki teorii socjologicznej, próżni społecznej, parsonsowski funkcjonalizm.

 

 

RACJONALNA REKONSTRUKCJA SPOŁECZEŃSTWA

Tworzenie aktywnej teorii użytecznej przy funkcjonowaniu instytucji, które są rezultatem naszego myślenia (racjonalna rekonstrukcja społeczeństwa).

 

· Żyjemy w okresie przejścia z pierwotnej organizacji społecznej do racjonalnie rekonstruowanego społeczeństwa. W życiu społecznym pojawiają się nowe podmioty zbiorowe, czyli organizacje.

· Mamy 6 bilansów (trzy osoby mogą wchodzić w sześć interakcji). W organizacji mamy również 6 bilansów trzech jednostek wobec organizacji.

 

A

B C A B C

 

· Żelazne prawo oligarchii (mniejszość rządzi większością) – organizacja zawsze wyłania osoby, które je reprezentują (nie możliwe jest kontaktowanie się 100 osób)

· Interakcje społeczne są ograniczone

· Jeżeli ludzie definiują sytuację nierzeczywistą jako rzeczywistą to ta sytuacja przyniesie rzeczywiste skutki (Thomas)

· Teoria ma być spójna, logicznie niesprzeczna i społecznie testowana (socjologia i działania muszą się w społeczeństwie sprawdzać)

· W małych społecznościach człowiek podlega kontroli społecznej.

 

 

II GENERACJA TEORII:

Teoria zakłada, że ważne są instytucje – nie tylko normy formalne, ale również wartości, normy, stosunki wzajemności, reputacja, zaufanie à kapitał społeczny

 

· Jeżeli ludzie nie kooperują i myślą o korzyści własnej ma to charakter dewastacyjny.

· Teoria zakłada, że ludzie są elementami struktury społecznej, którzy się znają nawzajem

· Dylemat więźnia nie stosuje się w całej rozciągłości

 

· Dwie metody zmuszenia do kooperacji:

1. scentralizowanie (egzekwowanie norm)

2. zdecentralizowane rozwiązania oparte na normach(ludzkie grupy; istnieją normy, które nas zobowiązują; oddajemy część wolności, ale wiedząc, że działają te normy nie dojdzie do free- ridingu à zredukowanie niepewności

 

· KAPITAŁ SPOŁECZNY to wszystkie zasoby jakie jednostka dziedziczy w rodzinie, społeczności – mają one wpływ na to, co jednostka zrobi ze swoim życiem, mają wpływ na rozwój jednostki (dostęp do edukacji, osiągniecie zawodowe).

 

Kapitał społeczny i jego zasoby będą pozwalały na poruszanie się jednostki w strukturze społecznej.

Cechy kapitału społecznego:

1. Jest wytwarzany w trakcie międzyludzkich interakcji à im bardziej te interakcje są gęste, tym większa szansa na powiększenie zasobów, sieci powiązań

2. Jest immanentną cechą struktury społecznej à kapitał społeczny istnieje zawsze, ale różni się on strukturą, na której został zbudowany

Więzy społeczne, poziome, horyzontalne sprzyjają tworzeniu się norm, są oparte o struktury normatywne – regulują kooperację międzyludzką à three connections: friends, families, firms (dochodzi w nich do interakcji, powstaje podstawowa więź społeczna – zobowiązania i oczekiwania).

 

Norma społeczna wg. Colemana:

1. przynależy strukturze społecznej, a nie poszczególnych aktorom

2. normy społeczne określają jakie działania i zachowania są właściwe i poprawne, a jakie naganne

3. normy społeczne muszą być podtrzymywane przez sankcję (nagrody, kary).

 

Nasze działanie podlega normie społecznej, wtedy gdy społecznie zdecydowanie prawo do kontrolowania tego działania jest w posiadaniu innych (poddajemy nasze działanie kontroli innym). Poprzez normę tracę możliwość niektórych działań, ale otrzymuje możliwość kontroli działania innych.

Czynniki decydujące o istnieniu kapitału:

1. domknięcie sieci interakcji à obieg informacji miedzy członkami wspólnoty jest realizowany w warunkach zamkniętości

2. stabilność struktury społecznej à jeżeli jest stabilna to zachodzi zakorzenienie jednostek w strukturze społecznej

3. ideologia wspólnotowa à może działać na rzecz stworzenia kapitału społecznego, a np. ideologia skrajnego indywidualizmu będzie niszczyła teorie kapitału społecznego

 

 

Z jednej strony krytykuje homo economicus à model niedosocjalizowanej jednostki à odrzuca również homo sociologicusa.

 

Wykład 9

Powtórzenie:

Holizm i indywidualizm – dwa tradycyjne punkty widzenia (AGGASSI):

HOLIZM

1. społeczeństwo to całość, która jest większa od sumy jej część – holizm
2. społeczeństwo wywiera wpływ i oddziałuje na cele i dążenia jednostek – kolektywizm
3. struktura społeczna wywiera wpływ i ogranicza zachowania jednostek – analiza instytucjonalna

INDYWIDUALIZM

1. tylko jednostki mają cele, dążenia i interesy – indywidualizm
2. jednostka zachowuje się w sposób racjonalny w danych warunkach, aby osiągnąć swój cel – zasada racjonalności
3. struktura społeczna podlega zmianom w rezultacie działania jednostek – reformainstytucjonalna

 

Odwrotne myślenie – działania indywidualne są rezultatem tego, co narzuca społeczeństwo. Rożne teorie w różny sposób to ujmują.

 

Funkcjonalizm socjologiczny

§ Cechą charakterystyczną jest to, że w gruncie rzeczy, jeżeli chcemy zrozumieć jak funkcjonuje społeczeństwo, musimy patrzeć na nie w perspektywie systemowej, na funkcje jakie składowe wywierają na jego funkcjonowanie i zmiany.

§ Funkcjonalizm – skupia się na relacjach między podsystemami społeczeństwa (jak jedna ma się do drugiej)

§ Bywa określany przy pomocy różnych nazw: funkcjonalny strukturalizm, strukturalizm funkcjonalny.

Źródła myślenia funkcjonalnego:

1. Organicyzm (A. Comte i H. Spencer) - metafora organizmu

2. Socjologizm (E. Durkheim)

3. Funkcjonalizm antropologiczny (brytyjski) – A.R. Radcliffe – Brown, B. Malinowski, Evans Pitchard)

4. Teoria działania (i typów idealnych Webera)

 

1. Organicyzm (A. Comte i H. Spencer):

§ Comte wisiał z jednej strony harmonię, a z drugiej chaos – dokonuje ataku na indywidualizm, kontynuował naukę Saint- Simona, rozwijając filozofię kolektywistyczną.

§ Dzieli społeczeństwo na statykę (bada warunki istnienia społeczeństwa – podział pracy, religia) i dynamikę (procesy prowadzące do zmiany społecznej, z niej wynikają trzy stadia rozwoju ludzkiej świadomości). A więc od razu mieliśmy problematykę porządku i postępu.

§ Badanie zjawisk w porównaniu ze sobą

§ Całościowy, holistyczny punkt wyjścia (od tego, co proste do tego, co złożone)

§ Traktuje społeczeństwo jako coś, co składa się z rodzin (podstawowa komórka społeczna), klas, miast i społeczności lokalnej, które są jego narządami à myślenie organicystyczne a zarazem funkcjonalne

§ Twórca teorii rewolucji

 

§ H. Spencer oparł myślenie na analogii między społeczeństwem do organizmem.

 

§ Społeczeństwo i organizm podlegają rozwojowi – wzrost złożoności.

§ Uważa się go za „faceta który położył kamień węgielny pod funkcjonalizm”

§ Stworzył pojęcie struktury i funkcji.

§ Zmiany w strukturze nie mogą zachodzić bez zmian w funkcjach.

§ Każdy organ ma swoją funkcję.

§ Każda forma organizmu pełni wiele funkcji.

§ Wprowadził charakterystyczne dla funkcji pojęcie potrzeb funkcjonalnych à aby zrozumieć, jak rozwija i zmienia się organizacja musimy zrozumieć jakie potrzeby dany organizm posiada i w gruncie rzeczy ten organizm musi spełniać.

 

Podsumowując: pojęcie społeczeństwa jako organizmu pojawia się w wieku XIX.

Zawiera ono trzy założenia:

1. rzeczywistość społeczna jako system

2. procesy w systemie możemy zrozumieć w kategoriach relacji między częściami systemu

3. system względnie wyizolowany – dąży do integralności granic (podobnie jak organizm biologiczny)

à są to założenia w funkcjonalizmie do tej pory

à stan równowagi (equIibrium, homeostaza)

à pewne typy struktur

 

Socjologizm (E. Durkheim)

§ Zafascynowanie biologią, widać wpływ organicyzmu (społeczeństwo jako całość, nie da się zredukować do elementów składowych).

§ Rzeczywistość sui generis.

§ Priorytet ma całość społeczna – w gruncie rzeczy Durkheim rozpatruje części systemu, które spełniają określone funkcje.

§ Potrzeby funkcjonalne – system społeczny w kategoriach pewnych stanów.

§ Stany normalne (posiadają zaspokojone potrzeby) i patologiczne